بازگشت اهل بیتِ امام حسین(ع) به كربلا و ملاقاتشان با جابر در اربعین
پرسش :
آیا خانواده امام علیه السلام در بازگشت از شام ، از كربلا عبور كرده اند یا نه؟ و اگر عبور كرده اند ، این ماجرا در اربعین شهدا اتّفاق افتاده یا نه؟ و اگر در اربعین بوده ، اربعین اوّل (سال ۶۱ هجری) بوده است یا اربعین دوم؟
دوم ، این كه : آیا جابر بن عبد اللّه ، می توانسته در اربعین اوّل ، خود را به كربلا برساند؟
سوم ، این كه : آیا ملاقاتی میان جابر و اهل بیت سید الشهدا در كربلا انجام شده است یا نه؟
پاسخ :
یك . بازگشت اهل بیت امام علیه السلام به كربلا
در مورد اصل بازگشت خانواده سید الشهدا به كربلا ، و بر فرضِ بازگشت آنان ، در باره زمان دقیق آن (اربعین اوّل ، اربعین دوم یا هر زمان دیگر) ، آرای مختلفی وجود دارد كه اینك به آنها اشاره می شود :
الف . عدم بازگشت اهل بیت امام علیه السلام به كربلا
برخی مانند استاد شهید مرتضی مطهّری ، بر این باورند كه اصولاً اهل بیت سید الشهدا علیه السلام ، به كربلا باز نگشته اند . متن سخن ایشان ، این است :
اربعین كه می رسد، همه این روضه را می خوانند و مردم هم خیال می كنند این طور است كه اُسرا از شام به كربلا آمدند و در آن جا با جابر ، ملاقات كردند و امام زین العابدین علیه السلام هم با جابر ملاقات كرد ، در صورتی كه بجز در كتاب لهوف ـ كه آن هم نویسنده اش یعنی سید ابن طاووس ، در كتاب های دیگرش آن را تكذیب كرده و لااقل ، تأیید نكرده است ـ در هیچ كتاب دیگری ، چنین چیزی نیست و هیچ دلیل عقلی ای هم این را تأیید نمی كند ؛ ولی مگر می شود این قضایایی را كه هر سال گفته می شود ، از مردم گرفت؟!
علت اختلاف روز شهادت امام حسن مجتبی (ع) چیست؟
در خصوص شهادت امام حسن مجتبی (ع) سه قول وجود دارد یک قول روز آخر صفر، یک قول ۲۸ صفر و قول دیگر روز ۷ صفر است. نکته مهم اینجاست که در ماه صفر در بین علمای شیعه هیچ اختلافنظری نیست.
طی سالهای گذشته پیرامون تاریخ شهادت حضرت امام حسن مجتبی (ع) مباحثی مطرح شده است و نوع عملکردها نشان می دهد اختلافاتی به وجود آمده است.از طرفی صدا و سیما ویژه برنامه ی شهادت امام حسن مجتبی (ع) را به ۲۸ ماه صفر موکول می کرد و این در حالی بود که علما و حوزه علمیه قم و بازاریان این شهر در ادامه راه آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری ۷ صفر را تعطیل اعلام می کردند و به عزاداری می پرداختند. این در حالی بود که حتی صداوسیما در روز ۷ ماه صفر به مناسبت ولادت امام موسی بن جعفر (ع) ویژه برنامه های مناسب با ولادت آن حضرت در نظر می گرفت.
حال دو سه سالی است که با تأکید مراجع و علما قم که سعی بر این است که عزاداری روز هفت صفر احیا شود. و بسیاری معتقدند که انتقال ولادت امام موسی بن جعفر (ع) به روز ۷ صفر اقدامی از طرف شاهان قاجاری بود که بعد از بررسی های فراوان این مهم در تقویم به ۱۴ ذی حجه تغییر یافت.
حدیث روز | شش خصلتی که در مؤمن وجود ندارد
امام جعفر صادق علیه السلام در روایتی به شش خصلتی که در مؤمن وجود ندارد، اشاره کرده اند.
