پدر و مادر در نگاه اسلام و دیگر ادیان دارای جایگاه ویژه ایست که سفارش بسیار در تکریم ایشان شده است. با ما همراه باشید تا با اکرام والدین از نگاه قرآن و روایات بیشتر آشنا شوید.
قرآن کریم انسان را به قدر دانی از پدر و مادر با هر مرام و مسلکی که دارند، سفارش می­ کند.

سوره لقمان
سوره لقمان در مکه نازل شده است و دارای«34آیه ».غرض اصلی این سوره دعوت به توحید و معاد و عمل به تکالیف دینی می ­باشد[1]و در کنار آن به بخشی از اخلاق اجتماعی و کیفیت معاشرت مردم نیز پرداخته شده و در این جهت سخنان حکمت آمیزی از لقمان شده است، به همین مناسبت به سوره لقمان نامگذاری شده است.

یکی از محتوا هایی که این سوره به آن می­پردازد، نصایح حکمت آمیز لقمان به فرزندانش بازگو می­ کند که شامل: احسان به پدر و مادر است[2] که قرار است در این مقاله به بحث در مورد آن بپردازیم.

قدر شناسی از پدر و مادر
قرآن کریم انسان را به قدر دانی از پدر و مادر با هر مرام و مسلکی دارند سفارش می­ کند و این سفارش را با کلمه «وصینا» که بیانگر مهم بودن موضوع است آغاز می­کند و در آیاتی دیگر انسان را به قدر دانی و تشکر از زحمات پدر و مادر فرا می­ خواند و آن را در ردیف شکر خدا قرار می­ دهد.[3]

همینطور در قرآن کریم آیات دیگری وجود دارد که می­فرماید: «از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر نیکی و احسان نمایید»[4]و حضرت یحیی را بخاطر رعایت حقوق والدین فردی ستوده اعلام می ­دارد و می ­گوید « او نسبت به پدر و مادرش نیکوکار و خوش رفتار بود و هرگز نافرمان و متمرد نبود»[5] و در نهایت به روایاتی از پیامبر اکرم (صلی علیه و آله و سلم) که او چون از پدر و مادر محروم بود و آرزو می­ کرد که پدر و مادرش زنده بود و به آنان خدمت می ­کرد و رضایت شان را جلب می­ کرد.[6]


پس با توجه به آیات و روایت گفته شده در می­ یابیم همانطور که خدا ولی نعمت حقیقی است پدر و مادر نیز واسطه نعمت های زیادی برای انسان بوده و زحمت های زیادی برای فرزندان خود کشیده ­اند و تشکر و قدر دانی از هر ولی نعمتی امری بسیار مهم و ناسپاسی از آن امری کاملا ناپسندیده و زشت می ­باشد.

مهمترین روش تشکر از پدر و مادر
یکی از مهمترین راه های سپاس و قدر دانی نسبت به پدر و مادر ک باید تمام فرزندان آن را یاد بگیرند استفاده از کلمات دلپذیر و زیبا می­ باشد، زیرا این روش سبب شده که علاوه بر بهبودی در روابط بین فرزندان و والدین خداوند متعال نیز از آن ها راضی و خشونت باشد، امام صادق (علیه السلام) در همین مورد می­فرماید: «احسان به پدر و مادر و سخن گفتن نیکو و دلنشین با آنان است همچنین فرزندان باید تلاش کنند تا والدین مجبور نشوند آنچه را که لازم دارند یا دلشان می­خواهد به زبان بیاورند بلکه باید قبل از درخواست های والدین نیازهایشان برطرف کرد.[7]

برکات تشکر از پدر و مادر
بر اساس روایات مختلف از اهل بیت (علیه السلام) سپاس و قدر دانی از زحمات والدین برای فرزندان برکات ب یشماری دارد که در اینجا به چند نمونه آن اشاره می­ کنیم که به شرح زیر است:

امام صادق( علیه السلام) می­ فرماید: «مردی پیش پیامبر اکرم (صلی علیه و آله و سلم) رفت و گفت من با تو برای هجرت و جهاد بیعت می­کنم ، پیامبر گفت اگر یکی از والدین تو زنده است به سوی آنان برگرد و با آنان با نیکی رفتار کن» با استفاده از این روایات در می­ یابیم که قدر دانی از والدین با ارزش تر از جهاد و هجرت در خدا می­ باشد.[8]
امام صادق( علیه السلام) می­فرماید: «هر کس دوست دارد خداوند متعال در لحظه مرگ بر او آسان بگیرد به بستگان خود صله ارحام کرده و بر پدر و مادر خود نیکی کند در این صورت در لحظه مرگ احساس آرامش و راحتی خواهد کرد و در دنیا در زندگی خود به فقر و بیچارگی دچار نخواهد شد» با استفاده از این روایات در می­ یابیم که قدر دانی از والدین موجب رفاه و راحتی در هنگام مرگ خواهد شد.[9]

مضرات نا سپاسی از والدین
همینطور که در بالا از برکات نیکی به پدر و مادر صحبت کردیم ناسپاسی و نافرمانی از آنان نیز مضراتی را برای فرزندان به بار می ­آورد، از بدترین این مضرات می­توانیم به محرومیت از الطاف خداوند متعال اشاره کنیم که در آیات و روایات به خوبی به این مسئله مهم اشاره شده است.

علاوه بر این باید بگوییم که علاوه بر محرومیت از الطاف خداوند انسان از حقوق اجتماعی نیز محروم خواهد شد به طوری که امام صادق (علیه السلام) در روایاتی فرمودند: «به چند گروه سلام ندهید:
1-شراب خواران
2-قمار بازان
3-اهل ساز و آواز و رقص
4- کافران
5-کسانی که به مادرشان دشنام می­ دهند
6-شاعران و گویندگان بد دهن.[10]

پی نوشت:
[1]. المیزان، ج16، ص209
[2]. تفسیر نمونه، ج17، ص5-6
[3]. نساء/36
[4]. بقره/83
[5]. مریم/14
[6]. کنز العمال، ج16، ص470
[7]. اسراء/23
[8]. مستدرک الوسائل، ج15، ص199
[9]. روضه الواعظین، ج2، ص367
[10]. خصال شیخ صدوق، ج1، ص330

راسخون

اگر می خواهید زندگی دلخواهتان را بسازید ، واقع بین باشید و اهداف قابل دسترس و ممکن را برای رسیدن به رویاهای خود انتخاب کنید. برای مفهوم بخشیدن و لذت بردن از زندگی ، برای تفریح و اوقات فراغت خود وقت بگذارید . و در نهایت ، در تصمیمات خود منعطف باشید و هر جا که نیاز بود خود را با شرایط وفق دهید.


در میان هیجانات خود زندانی نشوید ، سعی کنید راه مناسبی برای بیان پیدا کنید.
مقدمه
آماده ی ایجاد یک تغییر بزرگ در زندگی خود هستید؟ شروع دوباره به این معنی است که میل داشته باشید امور غیرقابل حل و موانعی که شما را به عقب می رانند را رها کنید. اگر می خواهید زندگی دلخواهتان را بسازید ، واقع بین باشید و اهداف قابل دسترس و ممکن را برای رسیدن به رویاهای خود انتخاب کنید.

برای مفهوم بخشیدن و لذت بردن از زندگی ، برای تفریح و اوقات فراغت خود وقت بگذارید . و در نهایت ، در تصمیمات خود منعطف باشید و هر جا که نیاز بود خود را با شرایط وفق دهید.

گذشته را کنار بگذارید
به هر مانعی که جلوی شما را می گیرد توجه کنید. اگر می خواهید راه جدیدی را در پیش بگیرید ، هرچیزی که مانع شما می شود را از بین ببرید. برای مثال ، اگر به کسی بدهی دارید ، قرض خود را پرداخت کنید و یک مشاور مالی پیدا کنید . حتی کم اهمیت ترین روش هایی که باعث پیشرفت شما می شوند را نادیده نگیرید ، این باعث می شود که احساس نکنید گیرافتاده اید.

