ره توشه راهیان نور ویژه کودکان  در ادامه قابل دریافت می باشد

ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﺩﻭﻻﺑﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ:
⁉️ﻭﺿﻌﯿﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ چگونه خواهد بود؟

?ﻣﺜﺎﻝ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺯﺩﻧﺪ، ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ:
ﻣﺜﻞ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪﺭﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺗﺎ ﭘﺴﺮ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻗﯽ ﺣﺒﺲ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻭ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ:
ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺷﯿﺪ، ﻣﻦ ﻣﯿﺮﻭﻡ ﻭ ﺑﺮﻣﯿﮕﺮﺩﻡ.
ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﯿﺮﻭﺩ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﭽﻪ ﻫﺎﯾﺶ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯿﮑﻨﺪ.

ﭘﺴﺮﺍﻭﻝ؛ ﺍﺯ ﻧﺒﻮﺩ ﭘﺪﺭ ﺳﻮﺀﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﻢ ﺭﯾﺨﺘﻦ ﺍﺗﺎﻕ ﻭ ﺷﺮﺍﺭﺕ!

ﭘﺴﺮﺩﻭﻡ؛ ﮐﻪ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ ﭘﺴﺮ ﺍﻭﻝ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯿﺮﯾﺰﺩ ﻭ ﺷﺮﺍﺭﺕ ﻣﯿﮑﻨﺪ، ﻣﯿﻨﺸﯿﻨﺪ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﮐﻪ ﺑﺎﺑﺎ ﺑﯿﺎ ﺑﺎﺑﺎ ﺑﯿﺎ!

ﭘﺴﺮﺳﻮﻡ؛ ﮐﻪ ﺍﺻﻼ ﭘﺪﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﻣﯿﺸﻮد!

ﭘﺴﺮ ﭼﻬﺎﺭﻡ؛ ﮐﻪ ﺩﯾﺪﻩ ﭘﺪﺭ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯿﮑﻨﺪ، ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺐ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺗﺎﻕ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻧﯿﺎﻣﺪﻥ ﭘﺪﺭ ﻧﯿﺴﺖ؛

ﺍﻭ ﻣﯿﺪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺪﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ. ﭘﺲ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ: ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﻢ ﭘﺪﺭ ﺩﯾﺮﺗﺮ ﺑﯿﺎﯾﺪ، ﻣﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﻣﯿﮑﻨﻢ ﻭ ﭘﺪﺭ ﻫﻢ ﻣﺮﺍ ﻣﯿﺒﯿﻨﺪ، ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺁﻣﺪن ﭘﺪﺭ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ.

ﺁﺭﯼ؛ ﺍﯾﻦ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﻗﯿﻘﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﺎﺳﺖ، ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎن.

ﻋﺪهﺍﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻬﻢ ﻣﯿﺮﯾﺰﯾﻢ..!
ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺍﺻﻼ ﺁﻗﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﻢ..!
ﻋﺪﻩﺍﯼ ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺴﺖ ﻣﯿﻨﺸﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺁﻗﺎ ﺑﯿﺎ ﺁﻗﺎ ﺑﯿﺎ..!

✅ عده‌ای هم از هیچ کاری برای رضایت ولی امرشان دریغ نمی‌کنند…

در مورد بدبينی نظر و احاديث اسلام چيست؟ (#بخش_دوم)

✍️ پاسخ:

? ضررهاي بدبيني.

?1. نخستين نتيجه بدگمانى، به خود انسان برمي گردد؛ از آن جا كه افراد بدگمان نمي توانند اعمال ديگران را خالي از غرض و آلودگي تصور نمايند، همواره در رنج روحي و درد رواني سختي به سر مي برند و سوز و گداز خيال و پندار، همواره آنان را شكنجه مي دهد.

