يک شخص عصبی چطور می‌تواند بر خشم خود غلبه کند؟

✍️ پاسخ: حضرت علی (عليه السلام) می‌فرمايند: «إياك و الغضب فأوّله جنون و آخره ندم؛ از عصبانيت بپرهيز! چرا که ابتدای آن جنون و انتهای آن پشيمانی است.»

👈 توصيه‌هايی که به شما ميشه شامل دو بخش کلّی است.

📌 بخش اوّل توصيه‌هايی است که قبل از عصبانی شدن و برای اينکه اصلا عصبانی نشويد بايد رعايت کنيد

📌 و بخش دوّم کارهايی است که بعد از عصبانی شدن بايد انجام بدهيد. طبيعتا پيشگيری بهتر از درمان است. بنابراين بايد ابتدا کاری کنيد که تا آنجا که ممکن است اصلا عصبانی نشويد.

✍️ بخش اوّل: يادآوری فضيلت كظم غيظ، عفو و بردباری و نيز پاداش عظيمی كه خدای متعال برای دارندگان اين صفات تعيين كرده. از جمله اين كه پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «من كفّ غضبهُ كفّ الله عنهُ عذابه. آن كه خشم خود را باز دارد، خداوند عذاب خود را از او باز خواهد داشت.

🔹 زمينه‌های خشم و غضب مثل تکبر، شوخی، عيب‌جويی، لج بازی و مجادله، حرص و طمع دنيايی را از خودتان دور کنيد. گاهی اوقات توقعات بيش از حد انسان و طبيعتا مقاومت ديگران در برابر آنها انسان را عصبانی می‌کند. گاهی اوقات غرور و تکبر بی‌جای انسان باعث می‌شود رفتار ديگران را حمل بر بی‌ادبی و بی‌احترامی نسبت به خودمان تلقی کنيم و عصبانی شويم.

🔸 از نشانه‌های تواضع تسليم در برابر حق است. جايی که انسان بفهمد اشتباه کرده بپذيرد. يا اگر پيشنهادی داد و ديگران نپذيرفتند ناراحت نشود و آن را حمل بر قصد و غرض داشتن آن‌ها نکند. سعی کنيد برای نظرات ديگران احترام قائل شويد و در تصميم گيری‌ها به صورت جمعی عمل کنيد و به نتيجه برسيد.

🔹 خاطرات بد عصبانيت‌های گذشته خود را مرور کنيد. حالت چهره خود، حرف‌هايی که زديد، حرفهايی که شنيديد.

🔸 در هر بحث و مشاجره‌ای حقيقت از دو حال خارج نيست. يا ما مقصر هستيم و يا طرف مقابل. اگر خودمان مقصر هستيم که پس عصبانيت نابجا است و اگر طرف مقابل هم مقصر بوده با عصبانيت مشکلی را حل نکرده‌ايم بلکه خودمان را متهم کرده‌ايم و حرف حق خود را باطل جلوه داده‌ايم. چون اگر حق با انسان باشد نيازی به عصبانی شدن نيست. به آرامی و حتی گاهی با سکوت نيز می‌توان آن را اثبات کرد. خشم تاثيرگزاری کلام را به حداقل می‌رساند و برایچ نپذيرفتن حرفمان به ديگران بهانه می‌دهد.

✍️ و امّا بخش دوّم (مهارت‌های کنترل خشم):
▫️سکوت؛ امام علی (ع) می‌فرمايند: خشم را با سکوت درمان کنيد.
▫️ذکر صلوات و پناه بردن به خداوند با ذکر اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
▫️آب نوشيدن و وضو گرفتن
▫️تغيير حالت از ايستاده به نشسته و از نشسته به خوابيده و نهايتا ترک کردن صحنه
▫️به ياد آوردن خشم الهی. امام صادق عليه السلام: خداوند فرموده است ای فرزند آدم مرا در هنگام خشم خويش بياد آور تا من نيز در هنگام خشم خود تو را به ياد آورم.

🌐 مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی