گزیده ای از درس اخلاق آیت الله توکل زیدعزه

 / ۵ توصیه امام علی (علیه‌السلام)
 امیرالمؤمنین علیه‌السلام در روایتی ۵ راه رسیدن به رحمت خاص را بیان نمودند و فرمودند: «بِذِکرِ اللّهِ تُستَنزَلُ الرحمَهُ» با ذکر خداوند رحمت را نازل کنید. به‌واسطه ذکر طلب رحمت کنید، ذاکر باشید تا دری از رحمت بر شما باز شود که در اینجا عامل نزول رحمت را حضرت ذکر الهی مطرح فرمودند.

دوم فرمودند: «بالعَفوِ تُستَنزَلُ الرحمَهُ» اگر انسان اهل عفو و گذشت باشد و از حالت انتقام خارج شود و هر بدی را با بدی تلافی نکند و حالت عفو در او پیدا شد این باعث نزول رحمت می‌شود. سوم فرمودند: «رحمَهُ الضُعَفاءِ تَستَنزِلُ الرحمَهَ» اگر انسان به ضعفا کمک کند و ترحم نماید و دست آن‌ها را بگیرد و اگر مشکلی دارند به آن‌ها کمک کند باعث نزول رحمت می‌شود. و چهارم فرمودند: «بِبَذلِ الرحمَهِ تُستَنزَلُ الرحمَهُ» اینجا دیگر قید ضعفا و فقرا ندارد؛ بلکه انسان طوری باشد که دست باز و دهنده داشته باشد، خدا به او رحمت داده او هم به دیگران بدهد، خیلی‌ها نیاز ندارد؛ اما از این لطف دلی شاد و خوشحال می‌شود، پس دل‌ها را خوشحال و شاد کنید تا باعث نزول رحمت خدا شوید. طرف همه چیز دارد؛ ولی الان گره به کارش افتاده و شما اعتبارتان بالا است از اعتبار خود استفاده کنید تا گره او باز شود که باعث نزول رحمت خدا بر شما می‌شود. پنجم حضرت فرمودند: «أبلَغُ ما تَستَدِرُّ بهِ الرحمَهَ أن تُضمِرَ لِجَمیعِ الناسِ الرحمَهَ» با همه مردم مهربان باشید. برای اینکه رحمت نازل شود باید به تمام مردم باب رحمت را باز کنید و با همه مهربان باشید.

چهارشنبه 11 مهر 1402

اگر شخص مقدار آن را می‌داند همان مقدار را در صورت نومیدی از یافتن صاحبان آن با اجازه مرجع تقلید، صدقه بدهد، اگر مقدار آن را نمی‌داند به هر مقداری که یقین دارد، آن را صدقه بدهد. اگر مقدار را به هیچ وجه نمی‌داند باید یک پنجم مالی که در آن حرام قرار دارد را به نیت ادای وظیفه اعم از خمس و صدقه با اجازه مرجع تقلید صدقه بدهد.

اگر ورثه می‌دانند میان اموال میت مال حرام وجود دارد، چنانچه صاحبان شان را می‌شناسند اموال شان را به صاحبان آن‌ها بازگردانند، اگر صاحبان اموال را نمی‌شناسند و امکان شناسایی آن‌ها هم وجود ندارد باید با اجازه مرجع تقلید به مقداری که یقین دارند مال دیگران است را به فقرا صدقه بدهند، اگر مقدار را هم نمی‌دانند یک پنجم اموال را به با اجازه مرجع تقلید به نیت قصد ادای وظیفه اعم از خمس و صدقه به فقرا صدقه بدهند.

اگر میت وصیت کرده باشد که فلان مبلغ بابت رد مظالم بدهند، لازم است آن مبلغ را با اجازه مرجع تقلید به فقرا صدقه بدهند، در این صورت حتی اگر مقدار مال مورد وصیت بیش از ثلث مال میت باشد باید به آن عمل شود.
اگر میت وصیت کرده باشد که فلان مبلغ بابت رد مظالم بدهند، لازم است آن مبلغ را با اجازه مرجع تقلید به فقرا صدقه بدهند، در این صورت حتی اگر مقدار مال مورد وصیت بیش از ثلث مال میت باشد باید به آن عمل شود.