?2. بدبينى، رشته الفت و دوستي را از هم مي گسلد و بر اثر گمان بدي كه انسان به ديگران دارد، همواره آنها را خيانتكار و در ميدانِ دوستى، ناپايدار مي پندارد، ناچار مي شود كه همه گونه روابط خود را با آنها قطع كند؛ از اين رو پيشوايان ما فرموده اند:.

?(مَنْ غَلَبَ عَلَيْهِ سوءُ الظَّنِ لَمْ يَترُكْ بَيْنَهُ وَبَيْنَ خَليلٍ صُلْحاً؛ 2

?بدگماني بر هر كس كه غلبه كند، هر نوع صلح و صفايي را كه ميان او و دوستان وي برقرار است، از بين مي برد).

?3. افراد بد بين هميشه منزوي و گوشه گيرند، و بر اثر رعب و ترسي كه از مردم دارند، هرگز نمي توانند با كسي انس بگيرند؛ از اين رو در روايات، آمده است كه:.

?(مَنْ لَمْ يَحْسُنْ ظَنُّهُ اِسْتَوْحَشَ مِنْ كُلِّ اَحَدٍ؛ 3

?افراد بدبين از همه مردم وحشت دارند).

?4. بدبيني آفت بزرگي براي سنجش منطق انسان است؛ بدبيني نوعي اختلال در طرز تفكر و ادراك انسان به وجود مي آورد كه هرگز نمي تواند در موضوعي به صورت خرد پسند و واقع بينانه داوري كند.

?5. بدبيني از بيماريهاي سرايت كننده است كه هم نشينان انسان را نيز آلوده مي سازد.

?6. بدبيني نه تنها در روح انسان اثر مي گذارد، بلكه براساس ارتباطي كه ميان تن و جان وجود دارد، تن نيز از گزند آن سالم نمي ماند، و به قول دانشمند بزرگ عصر ما دكتر كارل: بدبيني و عادت به انتقاد از همه چيز، حتي از قدرت زندگي نيز مي كاهد؛ زيرا اين عادت منفي رواني روي دستگاه اعصاب (سمپاتيك) و غدد داخلي اثر مي كند و مي تواند مبدأ اختلالات عملي و حتي عضوي شود.

?7. بدگمانيهاي بي مورد، به همسر و يا شاگرد مغازه و كارگر و خدمتكار منزل، آنان را به خيانت و جنايت مي كشاند؛ زيرا كنجكاويهاي زياد ارباب و بزرگ خانه و يا شوهر، بر اثر (تداعي معانى) صور و اشباح خيانت و كارهاي زشت را در نظر آنها مجسم مي سازد و فكر خيانت را در دل آنها احيا مي نمايد و به قول برخي از دانشمندان: نوكراني كه مورد سوء ظن آقا هستند و او پيوسته احتمال مي دهد كه آنان به اثاث خانه دستبردي بزنند، چنين نوكراني بالاخره دست به دزدي مي زنند، و به سوي دزدي كشيده مي شوند.

?از اين رو، در دين مقدس اسلام، تظاهر به غيرتمندىِ بي مورد و افراطي درباره همسر، مذموم شمرده شده است؛ زيرا چه بسا افراد پاكي را به ناپاكي بكشاند و درستكار را به نادرستي دعوت نمايد؛ چنان كه علي(ع)فرموده است:.

?(ايّاكَ وَالتَّغايرَ في غَيْرِ مَوْضِعِه فَاِنَّ ذلِكَ يَدعُوا الصَّحيحة اِلَي السُّقم والبريئةَ اِلَي الرَّيبِ؛ 4

?اظهار غيرتهاي بي مورد، زنان پاك را به ناپاكي و زنان بي گناه را به سوي گناه دعوت مي كند).

? پى‌نوشت‌ها:‌
2. غرر الحكم، ص 697.
3. همان، ص 712.
4. همان، ص 152.

? مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

خستگی‌ناپذیری در تحقیق و پژوهش و علاقه وافر به علم و دانش از ویژگی‌های برجسته مرحوم علامه حسن زاده آملی بود. ?? ایشان در اواخر عمر هم می‌فرمودند:
قدر جوانی خود را بدانید چون به سن من برسید روزی ۱۲ تا ۱۳ ساعت بیشتر نمی‌توانید مطالعه کنید. گاهی می‌فرمودند:
من حین مطالعه سر و صداهایِ اطراف را نمی‌شنوم و کراراً اهل منزل برای غذا، زیر بدن مرا می‌گرفتند و سر سفره می‌بردند! چون آن قدر غرق مطالعه بودم که متوجه چیزی نمی‌شدم.، گاهی از چکیدنِ قطره خون روی کتاب، متوجه می‌شدم ساعت‌ها مشغول مطالعه بوده‌ام.

پاسخ: آيات و احاديث متعددي در مورد اين صفت بد وارد شده است و نکات ظريفي در اين باره بيان شده است، البته بيان همه ابعاد آن در پيامک ممکن نيست و فقط به چندنکته اکتفا ميشود.

?قرآن مي فرمايد:

?(يا اَيُّها الَّذينَ آمنَوا اِجْتَنِبُوا كثيراً مِنَ الظَنِّ اِنَّ بَعْضَ الظنِّ اِثْم وَلاتَجَسَّسُوا وَلا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً، اَيُحِبُّ اَحَدُكُمْ اَنْ يَأكُلَ لَحْمَ اَخيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ، وَاتَّقُوا اللّهَ اِنَّ اللّهَ تَوّاب رحيم؛.

?اي افراد با ايمان! از بسياري گمانها بپرهيزيد؛زيرا برخي از گمانها گناه (و بي اساس) است؛ در امور مردم كنجكاوي نكنيد و از يكديگر غيبت ننماييد؛ آيا كسي از شما دوست دارد كه گوشت برادر خود را در حالي كه مرده است، بخورد حتماً اين كار را بد وناپسند مي شماريد (غيبت برادر مسلمان همانند اين عمل است) و از مخالفت خدا بپرهيزيد؛ خداوند توبه پذير و رحيم است).

?در اين آيه، خداوند جامعه اسلامي را ملزم مي سازد كه سه اصل اخلاقي را به عنوان حقِ لازم كه از لوازم و آثار اخوت اسلامي و برادري ديني است نسبت به يكديگر رعايت نمايند؛ اينك به طور اجمال به اين سه اصل اشاره مي كنيم:.

?1. بدگماني و بدبيني نسبت به مسلمانان ممنوع است؛.

?2. يك فرد مسلمان نبايد در امور مردم كنجكاوي كند؛.

?3. غيبت و بدگويي پشت سر مسلمان حرام است.

?از آن جا كه اصول ياد شده از مباحث اساسي اخلاق اسلامي هستند و در اصلاح اجتماع نقش مهمي ايفا مي كنند و از پيشوايان بزرگ ما بيانات جالب و شيوايي در اين زمينه وارد شده، شايسته است كه هر كدام را جداگانه مورد بحث و تجزيه و تحليل قرار دهيم. اكنون نخستين اصل يعني (بدگمانى) را مورد بحث قرار مي دهيم.

?بدبيني يك حالت رواني منفي است كه شخصيت و احترام و تقوا و پاكي افراد در فضاي فكر و قضاوت دارنده آن، لطمه مي بيند.

?افراد بدبين از ميان هزاران نقاط روشن و جلوه هاي خوب زندگي مردم، فقط به نقطه هاي مبهم و تاريك و تيره زندگي آنان، متوجه مي گردند.

?همه ما مي دانيم كه جان و مال و آبروي مسلمان محترم و هرگونه تعدي به آن حرام است، ولي در آيه به تعدّي ديگري اشاره نموده و مي فرمايد: حيثيت و آبرو و شخصيت هر مسلمانى، حتي در عالم فكر و پندار و در دايره داوري دروني ما نيز محترم است. هيچ فرد مسلمانى، نبايد بي جهت در درون خود، به حريم شخصيت و پاكي مسلماني با بدبيني وبدگماني و داوري بد، تجاوز نمايد.

