معرفی کتاب های خواندنی تر
هادی حمیدی - کارشناس فرهنگی
بهتازگی دو کتاب «مقدمهای بر مواجهه با علوم اجتماعی در متن سنتهای شیعی» نوشتهٔ آرمان ذاکری و «طلبه زیستن: پژوهشی مقدماتی در سنخشناسی جامعهشناختی زیست طلبگی» نوشتهٔ مهدی سلیمانیه با مقدمههایی تفصیلی از دکتر سارا شریعتی، روانهٔ بازار نشر شدهاند. این دو کتاب، نخستین آثار از مجموعهٔ جدید «جامعهشناسی تشیع» هستند که از سوی نشر نگاه معاصر به چاپ رسیدهاند.
مجموعهٔ کتابهای «جامعهشناسی تشیع»، آثاریاند که در قالب پروژهٔ مطالعاتی گروهی تحقیقاتی با همین عنوان زیر نظر دکتر سارا شریعتی به انجام رسیدهاند. گروه مطالعاتی جامعهشناسی تشیع، متشکل از جمعی از دانشآموختگان و پژوهشگران علوم اجتماعی است که حوزهٔ پژوهشی آنها، دین و مشخصاً تشیع است. این گروه از سال ۱۳۹۰، بر اساس دغدغهٔ مشترک اعضای آن مبنی بر تشخیص کمرنگ بودن رویکرد جامعهشناختی به تشیع، در جامعهشناسی ایران شکل گرفت و ضرورت اتخاذ رویکرد اجتماعی برای مطالعه دین جامعه خود را فلسفهٔ تأسیس خود قرارداد. بر این اساس، هدف این گروه، گردآوری، بازشناسی، معرفی انتقادی و انتشار پژوهشهای اجتماعی در حوزههای مختلف مربوط به جامعهشناسی تشیع است.
«طلبهزیستن» پژوهشی میدانی و جامعهشناختی در مورد سبک زندگی طلاب است. سلیمانیه در این کتاب کوشیده است تا از خلال مصاحبههایی عمیق با طلاب جوان دربارهٔ مواردی چون وضعیت اشتغال و درآمد، وضعیت محل سکونت، انگیزهشناسی و سازوکار جذب آنان به فضای حوزوی، برنامههای روزانه، افت تحصیلی در حوزه، نوع نگاه و انتظارات آنان از همسر ایدهآل و موارد متعدد دیگر، نوعی سنخشناسی از آنان ارائه دهد. کتاب دارای یک مقدمه، یک پیشگفتار و سه فصل است و در ۲۰۰ صفحه با قیمت ده هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
دکتر سارا شریعتی در مقدمهٔ ۱۵ صفحهای خود بر این اثر که عنوان «طلبگی: یک نظام “جامع"» را برای آن برگزیده است، تلاش کرده است تا از خلال بررسی مقایسهای دو متن استاد شهید مطهری («مشکل اساسی سازمان روحانیت») و گابریل لوبرا («تصویر کشیش»)، مفهوم «جامعیت» را در نظام حوزوی بررسی کند و تحولات اخیر نهاد حوزه را از رهگذر تعریف جامعیت به عنوان یک سیاستگذاری جدید مورد پرسش قرار دهد.