هفت عامل برای هوش اخلاقی ما و فرزندانمان
برای هوش اخلاقی هفت مولفه معرفی شده است که عبارتاند از: همدلی؛ وجدان؛ خویشتنداری؛ احترام؛ مهربانی؛ بردباری و انصاف.
همدلی
همدلی مهارت درک دنیای دیگری از زاویه دید خود اوست. برای این کار اول باید بتوانیم احساسات را خوب بشناسیم و تشخیص دهیم. برای محکزدن خودتان میتوانید چند هیجان و احساس مختلف را بیدرنگ نام ببرید و آنها را بشمارید. چند تا شد؟ هرچه بیشتر باشد، یعنی هیجانهای بیشتری را میشناسید و احتمالاً راحتتر آنها را تشخیص میدهید.
وجدان
وجدان یک ندای درونی است که خوب و بد و حق و باطل را برای فرد گواهی میدهد. این خصیصه کمک میکند تا انسان فکر و رفتارش را بهسمت درستی هدایت کند تا از مسیر اخلاق منحرف نشود. میشود گفت صداقت و مسئولیتپذیری و امانتداری اگر هستند، وجودشان را از صدقهسری وجدان دارند.
خویشتنداری
بردباری به افراد کمک میکند ناملایمات را به صحت و سلامت طی کنند و قدرت مواجهه بهتری با چشماندازهای جدید داشته باشند.
کسانی که به مهارت خویشتنداری مجهزترند، میتوانند میان میل و هوس و پاسخ به آن بیشتر فاصله بیندازند و تأمل کنند. انتخاب عجولانه نکنند و از لذت آنی بگذرند. این مهارت یک جور توانایی است که میتواند با تمرین گسترش یابد.
احترام
احترامگذاشتن صرفاً به بیان محترمانه ختم نمیشود. گرامیداشتن دیگران روش افرادی است که احترام را در خود پرورش دادهاند و معتقدند تمام انسانها دارای کرامت ذاتی هستند. وقتی این نگاه بر کسی حاکم باشد، آیا با دیگری تحقیرآمیز و سرزنشگرانه رفتار میکند؟
مهربانی
مهرورزیدن به خود و دیگران، از نتایج رشد فضیلتهای اخلاقی است. کسی را مهربان مینامند که بتواند رنجها و نیازهای خودش و دیگران را ببیند و رفتاری را انتخاب کند که آن رنجها را التیام ببخشد و نیازها را برآورده کند. خودخواهی با مهرورزی کمرنگ میشود و باعث میشود فرد موثرتر رفتار کند؛ چون مهربانی ارزش او شده است.
بردباری
بردباری با خویشتنداری رابطهای تنگاتنگ دارد و تقویت هرکدام بر رشد دیگری اثرگذار است. بردباری به افراد کمک میکند ناملایمات را به صحت و سلامت طی کنند و قدرت مواجهه بهتری با چشماندازهای جدید داشته باشند. پدر و مادر الگوی کامل بردباری یا کمتحملی هستند.
انصاف
انصافداشتن به افراد کمک میکند تا از پیشداوری و قضاوت نابجا و ناعادلانه دوری کنند و تا جوانب مختلف مسئلهای را نسنجیدهاند، حکمی دربارهاش صادر نکنند. همچنین انصاف این است که فرد خود را همانگونه که هست باور کند، نه با خودکمبینی نه با خودبزرگبینی.
تبیان