آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند. او شخصیتی بود که از حبسی به حبس و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود و هیچ گاه در جهاد بزرگ خود سستی و سردی نداشت.

به گزارش خبرگزای حوزه، ۱۹ شهریور ۱۳۵۸ در تقویم جمهوری اسلامی سالروز رحلت مجاهد عظیم الشأن آیت الله سید محمود طالقانی‏، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین امام جمعه تهران پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که به همین مناسبت پیام تسلیت پرمحتوای امام خمینی تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.

بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

إنا للَّه و إنا إلیه راجعون‏

فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَی‏ نَحْبَهُ وَ مِنْهُم مَنْ یَنتَظِرُ.

عمر طولانی این عیب را دارد که هر روز عزیزی را از دست می‏دهد و به سوگ شخصیتی می‌‏نشیند و در غم برادری فرو می‌رود.

مجاهد عظیم الشأن و برادر بسیار عزیز حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای طالقانی از بین ما رفت و به ابدیت پیوست و به ملأ اعلی با اجداد گرامش محشور شد.

برای آن بزرگوار، سعادت و راحت و برای ما و امت ما، تأسف و تأثر و اندوه.

آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند. او یک شخصیتی بود که از حبسی به حبس و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود.

هیچ گاه در جهاد بزرگ خود سستی و سردی نداشت. من انتظار نداشتم که بمانم و دوستان عزیز و پر ارج خودم را یکی پس از دیگری از دست بدهم.

او برای اسلام به منزله حضرت ابوذر بود؛ زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر بود؛ بُرنده بود و کوبنده.

مرگ او زودرس بود و عمر او با برکت. رحمت خداوند بر پدر بزرگوار او که در رأس پرهیزکاران بود و بر روان خودش که بازوی توانای اسلام.

من به امت اسلام و ملت ایران و عائله ارجمند و بازماندگان او، این ضایعه بزرگ را تسلیت می‏دهم. رحمت بر او و بر همه مجاهدان راه حقّ.

والسلام علی عباد اللَّه الصالحین

روح اللَّه الموسوی الخمینی‏

منبع: صحیفه امام، ج‏ ۹، ص ۴۸۶

در دوران جاهلیت وقتی که رسول خدا(ص) مردم را به توحید دعوت می کرد بشدت او را می آزردند.
 

المعجم الکبیر ـ به نقل از مُنیب اَزْدی ـ:
در دوران جاهلیت، پیامبر خدا(ص) را دیدم که خطاب به مردم می گفت: «بگویید: خدایی جز خدای یکتا نیست تا رستگار شوید».

برخی بر چهره ایشان آب دهان انداختند، برخی بر روی ایشان، خاک ریختند و برخی، او را دشنام می دادند، تا آن که روز به نیمه رسید. آن گاه دخترکی با یک کاسه بزرگ آب، نزد او آمد و پیامبر خدا، چهره و دستان خود را شست و گفت: «دخترکم! از تنگ دستی و بی کسی پدرت، بیمی به خود راه مده».

پرسیدم: این زن کیست؟

گفتند: زینب، دختر پیامبر خداست. و او دختری زیبا بود.

المعجم الکبیر عن منیب الأزدی:
رَأَیتُ رَسولَ اللّهِ(ص) فِی الجاهِلِیةِ وهُوَ یقولُ لِلنّاسِ: قُولوا: «لا إلهَ إلَا اللّهُ» تُفلِحوا، فَمِنهُم مَن تَفَلَ فی وَجهِهِ، ومِنهُم مَن حَثا عَلَیهِ التُّرابَ، ومِنهُم مَن سَبَّهُ، حَتَّی انتَصَفَ النَّهارُ، فَأَقبَلَت جارِیةٌ بِعُسٍّ مِن ماءٍ فَغَسَلَ وَجهَهُ أو یدَیهِ وقالَ: یا بُنَیةُ، لا تَخشَی عَلی أبیک عَیلَةً ولا ذِلَّةً.

فَقُلتُ: مَن هذِهِ؟ قالوا: زَینَبُ بِنتُ رَسولِ اللّهِ(ص)، وهِی جارِیةٌ وَضیئَةٌ.[۱]

[۱]. المعجم الکبیر: ج ۲۰ ص ۳۴۳ ح ۸۰۵، التاریخ الکبیر: ج ۸ ص ۱۴ الرقم ۱۹۷۷، تاریخ دمشق: ج ۵۷ ص ۱۸۸، اُسد الغابة: ج ۵ ص ۲۶۴ الرقم ۵۱۳۱، الإصابة: ج ۶ ص ۱۷۹ الرقم ۸۲۶۸ کلّها نحوه، کنزالعمّال: ج ۱۲ ص ۴۵۱ ح ۳۵۵۴۱، دانشنامه قرآن و حدیث، ج ۱۵، ص ۱۸۸.

در جریان دیدار رمضانی امسال شاعران با رهبر انقلاب در فروردین‌ماه ۱۴۰۳، حجت‌الاسلام انصاری‌نژاد از شعرای برجسته کشور که به تازگی کتابی با عنوان «امین شعر انقلاب» تدوین و منتشر کرده، از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درخواست کرد تا غزل منتشر نشده‌ای از سروده‌هایشان را برای انتشار در چاپ جدید این کتاب در اختیار وی قرار دهند. رهبر انقلاب نیز با تقدیر از آقای انصاری‌نژاد با این پیشنهاد موافقت و غزلی از سروده‌های معظم‌له در اختیار این شاعر قرار گرفت.

«شرح حال»
گامی به راه و گامی در انتظار دارم
سرگشته روزگاری پَرگارـ‌وار دارم
دلبسته‌ی امیدی در سنگلاخ گیتی
رَه بی‌شکیب پویم، دل بی‌قرار دارم
یک عمر میزدم لاف از اختیار و اینک
چون شمع، اشک و آهی بی‌اختیار دارم
گو ابرِ غم ببارد تا همنشین عشقم
از غم چه باک دارم کاین غمگسار دارم
نبود روا که گیرم جا در حضیض پَستی
سیلم که هستی خود از کوهسار دارم
سرشارم از جوانی هر چند پیر دهرم
چون سرو در خزان نیز رنگ بهار دارم
از خاک پاک مشهد نقشی است بر جبینم
شادم «امین» که از دوست، این یادگار دارم

سیّدعلی خامنه‌ای

 مرحوم حضرت آیت الله بهجت در یکی از سخنرانی های خود در سال ۱۳۷۷ به مفهوم جمله «عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَین علیه‌السلام» اشاره کردند.

[منظور از عبارت] عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَین علیه‌السلام [در روایات] معلوم است.[۱]

این زمین به این وسیعی کجایش عند قبر الحسین است؟ همین‌که شخص شروع کرد به قرب قبر حسین علیه‌السلام، عند قبر حسین صادق است.

یادم می‌آید در اربعین، کربلا به‌اندازه‌ای شلوغ می‌شد و به‌اندازه‌ای اجتماع می‌شد که از همان جایی که آدم از اتومبیل پیاده می‌شد، مثلاً همان گاراژی که مطابق [و روبه‌رو] با در قبلۀ صحن حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام است، از آنجا ابداً دیگر کسی نمی‌توانست حرکت بکند و بیاید، مگر در غایت صبر و طمأنینه که آیا بگذارند یک قدم جلو برود یا نه؟! مثل همان که می‌گویند اگر سوزن بیندازید به زمین نمی‌رسد.

از آنجا تا به صحن چقدر مسافت است؟ از صحن تا خود حرم چقدر مسافت است؟ حالا اگر یک‌ وقتی چنین شد و انسان قادر نبود راه برود ـ‌ همین الآن هم اگر راه را باز بگذارند[٢]، شاید جمعیت برسد به اینجا که خدا می‌داند از چند فرسخی این‌طور ازدحامی می‌شود که آدم نمی‌تواند قدم از قدم برداردـ بر همۀ این‌ها عند قبر الحسین علیه‌السلام صادق است، خصوصاً در مواقع ضرورت که آدم می‌فهمد عند قبر الحسین علیه‌السلام است.

آن جای به آن دوری عند قبر الحسین علیه‌السلام است نسبت‌به ده‌فرسخی و بیست‌فرسخی‌ای که مثلاً خارج از چهار فرسخ است [که در روایت آمده است].

پی نوشت ها:

۱. از آنجاکه نزد قبر حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام، ویژگی‌های مهمی دارد، تعبیر «عند قبر الحسین» در روایات متعددی به‌کار رفته و مطالبی دربارۀ آن مکان شریف بیان شده است. ازجمله از امام‌ صادق علیه‌السلام روایت شده است: «چهارهزار فرشته در اطراف قبر حسین علیه‌السلام هستند که جملگی ژولیده و غبارآلودند و تا روز قیامت بر آن جناب می‌گریند. رئیس ایشان فرشته‌ای است که به او منصور گفته می‌شود. هیچ زائری به زیارت آن حضرت نمی‌رود، مگر آنکه این فرشتگان به استقبالش می‌روند و هیچ وداع‌کننده‌ای [با آن حضرت وداع نمی‌کند] مگر آنکه این فرشتگان مشایعتش می‌کنند و مریض نمی‌شود مگر آنکه عیادتش می‌کنند و نمی‌میرد مگر آنکه ایشان بر او [و بر جنازه‌اش] نماز می‌خوانند و پس از مرگش از خدا برای او طلب آمرزش می‌کنند».(رحمت واسعه، ص٢۴١)

٢. حضرت آیت‌الله بهجت این بیانات را در اسفند ماه سال ١٣٧٧ بیان فرموده‌اند که در آن زمان حزب بعث، راهپیمایی اربعین را ممنوع کرده بود.

