أَمَّن یجُِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَكْشِفُ السُّوءَ (62- نمل)

[آیا آن شریكان انتخابى شما بهترند] یا آنكه وقتى درمانده‏اى او را بخواند اجابت مى‏كند و آسیب و گرفتاریش را دفع مى‏نماید؟

قید «اضطرار» براى این است كه در حال اضطرار، دعاى دعاکننده از حقیقت برخوردار است و دیگر گزاف و بیهوده نیست؛ زیرا تا آدمی درمانده و مضطر نشود، دعایش آن واقعیت و حقیقتی كه در حال اضطرار دارد را ندارد و این خیلى روشن است.

قید دیگرى که براى دعا آورده این است كه فرموده: « إِذَا دَعَاهُ ؛ وقتى او (خدا) را بخواند»، و این براى آن است كه بفهماند خداوند متعال وقتى دعا را مستجاب مى‏كند كه دعا کننده به راستى او را بخواند؛ نه اینكه در دعا رو به خدا كند و دل به اسباب ظاهرى داشته باشد و این وقتى صورت مى‏گیرد كه امید دعا کننده از همه اسباب ظاهرى قطع شده باشد؛ یعنى بداند كه دیگر هیچ كس و هیچ چیز نمى‏تواند گره از كارش بگشاید. آن وقت است كه حقیقتا متوجه خدا مى‏شود و در کمال صداقت تنها او را مى‏خواند.[1]

دو نکته ای که از آیه به دست می آید:

1. از شرایط استجابت دعا آن است که حال دعا کننده حال اضطرار باشد؛ یعنی تمام درهاى عالم اسباب به روى خود بسته ‏شده و كارد به استخوانش رسیده بیند و یقین داشته باشد تنها كسى كه مى‏تواند قفل مشكلات او را بگشاید و بن‏بستها را بر طرف سازد، تنها و تنها ذات پاك خداوند است و نه غیر او.[2]

تمام داشته های خود را نعمت و موهبت الهی بدانیم و در دل و با زبان بگوییم: «مَا بِنَا مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ؛ هر نعمتی که داریم از خداست »[8] و تلاش کنیم تا با مصرف آن نعمت در مسیری که رضای خدا در آن است شکر نعمتش را بجا آوریم که او وعده داده است: «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزیدَنَّكُمْ؛ اگر شکر نعمت را بجا آورید خدا افزونش می کند. »[9] و این همان نکته نابی است که فکر قارونی با آن بیگانه است و از نتایجش محروم
2. سه شرط «حالت اضطرار دعا کننده»؛ «توجه و خواندن اختصاصی خداوند متعال بدون توجه به غیر او» و نیز «سوء بودن وضعیت موجود»، سه شرطی هستند که بنابر همین آیه کریمه در صورت محقق شدن هر سه آنها با هم، دعا مستجاب خواهد شد.

ادامه »

 سلام علیکم با آرزوی بهره مندی از برکات و فیوضات ماه مبارک رمضان، بسته فرهنگی تربیتی- ویژه روز نوزدهم ماه مبارک رمضان به پیوست تقدیم می گردد

محتویات بسته:

قرائت ترتیل جزء 19 قرآن کریم
شرح نکات کلیدی تفسیری جزء 19
تصویر دعای روز 19
شرح دعای روز نوزدهم حضرت ایت الله مجتهدی تهرانی ره
حدیث روز؛ ارائه لوح حدیث باموضوع فضیلت ماه مبارک رمضان
مواعظ رمضانیه؛ مقام معظم رهبری مدظله العالی
درس اخلاق-آیت الله مظاهری دامت برکاته-جلسه نوزدهم-فضائل و سیرۀ امیرالمؤمنین سلام‌الله‌علیه
آیات الولایه- آیه نوزدهم- سوره شوری آیه 23
ارائه نسخه pdf کتاب انتخابات حماسه سبزحضور
زمزم احکام-حجه الاسلام وحیدپور- احکام کفاره
و…

 کفاره با فطریه متفاوت است؛ در فطریه غیر سید به سید نمی تواند فطریه بدهد؛ چون فطریه زکات است؛ اما کفاره زکات نیست؛ ولی چون برخی از مراجع عظام تقلید احتیاط کرده اند، شخص غیرسیدی که می خواهد کفاره پرداخت کند، احتیاط کرده و به سید فقیر کفاره را احتیاطاً ندهد.

