برکات این حرکت سرنوشت ساز
قیام اهالی قهرمان تبریز نتایج مهمی در بر داشت که ذیلاً به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. این جنبش روح همدردی را در میان مردم به شکل بی‌سابقه‌ای قوت بخشید و هر بار که قیام مردم در شهری توسط رژیم سفاک سرکوب می‌شد، مردم در شهرهای دیگر به عنوان همدردی با شهدا و مجروحان آن قیام خونین، دست به عملیات مشابه می‌زدند و قیامهای زنجیره‌ای و اربعینهای به هم پیوسته نهضت را به سوی حرکتی گسترده و فراگیر پیش برد؛[1]
2. ماجرای حماسی و شورانگیز قیام مردم تبریز، نه تنها نهضت را گسترش داد؛ بلکه همگانی ساخت. شهید قاضی (ره) در روند مبارزاتی خود، بدون توجه به ملاحظات، تهدیدات و خطرات غیر قابل پیش‌بینی، بی‌پروا و علنی ندای قیام همگانی را سر داد.[2]
روند مقابله با عوامل رژیم و ایثار جان، سپس برگزاری بزرگداشت و پیمان بر ادامه حرکت بر اساس سنتهای اسلامی، به خصوص در شکل اربعینها، روز به روز گسترده می‌شد. به تدریج شهرها و روستاهای بیش‌تری به نهضت می‌پیوستند و حرکتهای انقلابی ضمن وسعت یافتن و علنی گردیدن، کارسازتر می‌گردید و به رژیم ضربه‌های کاری وارد می‌ساخت و به پیروزی و غلبه بر طاغوت نزدیک‌تر می‌شد؛[3]
3. خیزش تبریز و توالی آن با قم، در رابطه با درک انقلاب اسلامی ایران، پیامی دیگر نیز دارد. تصوّر رژیم این بود که در خطه آذربایجان نوعی آرامش حاکم است؛ اما این حرکت خلاف آن را به اثبات رساند و خود نشانه‌ای گویا از وجود آگاهی و شناخت در میان مردم معترض بود. این واقعه ماندگار مؤید آن است که مردم، رهبری سازش‌ناپذیر، آگاه به مسائل زمان و مبارز علیه قدرتهای استبدادی و استعماری و متنفر از محافظه کاری را برگزیده‌اند. به علاوه، فریاد حماسی دلیرمردان تبریز نشان داد که قیام مزبور جنبشی صرفاً برخاسته از احساسات و عصبیتهای قومی و نژادی نمی‌باشد؛ بلکه از ایمان، ایثار و الهی بودن مردم حکایت دارد؛[4]
4. دلاور مردان سرزمین آذربایجان در این برنامه، به جای به سوگ نشستن و عزاداری، به صحنه نبرد با اهریمنان شتافتند و با حماسه‌ای که رقم زدند، اراده پولادین امت مسلمان را به استبداد و استکبار نشان دادند و به ملت ستمدیده ایران، نوید پیروزی داده، دل رهبر کبیر انقلاب (ره) را شاد کردند؛[5]
5. این قیام رژیم استبدادی را به شدت غافلگیر و گرفتار ساخت؛ زیرا به زعم باطل خود توانسته بود پرده‌ای ضخیم بر روی فاجعه قم بکشاند و حتی اقدام دبیر کل سازمان ملل را به سود خود تمام کند و افکار مردم جهان و ارباب رسانه‌ها را از درک واقعیت فاجعه قم منحرف سازد؛ اما وقوع خیزش تبریز نظام طاغوتی را رسوا ساخت و تمام نقشه‌های او را نقش بر آب ساخت.[6]
[1]. انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، ص 275.
[2]. تنهایی و پایداری، ص 61.
[3]. تحلیلی از انقلاب اسلامی، صص 101 ـ 102.
[4]. همان، صص 99 ـ 100؛ انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، صص 276 ـ 277.
[5]. دیدار با ابرار، ج 40؛ قاضی طباطبائی قلهٔشجاعت و ایثار، سازمان تبلیغات اسلامی، قم، 1373 ش، صص 96 ـ 97.
[6]. نهضت روحانیون ایران، ج 7، صص 69 ـ 70.
