عیب دیگران را در ذهنتان هم وارد نکنید
آیت الله «روح الله قرهی» از اساتید برجسته اخلاق شهر تهران، شامگاه دوشنبه ۱۰ اردیبهشتماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که در حسینیه ماه مدینه تهران برگزار شد، با بیان اینکه عیب دیگران را در ذهن هم وارد نکنید، گفت: بهجای دیدن عیب دیگران عیب خودتان را ببینید و وقتی عیب دیگران را دیدید بلافاصله استغفار کنید حتی اگر در ذهن شما گناه و خطای دیگران بیاید این هم خودش یک نوع گناه است! این نشانه ظرافت دین است که تا این حد حساس است.
وی ادامه داد: اما اگر خطای دیگران به ذهن شما نیامد اول از همه خودتان سالم میشوید و سالم میمانید و بعد جامعه در سلامت میماند، به این معنا هم خودتان سالم میشوید و هم جامعه سالم میشود.
وی بیان کرد: در روایتی آمده است: «مَنْ کَشَفَ عَوْرَهَ اَخیهِ الْمُسْلِمِ کَشَفَ اللّه عَوْرَتَهُ حَتّی یَفْضَحَهُ بِهافی بَیْتِهِ» حضرت فرمودند: هر کس عیب و زشتی برادر مسلمان خود را فاش کند، خداوند زشتی او را آشکارسازد، تا جایی که او را در درون خانهاش رسوا سازد و در روایتی دیگر در پوشاندن عیوب دیگران آمده است: «مَنْ سَتَرَ عَلَی أَخِیهِ اَلْمُؤْمِنِ عَوْرَهً سَتَرَ اَللَّهُ عَوْرَتَهُ یَوْمَ اَلْقِیَامَهِ» هر کس عیب برادر مؤمن را بپوشاند خداوند در روز قیامت عیبش را بپوشند. به همین دلیل حتی نباید عیب دیگران را در ذهن بیاورید تا اینکه به زبان جاری کنید.
*حتی به ذهنتان هم عیب دیگران را وارد نکنید!
این استاد اخلاق شهر تهران با تأکید بر پرهیز از وارد نمودن عیوب دیگران در ذهن، گفت: از روایات معلوم میشود نهتنها عیوب مؤمنین را نباید بیان کرد؛ بلکه در ذهن هم نباید این عیوب بیاید. برخی معمولاً وقتی با رفیق یا دوست و فامیل اختلاف پیدا میکنند اینجا اگر عیبی از او دیدهاند سریع آن را بیان میکنند در صورتی که اسلام بیان عیوب دیگران را منع کرده و حتی نهی شده که در ذهنتان هم عیوب دیگران را نیاورید!
وی افزود: باید از معاشرت با کسانی که دنبال عیبهای مردم میگردند دوری کنید و با این افراد معاشرت نکنید که چنین افرادی قطعاً اگر با شما هم اختلاف پیدا کنند عیب شما را هم بیان میکنند. زیرا همنشین آنها از آنها در امان نیست و فردا به تو هم تهمت میزند! پس کسی دنبال عیب مردم است فردا عیب تو را هم رسوا میکند و از او در امان نیستی پس جامعه هم سالم نمیماند.
*اولین قدم انسان شدن و خودسازی
این استاد اخلاق اظهار کرد: اولین قدم برای انسان شدن این است که انسان به عیوب خودش بپردازد و از عیوب دیگران دوری کند و عاقل اینگونه است، اما بیعقل و احمق کسی است که آبروی دیگران را میبرد و اولین قدم خودسازی نیز پیبردن عیوب خود و اصلاح آن است؛ اصلاً کسی نیست که عیب نداشته باشد؟!
*تنها گروهی که مشمول رحمت خدا قرار نمیگیرند!
آیتالله قرهی با بیان اینکه یک گروه از مردم مشمول رحمت خدا قرار نمیگیرند، بیان کرد: رحمت خدا فقط به یک گروه نمیرسد و دورترین مردم از خدا کسانی هستند که از رحمت خدا دور میشوند! این افراد کسانی هستند که با کسی طرح دوستی میریزد و با او دوست میشود و در این مدت دوستی لغزشها و عیب دوستش را میشمارد و نگه میدارد که بهواسطه آنها او را سرزنش کند! چنین کسی از رحمت خدا دور است.
