خاندان عقیل در دو آزمایش بزرگ
کاروان حسینی به راه خود ادامه می داد تا شبانه به منزل ثعلبیه رسیده و در آنجا فرود آمد . چیزی از مدت استراحت امام و یاران نگذشته بود که دو نفر به نامهای عبدالله بن سلیمان و منذر بن المشمعل اسدی با بدست آوردن اخبار ناگواری از کوفه به خدمت امام (علیه السلام) رسیدند . پس از سلام، عرض کردند خبری به حضورتان آورده ایم . اگر صلاح می دانید در جمع یاران بگوئیم و اگر صلاح نمی دانید در پنهانی گزارش کنیم . حضرت با نگاهی به ما و سایر یاران خود، فرمود: من چیزی از اینان پنهان ندارم ، خبرتا نرا نزد همه بگوئید .
گفتیم آیا بخاطر داری دیشب که می آمدی بر سر راهت به سواره ای که از کوفه می آمد برخورد کردی و چند لحظه درنگ کردی و سپس به راه خود ادامه دادی؟ حضرت فرمود: آری و می خواستم از او سؤالاتی بنمایم . گفتیم آری به خدا سوگند ما اخبار کوفه را از او جویا شدیم و او فردی از طایفه ما بود . او چنین گفت که من از کوفه بیرون نیامدم تا مسلم و هانی کشته شدند و به چشم خود دیدم که طناب به پای آن دو بسته و در کوچه و بازار کوفه می کشاندند .
نکتههایی ناب از آیت الله مجتبی تهرانی درباره "عرفه"
شب عرفه، شب دعا و اعمال صالح است و دعا در این شب مقبول و مستجاب است.
در روایتی نقل شده است که شب عرفه هر دعای خیری که انسان بکند به اجابت می رسد؛ و برای کسی که در شب عرفه اطاعت الهی را بکند و اعمال صالحه انجام دهد، معادل صد و هفتاد سال اطاعت و عبادت است؛ یعنی از نظر پاداش چنین چیزی به او داده می شود. نکاتی ناب از سخنان آیت الله مجتبی تهرانی درباره اهمیت و بزرگی شب و روز عرفه را در ادامه می خوانید.
امشب فقط دعا کنید
این روایت، عظمت شب عرفه را می رساند. به حسب ظاهر امشب شب عرفه است؛ لذا امشب را قدر بدانید! اولین مسأله ای که در امشب تاکید شده، «دعا کردن» است و در روایت دارد: دعا کنید! دعای خیر کنید! و بدانید که این دعاها به اجابت می رسد.
مطلب دیگر اینکه مقید باشید که امشب مشغول به غیر عبادت نشوید! کاری کنید که اشتغالات کنار برود تا بتوانید به سوی عبادات و صالحات بروید! وقتی چنین معادله ای هست که عبادت امشب مانند عبادت صد و هفتاد ساله است، خیلی انسان باید مراقبت و جدیت داشته باشد. این خیلی قابل توجه است، چون امشب یکی از بزرگترین فرصتهایی است که ما داریم.
اثر دعا برای دیگران و پشت سر آنها
درباره دعا کردن هم بگویم که در روایتی از امام باقر علیه السلام آمده است که حضرت فرمودند: سریعترین دعایی که به هدف اجابت می رسد، دعایی است که یک برادر مؤمن، برای برادر مؤمن دیگرش می کند و پشت سر او برایش از خدا خیر می خواهد؛ نه در حضورش. یعنی هرکس برای دیگری دعا کند، به سرعت به اجابت می رسد. وقتی این شخص شروع می کند به دعا کردن برای برادر مؤمنش و پشت سر او، آن فرشته ای که برای گرفتن دعاها موکل شده است، جواب می دهد: این چیزی که برای برادرت خواستی، برای خودت دو برابرش برآورده شد. یعنی همین که برای دیگری خیر خواستی و دعایش کردی، برای خودت دو برابرش منظور و مستجاب می شود.
حسین میا به کوفه، کوفه وفـــــــا ندارهــــ
سلام ما به حسین و سفیر عطشانش
که در اطاعت جانان، گذشت از جانش
به آن غریبترین سربهدار وادی عشق
به «مسلم بن عقیل» و دو نور چشمانش
به عزم شب شکن و همّت علیوارش
به صبر و قوّت قلب و شکوهِ ایمانش…
میان معرکه، چون کوه محکم و نستوه
ستاده در بَرِ اهریمنان به کف جانش
تمام شهر پر از دشمن است و میبارد
نفاق و فتنه ز بارو و بام و ایوانش
در آستان مُحرّم، به خاک و خون غلتید
منای کوفه ببینید و عید قربانش
طلایهدار بزرگ قیام عاشورا
فدای نهضت سرخِ حسین شد، جانش
عرفه؛ فرصتی کوتاه برای جاماندگان ونیازمندان
دعا در شب عرفه مقبول و مستجاب است
«رُوی إنّ لیله عرفه یستجاب فیها ما دعا من خیرٍ و للعامل فیها بطاعه الله تعالی أجر سبعین و مائة سنة.»