به عنوان مثال ، اگر می خواهید به کشور جدیدی مهاجرت کنید ، وسایل خود را بفروشید یا آن ها در یک انبار ذخیره کنید. یا ، اگر هزینه ی نگهداری از وسیله نقلیه شخصی زیاد و پرخرج است ، راهی برای استفاده از وسایل نقلیه عمومی پیدا کنید تا در هزینه های خود صرفه جویی کرده باشید.

چگونه از نو شروع کنیم و زندگی دلخواه مان را داشته باشیم؟

برای احساسات خود ارزش قائل باشید . اجازه ندهید که احساسات گذشته، روی توانایی پیشروی شما تاثیر بگذارند و مانعی برای شما باشند. برای احساسات خود ارزش قائل باشید ولی آگاه باشید این ها صرفاً احساسات شما هستند و شخصیت شما را تعریف نمی کنند. وقتی دچار هیجان و احساسات می شوید ، آن را برای خودتان بیان کنید ، مثل گفتن ِ ” خیلی عصبانی هستم ” یا ” این خیلی ناراحت کننده است .” اجازه دهید که احساسات منفی شما وجود داشته باشند ، ولی آن ها را به قضاوت و هویت شخصی خودتان نسبت ندهید.”

با فرار کردن از مشکلات ممکن است به طور موقت از استرس و درد رهایی پیدا کنید ، اما این راه حلی طولانی مدت نیست. بهتر احساسات خود را بشناسید و روی آن ها کار کنید.

اگر می خواهید که بعد از یک تجربه ی ناراحت کننده و پردغدغه شروع کنید ، از این موضوع آگاه باشید که شما قوی تر از این تجربه هستید . هرچند ممکن است چنین تجربه ای در حال حاضر دردناک باشد ، اما نهایتاً تمامی دردها فروکش می کنند.

احساسات خود را بیان کنید . اضطراب ها و هیجانات سرکوب شده می توانند ما را تحت فشار قرار دهند ، بنابراین راه مناسبی برای بیان این احساسات پیدا کنید. برای رهایی از اضطراب می توان به : تفریح کردن ، گوش دادن به موسیقی ، نقاشی ، گریه کردن ، و درد و دل با یک دوست قابل اعتماد، اشاره کرد. حتی اگر دوستتان قادر نباشد کمکی به شما کند ، حرف زدن و اشتراک احساساتان می تواند ذهن و روان شما را پاک کنید.

در میان هیجانات خود زندانی نشوید ، سعی کنید راه مناسبی برای بیان پیدا کنید. اهمیتی ندارد که احساست شما چقدر سخت و مشکل هستند ؛ بیان احساسات به شما کمک می کند تا از شر آن ها خلاص شوید.

خاطرات روزانه خود را بنویسید. یک دفتر خاطرات می تواند به جمع آوری احساسات و افکار شما و بیان آن ها با روشی مثبت کمک کند . همچنین دفتر خاطرات باعث می شود که بتوانید موقعیت های پیچیده را به دیدگاهی ساده تر نگاه کنید و در نهایت راه حل مناسبی برای آن ها بیابید، به علاوه باعث می شود که خودتان بهتر بشناسید. از آن جایی دفتر خاطرات کاملا خصوصی است ، شما هیچ محدودیتی برای بیان افکار ، احساسات و خواسته های خود ندارید.

چگونه از نو شروع کنیم و زندگی دلخواه مان را داشته باشیم؟

وقایع را به صورت مرتب و دوره ای در دفتر خود ثبت کنید . این کار باعث می شود که بدانید چه پیشرفت ها و نتایجی را به دست آورده اید و به مشکلات خود از دیدگاهی متفاوت نگاه کنید.
آسیب پذیر بودن را یاد بگیرید ! آسیب پذیری به شما می کند که با گذشته خود کنار بیایید و از آن بگذرید تا بتوانید شروع تازه ای داشته باشید . یعنی باید در مورد اشتباهات ، حسرت ها ، و خواسته های خود صادق باشید. ممکن است که مجبور باشید با حقایق ناراحت کننده ای مواجه شوید ، اما از این حقایق برای قدرتمند تر کردن خودتان استفاده کنید.

کارهایی را امتحان کنید که همیشه دوست داشتید انجام بدهید ولی ترس مانع شما می شد. با کسی که دوست دارید قرار شام بگذارید. از یک حیوان خانگی نگهداری کنید . به کلاس های خوانندگی بروید . با قرار دادن خود در این موقعیت ها و خطر کردن ، احساس بهتری خواهید داشت.
فقط جوابگوی خودتان باشید. از اینکه برای دیگران زندگی کنید و کارهایتان را برای کس دیگری توجیه کنید بپرهیزید. برای یک شروع دوباره انتخاب های شخصی خودتان را داشته باشید و آن ها فقط برای خودتان و نه کس دیگری انجام دهید. تصمیم هایتان بر اساس نیاز های خودتان اتخاذ کنید ، نه بر اساس انتظار و توقعی که دیگران از شما دارند.
اگر احساس ناراحتی و آشفتگی می کنید ، از دیگران کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که هیجانات و احساسات ، ضعف نیستند. اعتماد و تکیه به دیگران ، می توانید باعث استحکام روابط شما شود.

افرادی که به شما آسیب زده اند را ببخشید. هرچند که این کار زمان بر است ، ولی به یاد داشته باشید که این شما هستید که باید ببخشید ، نه دیگران .

از تقصیر کسانی که به شما آسیب زده اند ، خشمگینتان کرده اند ، یا باعث درد و رنج شما شده اند بگذرید. با اینکه نیازی به بخشیدن همه و ارتباط داشتن با آن ها ندارید ، ولی بخشش بهترین راه برای رهایی از احساس درد و رنج است. برای مثال ، یک نامه به شخصی که به شما آسیب زده بنویسید و بگویید که چطور اعمال آنها شما را متحمل صدمه کرده .

بعد می توانید نامه ی دیگری در مورد بخشیدن و گذشتن از آن ها بنویسد. برای اطمینان نامه ها را بسوزانید ، این کار صرفاً جنبه ی نمادی دارد تا بتوانید گذشته ی خود را کنار بگذارید و به جلو حرکت کنید.

چگونه از نو شروع کنیم و زندگی دلخواه مان را داشته باشیم؟

نزد یک روان درمانگر بروید. رها کردن گذشته می توانید یک انتخاب باشد ، با این حال اگر می زندگی دلخواهتان را به دست آورید و به جلو پیشروی کنید ، رها کردن گذشته بسیار اهمیت پیدا می کند. اگر فکر می کنید در زندگی دچار پریشانی و سرخوردگی هستید و می خواهید خلاص شوید ، مشاوره با یک روان درمانگر را آغاز کنید. روان درمانگر می تواند به تغییر احساسات شما و وضوح بخشیدن به گذشته و آینده ی شما کمک کند.

در نظر داشته باشید که انواع مختلفی از درمان وجود دارد ، بنابراین درمانی که به آن نیاز دارید را انتخاب کنید. به طور مثال می توانید درمان شخصی را انتخاب کنید ، یا در جلسات مشاوره ی زوج درمانی و خانواده درمانی شرکت کنید.

می توانید از طریق تماس با کلینیک های بهداشت روان ، سراغ یک روان درمانگر بروید . توصیه پزشک و دوستانتان نیز می تواند راهنمایی خوبی باشد.
زندگی دلخواه خود را خلق کنید
فقط جوابگوی خودتان باشید. از اینکه برای دیگران زندگی کنید و کارهایتان را برای کس دیگری توجیه کنید بپرهیزید. برای یک شروع دوباره انتخاب های شخصی خودتان را داشته باشید و آن ها فقط برای خودتان و نه کس دیگری انجام دهید. تصمیم هایتان بر اساس نیاز های خودتان اتخاذ کنید ، نه بر اساس انتظار و توقعی که دیگران از شما دارند.

عادت کنید که همیشه از خودتان این سوال را بپرسید که : ” خواسته من چیست و الان به چه جیزی نیاز دارم؟ “ممکن که دیگران همیشه به شما مشورت و بازخورد هایی را بدهند ، فراموش نکنید که در برابر تصمیم هایتان مسئولیت دارید. به توصیه ی دیگران گوش دهید ، اما در عین حال کاری که به آن نیاز دارید را انجام دهید.

در مورد زندگی که می خواهید داشته باشید یادداشت برداری کنید. آدم ها و مسائلی را که می خواهید در زندگی شما وجود داشته باشند را برای خود تعریف کنید. از اهداف و ایده هایتان در مورد کار ، روابط احساسی ، و شیوه ی صحیح زندگی بنویسید. در اختیار داشتن یک لیست روزانه به شما کمک می کند تا افکار خود را سازمان دهی کنید ، بر اساس آن ها عمل کنید ، و در آینده اصلاحشان کنید.

چگونه از نو شروع کنیم و زندگی دلخواه مان را داشته باشیم؟

شاید تصمیم بگیرید که شغلتان را عوض کنید یا آن را کنار بگذارید . در مورد اینکه دوست دارید چه ایده آل هایی برای شغل مور نظرتان داشته باشید و اینکه این ایده آل ها چه احساسی به شما می دهند بنویسید.

برای مثال ، به زندگی که همین الان خواهان آن هستید فکر کنید ، همینطور به زندگی که در پنج یا ده سال آینده برای خود متصور می شوید. از خودتان بپرسید که مایل به انجام چه کاری هستید ؟ دوست دارید کجا زندگی کنید، و می خواهید چه شیوه ی زندگی را پیش بگیرید.

برای خود اهداف مشخصی را تعیین کنید. اگر بدانید که چه می خواهید و هدفتان مشخص باشد ، می توانید برای رسیدن به خواسته هایتان تلاش کنید. اهدافتان باید این احساس در شما ایجاد که خواسته و نیازهایتان درسترس و قابل دستیابی است ، پس فکر کنید و اهداف خود را ایجاد کنید. جنبه های گوناگون زندگی خود را که می خواهید در آن شروعی دوباره داشته باشید را در نظر داشته باشید ، برای مثال ، روابط ، امور مالی ، تحصیلات ، شغل ، سلامتی و تفریح و سرگرمی .

برای اینکه انگیزه ی خود را از دست ندهید ، اهدافتان را به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم کنید . یک تابلوی آرزوها برای خود ایجاد کرده و اهدافتان را به صورت نوشته یا عکس روی آن قرار دهید. تابلو را جایی بگذارید همیشه در دیدرس شما باشد تا انگیزه ی رسیدن به هدف هایتان را فراموش نشود .

در عملی کردن اهدافتان از همه ی احتمالات استفاده کنید . هدف هایتان را مشخص کنید ، و از عوامل و افرادی که می توانند به شما کمک کنند ، کمک بگیرید. مثلا می توانید به استخدام یک مرکز دربیایید ، در یک باشگاه تناسب اندام ثبت نام کنید ، یا یک قرار ملاقات ترتیب دهید. زمانی که در حال ایجاد زندگی دلخواتان هستید ، فراموش نکنید که تنها نیستید و عوامل و افراد زیادی می توانند به شما کمک کنند.

دوستی را انتخاب کنید که اهداف و انگیزه های شما را تشویق کند و از آن ها پشتیبانی کند . مورد حمایت قرار گرفتن توسط کسی که به شما اهمیت می دهد تاثیر بسیار مهمی در حفظ انگیزه ی شما دارد.

اجازه ندهید ترس و نگرانی مانع شما بشود. اگر یک تصمیم بزرگ شما را می ترساند ، با قدم های کوچک شروع کنید و رفته رفته از محیط امن خود خارج شوید. انجام کار های جدید در ابتدا مشکل و ناراحت کننده به نظر می رسند ، اما به زودی به آن ها عادت می کنید و موفق به انجامشان می شوید.

موانع و نتایج احتمالی را در نظر بگیرید . ممکن است اتخاذ یک تصمیم بزرگ برای یک تجربه ی جدید ، جالب و هیجان انگیز به نظر برسد . هرچند که ممکن است این تصمیمات نتایج فوق العاده و خوبی را به همراه داشته باشند ، مطمئن شوید که تمام مشکلات احتمالی را که ممکن است گریبان شما و اطرافیانتان را بگیرد ، در نظر گرفته باشید. هیچگاه عمداً کاری نکنید که باعث آسیب رساندن به کسی شود یا تصمیمی نگیرید که تاثیرات منفی روی آینده ی شما داشته باشد.

مثلا : اگر تصمیم گرفته اید که یک سگ را به عنوان حیوان خانگی بپذیرید ، اطمینان حاصل کنید که از پسِ مسئولیت های مراقبت از حیوانات خانگی بر می آیید . سگ ها می توانند همراهان بسیار خوبی باشند ، با این حال نیازمند توجه ، تمرین و مراقبت های بهداشتی هستند ، بنابراین ، قبل از پذیرش یک سگ به عنوان حیوان خانگی از توانایی فراهم کردن امکانات لازم مطمئن شوید.

آمادگی شکست خوردن را داشته باشید . این باعث می شود که مواجهه با موانع و مشکل ها آسان تر باشد. در هر صورت ، هیچگاه پیشروی به جلو را فراموش نکنید.

به دنبال حمایت های اجتماعی باشید . ایجاد یک تغییر بزرگ ، آن هم تک و تنها بسیار مشکل است ، بنابراین سعی کنید از حمایت های عاطفی اطرافیانتان بهره مند شوید ؛ به طور مثال حرف زدن با یک دوست خوب یا شرکت در جلسات هفتگی گروه های انگیزشی. اگر در حال انجام یک تغییر بزرگ هستید ، به دنبال فردی باشید که خواهان موفقیت شماست . باید بتوانید به او اعتماد کنید و آزادنه برای او سخن بگویید.

چگونه از نو شروع کنیم و زندگی دلخواه مان را داشته باشیم؟

این به شما بستگی دارد که چه نوع حمایتی را انتخاب کنید. بعضی ها ترجیح می دهند که با یک دوست صمیمی رو در رو صحبت کنند و بعضی ها شرکت در جلسات و صحبت به عنوان یک فرد ناشناس در گروه ها را ترجیح می دهند. هر انتخابی که داشته باشید ، مهم این است که احساس کنید حمایت و تشویق می شوید. اگر فردی را می شناسید که توانسته به رویای شما دست پیدا کند ، از او درخواست کنید تا شما را راهنمایی کند .

هرچه که برایتان اهمیت دارد را نگه دارید . شروع دوباره به این معنی نیست که باید همه چیز و هرکسی که به گذشته شما مربوط می شود را کنار بگذارید. ممکن است بخواهید روابط و ارزش های شخصی خود را بسنجید ، از حفظ کردن افراد و مسائلی که برایتان اهمیت دارند نترسید. به علاوه ، داشتن افراد و چیزهای با اهمیت که به آن ها احساس نزدیکی کنید بسیار ارزشمند و لایق قدر دانی است. مثلا ، اگر به جای دوری نقل مکان کنید ، می توانید با خانواده ی خود در ارتباط باشید ، حتی که این ارتباط مثل قبل نباشند.

به دنبال مسیر های جدید باشید
تفریح و سرگرمی را به زندگی خود اضافه کنید . وقت گذاشتن برای تفریح را به یکی از اولویت های زندگی خود تبدیل کنید. تفریح می تواند شامل : صرف وقت با دوستان ، عضویت در یک تیم بولینگ ، یادگیری گیتار ، و یا گردش های هفتگی باشد. به طور منظم در فعالیت های مورد علاقه خود شرکت کنید.

