اولین دعای امام حسین(علیه السلام)در عرفه
دهه اول ذی الحجه در شمار بهترین روزهای خدا قرار دارد و دو روز آخر آن از اهمیتی فزاینده برخوردار هستند. حاجیان در این روزها پس از انجام دستورات الهی و کسب درجات مختلفی از کمال به روزهای عرفه و قربان میرسند. روزهایی که چگونگی به پایان رساندن آن در آینده دینیشان تأثیری بسیار عمیق خواهد داشت.
روز عرفه همانگونه که از نامش پیداست روز شناخت حقیقی است. روز کسب معرفت و بهرهگیری از دریای بزرگ تعالیم آسمانی است و عید قربان روز قربانی نمودن و پیشکش کردن بهترینها به درگاه حضرت حق است تا حاجیان به یاد آورند که برای رسیدن به کمال مطلوب راهی نه چندان آسان بلکه خونبار در پیش دارند. راهی که باید در مسیر آن از تمام آنچه دارند دست شویند تا به حقیقت هستی دست یابند. و رسیدن به این مهم جز با یافتن درک و شناخت واقعی ممکن نیست. از این روست که عرفه پیش از قربان قرار دارد تا حاجی پس از کسب معرفت لازم روی به سوی قربانگاه آورده و نفس طمّاع خویش را سر ببرد.
اهمیت روز عرفه بسیار بالاست و از جمله ایامی است که عبادت در آن بسیار سفارش شده است و افراد زیرک از این روز به خوبی میتوانند برای رسیدن به خواستههای خویش و دریافت هر آنچه از خدا میخواهند، اقدام نمایند. حال باید دید چه چیز شایسته خواستن در این روز را دارد و باید برای آن دست به دعا برداشت. چرا که در این روز درهای رحمت الهی بر مردمان باز است و از کریم نباید کم خواست.
امتداد شب قدر
خدایا! امروز سپیده یادت در دل های عاشقان طلوع کرده است. سرو و صنوبر به رکوع رفته اند. پرندگان سرود نام تو را زمزمه می کنند. امروز روی سجاده ای از نور، از دستان قنوت کرده ام، پیچک سبز دعا دور نگاه تو می پیچد و به سمت تو می آید. امروز روز توست؛ روزی بیکران از آفتابی ترین روزهای سال. امروز آفتاب رحمت توست که سراسر هستی را در آغوش گرفته است. امروز هزاران چلچله در من می خوانند و به سمت تو پرواز می کنند.
رویشی دوباره
عرفه روز رویش دوباره است؛ در زلالی آفتاب نگاه خداوند، روی سجاده ای به وسعت هستی، در بارش چشم های غم آلود. عرفه لحظه شکفتن است؛ در سرزمینی به وسعت تاریخ بشریت که نه مرز می شناسد و نه رنگ. امروز روز درنگ است؛ در دریای بی کرانه بشری، در روشنای آفتاب حقیقت، همراه با سیل سپید خلق ،زیر باران نگاه خدا، امروز چه ضیافت باشکوهی برپاست.
رودی از نور
عرفه چشمه جوشان روشنایی است. آغاز آگاهی و بینایی است. رودی است خروشان غرقه در نور که به سوی بلندترین قله وصال جاری است. عرفه یادآور تبعید انسان است؛ یادآور فراق از یگانه محبوبش. روزی است که آدم، جدا مانده از اصل خویش، سرگردان با چشمانی اشکبار و حیران، به گناه خویش اعتراف کرد. امروز روزی است که عاشقان کوی یار سر بر آستان معشوق می سایند و بار دیگر به گناهان خویش اعتراف می کنند و آتش جانشان را با دعا و نیایش شعله ورتر می سازند.
وقوف در سرزمین یاد «او»
عرفه روز دعا و نیایش است. روز توبه و تضرع به درگاه بخشاینده دستگیر است. روز اوج گرفتن در بی کران راه های آسمانی است. عرفه روز استجابت دل های زخمی است. روزی که امتداد مهربانی خداوند از شب قدر است. امروز روز وقوف است. وقوف در سرزمین یاد خداوند؛ زیر آفتاب داغ نگاهش. عرفه روز بال گشودن است و رسیدن به بلندترین قله معنویت. روزی است که رود عفو و رحمتش جاری است تا روح معصیت زده ما را در خود شستشو دهد.