*چرا به یکدیگر باید سلام کنید؟!
این استاد برجسته اخلاق با بیان اینکه چرا وقتی به یکدیگر میرسید، سلام میکنید، گفت: اسلام بر سلم است؛ یعنی دوستی! چرا میگویند به هم رسیدید سلام کنید؟! سلام یعنی سلامتی و امنیت که من با سلامکردن به شما سلامت هدیه میکنم. مؤمن حتی به غیر مؤمن هم میرسید سلام میکند؛ سلام یعنی تو از ناحیه من در سلامتی و هیچ اذیتی از ناحیه من به تو نمیرسد. در دعا هم اینگونه میخوانید: «اللَّهُمَّ أَنْتَ السَّلاَمُ وَ مِنْکَ السَّلاَمُ وَ لَکَ السَّلاَمُ وَ إِلَیْکَ یَعُودُ السَّلاَمُ خدایا سلام نام توست و سلامت خلق از جانب توست و برای توست و بهکلی هر سلامتی و پاکی از نقص بازگشت او به توست.»
وی افزود: جامعه اگر جامعه سلامی شد؛ یعنی جامعه سلامت و همه از هم در امان هستند؛ اما امروزه حتی در مغازههای خیلی کوچک هم دوربین مداربسته نصب کردهاند و حتی بزرگ هم نصب شده که این مکان به دوربین مداربسته مجهز است! یعنی ما به هم اعتماد نداریم و از هم میترسیم! و جامعه جامعی سلام و سلامت نیست.
وی بیان کرد: روزی در ایام دفاع مقدس در محضر استادمان مرحوم آیتالله مولوی قندهاری بودم که فرماندهان جنگ خدمت ایشان آمدند و ایشان فرمودند: وقتی آقاجان امام زمان (عج) تشریف بیاورند شما باید شغلتان را عوض کنید! چون فقط ششماهه اول جنگ است و بعد صلح است. یعنی دیگر جامعه در سلام و سلامت است.
*از زمینخوردن دیگران شاد نشوید!
آیتالله قرهی با بیان اینکه از زمینخوردن دیگران خوشحال نشوید، گفت: پستترین انسانها کسی است که از زمینخوردن دیگران شاد شود. در روایتی علوی مولا فرمودند: «لا تَفرَحَنَّ بِسَقْطَهِ غَیرِکَ؛ فإنَّکَ لا تَدری ما یُحدِثُ بِکَ الزَّمانُ» از به زمینخوردن دیگران شاد مشو؛ زیرا تو نمیدانی که زمانه با تو نیز چه خواهد کرد. حضرت تأکید کردند که از زمینخوردن کسی شاد نشوید؛ چون ممکن است زمانه با شما چنین کند و شما هم زمین بخورید!
وی خاطر نشان کرد: افرادی که از زمینخوردن دیگران خوشحال میشوند این افراد از انسانیت خارج شدهاند! و چقدر انسان پست است که از زمینخوردن اموات هم خوشحال میشود!
*از عین الله الناظره بخواهید که آدم شویم!
آیتالله قرهی در پایان با توصیه به اینکه به امام زمان (عج) متوسل شوید و از حضرت بخواهید که شما را کمک کند، گفت: با آقاجان امام زمان (عج) درد دل کنید به آقاجان بگویید من خراب هستم و روحم خیلی خراب است، اگر شما دستمان را نگیرید بدبختیم، شما عین الله الناظره هستید، دستمان را بگیرید که آدم شویم که اگر آدم شویم همه چیز درست میشود. کمکمان کنید که یک موقع با این گرفتاری وارد قبر نشویم، پس ما را در سلامت قرار بدهید که روح سالم پیدا کنیم.
وی ادامه داد: خیلی عاجزانه از آقاجان بخواهید که دستتان را بگیرد؛ به خدا فقط کار خودشان است که اگر کاری کردند و دستی گرفتند همه چیزتان درست میشود حتی به عمل خوب ما نیست و ما همیشه اعمالمان را هم خراب میکنیم! اگر ما یکلحظه به حال خود رها شویم کارمان تمام است؛ چون طفل هستیم پس از آقاجان بخواهید که اجازه ندهد خودبین و خودخواه شویم و به ما یک قلب سلیم بدهد که همان سلام است که با همه خوب باشیم تا جامعه در سلامت باشد.
عترتنا