و ما از خود نگذشتیم …  خدایا تو از گناهان ما بگذر”

ماه رجب  و شعبان هم از دستمون رفت و نزدیک به ماه خدا ، ماه مبارک رمضان می‌شویم .

خوش به حال آنانی که توانستند از این دو ماه استفاده‌ی لازم را کرده و توشه‌ای برای ماه رمضان بر چینند .یکی از اعمال شریف و بسیار ارزشمندی که برای ماه شعبان ذکر شده ،مخصوص سه روز آخر این ماه می‌باشد .

بله ! درست متوجه شده‌اید .روزه‌ی سه روز آخر ماه شعبان و اتصال آن به ماه شریف رمضان .

این سه روز آخر شعبان می‌تواند فرصت خوبی باشد چه برای آنانی که ار قافله عقب مانده‌اند و در طول دو ماه پیشواز برای ماه رمضان  کاری نکرده اند ، و چه برای آنانی که در طول این دو ماه در تکاپوی جمع آوری توشه برای رمضان بوده‌اند باشد، فرصت و توفیقی مجدد باشد .

روزه شعبان در کلام بزرگان

امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «من صام ثلاثه ایام من شعبان وجبت له الجنه و کان رسول الله صلی الله علیه و آله شفیعه یوم القیامه » هر که سه روز از ماه شعبان را روزه بدارد، بهشت برای او واجب گردد و رسول خدا در روز قیامت شفیعش خواهد بود.

در ماه شعبان امام زین‌العابدین علیه‌السلام اصحاب خود را جمع می‌کرد و می‌فرمود: «معاشر اصحابی اتدرون ای شهر هذا؟ هذا شهرشعبان و کان رسول الله(صلی الله علیه وآله) یقول: شعبان شهری. الا فصوموا فیه محبه لنبیکم و تقربا الی ربکم، فوالذی نفس علی بن الحسین بیده، سمعت ابی الحسین یقول: سمعت امیرالمومنین(علیه‌السلام) یقول: من صام شعبان محبه لنبی الله و تقربا الی الله عزوجل، احبه الله عزوجل و قربه من کرامته یوم القیامه و اوجب له الجنه ».

یاران من! می‌دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است که رسول خدا(صلی الله علیه و آ له) می‌فرمود: شعبان ماه من است، پس در آن روزه بگیرید به خاطر محبت و دوستی پیامبرتان و برای تقرب به پروردگارتان،به همان خدایی که جان علی بن الحسین در دست اوست از پدرم حسین بن علی(علیه‌السلام) شنیدم که امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌فرمود: هر که به خاطر محبت پیامبر و برای تقرب به خدای عزوجل ماه شعبان را روزه بدارد، خداوند او را دوست خواهد داشت و به کرامتش در روز رستاخیز نزدیک خواهد کرد و بهشت را بر او واجب خواهد گردانید.

شعبان و رمضان در کلام رسول خدا(صلی الله علیه وآله)

رسول خدا(صلی الله علیه و آ له) در روایت مفصلی درباره این ماه شعبان و رمضان می‌فرماید:

شعبان ماه من است و رمضان ماه خدای عزوجل. پس هر که ماه مرا روزه بدارد، در روز قیامت شفیعش خواهم بود و هر که ماه خدا را روزه بدارد خداوند در قبرش وحشتش را از بین می‌برد و او رامانوس می‌سازد و تنهائیش را می‌زداید و هرگاه از قبرش خارج شود با روی سفید و در حالی باشد که در دست راستش کتابش را گرفته و جاودانگی را در دست چپش و می‌آید تا در برابر خدای عزوجل قرار گیرد پس خداوند به او می‌فرماید: بنده‌ام! پاسخ می‌دهد: لبیک یا مولای من! خداوند می‌فرماید: به خاطر من روزه گرفتی؟

عرض می‌کند: آری مولای من، پس خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید:

(ای فرشتگانم) دست بنده‌ام را بگیرید و او را نزد پیامبرم بیاورید. پس او را به حضور رسول خدا می‌رسانند. پس من به او می‌گویم: ماه مرا روزه گرفتی؟ (شاید مقصود جزئی از ماه شعبان باشد نه همه‌اش) می‌گوید: آری! پس من به او می‌گویم: من امروز شفاعتت می‌کنم.

سپس خدای عزوجل می‌فرماید: اما من از حقوق خودم به خاطر بنده‌ام گذشتم و اما حقوق دیگر بندگانم که بر گردن او هست، هر که از او بگذرد و عفوش کند، من آنقدر تعویضش می‌کنم تا راضی گردد.

رسول خدا(صلی الله علیه و آ له) فرمود:

پس من دست او رامی گیرم تا اینکه او را به صراط می‌رسانم، پس آن را صاف و لغزنده می‌یابم که گام‌های خطاکاران بر آن ثابت نشود و بلغزد،پس من دست او را می‌گیرم، فرشته موکل به صراط می‌گوید: ای رسول خدا، این کیست؟ می‌گویم: این فلان است (اسمش را می‌آورم) او در ماه من (شعبان) به خاطر دریافت شفاعتم، روزه گرفته و ماه خدا(رمضان) را به خاطر وعده الهی روزه گرفته، پس در بهشت را برای او می‌گشایم و رضوان (فرشته بهشت) می‌گوید که در آن روز به ما امر می‌شود که در بهشت را بر امتت بگشاییم.

شفاعت در برابر روزه در ماه شعبان

سپس امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمود: ماه رسول خدا را روزه بدارید تا در روز رستاخیز شفیعتان باشد و ماه خدا را روزه بگیرید تا ازرحیق مختوم (شراب گوارای بهشتی) بیاشامید و هر که ماه شعبان را به ماه رمضان بپیوندد، برای او پاداش دو ماه پی در پی نوشته شود.

به هر حال این فرصت را باید غنیمت شمرد و گرچه تاکنون از این ماه‌های پر فضیلت استفاده نشده در این آخرین روزهای ماه شعبان،بسیار بهره باید برد و با دعا و قرآن و نیایش و مناجات شعبانیه روزها و شب‌ها را گذراند و از هر لحظه و دقیقه‌ای برای توشه گیری روز رستاخیز استفاده شایان برد. ضمن اینکه باید خدای را بسیار شکر و سپاس گوییم که ما را تا فرا رسیدن این ماه‌های مبارک زنده نگه داشته و صحت و سلامتی داده است، هرگز نباید این ساعت‌ها و روز و شب‌های با ارزش به بطالت و بی کاری و سستی و کاهلی بگذرد. در طول سال جز چند روزی بیش نیست که از روزها و ماه‌های دیگر امتیاز و خصوصیت بسزایی دارند، به ویژه آخرین روزهای ماه شعبان و تمام روزها و شب‌های ماه مبارک رمضان.

جمعه آخر ماه شعبان را از دست ندهید !

ابوالصلت هروی گوید: در آخرین جمعه از ماه شعبان خدمت امام هشتم علیه‌السلام مشرف شدم. حضرت فرمود:

ای اباالصلت! ماه شعبان بیشترش گذشت و اینک جمعه آخرش فرارسیده پس تلافی کن در این چند روز آخر، آنچه از تقصیرهایت در این ماه گذشته است و رو آور به آنچه برای تو سودمند است و بسیار دعا کن و از خدا طلب آمرزش گناهانت نما و قرآن را بسیار تلاوت کن و از گناهانت توبه کن تا چون ماه مبارک رمضان فرا رسد خود را برای خدا خالص و آماده گردانیده باشی و امانت کسی را در گردن خود نگذار جز آنکه آن را ادا کنی و کینه مؤمنی را در دل قرار نده جز آنکه بیرونش کنی و تقوای الهی داشته باش و بر او در پنهان و آشکار توکل کن زیرا هر که بر خدا توکل کند، خدا او را بس است و در بقیه این ماه بسیار خدا را بخوان. و اما در فضیلت ماه رمضان آنقدر روایت از معصومین(علیه‌السلام) رسیده است که کتاب‌ها برای نوشتن لازم است، همین بس که در این ماه خدا، درهای بهشت گشوده و درهای جهنم بسته می‌شود و پاداش کارهای خیر مضاعف و دو برابر می‌گردد; پس باید بسیار تلاش کرد که خدای نخواسته درهای جهنم بر رویمان باز نشود. ضمناً بدین مناسبت خطبه رسول اکرم در آخر ماه شعبان را حتماً مطالعه کنید . (این خطبه شریفه در بسیاری از کتاب‌ها و همچنین مفاتیح نقل شده است)

ثواب روزه سه روز ماه شعبان

السنن الکبری عن أنس: قیلَ: یا رَسولَ الله‌ِ، أیُ الصَّومِ أفضَلُ؟ قالَ: «صَومُ شَعبانَ تَعظیما لِرَمَضانَ»( السنن الکبری: 4/503/8517، شُعب الإیمان: 3/377/3819، کنز العمّال: 8/591/24292؛ ثواب الأعمال: 86/14، بحار الأنوار: 97/77/35 .)؛ السنن الکبری ـ به نقل از انس ـ به پیامبر خدا گفتند: کدام روزه برتر است؟ فرمود: «روزه شعبان در بزرگداشتِ رمضان.»

الإمام الصادق علیه‌السلام: « مَن صامَ ثَلاثَةَ أیّامٍ مِن آخِرِ شَعبانَ و وَصَلَها بِشَهرِ رَمَضانَ، کَتَبَ الله‌ُ لَهُ صَومَ شَهرَینِ مُتَتابِعَینِ» (کتاب من لا یحضره الفقیه: 2/94/1829، الخصال: 582/6، فضائل الأشهر الثلاثة: 53/31، الأمالی للصدوق: 768/1038، الإقبال: 1/43، بحار الأنوار: 97/72 . )

امام صادق علیه‌السلام: هر کس سه روزِ آخر شعبان را روزه بدارد و آن‌ها را به ماه رمضان متّصل کند، خداوند برای او پاداش روزه دو ماه پیاپی را می‌نویسد.

منابع :

سایت حوزه

سایت پرسش‌های دینی

کتاب ماه خدا، محمدی ری شهری، ج 1، ص 186، با تصرف

پایگاه اطلاع رسانی تبیان