احکام دو دقیقه ای-1
احكام مشترك مردان و زنان
برخى از احكام مخصوص مردان است مانند اقامه نماز جمعه، مرجعيت، قضاوت، امام جماعت براى مردان و برخى از احكام مخصوص زنان است مانند بعضى از غسل ها و برخى از احكام بين زنان و مردان مشترك است همچون:
1. وكالت در اجراى عقد ازدواج.
2. ذبح حيوانات.
3. نبايت در كارهاى واجب و مستحبى.
4. اجير شدن براى خواندن نماز و گرفتن روزه.
چکار کنیم خدا خیر ما را بخواهد؟
اذا أراد الله بعبد خيرا
زهده في الدنيا و فقهه في الدين و بصره عيوبها
و من أوتيهن فقد أوتي خير الدنيا و الاخرة
امام جعفر صادق (ع) : چون خدا خير بنده اي را خواهد او را نسبت به دنيا بي رغبت و نسبت به دين دانشمند كند و به دنيا بينايش سازد و به هر كه اين خصلتها داده شود خير دنيا و آخرت داده شده .
اصول كافي ، ج 3 ، ص 196
همهگیری بیاهمیتی به تحصیل
دوران امتحانات است و احتمالا سرتان گرم است که شب آزمون خوانده و نخوانده چند صفحه از کتاب را ورق بزنید و بروید سرجلسه و با خودتان بگویید این آخرین بار است که کوتاهی میکنم و از امتحان بعد بهتر میخوانم. ولی هیچ بعدنی وجود ندارد. ما نسلی هستیم که درس و تحصیلات برایشان کمترین اهمیت را دارد و با تحصیلات میانه خوبی ندارند البته با این مقوله چند نوع برخورد می کنیم. یا برای فرار از خانواده، یا انگیزههای غلط و استفاده از درس برای پول درآوردن صرف و یا خلاصه با انگیزه عمیقی درس نمی خوانیم. این بین هستند کسانی که با دغدغهای مهم برای آینده درس می خوانند. یادتان که هست درباره تفاوتهای بین نسلی صحبت کردم یکی از آن تفاوتها همین بحث تحصیل و تحصیلات و دانش و سواد است.
قبل کرونا، بعد کرونا
بعد از کرونا که میز و صندلی ها جایشان را به گوشی تلفن و سیستم لپ تاپ و اینترنت دادند و وقت دانش آموز توی خانه می گذشت و حالا زمانش آزاد شده بود، تا مهارت کسب کند و زندگی بدون مدرسه را بچشد، و اینجا بود که همه چیز دستخوش تغییر و تحول شد. کرونا باعث شده بود دانش آموز قصه ما دیگر لازم نداند حتما سرکلاس درس حاضر شود و نمره بگیر خوبی باشد. عموما او در زمان برگزاری کلاسها حاضری میزد و مشغول کارهای دیگر می شد و اگر خیلی دلش برای آینده اش شور می زد احتمالا شروع کرده بود به یادگیری یک حرفه و فکر به کسب درآمد از آن. چه بسا در زمان همه گیری کرونا خیلی از نوجوانان به صورت به اصطلاح فریلنسری به دل کار و درآمدزایی زدند و کم و بیش اندازه پدرخانواده پول در میآوردند. در آن چند سال کرونا آمار عجیبی از ترک تحصیل به گوش رسید مخصوصا در خانواده ها و در شهرستان هایی که سخت به اینترنت وصل می شدند و قدرت خرید گوشی برای چند بچه را نداشتند. بسیاری از این آمار هم سهم کلاس اولی ها بود. وضعیت درس خواندن به طوری فاجعه بار است که میانگی مدل متوسطه پارسال 11.5 بود و این هم می تواند یکی از پیامدهای بزرگ کرونا باشد. طبق گفته مرکزآمار ایران در دوسال گذشته 930 هزار ترک تحصیل در کشور داشتیم و از طرفی نوجوان وقتی می بیند ته ته درس خواندن باز هم بیکاری است سعی می کند زودتر بدود، زودتر یک مهارتی چیزی کسب کند تا به کار و پول درآوردن برسد در حالیکه نوجوان دهه های گذشته تمرکزش بر گرفتن مدرک و درس و رتبه خوب کنکور بود وحالا شاهد سیر نزولی شرکت کنندگان کنکور علی الخصوص پسرها هستیم و خلاصه این کرونا یک شکاف بین دانش آموز و تحصیلات در نسل جدید با قدیم بود.
