مقام معظم رهبري حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظله العالي: «یک درس رمضان، سخت گرفتن بر خود و انفاق به دیگران است. انسان چقدر لذت می‌برد که می‌بیند در شب ولادت امام مجتبی علیه‌السلام بالای سر یک نانوائی تابلو زده‌اند که امشب به عشق امام حسن علیه‌السلام، نان از این نانوائی صلواتی است.» ۸۶/۰۷/۲۱

نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله در روایتی به بیان راهکاری برای صیقل دل پرداختند.
 

 

قال رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله:

إنّ هذه القلوب تصدأ كما يصدأ الحديد قيل فما جلاؤها قال ذكر الموت و تلاوة القرآن.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: اين دل ها نيز همانند آهن زنگار مى بندد. عرض شد: اى رسول خدا! صيقل دهنده آن چيست؟ فرمود: یاد مرگ و تلاوت قرآن.

 بحارالانوار، ج 32، صفحه 342

چرا فرزندآوری ضرورت دارد؟
یکی از مهم‌ترین برکاتی که با تولد فرزند وارد زندگی‌ها می‌شود، شادی و نشاط است. به عبارت بهتر، فرزندان از آغازین لحظه‌های تولد، منبع لذت و شادی در خانواده هستند.

 - ضرورت فرزندآوری

 مقدمه

در هر اقدامی و در مسیر راه، باید راه را از بیراه بشناسیم. برای اینکه به بیراهه نرویم، باید اهداف هر حرکت و اقدامی را در زندگی شناسایی و در مورد آن تفکر کنیم. هدف از ازدواج، ایجاد آرامش و تولید نسل است. تولید نسل، مکمل هدف غایی ازدواج یعنی ایجاد آرامش است. هر درختی ثمره‌ای دارد. انسان نیز ذاتاً مشتاق و علاقه‌مند به ثمردهی است. فرزندآوری یکی از ثمرات مفید و شایستۀ آدمی است. به همین دلیل، داشتن فرزند در روایات به ثمرۀ وجود والدین تعبیر شده است.

امروزه به دلیل تغییر نگرش زوجین بر اساس تبلیغات بی‌شمار رسانه‌های معاند، بسیاری از خانواده‌ها یا به تک‌فرزندی یا بی‌فرزندی روی آورده‌اند که آسیب‌های فردی، خانوادگی و حتی اجتماعی و ملی فراوانی به همراه خواهد داشت؛ درحالی‌که «بر اساس مقالات منتشرشده در مطبوعات و خبرگزاری های غرب دربارۀ معایب و مزایای تک‌فرزندی، اغلب کارشناسان و روان‌شناسان غربی، به آسیب‌های تک‌فرزندی و مزایای فرزندآوری اذعان کرده‌اند».  بنابراین با توجه به تأثیر وجود فرزند در ادامۀ حیات انسانی، در این مقاله به ضرورت فرزندآوری و آسیب‌های تک‌فرزندی پرداخته خواهد شد.

ادامه »

قرآن هایی که به پدر هدیه می شد، [پدر] مقید بودند آنها را بخوانند. پس از یک دور تلاوت، قرآن ها را به دارالقرآن هدیه می کردند و می فرمودند: زکات قرآن …
 

 

* سیره آیت الله العظمی گلپایگانی رحمه الله عليه

سیدمحمد باقر گلپایگانی، فرزند آیت الله العظمی سیدمحمد رضا گلپایگانی، از مراجع تقلید بیان می کرد:

قرآن هایی که به پدر هدیه می شد، [پدر] مقید بودند آنها را بخوانند. پس از یک دور تلاوت، قرآن ها را به دارالقرآن هدیه می کردند و می فرمودند: زکات قرآن به این است که خوانده شود؛ زیرا در قیامت، قرآن از ما باز خواست میکند. ایشان در ماه رمضان هفت الی هشت دور، قرآن را ختم می کردند.

این کتاب، گزارشی است جامع و منظّم درباره ویژگی ها، فضایل و آداب ماه مبارک رمضان و روزه داری آن، که بر اساس آموزه های قرآن و احادیثِ پیامبر اکرم(ص) و معصومان(ع) تهیه و تدوین شده است.

کتاب، از پنج بخش و فصل های متعدّد تشکیل شده است:

بخش نخست، به ارائه احادیثی پرداخته است که عظمت، ویژگی ها و برکات ماه رمضان و نیز چگونگی بهره برداری از برکات این ماه را بازگو می کند.

بخش دوم، با عنوان «آمادگی برای میهمانی خدا»، مجموعه احادیثی درباره شناخت این ضیافت و اسباب و دعاهای آمادگی برای ورود به این ماه پر برکت، بیان مراتب روزه داری و چگونگی تقویت آثار روزه با اصلاح غذا است.

بخش سوم، مجموعه احادیثی درباره آداب، ادعیه و نوافل مربوط به ماه خدا، آداب مخصوص شب های ماه رمضان، آداب مخصوص روزهای ماه رمضان و اعمال مخصوص دهه آخر است.

ادامه »

قال الامام علی علیه السلام:

       «قيدوا انفسکم بالمحاسبه و املکوها بالمخالفه »

        نفس هاي خود را با محاسبه در بند بکشيد و با مخالفت (هوا و هوس) خود، آنها را مالک شويد.