اگر ورثه نمی‌دانند که در مال میت مال حرامی وجود دارد یا نه؟ و میت وصیت هم نکرده باشد، ولی ورثه احتمال می‌دهند که در مال میت مال حرامی وجود داشته باشد، در این فرض لازم نیست چیزی بابت رد مظالم به فقرا صدقه بدهند، اما اگر به نیت رد مظالم و یا صدقه از جانب میت به فقرا اموالی را صدقه بدهند مستحب است.

منبع: ضیاء الصالحین

الکافی عن علیِّ بنِ أبی حمزةَ:کانَ لی صَدیقٌ مِن کُتّابِ بَنی اُمیّةَ فقالَ لی: استأذنْ لی عن أبی عبدِ اللّه ِ علیه السلام، فاسْتَأذَنتُ لَه علَیهِ، فأذِنَ لَه، فلَمّا أنْ دَخلَ سَلّمَ و جَلسَ، ثُمّ قالَ: جُعِلتُ فِداک، إنّی کنتُ فی دِیوانِ هولاءِ القَومِ فأصَبْتُ مِن دُنیاهُم مالاً کثیرا، و أغمَضتُ فی مَطالِبهِ ··· فهَل لی مَخرَجٌ مِنهُ؟ قالَ: إنْ قُلتُ لکَ تَفْعَلْ؟ قالَ: أفعَلُ. قالَ لَهُ: فاخْرُجْ مِن جمیعِ ما اکْتَسَبتَ فی دِیوانِهِم، فمَن عَرَفْتَ مِنهُم رَدَدْتَ علَیهِ مالَهُ، و مَن لَم تَعْرِفْ تَصَدّقْتَ بهِ، و أنا أضْمَنُ لکَ على اللّه ِ عزّ و جلّ الجَنّةَ. (الکافی: ۵/۱۰۶/۴، انظر تمام الحدیث)

الکافى ـ به نقل از على بن ابى حمزه ـ: دوستى داشتم که از دبیران بنى امیّه بود؛ به من گفت: از امام صادق علیه السلام براى من اجازه ملاقات بگیر. من از حضرت اجازه خواستم و ایشان اجازه داد. وقتى آن مرد به حضور حضرت رسید، سلام کرد و نشست و سپس گفت: فدایت شوم، من در دستگاه ادارى این جماعت کار مى کردم و از دنیاى آنان به مال و منال فراوانى رسیدم و براى به دست آوردن آن، چشم بر هم نهادم (به حلال و حرام توجّهى نکردم) ··· آیا راهى براى بیرون آمدن [از این وضع] دارم؟ فرمود: اگر برایت بگویم انجام مى دهى؟ عرض کرد: انجام مى دهم. فرمود: از تمام مال و ثروتى که در دستگاه ادارى آن‌ها به دست آورده اى خودت را خلاص کن. کسانى را که مى شناسى مالشان را به آن‌ها برگردان و کسانى را که نمى شناسى از طرفشان صدقه بده. در این صورت، من براى تو ضمانت مى کنم که خداوند عزّ و جلّ تو را به بهشت برد.

 منبع: ضیاء الصالحین

❖ دعای خروج از مظالم عباد :
در پایان مناسب می‌باشد دعایی را که سید بن طاوس (۵۸۹-۶۶۴) از إمام صادق (علیه السلام) در کتاب گران‌سنگ «اقبال الاعمال» پیرامون خروج از «مظالم عباد» ذکر کرده است مطرح نماییم:

«.. اللَّهُمَّ وَ أَیُّمَا عَبْدٍ مِنْ عِبَادِکَ أَوْ أَمَةٍ مِنْ إِمَائِکَ کَانَتْ لَهُ قِبَلِی مَظْلِمَةٌ ظَلَمْتُهُ بِهَا فِی مَالِهِ أَوْ سَمْعِهِ أَوْ بَصَرِهِ أَوْ قُوَّتِهِ وَ لَا أَسْتَطِیعُ رَدَّهَا عَلَیْهِ وَ لَا تَحِلَّتَهَا مِنْهُ فَأَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ أَنْ تُرْضِیَهُ عَنِّی بِمَا شِئْتَ ثُمَّ تَهَبَ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً یَا وَهَّابَ الْعَطَایَا وَ الْخَیْرِ اللَّهُمَّ وَ لَا تُخْرِجْنِی مِنَ الدُّنْیَا وَ لِأَحَدٍ فِی رَقَبَتِی تَبِعَةٌ وَ لَا ذَنْبٌ إِلَّا وَ قَدْ غَفَرْتَ ذَلِکَ لِی بِکَرَمِکَ وَ رَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین.»