زندگی در فضای مجازی
احتمالا شما روزی که اینترنت اصلا وجود نداشت را یادتان نمیآید. بالاخره لا به لای بخشی از خاطرات بچگی تان صدای رزومه پدر که داشت به شرکت مربوطه فکس می شد را بخاطر می آورید و امکان ندارد گوشی های تاشو سونی را یادتان نیاید یا اولین اپلیکیشن های چت را. ما بومیان دیجیتالیم. چیزی توی مایه های اولین نسل از کسانی که در جزیره فضای مجازی سر و کله شان پیدا شد. یکجورهایی اول ما بودیم بعد پدر و مادرها توی اینترنت امروزی ساکن شدند. دلیل اصلی درس نخواندنمان را هم همین اینترنت می دانند. راستش بدهم نمی گویند ما بومیان وقتی در فضای مجازی غرقیم فرسخ ها از فضای تحصیل دور می شویم و همین می شود که خانواده دلیل اصلی گیردادنش را می گذارد اینترنت زیاد، مساوی درس نخواندن و باعث می شود شکاف بینمان ایجاد شود. تازه نسل ما در تحقیق و پژوهش هم دست به دامن گوگل است و سرچ قوی و ویکی پدیا اما والدینمان یا کم درس خوانده اند و آرزوی یک بچه درسخوان دارند و برای پژوهش هایشان از لای کتاب و روزنامه و مقاله های خاک خورده دانشگاهی دنبال اطلاعات می گشتند و اتفاقا هنوز هم به این روش قدیمی اعتقاد بیشتری دارند.
ما، فرق میکنیم
جدول تفاوت نسلی کم بیشباهت به جدول مندلیف نیست. از رویش بدون تفسیر و تحلیل که بخوانی چیزی بارت نمی شود فقط می فهمی به اندازه کافی هر نسل با نسل دیگر فرق می کند اما ویژگی نسل زد و آلفا نه تنها بخاطر اینکه خصوصیات نسلی اصلا به دهه نمی کشد و خیلی تند تند تغییر می کند بلکه بخاطر تفسیرهایی که هر ویژگی نسلی دارد بدیهی است که با پدر و مادر خود تفاوت های عمیقی داشته باشد. نسل زد دیالوگر است. اگر درس نمی خواند باید با او حرف زده شود برخلاف نسل های قبل که جز چشم در کارشان نبود. «زدی» ها ارزش ها و ضد ارزش های متفاوتی دارند. اصلا در ذهن آنها درس خواندن و نمره خوب گرفتن هیچ هم ارزش محسوب نمی شود. گرچه در جامعه امپراطوری دهه شصتی ها هنوز درس خواندن یک امتیاز است اما به زودی ورق برمی گردد و مدرسه هم مجبور می شود به جای آموزش صرف مهارت را هم دریابد.
نیت مهم است!
نیت که همیشه مهم است اما این کلمه neet است. به کسانی که نه درس می خوانند نه مهارت کسب می کنند و نه کار می کنند نیت می گویند. کسانی که سرشلوغ اند ولی هیچ کاری نمی کنند.؛ هیچ کاری جز وقت تلف کردن. نیت ممکن است به هر دلیل باشد. از ناامیدی برای اشتغال و درس خواندن در جامعه امروز تا امکان و توان مالی آن را نداشتن. در دوره های پیش از این بالاخره طرف هرجوری شده خود را به کاری مشغول می کرد و نمی گذاشت مشغول بیکاری باشد اما دوره و زمانه عوض شده است. حالا روی هردسته و گروهی که از یک مدل رفتاری پیروی می کنند اسم می گذارند و نیت امروزه در کشور ما مهم است و زیاد.
