در پی حضور حماسی و شورانگیز ملت بزرگ ایران در انتخابات ۲۸ خرداد، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی پیروز بزرگ انتخابات را ملت ایران دانستند و با تأکید بر اینکه نه گلایه از دشواری معیشت، نه مخالف‌خوانی‌ها با انگیزه دلسرد کردن مردم و نه عواملی مانند تهدید بیماری فراگیر و برخی اختلالها در ساعاتی نتوانست بر عزم ملت فائق بیاید، خطاب به منتخبان مردم در مسئولیت والای ریاست جمهوری یا عضویت شوراها، گفتند: فرصت خدمتگزاری به کشور و ملت را قدر بدانید و انگیزه‌های خدائی را همواره مدّ نظر داشته باشید.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
ملت بزرگ و سربلند ایران!
حضور حماسی و شورانگیز در انتخابات ۲۸ خرداد، صفحه‌ی درخشان دیگری بر افتخارات شما افزود. در میانه‌ی عواملی که هریک به‌گونه‌ئی میتوانست مشارکت در انتخابات را کم‌رنگ کند، مناظر چشم‌نوازِ اجتماعات شما در مراکز رأی‌گیری در سراسر کشور، نشانه‌ی آشکاری از عزم راسخ و دلِ امیدوار و دیده‌ی بیدار بود. پیروز بزرگ انتخابات دیروز، ملت ایران است که یک‌بار دیگر در برابر تبلیغات رسانه‌های مزدور دشمن و وسوسه‌ی خام‌اندیشان و بدخواهان، قد برافراشت و حضور خود در قلب میدان سیاسی کشور را نشان داد. نه گلایه از دشواری معیشت طبقات ضعیف، نه دلتنگی از تهدید بیماریِ فراگیر، نه مخالف‌خوانیهائی که با انگیزه‌ی دلسرد کردن مردم از ماهها پیش آغاز شده بود، و نه حتی برخی اختلالات در جریان رأی‌گیری در ساعاتی از روزِ انتخاب، هیچیک نتوانست بر عزم ملت ایران فائق آید و انتخابات مهم ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستا را دچار مشکل سازد.

اینجانب جبهه سپاس بر خاک میسایم و خداوند علیم و قدیر را بر توفیقی که به ملت ایران عطا کرد و نظر رحمتی که بر ایران و جمهوری اسلامی افکند، شکر بی‌پایان میگزارم. به ملت ایران شادباش میگویم و به حضرات محترمی که با انتخاب مردم به مسئولیت والای ریاست‌جمهوری یا عضویت شوراها در سراسر کشور دست یافته‌اند، همراه با عرض تبریک، قدردانی از این ملت باوفا و پایبندی کامل به وظائفی را که در قانون برای آنان شمرده شده است، یادآوری میکنم. فرصت خدمتگزاری به کشور و ملت را قدر بدانید و انگیزه‌های خدائی را همواره مدّ نظر داشته باشید.

لازم میدانم از شورای محترم نگهبان و وزارت کشور و دستگاههای حافظ امنیت و سلامت و رسانه‌ی پرتلاش ملی و نامزدهای محترم و همه‌ی کسانی که به‌نحوی به این آزمون بزرگ کمک کرده‌اند تشکر کنم.

به حضرت ولی‌الله‌الاعظم ارواحنا فداه که صاحب اصلی این کشور و این نظام است سلام عرض می‌کنم و درود میفرستم، علو درجات امام عزیز که سلسله‌جنبان حرکت عظیم ملت ایران بود و شهیدان والامقام را که برترین افتخارات کشورند، از خداوند متعال مسألت میکنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
۲۹ خرداد ۱۴۰۰ 
 
 