«فلسطین زیبا» در 626 صفحه با صدها تصویر در سال 1881 توسط یک ناشر آمریکایی منتشر شده است. این اتفاق در حالی است که اسم منحوس و جعلی «اسرائیل» در سال 1948 ساخته شده است.

وهب رامزی هنرمند عکاس به تازگی سلسله عکس‌هایی از کتابی در کتابخانه ملی نیویورک در مورد فلسطین و اشغالگری رژیم جعلی اسرائیل منتشر کرده که این موضوع را از دل تاریخ با عکس و تصویر بررسی کرده است.

امروز که در جریان اصلی جنگ بین فلسطین و رژیم غاصب اسرائیل هستیم شاید بتوان به نکات جذابی درباره یک کتاب خاص اشاره کرد.

در کتابخانه ملی نیویورک کتاب مصور تاریخی‌ای با موضوع فلسطین موجود است. ترجمه عنوان این کتاب «مناظر زیبای فلسطین» یا «فلسطین زیبا» نام دارد، البته در ترجمه‌ای دیگر «فلسطین تصویری» نیز معنی می‌شود.

این کتاب جلد اول از سفرنامه به غرب آسیا، شمال آفریقا و شرق مدیترانه است. تصاویر این کتاب مصور شامل زندگی مردم، مناظر طبیعی و اماکن مهم این کشور است. تصاویری از این کتاب در گزارش موجود است که در ادامه خواهید دید.

بر روی جلد این کتاب عکسی از «قبه الصخره» است که با تکنیک کنده‌کاری روی چوب یا فلز ساخته شده است.

مردان و زنان مرواریدکار مشغول به تسبیح‌سازی در کارگاه مرواریدکاری بیت اللحم و نویسنده اروپایی خاطرنشان می‌کند که زنان فلسطین هنور هم حجاب دارند و بسیار زیبا هستند.

نویسنده ادامه می‌دهد: «بازار بزرگ تاجران نفت «خان عزیز» در نزدیکی دروازه دمشق است که آفتاب زیبایی درون آن می‌تابد»

نویسنده در توصیف یکی از این عکس‌ها می‌نویسد: « پیاده‌روی در فلسطین زیبا با سایه‌ای از نخل‌ها، درختان تمر و نخل و درختان سدر و با آب روانش یکی از لذت‌بخش‌ترین مکان‌هایی است که تا حالا به چشم دیده است.»

خرمن گاهی روستایی، نشان دادن سورتمه کوبنده‌ای که گاوها در حال کشیدن آن هستند و دهقانانی که کاه را از غلات با یک چنگال جدا می‌کنند.

کلبه‌های روستا از گل و آجرهای آفتاب‌خورده تشکیل شده‌اند که سقف‌شان با تیرهای درخت خرما پوشیده شده است. لکه‌های تیره روی دیوارهای گلی نشان‌دهنده ساخته شدند خانه‌ها از سرگین و کاه است.

 شتربانی در حال استراحت و مردانی در حال زراعت منظره‌ای از اطراف شهر «بیت المقدس» و کوه زیتون از بالای خانه‌ای در جنوب غربی بیت المقدس.

منبع: رسا

دختربچه با یک تی‌شرت و شلوارک لی، شالی کرم‌رنگ را طوری روی سر انداخته که موهای موج‌دارش دیده می‌شود. او شروع می‌کند به خواندن یک موسیقی مبتذل اما پرطرفدار، ناگهان صحنه تغییر می‌کند و حجاب دخترک کنار می‌رود و لباسش می‌شود چیزی شبیه لباس‌های مجلسی زنان بزرگسال. او شروع می‌کند به آرایش صورت، کودک پابه‌پای آهنگ، حرکاتی را شبیه‌سازی می‌کند و…

این مضمون ویدئویی کوتاه است از تازه‌ترین تلاش یک پدر و مادر برای به‌نمایش‌گذاشتن فرزندشان در فضای مجازی. این کودک یکی از صدها کودکی است که مجبورند به خواست بزرگ‌ترها تن بدهند، مقابل دوربین بایستند، ترانه‌ای بخوانند، نمایشی بازی کنند، شیرین‌زبانی به‌خرج دهند و تصاویرشان بلافاصله سر از پیج‌های شخصی یا صفحات متعلق به پدر و مادرشان دربیاورد به این امید که هرچه بیشتر لایک بگیرد و دیده شود.

با این‌که بارها تاکید شده که این قبیل اقدامات، در واقع تولید کودکان کار نوین است ولی همچنان خیلی از خانواده‌ها میل دارند فرزندان‌شان در فضای مجازی دیده شوند؛ حالا بهای این حضور چه چیزی خواهدبود برای‌شان اهمیت ندارد. بچه‌ها باید بچگی کنند و در دنیای پاک و شفاف خودشان سیر کنند اما بزرگ‌ترهایی که به‌دنبال نام و نان هستند بچه‌ها را از دنیای زلال‌شان بیرون می‌کشند و به دنیای پرحرف‌وحدیث و مملو از حاشیه فضای مجازی پرتاب می‌کنند.

این اقدام شاید کودک را به شهرت احتمالی یا خانواده را به ثروت احتمالی برساند اما دنیای کودکی که در این میان قربانی می‌شود بهایی آنچنان گزاف دارد که محاسبه‌اش از توان اعداد و ارقام خارج است. اگر یکی از خطرهایی که در این فضا در کمین است نیز گریبان کودک را بگیرد که آن‌وقت زیانی که به کودک تحمیل شده به‌هیچ‌وجه قابل مقایسه نیست. 

ادامه »

حضرت خدیجه(س) سال‌های فراوانی از عمر خویش را در برابر فرعون‌های زمان خود چون بولهب، بوجهل و بوسفیان ایستاد و مبارزه کرده و از همسر خود دفاع کرد و هرگز کوچک کوچک‌ترین کلامی که نشانه رنجش و گلایه و شکوه باشد، بر زبان جاری نساخت، بلکه همیشه به همسر خود تسلی می داد و سفارش به صبر و مقاومت در برابر ستمگران می‌کرد. او چه در دوشیزگی و چه در نقش همسر و چه شریک زندگی رسول خدا(ص) و چه در نقش مادر و چه در نقش زنان رزمنده و حتی زنان سیاست پیشه، چنان نیک درخشید که آموزگار و اسوه حسنه همه زنان در همه عرصه‌های زندگی شد.

اثر حاضر شرح فضایل فردی و اجتماعی و عبادی این بانوی بزرگوار است که به مناسبت ۱۵۰۰ مین سال تولد ایشان به زیور طبع آراسته شده است.

ادامه »

ادامه »

ادامه »

آیت‌الله «محمدعلی جاودان» شامگاه پنج‌شنبه ششم مهرماه سال جاری در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که در مسجد امام خمینی (ره) بازار تهران برگزار شد با بیان اینکه ما هنوز در فهم معاد و شناخت قیامت فاصله‌ها داریم،

ایشان فرمودند: ما در دنیای مادی هستیم و این دنیا در عالم برزخ است و این دنیا و برزخ هم در قیامت است، قدیم بچه‌ها با توپ پلاستیکی فوتبال‌بازی می‌کردند و این توپ چندلایه بود که پاره نشود و آن را با چند توپ پلاستیکی دیگر قرار می‌دادند و دنیا و برزخ هم این‌گونه در قیامت قرار دارد، یعنی الان من هر کاری می‌کنم دارم در قیامت می‌کنم، اگر فردی مال یتیم را به‌زور خورد او دارد آتش می‌خورد؛ اما این آتش در قیامت نمایان می‌شود!

وی ادامه داد: این بهشت و جهنم در قیامت خلق نمی‌شود؛ بلکه همین‌الان در همین دنیا با اعمال خود بهشت و جهنمتان خلق می‌شود و در قیامت در آن وارد می‌شوید. حالا خیلی‌ها از این قیامت در غفلت هستند درصورتی‌که همین‌الان هم ما در قیامت خودمان هستیم و برزخ و قیامت همیشه با ما هست و با مرگ وارد آن می‌شویم.

دعاهای وضو را بخوانید
آیت‌الله جاودان توصیه کرد: دعاهای وضو را یاد بگیرید و آن بخوانید. از جمله دعاهای هنگام شستن دست است که در هنگام شستن دست راست بگویید: «اللّٰهُمَّ أَعْطِنِی کِتَابِی بِیَمِینِی، وَالْخُلْدَ فِی الْجِنانِ بِیَسارِی، وَحاسِبْنِی حِساباً یَسِیراً» یعنی خدایا پرونده‌ام را به دست راستم بده و نامهٔ جاوید بودن در بهشت را به دست چپم و حسابم را به حسابی آسان رسیدگی کن و همچنین هنگام شستن دست چپ بگویید: «اللّٰهُمَّ لَا تُعْطِنِی کِتَابِی بِشِمَالِی وَلَا مِنْ وَرَاءِ ظَهْرِی وَلَا تَجْعَلْها مَغْلُولَهً إِلَیٰ عُنُقِی، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعَاتِ النِّیرانِ.»، خدایا پرونده‌ام را به دست چپم نده و از پشت سرم در اختیارم مگذار و آن را بسته به گردنم ننما و از پاره‌های آتش به تو پناه می‌برم.

وی افزود: اگر الان در دنیا زندگی شما روی نظم و حساب و کتاب الهی است بدانید که در قیامت گرفتاری ندارید. همچنین تحت هیچ شرایطی گناه نکنید و نگویید؛ مثلاً یک شب است و امشب حالا شب عروسی بچه‌ام هست موسیقی اشکال ندارد!

اثرات گاهی گناه‌کردن در لحظه مرگ / گناه ذهنی
آیت‌الله جاودان گفت: من یک نگرانی داشتم که ساعات زیادی از عمر ما چون کار مفیدی انجام نمی‌دهیم حرام می‌شود، تا اینکه دیدم اگر فرد مؤمن باشد تمام ساعات عمرش به‌حساب ایمانش خوب حساب می‌شود، مؤمن هم کسی است که اصلاً گناه نمی‌کند؛ اما اگر گاهی گناه می‌کنید ایمانتان خدشه دارد و این برای لحظه مرگ خطرناک است، چون شیطان با تمام قوا لحظه مرگ می‌آید تا فرد بی‌ایمان بمیرد و ایمان خدشه‌دار شده باعث ازدست‌رفتن است.

وی افزود: مرحوم حاج‌آقا حق‌شناس می‌فرمودند اگر در ذهنتان گناه می‌کنید و آن را تصور می‌کنید و از این تصور و فکر ذهنی لذت می‌برید این هم گناه است؛ اما گناه ذهنی و این گناه ذهنی لحظه مرگ سراغتان می‌آید و نمی‌گذارد باایمان بمیرید، پس باید همه‌جوره پاک باشید تا به‌سلامت از این دنیا بگذرید و لازم است همیشه مراقبه داشته باشید و مراقبت یک هوشمندی نسبت به رفتار و اعمال و خیالات خودم است به این معنا که اگر حتی خیال بد به ذهن آمد باید سریع آن را رد کنید.

*منبع: عترتنا

حاجیه خانم بانو سکینه روحی، همسر حضرت آیت الله جوادی آملی از مراجع تقلید، عصر 4 اردیبهشت 1401 دارفانی را وداع گفت و بیت ایشان عزادار شد. در مراسم تشییع ایشان، آیت الله جوادی آملی می‌گریست؛ مسئله‌ای که به شدت مورد توجه قرار گرفت. روایت آیت‌الله جوادی آملی از همسرش را می‌بینید و می‌شنوید.

ادامه »