تبیان
عزت نفس
یکی از بزرگترین مشکلات ما از همان اول نوجوانی تا حتی وسط جوانی این جدی نگرفتن والدین است. می خواهند مهمانی بگیرند، مسافرت بروند، برنامه آخر هفته بچینند و اصلا میخواهند یک چیزی بخرند هم تصمیم و نظر ما را جدی نمیگیرند و هنوز فکر میکنند ما در دوران بچگی گیر کردهایم و سواد و اطلاعاتمان در حد همان سه، چهار سالگی است. چند روز پیش پیامی را از یک نوجوان 14 ساله در یکی از شبکههای اجتماعی دیدم که میگفت پدر و مادرش به او و نظراتش احترام نمیگذارند و دنبال راه چاره میگشت. یکی از مهمترین عواملی که باعث تشکیل هویت میشود نظر و برداشت از خودمان و توانمندیهایمان است که به آن خودپنداره می گویند. خود پنداره هم درونی است، هم بیرونی و اجتماعی.
پیام رهبرانقلاب به سید نستوه مقاومت
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی در پیامی درگذشت مادر گرامی حجتالاسلام و المسلمین سید حسن نصرالله را تسلیت گفتند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
حضور مبارک مجاهد بزرگ جناب حجةالاسلام و المسلمین حاج سید حسن نصرالله رهبر مقاومت لبنان دامت برکاتُه
سلام علیکم
درگذشت مادر گرامیتان را صمیمانه تسلیت عرض میکنم. در کرامت آن مرحومه همین بس که سید نستوه مقاومت، برخاسته از دامن پاک اوست. رضوان و رحمت خدا بر او، و سلام و برکات الهی برشما و یاران مبارزتان در جبههی بزرگ مقاومت.
سیّدعلی خامنهای
۷ خرداد ۱۴۰۳
اراده شکست ناپذیر
🔹 ظاهر این ﴿كُلُّ امْرِئٍ بِما كَسَبَ رَهینٌ﴾[1] بوی تهدید می دهد؛ قهراً به قرینه سوره مبارکه «مدثر» که در آن سوره آیه ۳۸ دارد ﴿كلُُّ نَفْسِ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ ٭ إِلَّا أَصحَْابَ الْیمِینِ﴾ اینها عام و خاص هستند یا مطلق و مقید هستند باید تقیید بشود ﴿كلُُّ نَفْسِ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ ٭ إِلَّا أَصحَْابَ الْیمِینِ﴾، ظاهر آن این است اگر ما نبودیم با شواهد دیگر، این را از باب عام و خاص و مطلق و مقید حمل می کردیم به اینکه باید تقیید بشود، چرا؟ برای اینکه «رهین» که فعیل است به معنای «مرهون» است، «مرهون» آن عینِ گرو را می گویند، این مطلب اوّل که «رهین» به معنای «مرهون» است و یعنی گرو.
🔹 مطلب دوم آن است که کسی گرو می دهد که بدهکار باشد، اگر کسی دِینی گرفته بدهکار است این [شخص] باید گرو بدهد.
🔹 مطلب سوم آن است که انسان اگر در برابر ذات اقدس الهی خلاف کرد بدهکار است و چون بدهکار است باید گرو بدهد، گروی الهی هم سخن از زمین و خانه و فرش و امثال آن نیست، خود شخص را #گرو می گیرند! این که می بینید بعضیها می گویند من نمی توانم مواظب زبانم باشم، نمی توانم شب برخیزم و نمی توانم خودم را کنترل کنم این بیچاره راست می گوید، برای این که در #بند هست و بدهکار است. این خطبه نورانی پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در آخرین جمعه شعبان فرمود: «أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِكُم»[2] شما #گناه کردید، یک؛ گناهکار #بدهکار است، دو؛ بدهکار باید #گرو بدهد، سه؛ خدا زمین و فرش قبول نمی کند، چهار؛ #خود_آدم را گرو می گیرد «إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِكُمْ فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُم»؛ فکّ رهن کنید! بگویید خدایا بد کردم. این نه رو به قبله می خواهد، نه توبه می خواهد، نه آب توبه می خواهد، نه نزد عالم رفتن می خواهد، این یک #اراده_شکست_ناپذیر می خواهد که خدایا آمدم، او هم قبول می کند! مگر چه چیزی می خواهد؟ لازم نیست انسان لفظ آن را بگوید حالا «استغفر الله» گفت یا «أتوب الیه» گفت؛ اما واقعاً بگوید آمدم، این بخشیده می شود، این می شود خدا! فرمود طبق این اصول پنج گانه بدهکار هستی و بدهکار باید گرو بدهد و غیر از خود آدم کسی را گرو نمی گیرند.
[1]. سوره طور، آیه21.
[2]. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج1، ص296.