سِتَّهٌ لَا تَکوُنُ فِی المُؤمِن الحسرُ وَ النَّکَدُ وَ اللَّجَاجَه وَ الکَذِبُ وَ الحَسَدُ وَ البَغیُ.
در مؤمن شش خصلت وجود ندارد:
۱. عجز و درماندگی
۲. خسیسی و کم خیری
۳. لجاجت و نپذیرفتن حرف منطقی
۴. دروغگویی
۵. حسد
۶. تعدی و ستم به مردم
بحارالانوار، جلد ۷۲، صفحه ۲۰۹
جملات و احادیثی زیبا در مورد قرآن کریم
گر تو می خواهی مسلمان زیستن نیست ممکن جز به قرآن زیستن
از تلاوت بر تو حق دارد کتاب تو از کامی که می خواهی بیاب
به یقین انسان در هیچ عصر و دوره ای بی نیاز از قرآن و رهنمودهای قرآنی نبوده و نخواهد بود ، آنان که راهی به جز صراط مستقیم را برگزینند و خود را بی نیاز از این مشعل فروزان بدانند، در ضلالت، گمراهی و سرگردانی خواهند بود.
قرآن امر کننده است ( به معروف ) و نهی کننده است ( از منکر ) و بر حسب ظاهرخاموش است و در حالی در واقع گویا وحجت و برهان خدا است بر بندگانش که ازایشان بر عمل به قرآن پیمان گرفت و آنها را در گرو آن قرار داد و از عذاب رهایی نیست. مگر به متابعت قرآن نور آن تمام گردانید و دین خود را به سبب آن کامل نمود.
سید الساجدین امام زین العابدین (عليه السلام):
آیات القرآن خزائن کلما فتحت خزانه ینبغی لک ان تنظر ما فیها
( آیات قرآن گنجینه ای هستند پس هرگاه این گنجنه را گشودی، سزاوار است نگاه کنی که در آن چیست)
چرا تقلید از مراجع واجب است؟
خلاصه پرسش
چرا تقلید از مراجع واجب است؟
پرسش
چگونه می توانید ثابت کنید که تقلید از مراجع واجب است؟
پاسخ اجمالی
مراد از “تقلید"، مراجعه ى غیر متخصّص، در یک امر تخصّصى، به متخصص آن مى باشد. و مهمترین دلیل بر لزوم تقلید در مسایل دینى، همین نکته عقلایى است که انسان غیر متخصّص باید در مسایل تخصّصى به متخصّص آن مراجعه نماید.
البته آیات و روایات نیز به لزوم تقلید توجه کرده اند و بیان می دارند که: “فاسئلوا أهل الذکر إن کنتم لا تعلمون” اگر چیزى را نمى دانید از عالمان سؤال کنید.
اما باید توجه داشت که تمام ادله ی لفظی تقلید به همان امر مقبول در نزد عقلا نظر دارد.
بنا براین مراجع تقلید، متخصّصین در فقه هستند که توانایى بر استنباط احکام الهى از منابع شرعى را دارا می باشند و بر دیگران لازم است که در مسایل دینی به آنان رجوع کنند.
پاسخ تفصیلی
اسلام براى نیازمندى هاى انسان ـ اعم از مادى و معنوى ، فردى و اجتماعى ، سیاسى و اقتصادى ـ قـوانین و مقررّاتى وضع کرده که در مجموعه هاى گوناگون فقهى تدوین و تألیف یافته و عـلم فـقـه را تـشـکـیـل مـى دهـد. عـلم فـقـه در واقـع ، روش اصـیـل بـنـدگى ، کیفیت صحیح و انسانى روابط اجتماعى و عالى ترین نظامات حیاتى است که نـاظـر بـه تـمـام ابـعـاد زنـدگـى انـسـان مـى بـاشـد و بـه تـعـبـیـر امـام راحـل ـ قـدس سـرّه ـ (فـقه ، تئورى واقعى و کامل اداره ی انسان و اجتماع ، از گهواره تا گور است .) [1]
بـه خـاطـر اهـمیّت فوق العاده فقه و احکام شرعى ، اولیاى گرامى اسلام ، پیروان خود را به فـراگـیـرى آن سـفـارش مـى کـردند و کسانى را که از این وظیفه خطیر سرباز زده و یا در امر فراگیرى احکام شرعى سهل انگارى مى نمودند، مستحق عقوبت و سرزنش مى دانستند.
احکام شرعی | در رسیدن به رکوع امام جماعت شک کردم؛ چه کنم؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی به استفتائی پیرامون «شک در رسیدن به رکوع امام جماعت» پاسخ گفتند.
* شک در رسیدن به رکوع امام جماعت
سؤال: اگر کسی موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع رود و شک کند به رکوع امام رسیده است یا نه، نمازش چه حکمی دارد؟
جواب: نمازش صحیح است، اما باید نماز را به صورت فرادا ادامه دهد.
منبر دو دقيقه اي ؛ موضوع: کبر و غرور
يك داستان مدرسهای دانشآموزان را با اتوبوس به اردو میبرد. در مسیر حرکت، اتوبوس به یک تونل نزدیک میشود که نرسیده به آن تابلویی با این مضمون دیده میشود: «حداکثر ارتفاع سه متر» پس از آرام شدن اوضاع مسئولین و راننده پیاده شده و از دیدن این صحنه ناراحت میشوند. پس از بررسی اوضاع مشخص میشود که یک لایه آسفالت جدید روی جاده کشیدهاند که باعث این اتفاق شده و همه به فکر چاره افتادند؛ یکی به کندن آسفالت و دیگری به بکسل کردن با ماشین سنگین دیگر و غیره. اما هیچ کدام چارهساز نبود تا اینکه پسربچهای از اتوبوس پیاده شد و گفت: «راه حل این مشکل را من میدانم!» یکی از مسئولین اردو به پسر میگوید: «برو بالا پیش بچهها و از دوستانت جدا نشو!» پسربچه با اطمینان کامل میگوید: «به خاطر سن کم مرا دست کم نگیرید و یادتون باشه که سر سوزن به این کوچکی چه بلایی سر بادکنک به آن بزرگی میآورد.» مرد از حاضر جوابی کودک تعجب کرد و راهحل را از او خواست. بچه گفت: «پارسال در یک نمایشگاهی معلممان یادمان داد که از یک مسیر تنگ چگونه عبور کنیم و گفت که برای اینکه دارای روح لطیف و حساسی باشیم باید درونمان را از هوای نفس و باد غرور و تکبر و طمع و حسادت خالی کنیم و در این صورت میتوانیم از هر مسیر تنگ عبور کنیم و به خدا برسیم.» پسربچه گفت: «اگر بخواهیم این مسئله را روی اتوبوس اجرا کنیم باید باد لاستیکهای اتوبوس را کم کنیم تا اتوبوس از این مسیر تنگ و باریک عبور کند.» پس از این کار اتوبوس از تونل عبور کرد. خالی کردن درون از هوای کبر و غرور و نفاق و حسادت رمز عبور از مسیرهای تنگ زندگی و نيل به سعادت مي شود. |
خداوند متعال میفرماید: «وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ. [لقمان/18)] و روى خود را از مردم (به تکبّر) بر مگردان، و در زمین مغرورانه راه مرو، زیرا خداوند هیچ متکبّر فخر فروشى را دوست ندارد». |
امام صادق (علیه السلام) هم میفرماید: «لَا یَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ كِبْرٍ. داخل بهشت نمیشود، كسی كه در قلبش ذرهای از كبر و غرور باشد».[وسائل الشیعه، ج15، ص 375.] همچنین امام کاظم(علیه السلام)مےفرمایند: زراعت درزمین هموار می روید، نه برسنگ سخت! و چنین است که حکمت در دلهای متواضع جای می گیرد نه در دل های متکبر. خداوند متعال ،تواضع را وسیله عقل، و تکبر را وسیله جهل قرار داده است. تحف العقول،ص۳۹۶ |
کانون گرم خانواده
* مختصّات خانوادهی خوب
خانوادهی خوب یعنی، زن و شوهری که با هم مهربان باشند، با وفا و صمیمی باشند و به یکدیگر محبت و عشق بورزند، رعایت همدیگر را بکنند، مصالح همدیگر را گرامی و مهم بدارند، این در درجه اول.