روز عرفه، روز قدر
عرفه روز پر کشیدن است،تا کوی یار. روز گرداندن آیینه دل هاست، به سوی خداوند. امروز روزی است که آفتاب رحمت او ایستاده تا ما را از هر چه آلودگی است، پاک کند. روزی که لب ها به ذکر او معطرند و جان ها، در هوای او، پروانه های سوخته ای که لحظه به لحظه شعله ورتر می شوند. گوش کن! صدای تسبیح کائنات می آید و فرشتگان آن قدر پایین آمده اند که زمین را آسمانی کرده اند. عرفه روز قدر است، برای کسانی که در شب قدر آمرزیده نشدند.
روز روشنایی سجاده ها
امروز بهترین روز تطهیر روح است، در جاری یاد خداوند. روز اشک های حسرت آلود است. روز دل های شکسته است. روز مهربانی خداست. عرفه روز معنوی ترین آواز جهان است؛ از حنجره های زخمی و نهادهای آتش گرفته. یادآور تبعید است؛ به سرزمین غفلت زده. امروز روز شکفتن گل بیداری است؛ در دل های خزان زده. امروز روز شِکوه ها و ناله هاست. روز روشنایی سجاده هاست. روز، روز دعاست.
امتداد شب قدر
عرفه امتداد شب قدر و امتداد رضوان و رحمت خداست. در سرزمینی به وسعت هستی، غرقه در جاری خلق که به ضیافت او نائل آمده اند. در این دریا، همه رنگ ها به بی رنگی رسیده اند و زیر آفتاب پاک خداوند، دست هایشان را به سمت بی انتهای او بلند کرده اند و چون قطره وصل می طلبند. عرفات سرزمینی است گسترده، در دل های زار عاشقان او و در دل هر کس که امروز، نور خداوندی در دلش می بارد.
برکه نیایش
خدایا!امروز همه کائنات لب به دعا گشوده اند و زمین سجاده ای است که از طنین نام تو پرگشته است. خدایا امروز دست ها، نیلوفران نیازند که بر رشته محبت تو آویخته اند و یادت چقدر جاری و زبان از هر چه غیر تو خالی است. امروز گونه ها بستر اشک و حنجره ها قرارگاه آه اند و روح عصیان زده ما، پناهگاه یاد تو را می طلبد. خدایا!امروز دل ها می خواهند به سجده ای ابدی فرو روند و جان ها می خواهند از نسیم فرح بخش نامت پر شوند. بگذار در برکه نیایش، خود را از زنگار غفلت و گناه شستشو دهیم
شمیم دل انگیز استجابت دعا
اشاره:
خداوند بزرگ به دلیل غنای ذاتی که دارد، هدفی خارج از ذات نداشته، منفعت و فایده ای به او بر نمی گردد، اما چون حکیم است و کار عبث نمی کند فعل و کارش دارای هدف است بنابراین عبادت بندگان منفعتی را عاید خداوند نمی کند و این بندگان هستند که از عبادت بهره مند می شوند. می دانیم که یکی از برجسته ترین عبادات که به تعبیر رسول خدا(ص) مغز آن لقب گرفته، دعاست. وسیله ای که ربط انسان را به خالق و حقیقت هستی برقرار می کند و فقر و نیاز ذاتی انسان را برای او به تصویر می کشد؛ اما چون این رابطه متقابل است از ناحیه بنده ابراز نیاز و از طرف خداوند جواب و استجابت است. چنانکه فرمود: «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»[1] مسأله مهم آن است که دعا دارای حدود و شروطی است و برای اجابت نیازمند پیش زمینه ها و لوازمی است و از این رو شبهاتی پیرامون آن وجود دارد که نیازمند پاسخگویی می باشد. در این نوشته در باب مفهوم استجابت دعا، شرایط، زمینه ها و موانع آن بحث و بررسی می نماییم.
استجابت در لغت
استجابت در لغت مشتق از واژه «جواب» است چنانکه راغب در مفردات می گوید: «جوب به معنای کندن گودال است که همان گود کردن زمین است سپس در کندن هر زمینی به کار می رود و جواب کلام آن چیزی است که از عمق دل عبور کرده و از دهان گوینده به گوش شنونده می رسد»[2]
در مصباح المنیر آمده است که: «جواب یک نوشته روشن است ولی جواب یک سخن گاهی متضمن تأیید آن است که با «بله» انجام می شود در صورتی که سخن به شکل سئوال باشد و گاهی به نحو ابطال آن سخن است و جمع آن أجوبه و جوابات است و «جواب» جواب نامیده نمی شود مگر اینکه بعد از طلب باشد،… اما استجابت در جایی به کار می رود که او را به چیزی خوانده باشد و درخواست کرده باشد و اجابت کرد خداوند دعای او را یعنی قبول کرد و استجابت نمود»[3]
وابستگی حوزه به دولت، اثرات منفی زیادی خواهد داشت
حضرت آیت الله مکارم شیرازی دامت برکاته روز شنبه 27مرداد97 در چهاردهمین اجلاسیه سراسری مدارس علمیه خواهران که در سالن بیداری اسلامی جامعه الزهرا (سلام الله علیها) در قم برگزار شد، گفتند: یکی از مسائل مهم در انقلاب، شکل گیری حوزه عملیه خواهران بود، خواهران وارد موضوع مهم تربیت شدند و چون جامعه نیاز داشت به سرعت درهمه جا پیش رفت.
به گزارش ستاد خبری چهاردهمین اجلاس سراسری مدیران مدارس علمیه خواهران، آيتالله العظمی ناصر مکارم شیرازی در افتتاحیه چهاردهمین اجلاس سراسری مدیران مدارس علمیه خواهران که سالن بیدار اسلامی جامعهالزهرا(س) برگزار شد اظهار کردند: باتوجه به گزارشاتی که در خصوص حوزههای علمیه خواهران بیان شد، مشخص شد که حوزههای علمیه خواهران تبدیل به یک مسئله مهم در سراسر کشور شده است.
ایشان با بیان اینکه یکی از از هدایا و برکات انقلاب اسلامی تشکیل حوزههای علمیه خواهران بود افزوند: باتوجه به نیازی که در جامعه وجود داشت، حوزههای علمیه خواهران به سرعت در جامعه فراگیر شد و حتی در بسیاری از موارد از حوزه علمیه برداران پیشی گرفت، البته پیش از تشکیل حوزههای علمیه خواهران برخی افراد خواهران را از فعالیتهای مختلف نهی میکردند و میخواستد نیمی از جامعه را از فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی حدف کنند اما نظام جمهوری اسلامی این افراد را به عقب راند و در حال حاضر حوزههای علمیه خواهران به صورت آبرومند مشغول فعالیت است.
مرجع تقلید شیعیان با اشاره به آیه 35 سوره احزاب خاطرنشان کردند: در این آیه به ۱۰ گروه از مردان و زنان اشاره شده و در پایان نیز خداوند اجر عظیم برای این ۱۰ گروه قائل شده است چراکه تمام مسائل و برنامههای اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، فردی و … در این ۱۰ گروه جمع شده است، خداوند در این آیه بیان میکنند که تمام افتخاراتی و فعالیتهایی که مردان دارند، زنان نیز میتوانند داشته باشند و این بسیار جالب است که در ۱۴۰۰ سال پیش که دختران را زنده به گور میکردند این آیه نازل شده است.
ایشان ادامه دادند: ما اگر بخواهیم در سایه قرآن حرکت کنیم، باید بدانیم که بانوان نیز میتوانند در همان مسیری که مردان گام برمیدارند، حرکت کنند و وظیفه مادری هرگز مانع فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی بانوان نیست.
استاد برجسته حوزههای علمیه با اشاره به مسئله مدیریت بیان کردند: مدیریت مهمترین مسئله در انجام فعالیتها و برنامههای مختلف است و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، مشکلات فعلی جامعه در زمینههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به دلیل ضعف مدیریت است.
ایشان با تأکید بر اهمیت مدیریت در حوزههای علمیه خواهران گفتند: همانگونه که مدیران مدارس گروههای زیر دست خود را آموزش میدهند، خودشان نیز باید مدیریت را آموزش ببینند تا بتوانند مشکلات را برطرف کند.
آيتالله مکارم شیرازی عنوان کردند: کشورهای آلمان و ژاپن در جنگ جهانی دوم نابود شدند اما به دلیل اینکه مدیر داشتند، جامعه را از نو ساحتند و در حال حاضر در زمینههای اقتصادی پیشرو هستند و این از مسائلی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
ایشان با اشاره به اهمیت فعالیت در فضای مجازی خاطرنشان کردند: همه افراد باید علم و دانش خود را دیگران نیز منتقل کنند و فضای مجازی این فرصت و ظرفیت را فراهم کرده است؛ اینکه یک شخص علم و دانش داشته باشد و علم خود را به دیگران منتقل نکند، افتخار نیست بلکه نوعی احتکار است.
مرجع تقلید شیعیان ابراز کردند: خواهران در مسئله تربیت فرزندان امتیازی نسبت به برادران دارند و بدون تردید اگر شیر صالحه به فرزند داده شود، فرزند نیز صالح میشود و همین مسئله نشان دهنده نقش بانوان در تربیت فرزندان است؛ همچنین در دوران کودکی، فرزندان به مادران وابسته هستند و مادران میتوانند در این زمان و دوران تاثیرگذاری زیادی در فرزندان داشته باشند.
ایشان بیان کردند: فعالیتهای حوزههای علمیه خواهران و برادران باید هماهنگ باشد و باید یک اصول در حوزههای علمیه خواهران و برادران حاکم باشد چراکه دوگانگی میان حوزههای علمیه خواهران و برداران موجب مشکلات زیادی میشود.
آيتالله مکارم شیرازی گفتند: حوزههای علمیه خواهران نباید هیچگونه وابستگی اقتصادی به دولت داشته باشند البته در حال حاضر مشکلاتی وجود دارد اما با کمک خیران میتوان به این هدف برسیم.
ایشان خاطرنشان کردند: آنچه که مشخص است این است که دولت فعلی دل برای این مسائل نمیسوزاند و نسبت به مسائل حوزوی و تربیتهای دینی دلسوز نیست و حتی در برخی موارد بیتفاوت است و باوجود این مشکل، وابستگی اثرات منفی زیادی خواهد داشت و امیدوارم روزی فرا برسد که حوزههای علمیه کاملا مستقل باشند و همین استقلال تفاوت اصلی حوزههای علمیه شیعه با اهل سنت است.
مرجع تقلید شیعیان اظهار کردند: در حوزههای علمیه باید به آموزشهای اجتماعی و سیاسی توجه ویژه داشته باشیم تا افراد دیگر نتوانند نفوذ کنند، حوزههای علمیه باید در مسائل سیاسی و اجتماعی بیدار باشند و در کنار دروس، باید به این مسائل مهم نیز توجه داشته باشیم.
ایشان در پایان بیان کردند: بهرهوری و استفاده از ظرفیت دانشآموختگان بسیار مهم است البته در حال حاضر اقداماتی در این زمینه انجام شده اما کافی نیست و این مشکلی است که در حوزههای علمیه برادران و دانشگاه نیز وجود دارد بنابراین باید به این مسئله نیز به صورت جدی توجه داشته باشیم.
منبع:پایگاه اطلاع رسانی مرکزمدیریت حوزه علمیه خواهران
آیت الله العظمی مکارم به سؤال حضور بانوان در ورزشگاه ها پاسخ دادند
به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حضرت آیت الله مکارم شیرازی در پاسخ به استفتاء این خبرگزاری درباره حضور بانوان در ورزشگاه ها پاسخ دادند که پرسش خبرگزاری رسمی حوزه های علمیه و پاسخ معظم له تقدیم حضور شما می گردد.
با سلام؛
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در برنامه گفتگو محور “مجله روز” رادیو معارف که با موضوع «حضور زنان در ورزشگاهها؛ آری یا خیر؟» پخش شد، به بیان نکاتی پرداخته است که متن آن تقدیم حضور می گردد: دکتر «معصومه ابتکار» معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، از موافقان اجرای این طرح در پاسخ به این اشکال که برخی مراجع تقلید اجرای این طرح را ضروری نمی دانند و ورود به آن را خط قرمز می دانند گفت: قطعا به مراجع اطلاعات غلط داده اند وگرنه مراجع عظام تقلید به هیچ وجه مخالف اجرای این طرح با رعایت حدود شرعی نیستند.
سؤالات خبرگزاری حوزه:
1. لطفا نظر خود را درباره حضور بانوان در ورزشگاه به صورت شفاف و روشن بیان فرمایید.
2. آیا واقعا درباره حضور بانوان در ورزشگاه ها اطلاعات غلط به مراجع معظم تقلید رسیده است که تقریبا همگان مخالف حضور زنان در ورزشگاه ها هستند؟
* پاسخ حضرت آیت الله مکارم شیرازی
با اهداء سلام و تحيت؛
جوّ حاکم در ورزشگاه ها برای حضور زنان مناسب نیست و شکی نیست که اختلاط جوانان و آزاد بودن آنها سرچشمه مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اجتماعی می شود؛ اضافه بر این در بعضی انواع ورزش، مردان پوشش مناسبی در برابر زنان ندارند؛ بنابراین لازم است از حضور در این برنامه ها خودداری کنند؛ به خصوص اینکه این برنامه ها را از رسانه ها می توانند ببینند و حضور آنها ضرورتی ندارد.
همیشه موفق باشید
دفتر آيت الله العظمی مکارم شيرازی / استفتائات
منبع: خبرگزاری رسمی حوزه - ۱۳۹۷/۵/۲۸
سرودههایی زیبا در رثای امام محمد باقر (سلام الله علیه)
حضرت امام محمد باقر علیه السلام پنجمین امام شیعیان در روز جمعه اول ماه رجب سال پنجاه و هفت هجری قمری در مدینه طیبه متولّد شد.
امام باقر علیه السلام در جریان نهضت امام حسین علیه السلام همراه جدّش به کربلا آمد. درآن وقت سه سال و نیم از عمر شریفش گذشته بود.
آن حضرت پس از امام سجادعلیه السلام حدود نوزده سال،امامت و رهبری شیعیان را به عهده داشت و در روز دوشنبه هفتم ذیحجه سال صد و چهارده هجری قمری در سن پنجاه و هفت سالگی به شهادت رسیدند.
به مناسبت شهادت امام محمد باقر علیه السلام تعدادی از اشعار آئینی را باهم می خوانیم:
غلامرضا سازگار
کسی که بود شکافندهی تمام علوم
هزار حیف که از زهر کینه شد مسموم
سر تو باد سلامت یا رسول الله
وصّی پنجم تو کشته شد، ولی مظلوم
گهی به زخم زبان قلب حضرتش خستند
گهی به خانهاش از کینه خصم برد هجوم
بسان مادر و آباء رنج دیدهی خویش
همیشه بود ز حقّ و حقوق خود محروم
به غربت علی و خاندان او سوگند
امام ما ز جهان رفت با دلی مغموم
هماره قصۀ مظلومیاش به خاک بقیع
بُود ز غربت قبرش برای ما معلوم
ز دردهای نهانی که بود در دل او
کسی نداشت خبر غیر خالق قیّوم
حیات او همه با درد و رنج و غصه گذشت
که بود ظلم به اولاد مصطفی مرسوم
نه طاقت است زبان را به وصف غمهایش
نه قدرت است قلم را که تا کند مرقوم
بگو به امت اسلام، این سخن “میثم”
به مرگ حضرت باقر یتیم گشت علوم