آیا مذاکرات غیر مستقیم عمان با دستور رهبر انقلاب صورت میگیرد؟
◀️ باید دقت کرد که کلمات دارای بار معنایی مشخص هستند. یک بار میگوییم «مجوز دارد»، یعنی چه؟ مجوز یعنی اینکه رهبر انقلاب آگاه هستند و اجازه دادهاند این کار انجام شود.
یک بار میگوییم ایشان «دستور دادهاند»، این سطحی بالاتر است، یعنی نه تنها مجوز، بلکه ایشان خودشان صدا کردند و فرمودهاند: «بیایید و این کار را انجام دهید». این دو تفاوت معنایی دارند.
🔹 رهبر انقلاب در موضوعات اصلی و اساسی که به حرکت کلی جامعه مرتبط است و در حوزه ماموریت رهبری است، ثبات نظری دارند و دارای محکمات اندیشهای هستند. مسئله ایران و آمریکا از جمله آنهاست و با قاطعیت میتوان گفت که تغییر بنیادی در دیدگاه ایشان رخ نداده است.
با توجه به صحبتهای صریح ایشان در ماههای اخیر (از ۱۹ بهمن به بعد) درباره مذاکره با آمریکا و اشتباه بودن آن، و تأکید بر اینکه منظور آمریکا از مذاکره، آن چیزی نیست که در سیاست خارجی وجود دارد، بلکه به معنای دیکته کردن زیاده خواهیهای آمریکا است – که محدود به هستهای نیست و بسیار فراتر است – به ویژه اینکه این دولت آمریکا یعنی ترامپ در این قضیه شدیدتر است، پس ایشان مخالف مذاکره در چارچوب پیشنهاد ترامپ هستند و این دیدگاه تغییر نخواهد کرد.
از منظر فایدهمند بودن مذاکره برای حل مشکلات اقتصادی مردم نیز نظر رهبر انقلاب روشن است. ایشان تصریح متعدد کردهاند که مذاکره نه تنها مشکلات را حل نمیکند بلکه آن را تشدید میکند. در قضیه تحریم هم ایشان تصریح دارند که مذاکره با آمریکا گره تحریم را کورتر خواهد کرد. این سخن نیز بر اساس تجربه و تحلیل دقیق مسایل است.
🔻لذا این گزاره که «حضرت آقا دستور دادهاند» که به معنای مطلوب بودن این کار در نگاه ایشان است، با محکمات اندیشه ایشان همخوانی ندارد و به نظرم تحریف سخنان ایشان است.
🔸 اما «مجوز داشتن» یعنی عدم مخالفت ایشان با درخواست مطرح شده از سوی دولت است. به نظر میرسد دولت با استناد به برخی دلایل مثل اینکه: «ما میخواهیم برویم، فوایدی متصور است؛ مثلاً کاهش تهدیدات، به تأخیر انداختن برخی مسائل، یا شاید امتیازاتی بگیریم و …» درخواست مذاکره غیر مستقیم با آمریکا را در عمان مطرح کرده است و رهبر انقلاب با این درخواست مخالفت نکردند. مانند مذاکرات محرمانه عمان در سال ۹۰ و ۹۱ که با اصرار آقای دکتر صالحی مجوز آن صادر شد. آقای صالحی در خاطرات خود توضیحات مفصلی درباره نحوه اخذ مجوز مذاکرات محرمانه عمان از رهبر انقلاب، دادهاند. مذاکراتی که در همان زمان به نتیجه نرسید.
🔻این نکته هم مهم است که صدور مجوز نشان میدهد محکمات اندیشهای رهبر انقلاب نقض نشده است و این حرکت مغایرت اساسی با آنها ندارد هرچند تطابق هم ندارد.
و این را هم توجه کنیم که فرق است بین مغایرت نداشتن و منطبق بودن. اولی حداقلی است و دومی حداکثری.
وقتی صرفا مغایرت نباشد و اصرار بر انجام باشد، مجوز داده میشود و زمانی که انطباق باشد، حتی اگر اصراری نباشد، دستور صادر میشود.
❗️ بر اساس تحلیل صحبتهای مسئولین نظام، قیودی که سبب شده مغایرتی با محکمات سخنان رهبر انقلاب وجود نداشته باشد دو مورد است:
۱. فقط در موضوع هستهای باشد. سایر موضوعات مورد بحث نباشد.
۲. مذاکره غیرمستقیم باشد.
این دو قید اگر درست رعایت شود می تواند مذاکره مد نظر ترامپ را نفی کند.
✅ جمع بندی اینکه «دستور» یک سطح حداکثری است و «مجوز» سطح حداقلی و در این قضیه مذاکره غیرمستقیم با نوع دوم مواجه هستیم نه نوع اول.
✍️ دکترمسعود براتی