بسم الله الرحمن الرحیم

روزهای بسیار مهمی را در پیش داشته و در آستانه اولین شب قدر، شب نوزدهم ماه مبارک رمضان هستیم که آیات و روایات بسیاری درباره شب قدر داریم؛ اما خیلی کوتاه این روایت را از امام صادق(ع) نقل کنم که آن حضرت فرمودند: «قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَیلَةُ القَدرِ/ قلب ماه مبارک رمضان، شب قدر است».

همانطور که حیات آدمی به قلب است و اگر قلب بایستد، انسان از دنیا می رود، کسی که شب قدر را در ماه مبارک رمضان درک نکند، ماه رمضان برای او مرده است؛ پس باید خود را برای این شب ها آماده نماییم.

و اما احکام؛

درباره کفاره که سؤالات فراوانی مطرح است و افراد بسیاری همچون بیماران، پیرمردان و پیرزنان، بانوان باردار، بانوان شیرده و… هستند که باید کفاره بدهند؛ لذا بحث کفاره نکات دقیقی دارد که به آن می پردازیم.

نکته اول اینکه افرادی که سید هستند، کفاره خود را می توانند به فقیر سید بدهند و افراد غیرسید هم می توانند کفاره خود را به غیر سادات پرداخت کنند؛ اگر غیر سید به سید فقیر می خواهد کفاره دهد، نکته ای وجود دارد.

کفاره با فطریه متفاوت است؛ در فطریه غیر سید به سید نمی تواند فطریه بدهد؛ چون فطریه زکات است؛ اما کفاره زکات نیست؛ ولی چون برخی از مراجع عظام تقلید احتیاط کرده اند، شخص غیرسیدی که می خواهد کفاره پرداخت کند، احتیاط کرده و به سید فقیر کفاره را احتیاطاً ندهد؛ همچنین اضافه کنم که مصرف کفاره فقط برای فقیر است؛ یعنی نمی توان پول آن را برای مسجد، کارهای خیر و… صرف کرد.

نکته دیگر اینکه کفاره را به واجب النفقه خود نمی توانیم بدهیم و به صورت کلی، واجبات مالی همچون فطریه، رد مظالم، کفاره، خمس (سهم سادات و سهم امام) را نمی توانیم به واجب النفقه خود بدهیم.

مثلا آقایی می گوید بچه من ازدواج کرده و برای خود زندگی ایجاد نموده است، اما در حال حاضر فقیر است و می خواهم کفاره ام را برنج بخرم و به فرزند خود بدهم که باید گفت نمی تواند این کار را انجام دهد؛ چون فرزندان شما واجب النفقه شما هستند و از جیب خود باید خرج آنان را بدهید؛ چون وقتی کفاره را به فرزند خود دادید، انگار مجدد آن پول را به جیب خود برگردانده اید؛ چون به واجب النفقه خود داده اید.

بله؛ کفاره دهنده به داماد خود می تواند کفاره بدهد؛ چون داماد واجب النفقه او نیست.

فرزند هم نمی تواند کفاره را به والدین خود بدهد؛ چون آنان واجب النفقه او هستند.

البته به فامیل مثل برادر و خواهر و… می توان کفاره را داد؛ چون واجب النفقه ما نیستند و اتفاقاً بهتر هم هست که به فامیل خود بدهیم یا مثلا به همسایگان خود بدهیم و این افراد اولویت دارند.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین وحیدپور