شرح غررالحکم، ج 4، ص 511

 عنوان حدیث/ محاسبه نفس / ضرورت و اهمیت

پيامبرصلي الله عليه وآله :
إنَّما بُعِثتُ مُعَلِّماً
من معلّم برانگيخته شدم
كنزالعمّال ، ح ۲۸۸۷۳ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
أجوَدُكُم مِن بَعدِي رَجُلٌ عَلِمَ عِلماً فنَشَرَ عِلمَهُ
بخشنده ‏ترين شما پس از من ، كسي است كه دانشي بياموزد ، آن‏گاه دانش خود را بپراكند
ميزان الحكمه ، ح ۱۳۸۲۵ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
مَن تَعَلَّمتَ مِنهُ حَرفاً صِرتَ لَهُ عَبداً
از هر كس كه حرفي آموختي ، بنده او شده‏اي
عوالي اللآلي ، ج۱ ، ص ۲۹۲ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
اللّهُمَّ اغْفِر لِلمُعَلِّمينَ و أطِل أعمارَهُم و بارِك لَهُم في كَسبِهِم
خدايا ! آموزگاران را بيامرز ؛ عمرشان را دراز و كسبشان را با بركت كن
تاريخ بغداد ، ج ۳ ، ص ۶۴ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
مَن طَلَبَ العِلمَ كانَ كفّارَةً لِما مَضي
كسي كه در پي تحصيل علم رود ، اين عمل كفّاره گناهان گذشته او است
ميزان الحكمه ، ح ۱۷۷۴۲ .

امام علي ‏عليه السلام :
قُمْ عَن مَجلِسِكَ ِلأبيكَ و مُعَلِّمِكَ و إن كُنتَ أميراً
به احترام پدر و معلّمت از جاي برخيز ، گرچه فرمان‏روا باشي
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۲۳۴۱ .

امام سجّادعليه السلام :
حَقُّ سائِسِكَ بِالعِلمِ ، التَّعظيمُ لَهُ و التَّوقيرُ لِمَجلِسِهِ و حُسنُ الاِستِماعِ إلَيهِ
حق استاد تو اين است كه بزرگش داري و محضرش را محترم شماري و با دقّت به سخنانش گوش بسپاري
كتاب من لايحضره الفقيه ، ج ۲ ، ص ۶۲۰ .

امام باقرعليه السلام :
زَكاةُ العِلمِ أن تُعَلِّمَهُ عِبادَاللَّهِ
زكات دانش ، آموختن آن به بندگان خدا است
الكافي ، ج ۱ ، ص ۴۱ .

امام صادق‏ عليه السلام :
تَواضَعُوا لِمَن طَلَبتُم مِنهُ العِلمَ
در پيشگاه كسي كه از او دانش مي‏آموزيد ، فروتن باشيد
الكافي ، ج ۱ ، ص ۳۶ .

عبد السلام بن صالح هروى نقل مي‌كند در آخرين جمعه ماه شعبان، خدمت امام رضا(ع) رسيدم، حضرت به من فرمود:

اى اباصلت! بيشتر ماه شعبان گذشته است و اين، آخرين جمعه از آن است. پس در آنچه از آن مانده، كوتاهى‏هايت را در آنچه گذشته است، جبران كن. به كارى روى آور كه برايت مفيد باشد و آنچه را بيهوده است و به تو مربوط نيست، وا گذار .

زياد دعا و استغفار و تلاوت قرآن داشته باش و از گناهانت به درگاه خدا توبه كن، تا در حالى ماه خدا سوى تو آيد كه براى خدا خالص شده  باشى.

 هيچ امانتى را بر عهده خويش باقى نگذار، مگر آن كه ادا كرده باشى؛ و هيچ كينه‏اى را در دلت نسبت به مؤمنى نگاه مدار، مگر آن كه از دل به در آورده باشى؛ و هيچ گناهى را كه مرتكب مى‏شدى، مگذار ، مگر اين كه از آن، دست برداشته باشى . از خدا پروا كن، و در نهان و آشكار كارت، بر او توكّل كن «وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدْراً ؛ و هر كس بر خدا توكّل كند، او برايش بس است. خداوند، فرمان خويش را پيش خواهد برد. به يقين، خداوند براى هر چيزى اندازه‏اى قرار داده است».

و در باقى‏مانده اين ماه، زياد بگو: «اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ قَدْ غَفَرْتَ لَنَا فِي مَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِيمَا بَقِيَ مِنْه‏؛ خدايا! اگر ما را در آنچه از شعبان گذشته است،  نيامرزيده‏اى، پس ما را در باقيمانده آن ببخشاي» .

همانا خداوند متعال، در اين ماه به احترام ماه رمضان،  بندگان بسيارى را [از آتش] آزاد مى‏كند.

عيون أخبار الرضا (ع): ج2، ص51، حديث198

از بس که ‌ر‌ئو‌ف و ‌مهر‌بانی یا ‌ر‌ب

تو ملجأ هر پیر و جوانی یا رب

هرگز نشنیده ‌ا‌م گنه ‌کاری را

از خانه ي ر‌حمتت برانی یار‌ب

نومید نمی‌شویم یک آن از ‌تو

دیدیم ‌مگر ‌به ‌غیرِ ‌ا‌حسان از تو؟

جر‌م و ‌گنه و ‌خطا و ‌عصیان از ما

جود و کر‌م و عطا و ‌غفران از تو