تفریح کردن و انجام فعالیت های سرگرم کنند به شما کمک می کند تا از عهده ای استرس بر بیایید و یک زندگی مهیج داشته باشید. همچنین به زندگی شما هدف و مقصود مشخصی می بخشد.

بر روی زمان حال تمرکز کنید ؛ نه گذشته. یاد بگیرید در لحظه زندگی کنید و زمانتان را با نگرانی در مورد گذشته و آینده هدر ندهید. اگر می خواهید که در لحظه زندگی کنید ، تلاش کنید که روی تنفس و حواس خود تمرکز کنید. وقتی احساس پریشانی و تردید دارید ، بدون اینکه به چیز دیگری توجه کنید تمرکز خود را روی زمان حال بگذارید.

برای مثال ، وسایل الکترونیکی را کنار بگذارید و روی حواس خود متمرکز شوید . تا زمانی که آرام و متمرکز شوید ، به تک تک حواس خود دقت کنید.

ذهنیت منعطفی داشته باشید . خواسته های شما در طول زمان تغییرات بسیاری می کنند ، پس در برابر خواسته هایتان انعطاف پذیر باشید و مدام آن ها ارزیابی کنید. فراموش نکنید که برای ایجاد تغییرات اولیه چه شجاعتی به خرج دادید ، و نیاز به شجاعت بیشتری بود ، تردید نکنید.

به خواسته هایتان اجازه رشد و تکامل بدهید. مثلاً اگر به مدرسه رفتید و متوجه شدید که دیگر نمی خواهید یک مهندس باشید ، گزینه های دیگر را بررسی کنید ، و برای تغییر نگرش و تمرکز خود آماده شوید . واژه ها را لحظه به لحظه مزه کنید و خواسته ها را به واژه تبدیل کنید ، شکارچیانتان را به تیر معجزه آهو کنید و اجازه دهید این حس خوبی رشد کند تا درخت طوبی خوبی ریشه در نگرش شما داشته باشد، تکاملش شما را کامل تر و آرامتر خواهد کرد

هرگاه نیاز داشتید درخواست کمک کنید. در هر نقطه از شروع و حرکت ، می توانید درخواست کمک کنید. هیچ عیبی ندارد که اقرار کنید امورات به آن شکلی که انتظارش را داشتید پیش نرفته یا اینکه تجربه ی بسیار مشکلی را پشت سر گذاشته اید . بدانید که هرگاه که نیاز داشتید می توانید روی درخواست کمک و دریافت آن حساب کنید.
اگر بعضی از احتمالاتی که می توانستند به شما کمک کنند را نادیده گرفته اید ، نگاه دوباره ای به آن ها بی اندازید.

مترجم: سید نادر موسوی

راسخون

باور به رحمت و فضل پروردگار عالم، مهمترین منبع شادی­ های معنوی انسان محسوب می ­شود. همچنین انجام آیین‌های مذهبی نیز یکی از بارزترین مصادیق شادی‌های معنوی است. از سوی دیگر، کسانی در این دنیا واقعاً شادمان‌اند…

آن‌چه در آموزه‌های دین با شادی‌های معنوی پیوند خورده است، دو بعد باورها و آیین‌های مذهبی است.

چکیده : باور به رحمت و فضل پروردگار عالم، مهمترین منبع شادی­ های معنوی انسان محسوب می­ شود. همچنین انجام آیین‌های مذهبی نیز یکی از بارزترین مصادیق شادی‌های معنوی است. از سوی دیگر، کسانی در این دنیا واقعاً شادمان‌اند، که در عین بهره‌مندی از نعمت‌های بی‌شمار خداوند، از وابستگی به دنیا، رها شوند .

تعداد کلمات 1248 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

شادی­ های معنوی ؛ باورها و آیین‌های مذهبی
مقدمه
یکی از منابع شادی در روایات، معنویت است بی‌تردید، شادی‌های معنوی، از جمله مواردی است که دین اسلام، تأکید خاصی بر تقویت آن‌ها دارد. معنویت، به زندگی فرد، معنا می‌دهد و اهداف بلندی را برایش ترسیم می‌نماید. اعمال و باورهای مذهبی، هرکدام نقش بسزایی در ارتقای سطح شادی دارند. از سوی دیگر رهایی از دلبستگی‌های دنیوی نیز موجب شادی پایدار می ­شود.

رهایی از دلبستگی‌های دنیوی
اگرچه انسان با دل بستن به دنیا، تصور می‌کند که شادی مضاعفی به دست آورده است؛ اما شادی پایدار، زمانی رخ خواهد داد که بتواند خود را از این دلبستگی‌ها برهاند. نمونه‌های فراوانی در احادیث وجود دارد که افراد، با انبوهی از دلبستگی‌های دنیوی، خود را شادمان پنداشته‌اند؛ اما اگر به این نکته واقف می‌شدند که تمام این شادی‌ها، پشتوانه و داشته‌ای اندک دارد و اینان، خود را از داشته‌های بزرگ‌تری محروم می‌کنند، شادی را در جای دیگری جستجو می‌نمودند. خداوند متعال، در آیات متعددی، به این نکته اشاره نموده است و می‌فرماید: «الله یبسط الرزق لمن یشاء ویقدر و فرحوا بالحیاة الدنیا وما الحیاة الدنیا فی الآخرة إلا متاعٌ؛[1]
خداوند، به هرکه بخواهد، روزی بسیار یا روزی اندک می‌دهد، و مردم، به زندگی دنیا خشنودند، حال آن‌که زندگی دنیا، در برابر زندگی آخرت، جز اندک متاعی نیست.»
امام علی(علیه‌السلام) در این باره می‌فرماید: «ما بالکم تفرحون بالیسیر من الدنیا تُدرکونه و لا یحزنکم الکثیر من الآخرة تحرمونه؛[2]
چگونه است حال شما که به اندکی از دنیا که دریابید، شادمان می‌گردید؟! و بسیاری از آخرت که از آن محروم اید، شما را اندوهناک نمی‌گرداند؟!»

نکته‌ای که باید متذکر شد، آن است که در تقابل واژه‌های «یسیر» و «کثیر» در روایت، این نکته مشخص می‌شود که داشته‌های دنیوی، کم و اندک‌اند. لذا نباید صرفاً به خاطر آن‌ها، خرسند شد. از این روست که در روایات بعدی، شاد شدن به واسطه دنیا، هلاکت و حماقت قلمداد شده است. امام على(علیه‌السلام) می‌فرماید: «هلک الفرحون بالدنیا یوم القیامة ونجا المحزونون بها؛[3]
شادمانان به دنیا، در روز قیامت، هلاک می‌گردند و غمگینان به آن، رستگار می‌شوند».
در روایت دیگری، آن حضرت می‌فرماید: «الفرح بالدنیا حمق؛[4]
شاد شدن از دنیا و رو آوردن به آن، کم خردی است.»
در نقطه مقابل این گروه، کسانی قرار دارند که اگرچه از نعمت‌های این دنیا بهره می‌برند؛ اما هیچ‌گاه به آن، دل نمی‌بندند. اینان، معتقد به حسابرسی‌اند و به همین خاطر، به اندک دنیا، دلشاد نمی‌شوند. این، همان نکته‌ای است که در این فرموده امام علی(علیه‌السلام) بدان اشاره شده است که: «ظَفِر بفرحة البشری من أغر عن زخارف الدنیا؛[5]
به شادمانی مژده، پیروزی می‌یابد، هرکه از زینت‌های دنیا، رو بگرداند.»
پس کسانی در این دنیا، واقعاً شادمان‌اند که بتوانند در عین بهره‌مندی از نعمت‌های بی‌شماری که خداوند به آن‌ها عطا نموده، از زخارف دنیا، دل‌کنده، از وابستگی به آن، وا رهند.