1- ایجاد هراس اخلاقی:
براساس نظریه ایجاد هراس اخلاقی، رسانه های معاند جهت انحراف افکار عمومی از موضوعات متضاد با منافعشان، موضوعات جدیدی خلق می کنند. ویژگی این موضوعات جدید این است که اهمیت موضوع قبلی را ندارد اما به علت نوع انعکاس آن، موضوع قبلی فراموش می شود و همه نگاه ها معطوف به موضوع جدید می شود. برای مثال اگر افکار عمومی به مشکلات اقتصادی معطوف باشد با طرح مشکلات دیگر که در اصل اهمیت چندانی ندارد و تشویش و بازی فکری را ایجاد می کند، افکار عمومی را منحرف می کنند. در حقیقت در هراس اخلاقی، سوژه های جدید به وجود می آورند. گاهی هم با بمباران مخاطب با اخبار زرد، ذهن او را از اخبار مهم منحرف می کنند.
2- استناد به اسناد مجازی:
استناد به آمار، ارقام و اسنادی که در عمل امکان بررسی صحت و سقم آنها وجود ندارد از جمله روش های دیگری است که در ثانیه های پایانی برای فریب افکار عمومی بکار بسته می شود. آنها از آمارهایی صحبت می کنند که وجود ندارد و قابل بررسی و صحت سنجی نیست ولی برای آنکه خبر خود را موثق نشان دهند به منابع و عوامل متعددی استناد می کنند. مثلا با نقل قول از خبرنگاران یا تایید موضوع از سوی افراد غیرمسئول، تلاش می کنند مردم را نسبت به محتوای غیرواقعی خود متقاعد کنند. خبرهای غیررسمی یکی از مرسوم ترین شیوه های استفاده از تکنیک عملیات روانی محسوب می شود.
3- تصویر سازی یا انگاره سازی:
ساختن تصویر غیرواقعی از دنیای واقعی توسط رسانه های دشمن و القای آن به عنوان واقعیت جامعه یکی از روش های عملیات روانی است که در ایام انتخابات علی الخصوص در ثانیه های پایانی استفاده می شود. در این روش سعی می کنند تصویری مطلوب از فرد مورد حمایت خود ارائه و تصویری مخدوش و ناموجه از رقیب ایجاد کنند. آنها تصویری ساختگی از جامعه ارائه می دهند که با شرایط واقعی جامعه منطبق نیست. در این تکنیک، آنچه مهم نیست همان واقعیت ماجراست و هدف اصلی ارائه تفسیری پنهان به مردم است. تلاش می کنند انگاره هایی در راستای اهداف سیاسی خود خلق کنند و تصویری خشن و ناکارآمد از رقیب نشان دهند در این صورت هواداران بدون کمترین تردید و عذاب وجدان به تخریب طرف مقابل می پردازند.
4- معرفی الگوی برند:
معاندین سعی می کنند در گزارش های خود با پیوند زدن موضوعات مختلف به یکدیگر و روش های القای غیرمستقیم، الگوهای مطلوب خود را به مخاطب معرفی کنند. مثلا با تریبون دادن به چهره های سرشناس و سلبریتی تلاش می کنند تا نظرات آنها را به عنوان الگوهای مناسبت نشان دهند. این تکنیک در عملیات روانی انتخاباتی با عنوان تکنیک «الگودهی» بسیار پرکاربرد است. این افراد هر چند ممکن است در ابعاد مختلف زندگی فردی موفق نباشند اما به عنوان الگوهایی موفق معرفی شده اند و به همین جهت نگاه آنان به ابعاد مختلف زندگی و تحولات سیاسی می تواند برای مخاطب سرمشق باشد.
5- خبرشویی:
در بسیاری موارد با خبرهایی روبرو می شویم که از اعتبار چندان بالایی برخوردار نیست و با عباراتی همچون: «بنظر می رسد، شایعه شده است، احتمال دارد و …» منتشر شده تا مخاطب بداند این خبر ممکن است حاوی اطلاعات غلط و تایید نشده باشد. اما این خبر وقتی بازنشر می شود به تدریج این عبارات تردید برانگیز حذف شده و به جای آن نام منبع اول خبر به عنوان مرجع درج می شود تا مخاطب یقین کند این خبر بدون تردید صحیح است. این روش مانند پول شویی است که خبر بعد از چند نوبت گردش در رسانه های مختلف از یک خبر تایید نشده به یک خبر کاملا معتبر تبدیل می شود.
6-شایعه سازی:
در روزهای پایانی، بازار شایعات حسابی داغ می شوند. شایعات زمانی رونق می گیرد که امکان اطلاع رسانی شفاف وجود نداشته باشد یا زمانی که مردم فکر می کنند ممکن است با مشکلات قانونی روبرو شوند. و صراحت ندارد تاثیر زیادی بر مخاطب خواهد داشت. مثلا از این جملات در شایعات زیاد استفاده می شود: «گفته می شود فلان کاندیدا…» یا «شنیده شده این ستاد انتخاباتی فلان مقدار پول خرج کرده» و … در برخی موارد رویکرد حرفه ای به شایعات خود می دهند و با عناوینی همچون «شاهدان عینی می گویند» شایعات را منتشر می کنند تا هزینه ای برایشان نداشته باشد.

?۶ نکته کاربردی برای «گفت و گوی چهره به چهره» در هفته پایانی انتخابات

?در روزهای باقیمانده بعد از مناظرات برخی از مردم تصمیم قطعی خود را گرفته اند که به چه کاندیدی رای دهند، اما تعداد قابل توجهی از مردم باتوجه به انبوه اطلاعات درست و غلط فضای مجازی دچار تردید هستند که بالاخره می‌توانند به کدام کاندیدای موجود امید داشته باشند، حتی برخی بین رای دادن یا ندادن مردد هستند.

?بی شک در چنین شرایطی تبلیغات چهره به چهره نقش بسیار مهمی در سرنوشت انتخابات خواهد داشت.
? اما در گفت و گوی چهره به چهره چه به چه نکاتی توجه کنیم؟

?۱. همدلی کنید!
?? اگر مخاطبتان معترض است صدای او را بشنوید و با او همدلی کنید.

? ۲. صمیمی باشید
?? همواره آرام باشید و ارتباط چشمی خود را با مخاطب حفظ کنید و به یاد داشته باشید گفت و گوی چهره به چهره دو نفره بیشترین تاثیر را نسبت به سایر روش ها خواهد داشت.

?۳. نقطه ورود
?? اگر احساس کردید مخاطب شما حالتی بی تفاوت نسبت به امور جاری دارد، ابتدا تلاش کنید نقطه ورودی برای دسترسی به پیام های اعتراض آمیز او پیدا کنید (خوش به حالت ظاهراً این چهار سال به تو سخت نگذشته است، شاید از وضعیت موجود راضی هستی).
اگر تلاش شما کارساز باشد مخاطبتان شروع به ابراز اعتراض میکند، احتمالا با ترکیبی از احساس خشم و ناامیدی او مواجه شوید. پذیرای خشم او باشید و به صدای اعتراضش گوش دهید و با آن همدلی کنید. سپس ناامیدی را برایش شفاف کنید (پس بنظر میاد سکوت و رای ندادن راهی هست که عصبانیتت رو با اون نشون بدی) و در مرحله آخر با ناامیدی چالش کنید.
(فکر می‌کنی رای ندادن بهت چه کمکی به وضع موجودت می‌کنه؟ تو بخاطر اقتصاد و … عصبانی هستی و در عین حال با سکوتت اجازه میدی همونهایی که این بلا رو سرت آوردند دوباره برات تصمیم بگیرند.)

? ۴. چالش با تردید
?? اگر مخاطب شما بین انتخاب کاندیدای موجود تردید دارد، ابتدا اجازه بدهید نظرش را در خصوص کاندیدای مختلف بیان کند. از قضاوت در حین بیان نظراتش اجتناب کنید چون ممکن است بخاطر رودربایستی یا خجالت از شما نظراتش را سانسور کند. سپس با جملات سوالی نظرش در خصوص کاندیدای رقیب را مورد چالش قرار دهید (فکر نمیکنی قبلی ها هم مثل این فکر می‌کردند؟ بنظرت این انتخاب شبیه اشتباه قبلی مان نیست؟) گاهی ایجاد یک چالش عمیق نسبت به انتخاب های غلط کافیست ولی اگر مخاطب مشتاق به شنیدن نظرات شما بود باید با منطق صحیح از کاندیدای مورد نظرتان دفاع کنید (خوشبین بودن به آینده و داشتن راه حل برای مشکلات در اولویت دفاع منطقی است).

?۵. پذیرش اضطراب
?? احتمالا فکر میکنید مواردی همچون اضطراب، خجالت و ترس از قضاوت یا ترد شدن درون ذهن شما مانع انجام تبلیغات چهره به چهره میشود، در اینصورت به خودتان یادآوری کنید همه افراد این احساساتی که الان شما دارید را تجربه میکنند با این تفاوت که آنها این احساسات را مانند یک «مهمان» در کنار خودشان می‌پذیرند و به فعالیت تبلیغی خودشان ادامه می‌دهند ولی ممکن است شما به این احساسات به عنوان یک «مزاحم» نگاه کنید که مانعی است بر سر راه تبلیغ شما، و منتظر باشید تا اضطراب و خجالت شما درمان شود سپس به گفت و گوی دو نفره بپردازید و در این حالت باید همیشه در انتظار باشید! پس تصور نکنید با اضطراب و خجالت نمیشود فعالیت کرد، خیر! افراد فعال هم مثل شما مضطرب میشوند ولی متوقف نه!

?۶. تصریح اهداف
?? روراستی با خود و هدف سبب شجاعت میشود. باید اهداف و ارزشهایتان را برای خودتان شفاف کنید و مدام آنها را به خودتان یادآوری کنید تا انرژی لازم برای ادامه کار را داشته باشید.

?دکتر عباس میرزایی
➖روان شناس بالینی، رواندرمانگر و مدرس دانشگاه