ربيع زندگي
بعضی از اهل معرفت و اهل سلوک معنوی معتقدند که ماه ربیعالاول، به معنای حقیقی کلمه، ربیع حیات است، ربیع زندگی است؛ زیرا در این ماه، وجود مقدس پیامبر گرامی و همچنین فرزند بزرگوارش حضرت ابیعبداللّه جعفربنمحمدالصّادق ولادت یافتهاند و ولادت پیغمبر سرآغاز همهی برکاتی است که خدای متعال برای بشریت مقدر فرموده است. ما که اسلام را وسیلهی سعادت بشر و راه نجات انسان میدانیم، این موهبت الهی مترتب بر وجود مبارک پیغمبر است که در این ماه اتفاق افتاد. حقیقتاً باید این میلاد عظیم را مبدأ همهی برکاتی دانست که خدای متعال جامعهی بشری را، امت اسلامی را، پیروان حقیقت را به آن سرافراز کرده است.
سخنان مقام معظم رهبري مدظله العالي که در این صوت میشنوید:
تحليل رهبرانقلاب از حوادث اخير لبنان و عراق+عكس نوشته
هفدهمین مراسم مشترک دانشآموختگی و تحلیف دانشجویان دانشگاههای افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران صبح روز چهارشنبه (98/8/8) با حضور فرمانده معظم کل قوا در دانشگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء(ص) برگزار شد.
رهبرانقلا در ابتدای ورود به میدان با حضور بر مزار شهیدان و قرائت فاتحه، یاد و خاطرهی مدافعان فداکار اسلام و میهن را گرامی داشتند.
فرمانده کل قوا سپس از یگانهای مستقر در میدان سان دیدند.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین جانبازان سرافراز حاضر در میدان را مورد تفقد قرار دادند.
حضرت آیتالله خامنهای مدظله العالي سپس در سخنانی، حفظ امنیت را مسئولیت مقدس و حساس نیروهای مسلح جمهوری اسلامی برشمردند و با اشاره به طراحی دشمنان برای سلب امنیت از برخی کشورهای منطقه، گفتند: دلسوزان عراق و لبنان بدانند اولویت اصلی آنان، علاج ناامنی است و مردم این کشورها نیز بدانند مطالبات بهحق آنها فقط در چارچوب ساختارهای قانونی قابل تأمین است.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین بار دیگر مسئولان و مؤثران فکری و همچنین آحاد ملت را به هوشیاری در قبال تلاش برای تخریب محاسباتی آنان فراخواندند و تنها راه مقابله با آن را بصیرت دانستند و چند نکتهی مهم را نیز گوشزد کردند: باید به آینده و تحقق وعدههای الهی امیدوار بود، نباید به دشمن اعتماد کرد، از تحرکات دشمن نباید لحظهای غفلت کرد، به پیروزیها غرّه نشویم، و نیروهای مسلح باید آمادگی لازم برای مقابله با فتنه را داشته باشند.
فرمانده کل قوا در ابتدای سخنان خود به اهمیت موضوع امنیت برای هر جامعه و وظیفهی مهم نیروهای مسلح برای تأمین امنیت اشاره کردند و افزودند: اگر در جامعهای امنیت نباشد، امکان فعالیتهای اقتصادی، علمی و تحقیقاتی و کارهای فکری و فرهنگی وجود نخواهد داشت، بنابراین حفظ امنیت یک وظیفهی فوقالعاده باارزش است که باید قدر آن دانسته شود.
ایشان بزرگترین لطمه به یک کشور را سلب امنیت آن دانستند و با اشاره به برنامهریزی دشمنان برای آشوب و سلب امنیت برخی کشورهای منطقه، گفتند: عوامل این خباثتها و کینهورزیهای خطرناک، شناختهشده هستند و در پشت این قضایا، آمریکا و سرویسهای اطلاعاتی غربی با پشتوانهی پول برخی کشورهای مرتجع منطقه قرار دارند.
رهبر انقلاب اسلامی خطاب به دلسوزان عراق و لبنان تأکید کردند: اولویت اصلی، علاج ناامنی است و مردم این کشورها نیز متوجه باشند که دشمن بهدنبال برهم زدن ساختارهای قانونی و ایجاد خلأ در این کشورها است و تنها راه رسیدن مردم به مطالبات بر حقی که دارند، پیگیری آنها در چارچوب ساختارهای قانونی است.
حضرت آیتالله خامنهای خاطرنشان کردند: دشمنان، چنین فکرهایی را برای کشور عزیز ایران هم داشتند اما خوشبختانه ملت، هوشیارانه و بموقع به میدان آمد و نیروهای مسلح نیز آماده بودند و آن توطئه خنثی شد.