ارتباط شادی‌های معنوی با باورها و آیین‌های مذهبی
آن‌چه در آموزه‌های دین با شادی‌های معنوی پیوند خورده است، دو بعد باورها و آیین‌های مذهبی است.
1. باورهای مذهبی (باور به رحمت و فضل پروردگار)
باورها، نقشی انکارناپذیر در جهت هدایت رفتار و هیجانات انسان دارند. اگر این باورها در چارچوب آموزه‌های دینی باشند، تأثیری دوچندان خواهند یافت. الیسون و همکاران وی، دریافتند که باورها، مهم‌ترین منبع شادی هستند و رابطه با خداوند، از طریق تأثیر بر باورها، نفوذ خود را ظاهر می‌سازند.[6]
قرآن کریم، در این زمینه، مؤمنان را به شاد شدن به فضل (لطف) و رحمت (مهر) خداوند، فرمان می‌دهد: «قل بفضل الله و برحمتۀ فبذلک فلیفرحوا هو خیر ممّا یجمعون؛[7]
«بگو: به فضل و رحمت خداست که [مؤمنان] باید شاد شوند و این، از هرچه گرد می‌آورند، بهتر است.»
در کنار باورها، امید به منبعی پایدار، منجر به هیجانات مثبت پایدار خواهد شد؛ اما امید، هنگامی نیرومند است که هدف‌های ارزشمندی را دربرگیرد و با داشتن موانع چالش برانگیز، ولی بر طرف‌شدنی، احتمال دستیابی به آن‌ها در میان مدت، وجود داشته باشد. جایی که مطمئن هستیم به هدف نخواهیم رسید، نا امید می‌شویم.[8]
امام علی(علیه‌السلام) در توصیف پرهیزگاران، به این نکته اشاره می‌فرماید: «یبیت حذراً و یصبح فرحاً حُذَّر من الغفلة و فرحا بما أصاب من الفضل و الرحمة؛[9]
شب را هراسان به سر می‌رساند و روز را شادمان، سپری می‌کند؛ هراسان، از غفلتی که ورزیده است و شادمان، از بخشش و آمرزشی که بدو رسیده است.»

۲. آیین‌های مذهبی
الف) شب زنده‌داری
پیامبر خدا به امام علی(علیه‌السلام) فرمود: «یا على ثلاث فرحات للمؤمن فی الدنیا لُقی الإخوان و الإفطار من الصیام و التهجد من آخر اللیل؛[10]
ای علی! مؤمن، در دنیا در سه وقت، خوش حال می‌گردد، هنگام دیدار با برادران، هنگام روزه گشودن، و بیدار ماندن و (عبادت) آخر شب.»
امام صادق(علیه‌السلام) به نیز فرموده است: «للصائم فرحان: فرحة عند إفطاره و فرحة عند لقاء ربه؛[11]
کسی که روزه می‌گیرد، در انتظار دو شادمانی به سر می‌برد: یک شادمانی به هنگام روزه گشودن و یک شادمانی به هنگام دیدار پروردگارش».

ب) نیکی و نیکوکاری
در حدیثی از امام صادق(علیه‌السلام) آمده است که خداوند متعال، عیسی بن مریم، چنین پند داد: یا عیسی! افرح بالحسنة فإنّها لی رضا؛[12]
ای عیسی! با کارهای نیکو، مرا شاد گردان، چرا که خشنودی من در گرو آن کارهاست.»

ج) قرآن
همان گونه که در مقاله نشاط، قرآن، مایه ایجاد نشاط دانسته شده است، در این جا نیز، قرآن، یکی از بارزترین مصادیق شادی‌های معنوی است. در دعایی از پیامبر در این باره، آمده است: «اللهمّ نوّر بکتابک بصری و اشرح به صدری و فرّح به قلبی؛[13]
بار خدایا! دیدگانم را به قرآنت، روشن گردان و سینه ام را با آن، گشاده کن و دلم را به آن، شاد فرما.»

د) شادی مؤمنانه
روایات بی‌شماری، مؤمنان را به شادی در جهت سیره و اهداف معصومان، فرا می‌خواند. از امام رضا(علیه‌السلام) نقل شده که به این شبیب فرمود: یا ابن شبیب! إنّ سرّک أن تکون معنا فی الدرجات العُلى من الجنان فأحزن لحزننا و افرح لفرحنا و علیک بولایتنا فلو أنّ رجلا أحب حجراً لحشرهُ الله معه یوم القیامة؛[14]
ای پسر شبیب! اگر می‌خواهی با ما در درجات بلند بهشت باشی، برای حزن ما، محزون باش و برای شادی ما، شاد باش و ملازم ولایت ما باش و اگر مردی، سنگی را هم دوست داشته باشد، خدا، در روز قیامت، او را با آن سنگ، محشور می‌کند.»
جابر جعفی می‌گوید: به امام زین‌العابدین(علیه‌السلام) گفتم: ای پسر پیامبر خدا! مؤمن، چه حقی بر برادر مؤمن خویش دارد؟ فرمود: «یفرح لفرحه اذا فرح؛[15]
این که از شادی او، شاد شود.»
امام علی ع می‌فرماید: «إن الله -تبارک و تعالی- اطلع إلى الأرض فاختارنا واختار لنا شیعةً ینصروننا و یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا؛[16]
خداوند -تبارک و تعالی- توجهی به زمین نمود. پس ما را برگزید و برای ما، پیروانی انتخاب نمود که ما را یاری کنند، با شادی ما، شاد باشند و در غم ما، غمگین باشند.»

منبع: کتاب شادی و شادکامی از دیدگاه اسلام
نویسنده: سید مهدی خطیب

استرس و اضطراب بخشی از زندگی انسان است که از کودکانی تا پایان عمر همراه انسان است. آنچه در این میان مهم می باشد شناخت و مدیریت آن است. با ما همراه باشید تا در این مورد بیشتر بدانید.

اضطراب جدایی یکی از شایع ترین انواع اضطراب در کودکان است.

علت های احتمالی اضطراب در دوران کودکی
کودکان اغلب حتی بدون داشتن فشارهای زندگی بزرگسالان، تحت استرس قرار می گیرند که استرس کودکان مانند بزرگسالان باید مورد توجه قرار بگیرد. در این میان شش احتمال وجود دارد که می تواند زمینه ساز این استرس ها باشد که عبارتند از:

درگیری در فعالیت های بیش از حد مدرسه و بیرون از آن
ناکافی بودن زمان بازی آن ها
جنگ و دعوای والدین و عدم سازگاری با کودکان
رفتار والدین و عملکرد آن ها
از دست دادن فرد مورد علاقه
دیدن تصاویر خشونت آمیز در رسانه در مورد جنگ یا بلاهای طبیعی

کودک مضطرب دارای چه خصوصیاتی می باشد؟

این کودکان ممکن است شب ها دچار رویا یا کابوس های وحشتناک شوند
بعد از هربار بیدار شدن از خواب حضور والدین را در کنار خود کنترل می کنند و ترس آن را دارند که والدین ایشان از آنها دور شوند.
کودکانی که دارای اضطراب جدایی هستند به مدرسه و مهد نمی­روند و با گریه و فریاد اعتراض خود را در مقابل جدایی نشان می دهند.
دچار علائم جسمی اضطراب می شوند مانند آنکه سردرد یا حالت تهوع یا دل درد و نشانه های دیگری از این قبیل را دارند که تمامی عوامل بالا بستگی به آن دارد که کودک در چه سنینی باشد بدین معنا که هرچه سن کودک کوچکتر باشد علائم بیشتری را نشان می دهد به طور کلی هسته اصلی این اختلال نگرانی شدیدی است که کودک هنگام جدا شدن از اشخاص مهم زندگی خود تجربه می کند.

علت اضطراب جدایی
یکی از انواع اضطراب ها در میان کودکان، اضطراب جدایی است. اکثر کودکان هنگام جدا شدن از والدین دچار اضطراب و ناراحتی می شوند که در مرحله سنی بین18ماهگی تا3 سالگی این ترس و اضطراب نشان دهنده رشد طبیعی بوده و هدف تکاملی دارد.
در کودکان 6 ساله نشان دهنده دلبستگی ایمن و سالم نسبت به مادر بوده و معمولا بعد از سه یا چهار دقیقه بعد از رفتن مادر کاهش یافته یا متوقف می شود و به تدریج با بزرگ شدن کودک و درک کردن مفهوم زمان و تجربه موفقیت آمیز او در مدارا از اضطراب او کاسته می شود.

علت­شناسی اختلال علت اضطراب جدایی
در بررسی های صورت گرفته عوامل زیر را می توان به عنوان علل پیدایی اختلال اضطراب جدایی به شمار آورد:

افزایش فعالیت سیستم عصبی
خانواده های تک والدی
خانواده­هایی با الگوی روابط بسیار نزدیک و درهم تنیده
خصوصیات سرشتی کودک (مانند کودکان خجالتی و درون گرا که پاسخ رفتاری آن ها در موقعیت های جدید و نا آشنا به صورت گوشه گیری و کناره گیری می باشد)
محیط پر از استرس و مشکلات خانوادگی (مثل طلاق یا جدایی یا مرگ )

علت مکیدن شست در کودکان
انگشت مکیدن طبیعی­ ترین پاسخ کودک هنگام رویارویی با فشارروانی و مشکلات هیجانی-امنیتی است که این مشکل در کودکان زیر(5_6) سال کاملا عادی و با افزایش سن کودک کاهش می ­یابند؛ اما اگر کودک 7 ساله­ای نتواند این عادت خود را ترک کند والدین و اطرافیان باید درصدد درمان او برآیند زیرا ترک چنین عاداتی در زمان نوجوانی بسیار دشوار است.

زمانی که کودک سعی می کند این رفتار خود را تغییر دهد والدین و اطرافیان باید با تشویق و حمایت­های خود به او کمک کنند زیرا حمایت روانی برای کودک امنیت پدید می­آورد و باعث می شود کودک در سختی­ ها و ناملایمات از خود مقاومت بیشتری نشان دهد.

گروهی از والدین سعی می­کنند با تذکرهای پی درپی خود این عادت را از سر کودک بیندازند در حالی که برای حذف چنین عادتی باید ابتدا علت اصلی این رفتار را پیدا کرد و آن گاه درصدد بهبودی کودک قدم برداشت زیرا درموارد بسیاری مکیدن انگشت ناشی از نیاز کودک به آرامش و امنیت است که در این موارد پدر و مادر یا مربیان کودکان می ­توانند با استفاده از روش­های زیر به کودک کمک نمایند تا بر مشکل خود غلبه کند.

هیچ­گاه برای ترک عادت به کودک خود فشار نیاورید زیرا ممکن است موجب تقویت و تشدید عادت در او شود.
به کودک کمک کنید تا روش­های مقابله با تنش و فشار روانی را یاد بگیرد مثلا با شما یا دوستانش در مورد مشکل خود صحبت کنند یا به ورزش بپردازد
سعی کنید دست های کودک را به نوعی مشغول نگه دارید(نقاشی بکشد یا کار دستی درست کند).
شنیدن داستان های شیرین و ماجراهای افسانه­ای یا خاطره ای از دوران کودکی موجب تسلی و آرامش خاطر کودک هنگام خواب و ترک عادت می­شود
زمانی که کودک این کار را انجام می­دهد آن را در جلوی آینه ببرید.
این رفتار کودک کاملا ناخود آگاه است و والدین باید بدون سرزنش و با اشاره­های کوچک کودک را از رفتار خود آگاه کنند.
زمانی که کودک این کار را می­کنند او را بغل نگیرید و به او توجه نکنید اما زمانی که انگشتش را از دهان خود درآورد به او توجه کنید او را بغل بگیرید و به او توجه کنید و کودک را نوازش کنید.
سعی کنید عواملی که باعث آزار روحی کودک می ­شود را از بین ببرید.
والدین باید توجه کنند که هیچگاه دچار احساس ناکامی و شکست نشوند زیرا این روحیه به فرزندانتان منتقل می ­شود و روی آن­ها تاثیر گذار می­ باشد.
تماس بدنی(نوازش کردن)موجب آرامش و امنیت کودک می­شود و کودک را از اضطراب و نگرانی رها می­سازد و به این نکته دقت کنید که با مسخره کردن و شرمنده کردن کودک او را مجبور به ترک عادت کنید زیرا این گونه رفتارها باعث خود کم بینی و احساس بی ارزشی در کودک می ­شود.

راسخون

نقطه مشترک زندگی اکثر کودکانی که برای مشاوره و بازی درمانی به کلینیک های روان درمانی مراجعه می کنند، معمولا یک چیز است و آن مشکلات و اشتباهات رفتاری پدر و مادرهای آنهاست. مشکلاتی که گاه خود همسران با یکدیگر دارند و یا اشتباهات موجود در شیوه های تربیتی و فرزند پروری آنهاست که آنها را به سختی انداخته و مجبور به مراجعه به مراکز مشاوره و گرفتن کمک تخصصی می کند. با ما همراه باشید.

می توانید مقادیری از هزینه های سنگین چیدمان اتاق خواب کودک را صرف درمان و اصلاح روابط خود و کسب آگاهی های لازم کنید.

پدر و مادر آغازگر مشکلات رفتاری کودک
داستان مشکلات کودکان در ابتدا آنقدر پیچیده نیست که ما تصور می کنیم. بچه ها از زمانی که به دنیا می آیند، با این مشکلات وارد زندگی نمی شوند و این ما هستیم که از بدو تولد فرزندان با نحوه برخوردهای مان با آنها و یا در حضور آنها، مسایل و مشکلات جدیدی را در خانواده به وجود می آوریم. کودک نیز به طبع لابلای همین کم و کاستی های تربیتی و روانی رشد کرده و رفتارهایش شکل می گیرند و برآیند همه آنها به انواع مقاومت ها، نافرمانی ها و مشکلات رفتاری در او بدل می شوند.

آماده به استقبال کودک بروید
خوب است به عنوان پدر و مادر، بدانید که اولین درمان کودکان شما هستید و لازم است پیش از به دنیا آمدن آنها، همان اندازه که در چیدمان و تجهیز اتاق او دقت به خرج می دهید و کوچکترین نیازمندی هاش را تهیه می کنید، به نیازهای تربیتی و روانی او نیز توجه کنید.

کودک از بدو ورودش به دنیا، نیاز به حضور حرفه ای و آگاهانه پدر و مادرش را دارد و این صحیح نیست که با دیده ها و شنیده های ناکافی قبلی و بدون دانش صحیح و اضافه، به استقبال فرزند خود برویم. چرا که اگر بی دانش و اطلاعات لازم وارد عمل شیم، مشکلات در بهترین حالت از حدود دو سالگی کودک، دامن پدر و مادر را می گیرد و از آنجایی که نقش ها و دغدغه های پدر و مادری تاریخ انقضا ندارند. تا هر زمان که نفس بکشید، دردها و مشکلات مربوط به مشکلات کودکان گوشه ذهن تان مانده و هر از گاهی خود را نشان می دهند و آسایش تان را بر هم می ریزند.

مشکلات زناشویی تان را حل و فصل کنید
چنانچه تا امروز خیلی به این ‌مساله دقت نکرده بودید، می توانید از حالا شروع کنید. ابتدا ببینید با همسر خود چه مشکلاتی دارید و سعی در حل آنها کنید و در مرحله بعد، برای حل مشکلات رفتاری کودک تان اقدام ‌کنید. بدانید اگر حرفه ای ترین درمان های تخصصی برای کاهش مشکلات رفتاری کودک نیز صورت گیرد اما پدر و مادر تنها و با هم حال شان خوب نباشد، تاثیرگذاری لازم را نخواهد داشت و رفتارهای بچه ها اگه تا حدودی بهتر شوند، دوباره احتمال بازگشت آنها وجود دارد.

