کمال ایمان
یکی از اصول مهم تربیتی، توجه به الگوها است. این اصل مهم از طرف اسلام مورد توجه قرار گرفته و قرآن کریم در تمام زمینه‌ها برای مؤمنان الگوهایی معرفی می‌کند که حضرت ابراهیم(علیه السلام) و پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) از آن جمله‌اند.
اسوه‌های حسینی، آینه الگوهای مهدوی؛ «کمال ایمان»
محمدعلی محمدی شاهرودی
مقدمه
یکی از اصول مهم تربیتی، توجه به الگوها است. این اصل مهم از طرف اسلام مورد توجه قرار گرفته و قرآن کریم در تمام زمینه‌ها برای مؤمنان الگوهایی معرفی می‌کند که حضرت ابراهیم(علیه السلام) و پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) از آن جمله‌اند. قرآن کریم درباره حضرت ابراهیم(علیه السلام) می‌فرماید: «قَدْ کانَت لَکمْ أُسوَةٌ حَسنَةٌ فی إِبْرَهِیمَ وَ الَّذِینَ مَعَهُ»[1]؛ «برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند، وجود داشت.»
و درباره پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌فرماید: «لَّقَدْ کانَ لَکمْ فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسنَةٌ لِّمَن کانَ یرْجُوا اللَّهَ وَ الْیوْمَ الاَخِرَ وَ ذَکرَ اللَّهَ کثِیراً»[2]؛ «مسلّماً برای شما در رسول خدا(صلی الله علیه و آله) سرمشق نیکویی بود، برای آنها که امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد می‌کنند.»
حضرت زهرا(علیها السلام)نه تنها برای مؤمنین الگو هستند که برای امامان معصوم(علیهم السلام)نیز اسوه می‌باشند در کلام گهرباری امام زمان(علیه السلام) می‌فرمایند:
«فِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله)لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ؛[3] برای من دختر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) الگو و سرمشقی نیکو است.»
امام حسین می‌فرماید: «فَلَکُم فیَّ اُسوة؛[4] من برای شما الگو هستم.» نه تنها امام حسین(علیه السلام) الگوی خوبی برای مؤمنان است؛ بلکه یاران آن حضرت نیز از بهترین الگوها هستند. کسانی که آن حضرت درباره‌شان فرمود: «انی لا اعْلَمُ اصْحاباً خَیراً مِنْکمْ؛[5] من اصحابی بهتر از شما نمی‌شناسم.» و از مصادیق این آیه شریفه‌اند: «اِنَّهُمْ فِتْیةٌ ءَامَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْناهُمْ هُدَی»[6]؛ «آنها جـوانـمـردانـی بـودنـد کـه بـه پـروردگـارشان ایمان آوردند و ما بر هدایتشان افزودیم.»از این‌رو، بر ما لازم است خصوصیات ایشان را بشناسیم و از رفتار آنها درس بگیریم.
همچنین دانستن این خصوصیات می‌تواند مقیاسی برای محک زدن قابلیت خودمان در همراهی با امام حسین(علیه السلام) باشد. در این صورت می‌توانیم دریابیم که اگر در زمان حضور حضرت مهدی(علیه السلام) زنده باشیم، در آن روز نیز در کنار حضرت خواهیم بود؟!
دانستن ویژگی‌های یاران امام و تلاش در راه کسب آنها، در واقع تلاشی برای زمینه‌سازی ظهور و فرارسیدن آن روز مبارک است. بر این اساس، باید در صدد شناخت و کسب این ویژگی‌ها باشیم.
1. کمال ایمان
ایمان، مصدر باب افعال، از ریشه «أ م ن»به معنای ایجاد اطمینان و آرامش در قلب خویش یا دیگری است. تصدیق کردن خبر کسی بر اثر اطمینان یافتن از صحت و عدم کذب آن، و از بین رفتن ترس، اضطراب و وحشت، از دیگر معانی کاربردی ایمان است.[7] آیاتی را که به موضوع ایمان پرداخته است، می‌توان در چند گروه دسته بندی کرد: برخی از آنها ضرورت ایمان و نقش آن را در حیات دنیوی و اخروی متذکر شده است: نساء/173؛ توبه/20؛ حدید/7 و دسته‌ای دیگر ویژگی‌های مؤمنان را بازگو کرده: مؤمنون/1- 9؛ انفال/2- 4 و شماری به پیامدهای بی‌ایمانی پرداخته است: حجّ/19؛ روم/16. در گروهی از آیات نیز می‌توان مقوّمات (مریم/60، طه/112، بقره/256)، متعلقات (نساء/136؛ بقره/136)، آثار (حجّ/50؛ ابراهیم/23) و موانع (نساء/173؛ بقره/7- 8) ایمان را بازیافت.[8]
____________________________________________________
پی‌نوشت‌ها:
[1]. ممتحنه/4.
[2]. احزاب/21.
[3]. بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق، ج 53، ص 178، باب31.
[4]. تحف العقول، حسن بن شعبة حرانی، به کوشش: علی اکبر غفاری، نشر اسلامی، قم، 1404ق، ص 505.
[5]. لهوف، سید بن طاووس، نشر دلیل ما، قم، 1380ش، ص 151.
[6]. کهف/13.
[7]. معجم مقاییس اللغة، احمد ابن فارس، به کوشش: هارون عبدالسلام، دفتر تبلیغات، قم، 1404ق، ج 1، ص133؛ لسان العرب، ابن منظور، ادب الحوزه، قم، 1405ق، ج 1، صص 223- 227، ماده «امن».
[8]. دائرة المعارف قرآن کریم، حسن سعید و دیگران، گنجینه قرآن کریم، تهران، 1406ق، ج 5، ص 189.
منبع: ماهنامه اطلاع‌رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان، شماره 214.