اعمال و مناسبت هاي مهم ماه ربيع الاول
ماه ربیع الاول
ماه ربیع الاول سومین ماه از ماههای قمری و از ماههای فرخنده برای شیعیان است. ربیع به معنى بهار است. گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته مى شود این است که نامگذارى این ماه در فصل بهار رخ داده است.[۱]
1. وقایع ماه ربیع الاول:
حادثه مهم و تاریخی لیلة المبیت،
هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه،
ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم،
ولادت امام جعفر صادق علیه السلام،
ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با حضرت خدیجه سلام الله علیها،
آغاز امامت امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف،
همچنین غزوه بنی نضیر در سال 4 قمری،
صلح امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه در سال 41 قمری،
شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در سال 260 قمری،
واقعه احراق مکه در هنگام جنگ یزید با عبدالله بن زبیر در سال 64 قمری،
حادثه صاحب زنج
و قتل سیصد هزار نفر از مردم بصره به دست موفق عباسی در سال 258 از دیگر حوادث مهم ماه ربیع الاول است.
2. اعمال ماه ربيع الاول:
الف) روز اول ربیع الاول:
علما گفته اند مستحب است، به شكرانه هجرت موفقيت آميز رسول خدا صلى الله عليه و آله اين روز را روزه بگيرند و صدقه و انفاق و احسان نمايند،[۲] و همچنين زيارت آن بزرگوار، در اين روز مناسب است.
مرحوم «سيد بن طاووس»، دعايى را براى اين روز در كتاب اقبال نقل كرده است.[۳]
ب) روز دوازدهم ربیع الاول:
در اين روز دو ركعت نماز مستحب است كه در ركعت اول بعد از حمد، سه مرتبه سوره «قل يا ايها الكافرون» و در ركعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «توحيد» خوانده شود.[۴]
ج) روز هفدهم ربیع الاول:
همان گونه كه قبلا گفته شد اين روز مطابق نظر مشهور علماى اماميه، روز ولادت رسول خدا صلى الله عليه و آله و همچنين ميلاد امام صادق عليه السلام است و روز بسيار مباركى است و داراى اعمالى مى باشد:
غسل; به نيت روز هفدهم ربيع الاول.[۵]
روزه; كه براى آن فضيلت بسيار نقل شده است، از جمله در رواياتى از ائمه معصومين عليهم السلام آمده است: كسى كه اين روز را روزه بدارد، خداوند براى او ثواب روزه يكسال را مقرر مى فرمايد.[۶]
دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال كردن مؤمنان و به زيارت مشاهد مشرفه رفتن.[۷]
زيارت رسول خدا صلى الله عليه و آله از دور و نزديك; در روايتى از آن حضرت آمده است: هر كس بعد از وفات من، قبرم را زيارت كند مانند كسى است كه به هنگام حياتم بسوى من هجرت كرده باشد، اگر نمى توانيد مرا از نزديك زيارت كنيد، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستيد. (كه به من مى رسد.)[۸]
زيارت اميرمؤمنان، امام علی عليه السلام نيز در اين روز مستحب است با همان زيارتى كه امام صادق عليه السلام در چنين روزى كنار ضريح شريف آن حضرت عليه السلام وى را زيارت كرد.[۹]
تكريم، تعظيم و بزرگداشت اين روز بسيار بجاست، مرحوم «سيد بن طاووس»، در اقبال، در تكريم و تعظيم اين روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امكان و سرور همه ممكنات حضرت نبى اكرم صلى الله عليه و آله سفارش بسيار كرده است.[۱۰]
بنابراين، سزاوار است مسلمين با برپايى جشن ها و تشكيل جلسات، هر چه بيشتر با شخصيت نبى مكرم اسلام صلى الله عليه و آله، سيره و تاريخ زندگى وی آشنا شوند و از آن، براى ساختن جامعه ى اسلامى و محمدى بهره كامل گيرند.
3. دعاها و اعمال ماه ربیع الاول:
فضیلت زیارت امام حسین (ع) در ماه ربیع الاول
دعای روز اول ربیع الاول
زیارت امام عسکری و امام زمان علیهما السلام در روز هشتم ربیع الاول
اطعام مومنان و شادمانی در روز نهم ربیع الاول
نماز مستحبی در روز دوازدهم ربیع الاول
روز چهاردهم ربیع الاول
شب هفدهم ربیع الاول
صدقه دادن و شادمانی در روز هفدهم ربیع الاول
پی نوشت ها:
وِیژه نامه ماه ربیع الاول، پرتال جامع نمایندگی ولایت فقیه در سپاه
اقبال، صفحه 592.
همان مدرك، صفحه 596.
همان مدرك، صفحه 599.
فلاح السائل، صفحه 61.