?به قول يكي از دانشمندان معاصر: حدود امنيتي كه اسلام براي جامعه مسلمانان به وجود آورده، منحصر به جان و مال و آبرو نيست، بلكه علاوه بر اين امنيتهاي سه گانه، امنيت چهارمي را نيز خواستار شده است و آن، امنيت قضاوتهاي ديگران است؛ يعني افراد ديگر را در محيط فكر خود، مورد هجوم افكار و داوريهاي بد و ناروا قرار ندهد؛ احترام و شخصيت مسلمان، علاوه بر مرحله عمل، بايد حتي در محيط افكار ديگران نيز محفوظ بماند.

?از اين نظر، اسلام هرگونه بدگماني و بدبيني را كه منجر به لكه دار ساختن شخصيت كسي در محيط فكر و پندار مي شود، تحريم نموده و دستور داده است كه جامعه با ايمان از هرگونه سوءِ ظن نسبت به همديگر بپرهيزند.

?پيامبر اكرم در يكي از بيانات شيواي خود به امنيتهاي چهارگانه مزبور اشاره نموده و چنين مي فرمايد:.

?(اِنَّ اللّهَ حَرَّمَ عَلَي الْمُسْلِمِ دَمَهُ، وَمالَه وعِرْضَهُ، وَاَنْ يَظُنَّ به سُوءَ الظّنِ) 1

?خداوند، تجاوز به خون، مال و آبروي مسلمانان را حرام نموده و هرگز اجازه نداده است كه كسي به يك فرد مسلمان بدگمان شود و حتي در ذهن و فكر خود، به او نسبت ناروا بدهد.

?اگر امنيتهاي سه گانه، نخست در پرتو حكومتهاي مادي و سازمانهاي اداري تأمين گردد، ولي امنيت از نظر قضاوت مردم، جز در سايه ايمان به خدا عملي نمي شود؛ زيرا حدود حكومتهاي مادي منحصر به ظواهر است و جلوگيري از تجاوزهاي باطنى، از حريم قدرت عوامل مزبور، بيرون مي باشد؛ فقط ايمان به خداست كه مي تواند جلو اين گونه تجاوزها را بگيرد؛ زيرا يك فرد مسلمان ايمان دارد كه خداوند از كارهاي برون و درون او آ گاه است.

? پی‌نوشت:
1. المحجة البيضاء، ج 5، ص 268.

? مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

✍️ پاسخ: امام صادق سلام الله عليه:
مَن عَيَّرَ مُؤمِناً بِذَنبٍ لَم يَمُت حَتّى يَركَبَهُ
كسى كه مؤمنى را براى گناهى سرزنش كند، نميرد تا خودش آن گناه را مرتكب شود. (ميزان الحكمة: ح 14854)

? ودليل آن هم روشن است، چون اولا: « سرزنش وملامت » ديگران در دين محكوم است ولو اينكه سرزنش تو از گناه باشد! وثانيا : امر به معروف لازم و واجب است ولي كسي نمي تواند شخص مرتكب منكر را ملامت كند بلكه عمل شخص منكر بوده لذا بايد فعل منكر را تقبيح كرد نه عامل به منكر را !

? اينكه در روايات، ملامت وسرزنش گناهكار به خاطر گناهش نهي شده است شايد دليلش اين باشد كه گناه بيماري است و گناهكار بيمار؛ و همان طور كه ملامت كردن بيمار به خاطر بيماري اش صحيح نيست و به جاي آن بايد به درمانش توجه كرد، توبيخ گناهكار نيز به خاطر گناهش درست نيست و بايد با استفاده از راههاي درماني كه ذكر شد به درمان او پرداخت.

? مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی