امام محمد باقر (علیه السلام)
 کتاب «امام محمدباقر (ع)» كه عنوان «تألیف: شیخ عباس قمی» را بر جلد خود دارد، در واقع، بازچاپ «باب هفتم» اثر مشهور «منتهی‌الآمال» نوشته مرحوم حاج شيخ عباس قمي است.

در باره کتاب:

آقا شیخ عباس قمی در کتاب «منتهی‌الآمال» ــ که نوشته‌اي پژوهشی درباره‌ زندگی چهارده معصوم (ع) است ــ با افق دیدی روشن، بیانی بدون ابهام، نثری روان و زیبا و با کمک گرفتن از اشعار فارسي و عربي در معرفی معصومان (ع)، خواننده عالم و عامي را آگاهي‌هايي بسيار مي‌بخشد. کتاب «امام محمدباقر (ع)» که «باب هفتم» منتهي‌الآمال را در بر مي‌گيرد، به معرفی امام پنجم اختصاص دارد.

مطالب :

اين كتاب، در هفت فصل به موضوع‌هايی چون تولد، نام و کنیه، فضايل و مناقب و مکارم اخلاق، معجزات، کلمات حکمت‌آمیز، وفات، اولاد و حکایات منسوب به آن حضرت پرداخته است.
در آغاز فصل نخست كتاب، با عنوان «در بیان ولادت و اسم و کنیت آن حضرت است» چنین مي‌خوانيم: «بدان که ولادت با سعادت آن حضرت روز دوشنبه سوم صفر یا در غره‌ی رجب سال پنجاه و هفت در مدینه منوره واقع شد و آن حضرت در واقعه کربلا حضور داشت و در آن وقت چهار سال از سن مبارکش گذشته بود، والده ماجده‌اش حضرت فاطمه دختر امام حسن مجتبی علیه‌السلام بود …» (ص ۷)

درباره نام و لقب و كنيه آن حضرت نيز مي‌خوانيم: «اسم شریف آن حضرت محمد و کنیت آن جناب ابوجعفر و القاب شریفه‌اش باقر و شاکر و هادی است و مشهورترین لقبهای آن حضرت باقر است …» (ص ۹)

در بخشي از فصل دوم کتاب ــ كه عنوان «مختصری از فضائل و مناقب و مکارم اخلاق حضرت باقر علیه‌السلام» دارد ــ چنین آمده است:

«شيخ مفيد مسنداً از عبدالله بن عطاء مكي روايت كرده كه مي‌گفت: هرگز نديدم علما را نزد احدي احقر و اصغر چنان كه مي‌ديدم آنها را در نزد حضرت امام محمد باقر (ع) و هر آينه ديدم حكم بن عتبه را با آن كثرت علم و جلالت شأن كه در نزد مردم داشت هنگامي كه در نزد آن جناب بود، چنان مي‌نمود كه طفل دبستاني است كه در نزد معلم خود نشسته.»

شیخ عباس قمی سپس با ذکر رخدادهایی در زمان حضرت و رفتار ایشان با اطرافیان و عالم بودنشان به مسائل پنهان، به علم و دانش و اخلاق والای حضرت می‌پردازد.

فصل سوم کتاب، به معجزات آن امام اختصاص دارد و نویسنده به چند مورد از معجزات اشاره می‌کند.

فصل چهارم به ذکر برخی موعظه‌ها و کلمات حکمت‌آمیز امام محمد باقر (ع) برگرفته از كتاب «تحف‌العقول» پرداخته است.

فصل پنجم با موضوع وفات آن حضرت و آن چه ميان حضرت و مخالفان واقع شده است، به نقل از «جلا‌ءالعیون» مجلسی، با سندی معتبر از امام صادق (ع) می‌نویسد که رخدادي میان حضرت و هشام بن عبدالملك منجر به غضب هشام شد و او در صدد قتل امام برآمد.

در فصل ششم به فرزندان و نوادگان امام محمد باقر (ع) پرداخته مي‌شود و در فصل هفتم و پایانی کتاب، حکایت‌هایی منسوب به آن حضرت (ع) را مي‌خوانيم.

أعلام الهدایه: الإمام محمد بن على الباقر(ع)
 اثری است تاریخی درباره امام پنجم، امام محمد باقر(ع) که با گرایش کلامی نوشته شده و هدف آن، ارائه زندگینامه امام و معرفی شخصیت ایشان و اثبات مقام امامت برای امام باقر است. نویسندگان که با بهره گیری از منابع تاریخی و حدیثی اهل سنت و شیعه این اثر را فراهم آورده اند، تلاش کرده اند تا مقام امامت آن حضرت را با معرفی فضائل و برجستگی های علمی و اخلاقی ایشان به اثبات برسانند و به پرسش های مطرح درباره امام پنجم به صورت غیر مستقیم پاسخ دهند.

کتاب در چهار باب سامان یافته و هر بابی سه فصل دارد:

باب نخست، امام را در یک چشم انداز معرفی، و بازتاب شخصیت وی را در افکار و اندیشه رجال و بزرگان دینی، نمایانده و مظاهر اخلاقی آن حضرت، از قبیل بردباری، شکیبایی، سخاوت، فقیرنوازی، عبادت، حج گزاری و مناجات با خدا را بیان کرده است.

باب دوم در تولد امام و دوره های گوناگون حیات امام از قبیل دوره پیش از امامت و امامت اوست.

باب سوم در جهاد و سیر حرکت رسالی خاندان اهل بیت(ع) است که تداومش با جهاد و نقش آفرینی امام باقر(ع) صورت گرفته است. در همین باب، رویارویی امام با حاکمان بنی امیه و ویژگی ها و خطوط و انحرافات گوناگون در آن دوران و نقش امام در اصلاح انحراف ها، سخن گفته شده است.

در باب چهارم فعالیت های معنوی، فرهنگی، علمی و سیاسی امام با تشکیل جمعیتی صالح و با انگیزه، شهادت و نیز میراث فرهنگی و علمی ایشان از قبیل میراث تفسیری، حدیثی، کلامی، تاریخی، و فقهی بررسی و گزارش شده است.

ترجمه
پیشوایان هدایت: شکافنده علوم حضرت امام محمد باقر(ع)، سید منذر حکیم با همکاری سید شهاب الدین حسینی، مترجم: کاظم حاتمی طبری، قم، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش، ۳۶۰ ص، وزیری

مسند الإمام الباقر أبي جعفر محمد بن علي عليهما السلام
 مشخصات:

عنوان :
گردآورنده:عطاردی قوچانی، عزیزالله
ناشر:عطارد
محل نشر:تهران
سال نشر:١٣٨١

توصیف:

اما بعد: فيقول العبد الضعيف الفانى الشيخ عزيز اللّه العطاردى الخبوشانى حفظه اللّه من الآمال و الأمانى: هذا الكتاب الذي نقدمه الى الباحثين فى أخبار أهل البيت عليهم السلام و حياتهم و أحاديثهم هو الكتاب الخامس من موسوعتنا الكبيرة «مسانيد اهل البيت عليهم السلام» سميناه بمسند الامام الباقر محمّد بن على عليهما السّلام.
نبحث فيه عن حياة الامام الباقر و فضائله و مناقبه و اخباره و آثاره فى معالم الدين و الأحكام و السنن، أخذناها من المصادر المشهورة و الكتب المعروفة التي عليها المدار فى جميع القرون و الأعصار و رتبته على الابواب حسب الموضوع لتسهيل الباحثين و المراجعين.
ثم إنى اروى روايات الامام الباقر عليه السّلام عن مشايخى العظام و الفقهاء الكرام بالاسناد المتصل حتى ينتهى الى الامام محمّد بن على الباقر صلوات اللّه عليهما و ذكرنا أسمائهم رضوان اللّه عليهم فى مقدمة مسند الامام الرضا عليه السّلام و الكتاب مرتب على ثلاثة فصول:
الأول: فى حياة الامام الباقر عليه السّلام و مناقبه و خصائصه و نصوص امامته و مكارم اخلاقه و ما جرى له مع خلفاء زمانه.
الثانى: فى الاحاديث و الاخبار الواردة عنه عليه السّلام فى الاصول و الفروع و الاحكام و السنن و الآداب و المواعظ و الادعية و تفسير القرآن.
الثالث: معجم الرواة عن الامام الباقر عليه السّلام الذين حدثوا عنه و ذكر مختصر من حالاتهم و ما قيل فى شأنهم من المدح و الجرح.

فهرست مطالب:
الجزء الاول

[مقدمه المولف]
[ابواب فی احواله علیه السلام]
کتاب العقل
کتاب العلم
کتاب التوحید
کتاب الانبیاء علیهم السلام
کتاب الامامه
کتاب الغیبه
فهرس العناوین
الجزء الثانی

کتاب فضایل اهل البیت علیهم السلام
کتاب الاصحاب
کتاب فضایل الشیعه
کتاب الایمان و الکفر
کتاب الاداب و المعاشره
کتاب المواعظ
کتاب تفسیر القران
الجزء الثالث
[تتمه کتاب تفسیر القران]
کتاب الدعاء
کتاب الاحتجاجات
کتاب الطهاره
فهرس العناوین
الجزء الرابع

کتاب الصلاه
کتاب الصوم
کتاب المعیشه
کتاب الزکاه
کتاب السفر
کتاب الحج
کتاب الزیاره
کتاب الجهاد
کتاب النکاح
الجزء الخامس

کتاب الطلاق
کتاب الاولاد
کتاب التجمل و الزینه
کتاب الدواب
کتاب الاطعمه
کتاب الاشربه
کتاب العتق
کتاب الصید و الذباحه
کتاب القضاء و الشهادات
کتاب الایمان و النذور
کتاب الحدود
کتاب الدیات
کتاب الوصیه
کتاب المواریث
کتاب الجنایز
کتاب الحشر و البعث
کتاب الحکم و النوادر
الجزء السادس

روایات الامام الباقر علیه السلام من طرق الزیدیه
اخبار الامام الباقر علیه السلام من طرق الاسماعیلیه
ما روی عن الامام الباقر علیه السلام من طرق اهل السنه
کتاب الرواه عن الامام الباقر محمد بن علی بن الحسین علیهم السلام