یکی از مشکلات جوانان امروز این است که در ارتباط با آنان بیشتر عامل دافعه به کار می‌رود نه جاذبه؛ در حالی که ارتباط بزرگ‌ترها با جوانان باید بر اساس جاذبه‌ها برقرار شود، نه با عوامل دافعه. امروز همه به این واقعیت رسیده‌ایم که کشورهای پیشرفته، مغزهای متفکر و خلاق را می‌ربایند.

 

بدیهی است که این ربایش در پرتو عوامل جذب و انجذاب انجام می‌گیرد نه با زور و تهدید. روی این اصل، پدران و مادران باید بکوشند با عوامل جذبی به سراغ جوانان بروند. باید اعتراف کنیم که در بسیاری از خانواده‌ها، رابطه بزرگ‌ترها با نوجوانان و جوانان تیره و تار است و علت آن هم این است که نوعا بزرگ‌ترها می‌‌کوشند با عوامل دافعه با آنان ارتباط برقرار می‌کنند. باید بدانیم بزرگ‌ترین عامل که نوجوانان و جوانان را از هدایت و ارشاد باز می‌دارد، زورگویی و تحمیل بزرگ‌ترها به آنان است.

در واقع باید گفت آن چه والدین باید به آن توجه کنند، شخصیت دادن به جوان است. لذا وقتی که با او حرف می‌زنید، نباید یک طرفه و دستوری سخن بگویید، زیرا در این دوره،‌ پیام و حرف آمرانه اصلا نافذ نیست و بلکه عکس العمل منفی ایجاد می‌کند.

باید لحن کلام و واژه‌هایی که انتخاب می‌شود محبت آمیز و لطیف باشد و فضایی برای اظهار نظر و مشارکت جوان به وجود آورد و در انجام کارها با او مشورت شود. وقتی که والدین با او مشورت می‌کنند رابطه عاطفی بین آنان تقویت می‌گردد و همدلی افزایش پیدا می‌کند. وقتی چنین شبکه ارتباطی در خانه شکل گرفت، پیام‌های تربیتی و توصیه‌های افراد به یکدیگر نیز به آسانی منتقل می‌شود و تأثیر می‌گذارد. در خانواده‌ای که روابط سالم بین اعضای آن وجود نداشته باشد، حرف‌ها در دل می‌ماند، بدبینی‌ها به وجود می‌آید و نوجوان از والدین گسسته می‌شود.

همچنین با توجه به اینکه جوانان در این سنین، نیاز به جلب محبت و ابراز وجود دارند، با خلاقیت یابی و هدایت جوانان به مسیر مناسب، می توان زمینه شکوفایی استعدادها و ارضای نیازهای روانی آنها را ایجاد کرد. انگیزه سازی، ایجاد خلاقیت و الگوسازی مناسب، نقش مهمی در سرگرم سازی جوانان و کاهش میزان دوستی های افراطی در بین آنها دارد.
لذا توصیه ما این است که از برخورد تند و خشن و یا آمرانه خودداری کنید و سعی کنید با محبت و صمیمیت دخترتان را جذب کرده و نیاز عاطفی و روانی او را در خانه و خانواده اقناع کنید تا به سوی روابط خارج از چارچوب کشیده نشوند.
در ادامه به نکاتی عملی برای جذب دخترتان و هدایت و ارشاد ایشان اشاره می کنیم. اما قبل از آن این نکته را یادآوری می کنیم که هدایت و ارشاد دیگران به طرف خدا امری تدریجی است که لازمه آن صبر و بردباری و تلاش دائمی است و نمی توان انتظار داشت یک مرتبه افراد به همه چیز برسند. باید سعی کنیم قدم به قدم پیش رویم.
این راهکارها عبارتند از:
۱. او را به مطالعه کتاب های مفید در زمینه های مذهبی تشویق کنید. گاهی هم کتاب های جالب را که برای او مناسب است خودتان مطالعه کنید و خلاصه آن را برایش بگویید، به این صورت که اگر می توانید با او قرار بگذارید و در یک زمان مناسب این کار را بکنید. شما می توانید این کار را به بهانه اینکه می خواهید از او کمک بگیرید تا اشتباهات شما را اصلاح کند، انجام دهید. زیرا در غیر این صورت ممکن است زیر بار این کار نرود.
۲. نصیحت و تذکر مستقیم سودی ندارد. سعی کنید مطالبتان را غیر مستقیم به او بگویید.
۳. قبل از اینکه بخواهید تذکری به او بدهید بهتر است نکات مثبت او را برجسته کنید. و او را به عنوان فردی موفق جلوه دهید و طوری وانمود کنید که تذکرات شما برای بهتر شدن وضعیت او است.
۴. داشتن روابط صمیمی و دوستانه تأثیر سخن شما را چند برابر می کند پس سعی کنید دائما او را مورد محبت و نوازش قرار دهید و او را از بهترین دوستان خود معرفی کنید.
۵. گاه گاهی از او بخواهید اشتباهاتتان را به شما تذکر دهد تا احساس کند نظرات او را قبول دارید و به آن احترام می گذارید.
۶. سعی کنید وی را به شرکت فعال در تشکلهای مذهبی تشویق کنید و از اعضای آنها بخواهید به او توجه و احترام لازم داشته باشند.
۷. او را به شرکت در مراسم جذاب مذهبی مثل زیارت عاشورا، دعای توسل و مانند آن تشویق کنید و روحیه توبه و انابه و مناجات با خدا را در او به وجود آورید.
۸. تا جایی که ممکن است ارتباط او را با لذایذ حرام مثل نوارها و سی دی های غیر مجاز و شرکت در مجالس آلوده، رابطه با جنس مخالف و مانند آن قطع یا محدود کنید، زیرا اینگونه برنامه ها در تخریب ایمان بسیار مؤثر است.
۹. آینده نگری، احساس مسئولیت و توجه به عالم آخرت را در او ایجاد کنید.
۱۰. از صمیم قلب برای موفقیت خودتان و برای هدایت او دعا کنید و بدانید که اگر در کارتان جدیت و اخلاص داشته باشید، حتما موفق می شوید، اگر هم موفق نشدید اجرتان پیش خدا محفوظ است و از این جهت جای نگرانی نیست.
۱۱. سعی کنید با رفتارتان او را دعوت به دین و ارزشهای دینی کنید «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» پیامبر فرمود مردم را با غیر زبان به دین دعوت کنید. زیرا مشاهده رفتار دیگران در تأثیر پذیری انسان بسیار مؤثر است. این کار هم به نفع شماست یعنی عملا خود شما کمال پیدا می کنید و هم باعث تشویق و تحریض ایشان برای عمل کردن به احکام و ارزشهای دنیوی می شوید.
۱۲. رفتار شما با وى نیز باید به گونه اى باشد که تحت تأثیر اخلاق، عواطف و نحوه برخوردتان قرار گیرد به افکار و اندیشه هاى شما - به عنوان یک فرد معتقد و مذهبى - علاقه مند شود و با نفوذ در قلب و دل او، بتوانید تغییرى در فکر واندیشه وى ایجاد کنید؛ بنابراین:
الف) حتى المقدور در کارها پیش قدم باشید.
ب) اگر مشکلی براى وى ایجاد شد، با کمال خوش رویى به او در جهت رفع مشکلش کمک کنید.
ج) او را سرزنش و توبیخ نکنید (به خصوص در برابر دوستان و آشنایان) و از جر و بحث و مجادله با وى پرهیز کنید.
۱۳. دوست در شکل گیری شخصیت جوان نقش مهمی دارد، تاثیر دوست بر رفتارهای جوان نامحسوس است بگونه ای که حتی خود جوان هم از این تاثیر آگاه نمی شود؛ بنابراین در برنامه تربیتی خود سعی کنید، دخترتان با افراد متدین معاشرت داشته باشد.
۱۴. در صورت همکاری با شما ولو یک گام و یا انجام دادن کوچک ترین رفتار مثبت از طرف او، وی را مورد تشویق قرار دهید.
۱۵. برای اینکه بتوانید در این راه موفق باشید لازم است که والدین با یکدیگر هماهنگ بوده و برنامه تربیتی خود را با هماهنگی هم دنبال کنند.
۱۶. از لحن آمرانه، توهین و تحقیر به شدت پرهیز کنید.
۱۷. در فضایی صمیمی با او درباره دیدگاه هایش در زمینه مسائل دینی گفت و گو کنید و با دلیل و منطق دیدگاه او را رد کنید. وقتی با او صحبت می کنید همه استدلاهایش را رد نکنید بلکه آن قسمت که قابل پذیرش است را بپذیرید و در آن قسمت هایی که با او هم عقیده نیستید، با زبان ملایم، تشکیک ایجاد کنید.
۱۸. به طور ضمنی و غیر مستقیم از برکات دنیوی و اجتماعی حجاب برایشان بگویید.
۱۹. در مناسبت های مختلف چادری قشنگ و یا مانتویی زیبا و کامل برایش بخرید.
۲۰. از زبان، انتظار معجزه نداشته باشید به ویژه آنکه دنیای روانی او با شما تفاوت هایی دارد بنابراین سعی کنید از روش های غیرمستقیم بیشتر استفاه کنید مثلا کتاب های خوبی در این باره تدوین شده که می توانید آنها را در اختیار او قرار دهید و مطمئن باشید که تأثیر آنها بسیار بیشتر از توصیه های صریح شما خواهد بود.
۲۱. توجه داشته باشید که کارهای تربیتی دیر بازده است بنابراین در این موضوع به هیچ وجه عجله به خرج ندهید چرا که ممکن است نتیجه عکس بگیرید.
۲۲. حتما در دعایتان از خداوند بخواهید که بر توفیقات معنوی ایشان بیفزاید.
۲۳. حتی الامکان او را نسبت به داشتن حجاب اجبار نکنید، چراکه سیستم روانی انسان با اجبار ناسازگار است و زمانی که انسان نسبت به کاری اجبار می شود احساسات خوبی نسبت به آن کار ندارد.
۲۴. هر شخصى یک نقطه پذیرش و به قول معروف «رگ خوابى» دارد، سعى کنید این رگ خواب و نقطه پذیرش را به دست آورید و از این کانال وارد شوید و هدف خود را تعقیب کنید و لذا به صرف این که باید شخصى را هدایت کرد بسنده نکنید بلکه با مطالعه بر روى خصوصیات وى؛ راه نفوذ در او و جلب نظر او را به دست آورید سپس زیر بناهاى فکرى وی را مورد بررسى قرار داده و در اصلاح آن بکوشید. دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستى، انسان، معاد و امورى است که داراى نتیجه مستقیم بر عملکرد افراد می باشد. پس باید به تقویت و اصلاح این مبانى کوشید.
۲۵. به صورت غیر مستقیم آسیب های بد حجابی را برایش بیان کنید.
۲۶. سفرهاى زیارتى و درک فضاهای معنوی مى تواند در تشویق ایشان به حجاب نقش مؤثرى داشته باشد. بنابراین سعى کنید زمینه مسافرت های زیارتی را برای ایشان ایجاد کنید.
۲۷. با افراد متدین و با حجاب بیشتر رفت و‌ آمد کنید تا او به صورت غیر مستقیم از آنان الگو برداری کند.