امام علی علیه السلام:

…فَلا تَحمِل هَمَّ سَنَتِكَ عَلى‏ هَمِّ يَومِكَ، وكَفاكَ كُلَّ يَومٍ ما هُوَ فيهِ، فَإِن تَكُنِ السَّنَةُ مِن عُمُرِكَ، فَإِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ سَيَأتيكَ في كُلِّ غَدٍ بِجَديدِ ما قَسَمَ لَكَ، وإن لَم تَكُنِ السَّنَةُ مِن عُمُرِكَ ، فَما تَصنَعُ بِغَمِّ وهَمِّ ما لَيسَ لَكَ

…در يك روز، به قدر يك سال نگران و غمگين نباش؛ كه در هر روز غم همان روز تو را كافى است. اگر يك سال از عمرت مانده باشد، خداوند عزّوجلّ از پس هر روز، روزىِ تازه ‏ات را خواهد داد، و اگر يك سال از عمرت نمانده باشد. پس چرا غم و اندوهِ زمانى را مى‏خورى كه از آنِ تو نيست؟!

حکمت 379 نهج البلاغه

ما از اینکه نکند تمام زندگی‌مان به هدر برود وحشت داریم،
اما هر روز از تکه تکه دور ریختن آن ابائی نداریم…

مدّتی باران و تاریکی را گوش کردم. چه لذّتی دارد از فردای نیامده نترسیدن، گوش به باران دادن، چای درست کردن، پادشاه وقت خود بودن…

بیا زندگی کنیم! خورشید روزی دو بار طلوع نمی کند، ما هم دو بار به دنیا نمی‌آییم.
هر چه زودتر به آنچه از زندگی‌ات باقی مانده بچسب…

چند جمله زیر از روانشناس مشهور جناب وین دایر انتخاب شده:
توانایی زندگی در لحظه اکنون و داشتن رضایت خاطر در لحظه ی حال را بسیاری از مردم ندارند.

وقتی در حال خوردن سوپ هستید، به دسر فکر نکنید.
وقتی در حال خواندن کتاب هستید، دقت کنید، ببینید افکار شما کجا هستند.

هنگام مسافرت به جای اینکه فکر کنید هنگام برگشتن به خانه چه کارهایی باید انجام شود، در همان مسافرت باشید.

اجازه ندهید لحظه اکنون که غیر قابل وصف است از دست برود…

1- بهترین طاعت
سرچشمه همه عبادات در رضایت نسبت به آنچه از سوی خداوند پیش می آید نهفته شده است.

قال الصادق علیه السلام: رَأْسُ طاعَةِ اللَّهِ الرِّضا بِما صَنَعَ اللَّهُ فیما احَبَّ الْعَبْدُ وَ فیما کرِهَ.[1]

سرچشمه طاعت و عبادت خداوند متعال، رضا به تقدیر خداوند در اموری است که بنده آنها را دوست داشته باشد و یا ناپسند شمارد.

2- آخرین درجه یقین
در مقدمه بحث ضمن بیان روایتی، گفتیم که مرتبه یقین برتر از ورع و زهد است. و رضا از یقین هم بالاتر می باشد. روایت ذیل نیز در همین رابطه وارد شده است.

قال زین العابدین علی بن الحسین علیه السلام: الرِّضا بِالْمَکرُوهِ ارْفَعُ دَرَجاتِ الْمُتَّقینَ.[2]

بالاترین درجات اهل تقوا، رضا به آن چیزی است که مکروهش شماری.

3- توأمان با ایمان
رضا و ایمان همواره با هم هستند، به طوری که ایمان کامل به خداوند متعال در رضا آشکار می شود و لذا رضا نشانه ایمان است.

قال الصادق علیه السلام: اعْمَلُوا انَّهُ لَنْ یؤْمِنَ عَبْدٌ مِنْ عَبیدِهِ حَتّی یرْضی عَنِ اللَّهِ فیما صَنَعَ اللَّهُ الَیهِ وَ صَنَعَ بِهِ عَلی ما احَبَّ وَ کرِهَ.[3]

بدانید که هیچ بنده ای از بندگان خدا ایمان نیاورده است مگر اینکه به آنچه خداوند در مورد وی انجام داده و آنچه که درباره اش صورت پذیرد، چه بنده آنها را دوست داشته باشد و یا ناپسند شمارد، از خداوند راضی شود.

به امام صادق علیه السلام گفتند: مؤمن از چه راهی شناخته می شود؟ حضرت فرمود:

بِالتَّسْلیمِ وَ الرِّضا بِماوَرَدَ عَلَیهِ مِنْ سُرُورٍ وَ سَخَطٍ.[4]

با تسلیم و رضایت از آنچه که از شادیها و ناراحتیها بر وی وارد می شود.

پی نوشت ها

[1] بحارالأنوار، ج 71، ص 139.

[2] همان، ج 82، ص 134.

[3] همان، ص 78، ص 217.

[4] همان، ج 2، ص 205.

ادامه »

ادامه »

ادامه »

قبل از بیان مراحل موفقیت به بیان دو مقدمه می پردازیم:

1- ایجاد انگیزه

گاهی برای تحصیل، رغبت و انگیزه خاصی ندارید، گام اول شناخت علت بی رغبتی است، و بعد با زنده کردن احساس نیاز به علم آموزی، می توانید انگیزه لازم را در خود ایجاد نمایید.

تا انسان ضرورت تحصیل و احتیاج خود به آن را درک نکند، به تحصیل به طور جدی نمی پردازد.

 2- برنامه ریزی

تا وقتی که مراحل تحصیلی از روی برنامه ریزی و هدف مشخص نباشد، بازده مطلوبی نخواهد داشت. این برنامه ریزی باید بر اساس سه محور انجام پذیرد: درجه بندی کتاب ها، زمان و مکان.

غرض از درجه بندی کتاب ها، سنجش اهمیت کتب مورد مطالعه می باشد، و همین درجه بندی، سرنوشت زمانی را که باید به آن اختصاص دهیم، تعیین می کند. هر چه کتاب با اهمیت تر باشد، زمان بیشتری را می طلبد. مکان مطالعه نیز اهمیت فوق العاده ای در نتایج و بازدهی مطالعه دارد.

بعد از تقویت اراده و برنامه ریزی صحیح درسی، اینک نوبت طی مراحل موفقیت تحصیلی است.

مراحل موفقیت تحصیلی

مرحله اول: مطالعه صحیح و به موقع

برخی مطالعه را تنها عامل منحصر به فرد تحصیل موفق می دانند. البته در اینکه مطالعه، نقشی اساسی در تحصیل موفق دارد، شکی نیست؛ لیکن تنها عامل نیست.

برای ثبت و ضبط عمیق دروس، ناچار باید مطالعه را برای دو مرحله برنامه ریزی کنیم:

1- مطالعه، پیش از تدریس استاد، که اصطلاحاً به آن «پیش مطالعه» می گوییم.

2- مطالعه بعد از تدریس استاد.