اقبال، صفحه 603.
همان مدرك.
همان مدرك، صفحه 604.
همان مدرك، صفحه 608.
اقبال، صفحه 603.
سيره رفتاري پيامبراكرم نسبت به كودكان
پيامبر اکرم (ص) با کودکان بسيار مهربان بود، کودکان را در بغل مي گرفت و به آنان احترام مي گذاشت هرگاه در راه با کودکان روبرو مي شد به احترام آنها مي ايستاد، آنها را در آغوش مي گرفت و بر پشت و شانه خود سوار مي کرد و به اصحاب توصيه مي کرد که چنين کنند.
کودکان چنان خوشحال مي شدند که هيچگاه خاطره آن را فراموش نمي کردند.
رسول خدا ص سفارش کرده و مي فرمود: کودکان خود را دوست بداريد و نسبت به آنها مهربان باشيد و به وعده اي که به آنها داده ايد وفا کنيد، خداوند بر هيچ چيزي خشم نمي گيرد آن چنان که به خاطر زنان و کودکان خشم مي گيرد.
رافت پيامبر نسبت به کودکان چنان بود که امام صادق ع فرمود:
روزي رسول اکرم ص در حال نماز جماعت ظهر بود که دو رکعت آخر نماز را سريع خواند، اصحاب علت را پرسيدند، پيامبر ص فرمود: آيا گريه کودک را شنيديد؟و ماجرا آن بود که مادري نيز در مسجد نماز را به جماعت مي خواند و کودک او در رکعت سوم شروع به گريه مي کند و پيامبر (ص) براي آنکه مادر زودتر از نماز فارغ شود و به کودک خود برسد نماز را سريع مي خواند.
رسول گرامي اسلام(ص) مي فرمود:
من بچه ها را به دليل پنج صفت دوست دارم،
اول آنکه بسيار گريه مي کنند و ديده گريان کليد بهشت است يعني گريه از خوف خدا در زندگي زياد کني.
دوم آنکه با خاک بازي مي کنند يعني تکبر و نخوت و خودپسندي در آنها نيست.
سوم آنکه با يکديگر دعوا مي کنند ولي زود آشتي کرده و کينه به دل نمي گيرند.
چهارم، چيزي براي فردا ذخيره نمي کنند چون آرزوي دور و دراز و طمع طولاني ندارند.
پنجم، خانه مي سازند و سپس خراب مي کنند دلبسته و وابسته به امور دنيوي نيستند.
شرح حدیث اخلاق | حقوق مؤمنین بر یکدیگر
رهبرمعظم انقلاب در ابتدای جلسات درس خارج فقه خود، به شرح یک حدیث اخلاقی میپردازند. «حقوق مؤمنین بر یکدیگر» موضوع شرح حدیثی اخلاقی از امام صادق علیهالسلام به نقل از جد بزرگوارشان، پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی صلیاللهعلیهوآلهوسلم است که متن بیانات معظمله که در این فیلم مشاهده میکنید به شرح زیر است:
بسماللهالرحمنالرحیم
الحمدلله رب العالمین
عَن الصادقِ جعفرِ بنِ محمدٍ عن اَبیهِ عَن آبائِهِ عَن علیِّ بنِ ابیطالبٍ علیهمُالسلام قالْ قالَ رسولُ اللهِ صلیاللهعلیهوآله لِلْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ سَبْعَةُ حُقُوقٍ وَاجِبَةٍ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِ (۱)
[پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله فرمودهاند که هر مؤمن بر برادر مؤمنش هفت حق دارد که از طرف خدا ادای این حقوق بر او واجب شده است.] خب وجوب این حقوق را بایستی جدی گرفت.
الْإِجْلَالُ لَهُ فِی عَیْنِهِ
یکی [از این حقوق] این [است]. معنایش این است که برای این برادر مؤمن جلالتی در دل خود در نظر بگیر که طبعاً در چشم تو جلالت پیدا میکند.
جلالت از چه جهت؟ از جهت ایمانش؛ یعنی لازمهی این بیان، لزوم تکریم برادران مؤمن از یکدیگر است؛ نگاه تجلیلآمیز به برادر مؤمن. یعنی با نگاه سبک به برادر مؤمن نگاه نکند. این [حق] اول.
وَ الْوُدُّ لَهُ فِی صَدْرِهِ
دوم اینکه محبت او را در دل خودت داشته باشی.
وَ الْمُوَاسَاةُ لَهُ فِی مَالِهِ
با او در مال خود همراهی کنی. یکوقت شما داری، او در نهایت احتیاج است، باید به او کمک کنی.
وَ أَنْ یُحَرِّمَ غِیبَتَهُ
پشت سر او بدگویی را ممنوع کنی؛ نه خودت [غیبت او را] بکنی نه بگذاری دیگران بکنند.
وَ أَنْ یَعُودَهُ فِی مَرَضِهِ
وقتی مریض شد از او عیادت کنی.
وَ أَنْ یُشَیِّعَ جَنَازَتَهُ
بعد از مرگ هم دست از او برنداریم. اگر برادر مؤمنمان از دنیا رفت جنازهی او را هم تشییع کنیم. یعنی با او تا بعد از مرگ باشیم.
وَ أَنْ لَا یَقُولَ فِیهِ بَعْدَ مَوْتِهِ إِلَّا خَیْراً
بعد از مرگش هم نیکی او را بگوییم. حتی اگر چنانچه بدیای هم دارد آن را نگوییم. که در روایت دارد که اُذْکُروُا مَحاسِنَ مَوتاکُم (۲). آنهایی که مردند و رفتهاند و قدرت دفاع از خودشان را ندارند، خوبیهایشان را بگو. بالاخره هر کس یک خوبیای دارد.
۱) الامالی شیخ صدوق، صفحهی ۸۵
۲) روایتی از پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله: «اُذکُروُا مَحاسِنَ مَوتاکُم وَ کُفّوا عَن مَساویهِم»
نیکىهاى مردگان خود را یاد کنید و از بدیهایشان چشم بپوشید.
نهجالفصاحه
ذكر توسل/غصه رحلت رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم)
نبی اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) ماموریت خود را در عالم انجام دادند و ادامه کار با اوصیای ایشان است؛ «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ» دیگر بقیه کارها را باید امیرالمؤمنین و ائمه هدات معصومین(علیهم السلام) انجام بدهند. لذا حضرت بعد از این که ماجرای غدیر خم انجام شد، آماده رحلت از دنیا بودند. می دانستند که دیگر همه وظایف انجام شده است. پس از بازگشت از مدینه، طولی نکشید که حضرت بیمار شدند. درباره این کسالت برخی می گویند یک زن یهودی جایی قصد مسموم کردن حضرت را داشته است. همین که حضرت می خواستند غذا را در دهان بگذارند، ملهم شدند و میل نفرمودند. همان جا حضرت بیمار شدند و از دنیا رحلت فرمودند.
حضرت روزهای آخر، حتی مسجد نمی توانستند بروند و در بستر آرمیده بودند. یک روز آمدند بالای پله اول منبر و سخن گفتند: هر کس حقی بر گردن من دارد، بیاید از من بگیرد. شخصی برخاست و گفت: یا رسول الله! در فلان صحنه در فلان جنگ، عصای مخصوصتان به بدن من خورد، می خواهم قصاص کنم. بعد حضرت فرمودند: بروید آن عصا را بیاورید. آن عصا را آوردند. حضرت فرمودند: حالا قصاص کن. مرد گفت: آن روز بدن من عریان بود.حضرت دامن پیراهن را بالا زدند. بعد شخص بدن حضرت را بوسید و گفت: یا رسول الله! من همه اینها را بهانه کرده بودم برای این که از عذاب نجات پیدا کنم.دیگر حضرت آن روزها مسجد نمی رفتند.روز آخر، حال حضرت خیلی وخیم شد. حتی نوشتند: حضرت دائما بی تاب می شد و از حال می رفت، دوباره به هوش می آمد.
« یا أَبَا الْقَاسِمِ یا رسول الله یا إِمَامَ الرَّحْمَةِ یا سَیدَنَا وَ مَوْلَانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِكَ إِلَی اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاكَ بَینَ یدَی حَاجَاتِنَا یا وَجِیهاً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّهِ»{2}
امیرالمؤمنین فرمود: غصه ای که در رحلت رسول خدا بر من عارض شد، آنقدر سنگین بود که اگر بر کوه ها وارد می شد، تحمل نمی کردند. بعدحضرت بعضی از صحنه ها و مصیبت ها را توضیح می دهند. آنقدر مصیبت بر امیرالمؤمنین سنگین بود که وقتی بدن فاطمه اش را تحویل رسول خدا می داد، حضرت به رسول خدا عرضه داشت: من در مصیبت فاطمه به مصیبت شما تأسی می کنم. من که آن مصیبت سنگین را از سر گذراندم، شایسته است که بر این مصیبت هم صبر کنم. اما در کافی آمده است: فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آنقدر در رحلت رسول خدا غصه دار شده بودکه خدای متعال ملکی را فرستاد تا با حضرت مأنوس شود. برای حضرت خبرها و پیام هایی می آورد و امیرالمؤمنین می نوشتند.این همان صحیفه فاطمیه است که همه اسرار عالم در اوست و با بیان این اسرار، مراحل سیر عالم در این صحیفه آمده است.