برای درمان و ارتقای سطح آگاهی خود هزینه کنید
خوب است برنامه ریزی مالی مناسبی صورت دهید و با تخصیص اعتبار برای افزایش آگاهی خود، سعی در ارتقای سطح دانش والدگری خود کنید. به عنوان مثال می توانید مقادیری از هزینه های سنگین چیدمان اتاق خواب کودک را که شاید تنها درصدش ناچیزش، نیاز واقعی کودک شما باشد و مابقی حتی زمینه ساز مشکلات رفتاری برای او می شود را صرف درمان و اصلاح روابط خود و کسب آگاهی های لازم کنید. کتاب بخوانید، در کارگاه های آموزشی شرکت کرده و به طور مداوم دانش خود را به روز کنید.

تجربه بسیاری از والدینی که جهت درمان به مراکز مشاوره مراجعه می کنند، نشان می دهد که حتی در دوره های سخت اقتصادی و فشارهای کاری و زمانی، با مدیریت کردن، حذف و یا به تعویق انداختن بسیاری از هزینه ها، می توان در این‌ بخش سرمایه گذاری کرد و ماحصل آگاهی های خود را وارد زندگی کرده و از نتیجه لذت برد. کافیست عمیق تر به آن فکر کنید و در لیست اولویت های خود بگذارید. مطمئن باشید که مسیر آگاهی به روی شما گشوده خواهد شد.

آنچه خواندید مطالب و تئوری های موجود در کتاب های روانشناختی نیست. مساله ای است که مشاوران و روانشناسان، در مراودات درمانی خود با کودکان و خانواده های آنها به وفور تجربه و دست و پنجه نرم می کنند. بنابراین به عنوان پدر و مادر لازم است در جهت کسب آگاهی و رشد فردی هر چی بیشتر خود و خانواده تان تلاش و سرمایه گذاری کنید و اعضای خانواده تان را نیز به مسیر روشن سلامت جان و اندیشه خود دعوت کنید.

منبع: مرکز مشاوره رهیاب - افسانه احمدی به نقل از راسخون

حضرت زهرا (س) در خطبه فدکیه، از مسلمانان دورویی که با بهانه‌های مختلف در حمایت از اهل‌بیت پیامبر (ص) کوتاهی کردند، شکوه می‌نمایند؛ آن‌هم بلافاصله بعد از داغ سنگین آسمانی‌شدن پیامبر (ص) در حالی‌که هنوز…

برای انجام ندادن یک کار، راه‌های مختلفی وجود دارد. مثلاً اگر یکی از بستگان و یا همکاران شما برای سفری چندروزه بخواهد اتومبیل شما را امانت بگیرد و شما هم تمایلی به این کار نداشته باشید، چندراه برای انجام ندادن این کار پیش روی شما قرار دارد. اولین و بهترین راه که معمولاً هم استفاده نمی‌شود، این است که با زبان نرم و ملایم به او بگویید که حاضر به انجام این کار نیستید و دلیلتان را هم بیان کنید. مثلاً شاید از طرز رانندگی و برخورد او با ماشین رضایت ندارید و یا خودتان برنامهٔ گشت‌وگذار دارید و یا قرار است ماشین را به تعمیرگاه ببرید و یا هر دلیل دیگری. اگر صحبت‌های شما منطقی و با زبانی مهربان باشد حتی اگر او از شما دلخور شود، باز جای نگرانی نیست. چون شما حقیقت را گفته‌اید و ناراحتی او نابجاست.

صفحات: 1· 2

این هیئت ترکیبی «تولی و تبری» در مفاهیم دوستی خدا، دوستی با دوستان خدا، پیامبران، امامان معصوم و مؤمنان و دشمنی با دشمنان خدا و دشمنان انبیا و اولیای الهی و نیز اعتقاد به ولایت اهل‌بیت پیامبر علیهم‌السلام و دوستی با آنان و دشمنی با دشمنان آنان استعمال می‌شود

آیا تا الآن پرنده‌ای را دیده‌اید که با یک بال پرواز کند؟ یقیناً نه! چون اصلاً پرواز با یک بال ممکن نیست. و اگر پرنده‌ای فقط یک بال داشته باشد، همیشه از پرواز محروم می‌ماند حالا آن یک بال هر قدر هم قوی و سالم و زیبا و همه‌چیز تمام باشد.

در دین ما هم مسائل زیادی وجود دارد که وجودشان با یکدیگر اثربخش است. یکی از معروف‌ترین آن‌ها تولی و تبری است که جزء فروع دین است. علامه طباطبایی در تفسیر ارزشمند خود، المیزان در تعریف این دو نوشته است:

این هیئت ترکیبی «تولی و تبری» در مفاهیم دوستی خدا، دوستی با دوستان خدا، پیامبران، امامان معصوم و مؤمنان و دشمنی با دشمنان خدا و دشمنان انبیا و اولیای الهی و نیز اعتقاد به ولایت اهل‌بیت پیامبر علیهم‌السلام و دوستی با آنان و دشمنی با دشمنان آنان استعمال می‌شود[1].

صفحات: 1· 2

نکته مهمی که در این فراز وجود دارد، اضافه کردن صفت تقوا، بعد از نیکوکاری است. یعنی ایشان نفرموده‌اند که فرزندان من فقط انسان‌هایی نیکوکار و اهل بذل و بخشش باشند، بلکه از خداوند می‌خواهند تا آن‌ها علاوه…

خودخواهی یکی از زشت‌ترین ویژگی‌های رفتاری است که شاید برایتان جالب باشد که بدانید فقط در انسان‌ها وجود دارد. یعنی مانند صفت حیله‌گری که روباه هم دارد و طمع که گرگ دارد و سایر صفاتی که مشابهش در حیوانات پیدا می‌شود، نیست. بنابراین انسانی که خودخواه باشد، از حیوان هم پست‌تر است. اما معنای خودخواهی چیست؟ ساده‌ترین معنای آن می‌شود: فقط خود را دیدن و دیگران را ندیدن. همان تکبری که حتماً در انسان‌های مختلف، میزان کم یا زیاد آن را دیده‌ایم و لازم است بدانیم داشتنش، مانع بزرگی برای سعادت انسان است. امام صادق علیه‌السلام فرموده‌اند:

لَا یَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ کِبْر؛ کسی که در قلبش به اندازه ذره‌ای کبر و خودخواهی باشد به بهشت وارد نمی‌شود[1].

صفحات: 1· 2

طبیعت نماز از آنجا که انسان را به یاد نیرومندترین عامل بازدارنده، یعنی اعتقاد به خداوند می‌اندازد دارای اثر باز دارندگی از فحشا و منکرات است.
 
مقدمه 
نماز، سرود حفظ شخصیت، سرود صفا و آرامش و سرود پاکی و آراستگی و استقلال با همه ی بندگان صالح خداست. خداوند واجب کرده تا مؤمنین، روزی پنج بار این سرود را بخوانند، تا یاد و ذکر خداوند و ملکات عالی انسان همواره در آنها زنده بماند و از انحراف از مسیر هدایت و از شرک به خداوند و از غرور و خود باختگی و آنها را از مفاسد دیگر، مصون بدارد. 

قرآن کریم، کتابی است که برای تمام مراحل زندگی برنامه و راهکار دارد و درباره نماز می‌فرماید: اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ (1)

آنچه را از کتاب به تو وحی شده تلاوت کن، و نماز را بر پا دار که نماز از زشتی‌ها و گناه  باز می‌دارد، و یاد خدا بزرگتر است؛ و خداوند می‌داند شما چه کارهای انجام می‌دهید. 
 