رهبر معظم انقلاب به استفتائی پیرامون «حکم سفر زیارتی در موعد بدهکاری» پاسخ گفتند.

 
سوال: بنده دوست دارم برای پیاده روی اربعین به کربلا بروم؛ ولی مقداری پول (بیشتر از هزینه سفر) مقروض هستم. آیا این سفر برای من جایز است؟ حکم نماز من در این سفر چگونه است؟
 
 
جواب: اگر زمان ادای قرض نرسیده و یا قرض دهنده برای پرداخت قرض به شما مهلت بدهد، اشکالی ندارد و در صورتی که زمان ادای آن رسیده و بتوانید بدهی خود را بدهید و طلبکار هم مطالبه می کند، اول باید قرض خود را پرداخت نمائید.
در هر حال اگر سفر به قصد ترک ادای دین نباشد نماز در این سفر، شکسته است.

حضرت آیت الله جوادی آملی پاسخ می دهد:
گفتمان ناب | آیا جامانده اربعین می تواند امام را از نزدیک زیارت کند؟

حوزه/ اگر زیارت پیامبر و اهل بیت (ع) در تِلو زیارت ذات اقدس الهی است و زیارت خدای سبحان، قُرب و بُعدی ندارد، زیارت این خاندان و امام حسین (ع)هم به برکت توحید، قُرب و بُعدی ندارد؛ ما از نزدیک می توانیم بگوییم: «السلام علیک»، از دور هم می توانیم بگوییم: «السلام علیک».

یکی از برجسته ترین وظایف ما شیعیان، زیارت «اربعین» است

وجود مبارک حضرت امیر (سلام الله علیه) فرمود: «قَد قَامَتِ الصَّلاةُ» یعنی «حَانَ وَقتُ الزِّیارَة»؛ زیارتنامه خدا نماز است؛ بنده اگر بخواهد به حضور پروردگار برسد و خدا را زیارت کند، زیارت خدا نماز است! پس زیارت از زیارت الله شروع می شود که انسان با او گفتگو می کند و حرف خودش را در قنوت و غیر قنوت می تواند با خدا در میان بگذارد، این زیارت خداست.

زیارت انبیای الهی و ائمه معصومین (علیهم السلام) در تِلو همین زیارت الهی معنا پیدا می کند؛ انسان به حضور آنها مشرّف می شود. اینکه از نظر معنا زیارت از قُرب و بُعد یکسان است _ گرچه درجات آن فرق می کند _ برای همین است.

اگر کسی توانست در زیارت اربعین به کربلا مشرّف شود، فوز و فیض بیشتری دارد و اگر آن توفیق نصیب او نشد، زیارتِ از دور، معقول و ممکن است، زیرا آنها در دور و نزدیک حضور دارند.

اگر زیارت پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) در تِلو زیارت ذات اقدس الهی است و زیارت خدای سبحان، قُرب و بُعدی ندارد، زیارت این خاندان هم به برکت توحید، قُرب و بُعدی ندارد؛ ما از نزدیک می توانیم بگوییم: «السلام علیک»، از دور هم می توانیم بگوییم: «السلام علیک».

این «کاف»، «کاف»ی نیست که ما گرفتار ادبیات عرب باشیم؛ آنها می گفتند اگر کسی را می بینی بگو «السلام علیک» و اگر نمی بینی و غایب است بگو «السلام علیه».

فرمودند لازم نیست تو او را ببینی، همین که او تو را می بیند حاضر است! اگر حضور دارد و حضور به حضور مزور است نه اینکه لازم باشد که زائر حاضر باشد، این «کافِ خطاب» معنای خاص خودش را دارد: «السلام علیک».
ما غایب هستیم و نه او؛ ما دور هستیم و نه آن حضرت!
بنابراین این زیارت اربعین و سایر زیارت ها، در هر زمان و زمینی جا دارد، برای اینکه آنها در هر زمان و زمینی به اذن خدای سبحان حاضرند.«جلسه درس اخلاق، ۱۳۹۳/۰۹/۲۰»