بعد، اولادی که در آن خانواده به وجود میآید، نسبت به او احساس مسئولیت کنند، بخواهند او را از لحاظ مادی و معنوی سالم بزرگ کنند. بخواهند از لحاظ مادی و معنوی او را به سلامت برسانند، چیزهایی به او یاد بدهند؛ به چیزهایی او را وادار کنند، از چیزهایی او را بازدارند و صفات خوبی را در او تزریق کنند. یک چنین خانوادهای اساس همه اصلاحات واقعی در یک کشور است. چون انسانها در چنین خانوادهای خوب تربیت میشوند، با صفات خوب بزرگ میشوند. با شجاعت، با استقلال عقل، با فکر، با احساس مسئولیت، با احساس محبت، با جرئت، جرئت تصمیم گیری، با خیرخواهی - نه بدخواهی – با نجابت، خب وقتی مردم جامعهای این خصوصیات را داشته باشد، این جامعه دیگر روی بدبختی را نخواهد دید
خطبهی عقد مورخهی ۱۲/۹/۱۳۷۷
حدیث روز | ریشه بلاهای جدید از کجاست؟
امام رضا علیه السلام در روایتی به ریشه بلاهای جدید اشاره کرده اند.
کُلَّمَا أَحْدَثَ الْعِبَادُ مِنَ الذُّنُوبِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْمَلُونَ، أَحْدَثَ اللَّهُ لَهُمْ مِنَ الْبَلَاءِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْرِفُونَ.
هرگاه مردم به گناهانی تازه، که قبلاً به انجام آن نمی پرداختند، آلوده شوند، خداوند متعال آنان را به بلاهایی جدید که تاکنون نمی شناخته اند، مبتلا میسازد.
الکافی، ج۲، ص ۲۷۵
مدرسه اربعین
وقتی به تاریخ نگاه میکنیم، به وضوح، احساس میکنیم که در پس همه بلاها و مصائبی که امام حسین علیه السلام در حرکت عظیم خود، به جان خریدند، هدف و انگیزه و آرمانی نهفته است؛ هدفی که درد شمشیرها و نیزهها بر سیدالشهدا و یارانش از بین برد همانگونه که آتش بر حضرت ابراهیم سرد و سلام شد.[1] هدفی که زشتی و تلخی مصیبت را به زیبایی مارأیتُ الا جمیلا و شیرینی اَحی مِن العَسَل[2] تبدیل میکند. چرا که فرمود: انّما الاعمال بالنّیّات [3] و نیت سید الشهدا علیه السلام از این قیام طلب اصلاح در امت جدشان بود. همچنین زیارت اربعین، از این طلب اصلاح اینگونه تعبیر کرده است که «بَذَلَ مُهجَتَهُ فیکَ لِیَستَنقذَ عِبادکَ مِن الجَهاله و حَیرهِ الظلاله».
بنابراین؛ اگر بگوییم هدف از یادآوری مصائب عاشورا، توجه جامعه به علت تحمل این مصائب بوده است، گزافه نگفتهایم. چرا که اگر یادآوری مصائب و بلاهای اباعبدالله الحسین و یاران ایشان در روز دهم محرم، موجب (اگر چه ذرّهای) نفرت شنونده از غفلت و دنیاطلبی و ظلم نشود و او را به رهایی از جهالتها سوق ندهد؟ و صرفا گریه و غصه خوردن باشد، به نظر خیلی فایدهمند نبوده است. و اصلا برای رها شدن شنوندگان از این غفلتها و جهالتهاست که توجه به اتفاقات عاشورا، به طور ویژه مورد تاکید روایات ماست.