صفحات: 1· 2

تقسیم کارها در خانواده و جامعه باعث پیشرفت و ترقی کار ها و انجام شدن آن وظایف در کوتاه ترین مدت می شود. از این رو اهمیت بسیار زیادی دارد که با این مقوله آشنا شویم. در این مطلب با مقوله تقسیم کار در زندگی و جامعه اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
تک تک افراد جامعه و تمام انسانها از یک طریقی به همدیگر ارتباط دارند و برای ادامه روابط انسانی خود نیاز به تقسیم کار در بین خودشان هستند.

مقدمه
امروز در جوامعی که پیشرفت اندیشه و تکامل فرهنگی داشته‌اند، مفهوم تقسیم کار بسیار پر کاربرد و مورد استفاده است. چرا که آنها برای ایجاد نظم و سرعت دادن در کارها از این تکنیک استفاده می‌کنند که در حقیقت می تواند بهترین نوع انجام کارها باشد. تقسیم کار باعث افزایش مهارت افراد در انجام کارها می شود و در هدر رفتن منابع نیز کاهش به وجود می آورد. این تقسیم کار باعث بروز نوآوری ها و ابداعات مختلفی می‌شود. افراد یک گروه دارای استعداد ها و توان های مختلفی هستند که قطعاً با هم یکسان نبوده و زمانی که کار در بین آنها تقسیم می شود، می تواند ثمره بهتر داشته باشد.

تقسیم کار
همانطور که گفته شد هر انسانی با استعداد مخصوص خودش و توان متفاوت از دیگران، زاده می‌شود. بنابراین زمانی که در یک گروه تقسیم کار صورت گیرد، می‌توان شاهد نتیجه بهتری برای آن بود. بسیاری از افراد یک جامعه قادر نیستند تا کارهای خود را به تنهایی و بدون کمک دیگران انجام دهند. چرا که بعضی از قسمت های آن کار، نیاز به استعداد و حرفه خاصی دارد که از پس آن بر نمی آید. بنابراین زمانی که کار تقسیم شود و هر قسمت آن به متخصص اش داده شود، می تواند نتیجه مطلوبی را به دست آورد.

تقسیم کار در اجتماع
بعضی بر این اعتقاد دارند که تشکیل اجتماع با همین نیاز ها به وجود می‌آید، چرا که زمانی که افراد به هم نیازمند می شوند، تشکیل گروه می‌دهند و از همدیگر کمک می‌گیرد. این گروه‌ها در شکل بزرگ‌تر خود یک اجتماع را تشکیل می‌دهند و باعث پیشرفت و تکامل و رشد انسانی می‌شوند. همین گونه که در جامعه می‌بینیم، صاحبان مشاغل باید با همدیگر همکاری داشته باشند، تا چرخه حیات اجتماعی بشر همیشه در حال حرکت باشد و این روابط بین شغلی به نفع افراد جامعه می باشد. [1]

اگر بسیار ریز بینانه تر به این موضوع نگاه کنیم، خواهیم یافت که تک تک افراد جامعه و تمام انسانها از یک طریقی به همدیگر ارتباط دارند و برای ادامه روابط انسانی خود نیاز به تقسیم کار در بین خودشان هستند. هر انسانی در یک زمینه خاصی تخصص دارد و می‌تواند در آن زمینه وظایف خود را به خوبی انجام دهد و به رشد و شکوفایی ملت خود کمک می‌کند. قطعاً همه افراد جامعه به تنهایی دارای تخصص کامل همه کارها را ندارند و در یک مرحله از زندگی نیاز به کمک دیگران و تخصص بقیه انسان‌ها می‌شوند.

بنابراین کارهای یک جامعه به خودی خود دارای تقسیم بندی می شود، اما باید توجه داشت که آیا این تقسیم بندی ها و تخصص ها در افراد درست و جایگاه درست خود قرار دارند یا خیر. حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) درباره تقسیم کار و آثار مفید آن در جامعه می فرمایند: «تقسیم کار باعث می شود که بسیاری از نیازها و احتیاجات مردم برطرف شده و ضروریات زندگی آنان تامین گردد.» [2]

تقسیم کار، نیاز زندگی
همانطور که گفته شد در یک جامعه به هم پیوسته افراد درپی تخصص و حرفه ای که دارند، می توانند نیازهای همدیگر را برطرف کنند و کارهای زندگی خود را تقسیم نمایند و یک نفر از آنها نمی تواند که همه کارها را یک جا انجام داده یا در پی هر تخصصی برود، تا بتواند نیازهای خود را به تنهایی رفع کند. در این صورت او نه تنها نمی تواند نیازهای خود را برطرف کند، بلکه از کارهای اصلی زندگی و تخصصی که در آن استعداد دارد باز می ماند. در این زمینه امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «کسی که به کارهای گوناگون بپردازد خارج شده و پیروز نمی شود.» [3]

وظایف آقایان و خانم ها
یکی دیگر از بخش هایی که تقسیم کار در آن وجود دارد، تقسیم کردن وظایف مردان و زنان در جامعه است. از یک سو می دانیم که کارهای سنگین و بسیار دشوار وظایف مردان است چرا که به دلیل خصوصیات جسمانی و توانایی شان بهتر می توانند از پس از آن کار برآیند، ولی زنان به دلیل شکنندگی بالا و کمتر بودن توانایی جسمانی شان از آن نوع کارها دوری می کنند و تمایل بیشتری به سمت کارهای اداری، آموزشی و خدماتی دارند، که با خصوصیات درونی آنها سازگار می باشد.

اما اگر از یک دیدگاه دیگر به آن بپردازیم باید به نوع علایق آنها نیز توجه شود. چرا که ممکن است گاهی بعضی از مردها تمایل بیشتری به سمت کارهای ظریف و هنرمندانه دارند، که ظاهراً به علایق خانم ها نزدیک تر است و از طرفی نیز خانم ها می توانند علاقه به کار هایی داشته باشند که وابسته به توانایی جسمانی بالایی می باشد و برای یک خانم طاقت فرسا می تواند باشد.

امام صادق (علیه السلام) درباره تقسیم کار میان امام علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمودند: «امیرالمؤمنین علیه السلام برای منزل هیزم می ‏آورد، آب تهیه می‏ کرد، منزل را جارو می‏ کرد، در پاک کردن عدس کمک می‏ کرد. فاطمه (علیهاالسلام) هم گندم و جو آرد می‏ کرد، خمیر درست می‏ نمود و نان می ‏پخت.» [4] نکته ای که از این حدیث به دست می آوریم همکاری کردن در کار ها بین زن و مرد است که نشانگر آن است که نباید کار های خودمان را طبق یک قاعده ملی تقسیم کنیم و تن به همکاری در منزل یا خارج از منزل ندهیم.

از این نظر نمی توان به طور قطعی کارها و وظایف را به دو گروه جداگانه زنانه و مردانه تقسیم کرد چرا که هیچ قاعده خاصی نمی تواند یک کار را مختص به یک جنس بداند هر انسانی می تواند طبق سلایق و روحیه خود مشاغلی را انتخاب کند که در آن استعداد و علاقه وجود دارد. امام علی (علیه السلام) در نامه‌ای که به امام حسن مجتبی (علیه السلام) دادن فرمودند: «کار هر کدام از خدمتکاران را معین کنیم که او را در برابر آن کار مسئول بدانید تقسیم درست کار سبب می شود کارها را به یکدیگر وان گذارند و در خدمت سستی نکند.» [5]

پی نوشت:
[1] رضا علی کرمی، علل تنبلی و درمان آن، قم: انتشارات قلمگاه، 1398، صفحه 118.
[2] نهج البلاغه، حکمت 199/2.
[3] همان، صفحه 726و728، حکمت 403.
[4] بحارالانوار، ج 43، ص 151، ح 7
[5] نهج‌البلاغه، صفحه 537 و 536، نامه 31/119.

راسخون