در روایتی نقل شده است که شب عرفه، هر دعای خیری که انسان بکند به اجابت می رسد؛ و برای کسی که در شب عرفه اطاعت الهی را بکند و اعمال صالحه انجام دهد، معادل صد و هفتاد سال اطاعت و عبادت است؛ یعنی از نظر پاداش چنین چیزی به او داده می شود.این روایت، عظمت شب عرفه را می رساند. اوّلین مسئله ای که در امشب تأکید شده است «دعا کردن» است و در روایت دارد: دعا کنید! دعای خیر کنید! و بدانید که این دعاها به اجابت می رسد.
مطلب دیگر اینکه مقیّد باشید که امشب مشغول به غیر عبادت نشوید. کاری کنید که اشتغالات کنار برود تا بتوانید به سوی عبادات و صالحات بروید. وقتی چنین معادله ای هست که عبادت امشب مانند عبادت صد و هفتاد سال است، انسان باید خیلی مراقبت و جدیّت داشته باشد. این خیلی قابل توجه است، چون امشب یکی از بزرگترین فرصتهایی است که ما داریم.
اثر دعا برای دیگران و پشت سر آنها
در روایتی از امام باقر (ع) آمده است که حضرت فرمودند: «أسرع الدعاء نُجحاً للإجابه دعاء الأخ لأخیه بظَهر الغیب» سریعترین دعایی که به هدف اجابت می رسد، دعایی است که یک برادر مؤمن، برای برادر مؤمن دیگرش می کند و پشت سر او برایش از خدا خیر بخواهد؛ نه در حضورش. یعنی هرکس برای دیگری دعا کند، بسرعت به اجابت می رسد. «فیقول له ملک موکّل به لبّیک»؛ وقتی این شخص شروع می کند به دعا کردن برای برادر مؤمنش و پشت سر او، آن فرشته ای که برای گرفتن دعاها موکّل شده است، جواب می دهد: بله! «و لک مثلاه» یعنی این چیزی که برای برادرت خواستی، برای خودت دو برابرش برآورده شد. یعنی همین که برای دیگری خیر خواستی و دعایش کردی، برای خودت دو برابرش منظور و مستجاب می شود.
ترجمه ای شاعرانه برخی از فرازهایی از دعای عرفه
سپاس و حمد خدا را که تیر ِ تیز قضایش
چنان دقیق که هرگز کسی ندیده خطایش
جهان جهنم و دل آهنی ست بی تو خدایا
زمین به قدر تَهِ سوزنی ست بی تو خدایا
به محض اینکه بخوانم بدون ناز می آیی
من از تو فاصله می گیرم و تو باز می آیی!
اگر چه بنده عاصی و روسیاه تو هستم
من ِ جنون زده بی تاب روی ماه تو هستم
چگونه خوار شوم تا که تکیه گاه منی تو؟!
همان که پرده کشیده ست بر گناه منی تو
مرا به هیچ کسی غیر خویش وا نگذاری
دل سیاه مرا نیز بی شفا نگذاری
که در تمام زمین یک گناهکار نباشد
اگر به عفو تو عاصی امیدوار نباشد
زمان توبه گر از اشک تر شدیم خدایا
تو عفو کردی و گستاخ تر شدیم خدایا
تو عفو کردی و برگشتم از مسیر تباهی
نمانده است در این کوله بار غیرِ گناهی
که پیش چشم تو بسته ست راه های گناهم
تمامی بدنم شد گواه های گناهم
شهود: گوش و دو چشم و زبان و دست و دو پایم
نمانده راه فراری به غیر توبه برایم
چه نسبتی ست میان گناه و ساده دلی را
چه کرده زلزله دیوارهای کاهگلی را؟!
گناه بود و به ظاهر به جز صواب نکردم
دروغ مصلحت آمیز را حساب نکردم
چطور پر بزنم تا تو با پری که ندارم ؟!
چگونه آورم ایمان به باوری که ندارم ؟!
نخواه خسته دلی پشت درب بسته بماند
نخواه بال و پرم بیش از این شکسته بماند
که روی من به کسی جز خود تو باز نباشد
به جز تو سمت کسی دست من دراز نباشد
مرا به خویش تو یک لحظه بی ولی نگذاری
ولی ِ نعمت من را به جز علی (ع) نگذاری
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان