داشتن فرزند منظم آرزوی هر مادری است؛ آرزویی که متأسفانه گاهی به دل مادرها می‌ماند و هیچ‌وقت موفق نمی‌شوند فرزندان‌شان را به حفظ نظم چه در کارهای‌شان، چه در خانه و اتاقشان و چه در زمان‌بندی مقید کنند. واقعیت این است که بهترین زمان آموزش نظم به فرزندان همان دوران کودکی است؛ حتی وقتی بچه بسیار کوچک است و توانایی صحبت کامل ندارد، باید با تشویق و ترغیب، بازی و البته الگو قرار دادن خودتان در عمل،او را منظم بار بیاورید. اما در نوجوانی هم راه‌هایی برای نظم پذیر کردن فرزندان وجود دارد. راه‌هایی فراتر از تذکر دادن و نق زدن!

برای نظم پذیر کردن نوجوان، روشی موفق است که با وجود دادن آزادی عمل به او برایش محدودیت‌های منطقی ایجاد کند. اگر می‌خواهید فرزندتان را عادت دهید که سر ساعت مشخصی به خانه برگردد، باید ساعتی مناسب و درست برای این کار در نظر بگیرید. یعنی ساعتی که با مشورت شما و فرزندتان و صد البته تأیید نهایی شما (و نه تساهل و کوتاه آمدن مقابل نوجوان) تعیین شده باشد. اگر مقرراتی که وضع می‌کنید، مناسب حال نوجوان نباشد و او هیچ تأثیری در تصمیم‌گیری نداشته باشد، نتیجه‌ای نخواهید گرفت.

در هنگام مقررات فراموش نکنید که مکانیزم تشویق و تنبیهی هم در نظر بگیرید. در ابتدا لازم است که بیشتر روی تشویق تکیه کنید و اگر نوجوان قانون را رعایت کرد، او را با دادن بازخورد کلامی و تحسین، خرید هدیه یا دادن امکانی برای انجام کار مورد علاقه‌اش تشویق کنید. پس از مدتی که عمل به قانون برای او درونی شد، حالا مکانیزم تنبیهی را رو کنید و این بار در صورت رعایت نکردن قانون او را تنبیه کنید. مثلاً اگر سر موعد به خانه برنگشت، سر موعد اتاقش را تمیز نکرد یا سر موعد تکالیفش را انجام نداد، یکی از فعالیت‌های تفریحی و لذتبخش او را ممنوع کنید. نکته مهم این است که برای نوجوان تشویق کلامی و جلب اعتماد شما بسیار مؤثرتر از تشویق مادی است. بنابراین تا می‌توانید فرزند نوجوان‌تان را تشویق کنید؛ البته تشویق درست و واقعی نه مبالغه‌آمیز و دروغین.

 به فرزند نوجوان‌تان در ایجاد نظم کمک نکنید و بگذارید خودش راه درست را یاد بگیرد. کم کم و مرحله به مرحله مسئولیت فرزندتان را بیشتر کنید و به جایی برسید که کار را به طور کامل به خود او واگذار کنید. مثلاً اگر موضوع، تمیز کردن اتاق است در هفته‌های اول، فقط جمع کردن لوازم از وسط اتاق مدنظر باشد، بعد کم کم گردگیری و جارو زدن را هم اضافه کنید. وقتی خطر جدی وجود ندارد، بگذارید نوجوان‌تان خودش عواقب بی‌نظمی را تجربه کند و درس بگیرد. اگر قرار بر یادآوری است، شما تنها با یک کلمه قانون را یادآوری کنید و از داد و بیداد و جر و بحث بپرهیزید.

منبع: پایگاه اینترنتی هفته نامه افق حوزه