گر تو می خواهی مسلمان زیستن                     نیست ممکن جز به قرآن زیستن

از تلاوت بر تو حق دارد کتاب                          تو از کامی که می خواهی بیاب

به یقین انسان در هیچ عصر و دوره ای بی نیاز از قرآن و رهنمودهای قرآنی نبوده و نخواهد بود ، آنان که راهی به جز صراط مستقیم را برگزینند و خود را بی نیاز از این مشعل فروزان بدانند، در ضلالت، گمراهی و سرگردانی خواهند بود.

قرآن امر کننده است ( به معروف ) و نهی کننده است ( از منکر ) و بر حسب ظاهرخاموش است و در حالی در واقع گویا وحجت و برهان خدا است بر بندگانش که ازایشان بر عمل به قرآن پیمان گرفت و آنها را در گرو آن قرار داد و از عذاب رهایی نیست. مگر به متابعت قرآن نور آن تمام گردانید و دین خود را به سبب آن کامل نمود.

سید الساجدین امام زین العابدین (عليه السلام):

آیات القرآن خزائن کلما فتحت خزانه ینبغی لک ان تنظر ما فیها

( آیات قرآن گنجینه ای هستند پس هرگاه این گنجنه را گشودی، سزاوار است نگاه کنی که در آن چیست)

ادامه »

  امام رضا علیه السلام در روایتی به ریشه بلاهای جدید اشاره کرده اند.

کُلَّمَا أَحْدَثَ الْعِبَادُ مِنَ‏ الذُّنُوبِ‏ مَا لَمْ‏ یَکُونُوا یَعْمَلُونَ‏، أَحْدَثَ‏ اللَّهُ‏ لَهُمْ‏ مِنَ‏ الْبَلَاءِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْرِفُونَ.

هرگاه مردم به گناهانی تازه، که قبلاً به انجام آن نمی پرداختند، آلوده شوند، خداوند متعال آنان را به بلاهایی جدید که تاکنون نمی ‌شناخته ‌اند، مبتلا می‌سازد.

 الکافی، ج‏۲، ص ۲۷۵ 

تربيت اسلامى فراهم كردن زمينه هاى رشد و شكوفايى دائمىِ همه استعدادهاى انسان در جهت كمالات الهى ـ انسانى است.

از اين رو، با توجه به اين تعريف، خواهيم دانست:
۱ ـ تربيت امرى تحميلى نيست، بلكه زمينه سازى است.
۲ ـ تربيت امرى موقت نيست، بلكه دائمى است.
۳ ـ تربيت امرى يك بُعدى نيست، بلكه چند بُعدى است.
۴ ـ تربيت امرى بى هدف نيست، بلكه هدفدار است.
همچنين مثلثِ مربى و مُتَرَبّى (فرد مورد تربيت) و تربيت نيز مستلزم چند چيز است:
أ. شناخت مربى از متربى؛
ب. شناخت مربى از محيطهاى تربيت؛
ج . شناخت مربى از عوامل و موانع تربيت؛
د. شناخت مربى از اصول، مراحل و روشهاى تربيت؛
ه . شناخت مربى از مشكلات و راه حلهاى تربيتى؛
و. پذيرش فكرى و عملى و عاطفىِ مربى از سوى متربى.
در اين ميان، پيشوايان دينى كه از سرچشمه فياض علم و حكمت خدا ـ اين آفريدگار آدميان و نخستين مربى مردمان ـ نوش كرده اند، مى توانند الگوى بسيار شايسته اى براى ما در امر تعليم و تربيت باشند و ما را در اين راه يارى دهند.
به همين جهت، چون دوران كودكى ونوجوانى از نخستين دوره هاى تعليم و تربيت انسانهاست، بر آن شديم كه ۴۰ حديث از سخنان پيشوايان دين در زمينه «تربيت كودك و نوجوان» را فراهم آوريم و به دوستداران مسائل تربيتى و پدران و مادران هديه كنيم تا با به كارگيرى مناسب و متناسب با زمان ومكان و مخاطبان ، از اين مجموعه بهره مند شوند.
اميد بر آن داريم كه اين كوشش اندك، عنايت خداى سبحان و مِهر نگاه امام زمان عليه السلام و قبول طبع خوانندگان را ارمغانهان دهد؛ اما:
گر خطا گفتيم اصلاحش تو كن
مُصلحى تو، اى تو سلطان سخُن
يازهرا
عبدالرحيم موگِهى (شميم)
قم مقدس ، بهار ۸۱

ادامه »

امام صادق(عليه السلام):

مَن خَرَجَ مِن مَنزِلِهِ یُریدُ زِیارَهَ الحُسَینِ بنِ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیهماالسلام، إن کانَ ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطوَهٍ حَسَنَهً، وحَطَّ بِها عَنهُ سَیِّئَهً، حَتّى إذا صارَ بِالحائِرِ کَتَبَهُ اللّهُ مِنَ المُفلِحینَ، وإذا قَضى مَناسِکَهُ کَتَبَهُ اللّهُ مِنَ الفائِزینَ، حَتّى إذا أرادَ الانصِرافَ أتاهُ مَلَکٌ، فَقالَ لَهُ: أنَا رَسولُ اللّهِ، رَبُّکُ یُقرِئُکَ السَّلامَ، ویَقولُ لَکَ: استَأنِفِ العَمَلَ، فَقَد غُفِرَ لَکَ ما مَضى.

(تهذیب الأحکام: ج ۶ ص ۴۳ ح ۸۹، ثواب الأعمال: ص ۱۱۶ ح ۳۱، المزار للمفید: ص ۳۰ ح ۱)

هر کس از خانه اش به قصد زیارت حسین بن على بن ابى طالب(ع) بیرون آید، اگر پیاده باشد، خداوند، براى هر گامش حَسَنه اى را مى نویسد و زشتکارى اى را از او مى زُداید، و چون به حرم حسین(ع) رسید، خداوند، او را جزو رستگاران مى نویسد، و چون زیارتش را به پایان برَد، خداوند، او را از رهایى یافتگان مى نویسد، و چون بخواهد باز گردد، فرشته اى نزد او مى آید و به او مى گوید:” من، پیام آور خدایم. خداوند، به تو سلام مى رساند و مى فرماید: عمل، از سر گیر که گذشته ات آمرزیده شد".

همچنين امام صادق(عليه السلام) به شخصی به نام علی چنین فرمود:

یا عَلِیُّ، زُرِ الحُسَینَ(عليه السلام) ولا تَدَعهُ.
قالَ: قُلتُ: ما لِمَن أتاهُ مِنَ الثَّوابِ؟
قالَ: مَن أتاهُ ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطوَهٍ حَسَنَهً، ومَحا عَنهُ سَیِّئَهً، ورَفَعَ لَهُ دَرَجَهً، فَإِذا أتاهُ وَکَّلَ اللّهُ بِهِ مَلَکَینِ یَکتُبانِ ما خَرَجَ مِن فیهِ مِن خَیرٍ، ولا یَکتُبانِ ما یَخرُجُ مِن فیهِ مِن شَرٍّ ولا غَیرِ ذلِکَ، فَإِذَا انصَرَفَ وَدَّعوهُ، وقالوا: یا وَلِیَّ اللّهِ! مَغفورا لَکَ، أنتَ مِن حِزبِ اللّهِ وحِزبِ رَسولِهِ وحِزبِ أهلِ بَیتِ رَسولِهِ، وَاللّهِ، لا تَرَى النّارَ بِعَینِکَ أبَدا، ولا تَراکَ ولا تَطعَمُکَ أبَدا.

(کامل الزیارات: ص ۲۵۵ ح ۳۸۳)

اى على! حسین(ع) را زیارت کن و آن را وا مگذار.
گفتم: پاداش کسى که به زیارتش مى رود، چیست؟
فرمود: هر کس پیاده به آن جا برود، خداوند، در برابر هر گامش، حَسَنه اى برایش ثبت مى کند و گناهى را از او مى زُداید و درجه اى او را بالا مى بَرد، و چون به قبر مى رسد، خداوند، دو فرشته بر او مى گمارد که هر چه خیر از دهانش بیرون آید، مى نویسند و هر چه شر و غیر آن [مانند لغو و بیهوده گویى ] بیرون آید، نادیده مى گیرند، و چون باز گردد، با او وداع مى کنند و به او مى گویند:” اى دوست خدا! آمرزیده اى. تو، جزو حزب خدا، حزب پیامبر خدا و حزب خاندان پیامبرش هستى. به خدا سوگند، هرگز، آتش را با چشمانت نخواهى دید و آن نیز تو را نخواهد دید و به [سوزاندن ] تو، طمع نخواهد داشت”

روايات، نه تنها زيارت سيّد الشهدا عليه السلام را با فضيلت ترين كار و همانند زيارت خدا و پيامبر او توصيف مى نمايند ، بلكه تصريح مى كنند كه زيارت ايشان ، بر هر مؤمنِ معترف به امامت اهل بيت عليهم السلام لازم است

ثواب زيارت امام حسين عليه السلام
ملاحظه رواياتى كه در اين بخش ، در باره فضيلت زيارت امام حسين عليه السلام آمده اند و مقايسه آنها با رواياتى كه در باره فضيلت زيارت ساير افراد خاندان رسالت رسيده اند، به روشنى نشان مى دهد كه زيارت امام حسين عليه السلام ، بيش از ديگران ، مورد تأكيد قرار گرفته است .

اين روايات ، نه تنها زيارت سيّد الشهدا عليه السلام را با فضيلت ترين كار و همانند زيارت خدا و پيامبر او توصيف مى نمايند ، بلكه تصريح مى كنند كه زيارت ايشان ، بر هر مؤمنِ معترف به امامت اهل بيت عليهم السلام لازم است و كسى كه بتواند او را در كربلا زيارت كند و خوددارى نمايد ، حقّى از حقوق خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله را ترك كرده و با اين جفاكارى ، مورد عاقّ اهل بيت عليهم السلام واقع مى گردد و بدين سان ، از خير و بركات فراوانى محروم مى شود و از ايمان و عمرش ، كاسته مى گردد .[۱]

بركات شگفت انگيز زيارت امام حسين عليه السلام
زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، اگر با آداب و شروط آن انجام شود ، كيميايى است كه جان آدمى و زندگى او را متحوّل مى سازد .

بر پايه روايات اين بخش، زيارت آن بزرگوار ، آثار وبركات بسيارى دارد، از جمله اين كه فرشتگان الهى ، براى زائر امام حسين عليه السلام ، احترام ويژه اى قائل اند و وى ، مشمول دعاى اهل بيت عليهم السلام و فرشتگان است .[۲]خداوند متعال ، گناهان زائر امام حسين عليه السلام را مى بخشد ، عمرش را طولانى مى كند ، روزى اش را فراوان مى گردانَد ، غمش را زائل مى سازد ، قلبش را شاد مى نمايد ، گناهانش را به عمل صالح تبديل مى كند و اگر بدبخت باشد ، او را خوش بخت مى نمايد ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، براى او شفاعت مى كند و به او نيز اجازه شفاعت كردنِ ديگران داده مى شود ، با حسين بن على عليه السلام محشور مى گردد و در بهشت ، همنشين اهل بيت عليهم السلام خواهد بود و در نهايت ، بايد گفت : فضايل و بركات زيارت امام حسين عليه السلام ، غير قابل شمارش است .[۳]

بركات زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، به حدّى است كه نه تنها اهل زمين ، بلكه آسمانيان و فرشتگان مقرّب الهى و ارواح پاك پيامبران و صدّيقان ، پيوسته به زيارت او مى آيند و از بركات مزارش بهره مى برند .

به همين جهت ، توصيف شده كه پيروان اهل بيت عليهم السلام ، حتّى در سخت ترين شرايط ، هر قدر كه مى توانند ، از بركات بى شمار زيارت امام عليه السلام بهره مند شوند .[۴]

حكمتِ اين همه فضيلت و بركت؟
مسئله مهم در اين جا ، اين است كه حكمت اين همه فضيلت (ثواب) و بركتى كه براى زيارت امام حسين عليه السلام گزارش شده ، چيست؟ و چرا زيارت ساير اهل بيت عليهم السلام ، حتّى زيارت جدّش پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و پدرش امير مؤمنان عليه السلام ـ كه از جايگاه والاترى برخوردارند ـ ، تا اين حد ، مورد توصيه و تأكيد ، قرار نگرفته است ؟

پيش از اين ، اشاره كرديم كه در احاديث اهل بيت عليهم السلام ، ملاكِ توصيه و تشويق به زيارت ، ميزان تأثيرگذارى آن است و بر اين مبنا ، حكمتِ اين همه فضيلت و بركتى را كه براى زيارت امام حسين عليه السلام گزارش شده ، بايد در نقش آن در سازندگى جامعه توحيدى جستجو كرد .

به بيان روشن تر ، حكمت زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، حكمت تداوم عزادارى براى او و حكمت شهادتش، يكى است .

پيش از اين ، توضيح داده شد[۵]كه اصلى ترين دليل استقبال امام حسين عليه السلام ازشهادت ، جهل زُدايى از جامعه اسلامى است . نكته قابل توجّه ، اين است كه اين دليل، ضمن زيارت اربعين امام حسين عليه السلام ، از امام صادق عليه السلام گزارش شده است :

وَ بَذَلَ مُهجَتَهُ فيكَ ، لِيَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ ، وحَيرَةِ الضَّلالَةِ .[۶]و خونش را به خاطر تو بذل كرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانىِ گم راهى ، بيرون آورد .

بنا بر اين ، حكمت تعيين آن همه فضيلت و بركت براى زيارت امام حسين عليه السلام ، اين است كه زيارت امام عليه السلام همراه با آدابى كه بدانها اشاره خواهيم كرد ، همانند عزادارى هدفمند براى ايشان ، نقشى بى بديل در زنده نگه داشتن مكتب شهادت و فرهنگ اصيل عاشورا ايفا مى كند ، و زمينه ساز حكومت جهانى اسلام به رهبرى خاندان رسالت است ؛ امّا زيارت ساير اهل بيت عليهم السلام ، نمى تواند چنين نقشى را در جامعه ايفا نمايد .

[۱]ر . ك : ص ۴۶۷ (فصل دوم : تأكيد فراوان بر زيارت امام حسين عليه السلام و هشدار شديد درباره ترك آن) .

[۲]ر . ك : ص ۴۴۷ (فصل يكم/ تكريم زائران او ، توسّط فرشتگان) .

[۳]ر . ك : ج ۱۱ ص ۷ (فصل سوم : بركات زيارت امام حسين عليه السلام) .

[۴]ر . ك : ص ۴۴۱ (فصل يكم : فضيلت زيارت امام حسين عليه السلام و زائرش) و ص ۴۶۷ (فصل دوم: تأكيد فراوان بر زيارت امام حسين عليه السلام و هشدار شديددر باره ترك آن) .

[۵]ر . ك : ج ۹ ص ۳۳۳ (بخش يازدهم / درآمد) .

[۶]ر . ك : ج۱۲ ص ۹۲ ح ۳۲۷۱ .

ثواب، برکات و حکمت زیارت امام حسین علیه السلام
روايات، نه تنها زيارت سيّد الشهدا عليه السلام را با فضيلت ترين كار و همانند زيارت خدا و پيامبر او توصيف مى نمايند ، بلكه تصريح مى كنند كه زيارت ايشان ، بر هر مؤمنِ معترف به امامت اهل بيت عليهم السلام لازم است

ثواب زيارت امام حسين عليه السلام
ملاحظه رواياتى كه در اين بخش ، در باره فضيلت زيارت امام حسين عليه السلام آمده اند و مقايسه آنها با رواياتى كه در باره فضيلت زيارت ساير افراد خاندان رسالت رسيده اند، به روشنى نشان مى دهد كه زيارت امام حسين عليه السلام ، بيش از ديگران ، مورد تأكيد قرار گرفته است .

اين روايات ، نه تنها زيارت سيّد الشهدا عليه السلام را با فضيلت ترين كار و همانند زيارت خدا و پيامبر او توصيف مى نمايند ، بلكه تصريح مى كنند كه زيارت ايشان ، بر هر مؤمنِ معترف به امامت اهل بيت عليهم السلام لازم است و كسى كه بتواند او را در كربلا زيارت كند و خوددارى نمايد ، حقّى از حقوق خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله را ترك كرده و با اين جفاكارى ، مورد عاقّ اهل بيت عليهم السلام واقع مى گردد و بدين سان ، از خير و بركات فراوانى محروم مى شود و از ايمان و عمرش ، كاسته مى گردد .[۱]

بركات شگفت انگيز زيارت امام حسين عليه السلام
زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، اگر با آداب و شروط آن انجام شود ، كيميايى است كه جان آدمى و زندگى او را متحوّل مى سازد .

بر پايه روايات اين بخش، زيارت آن بزرگوار ، آثار وبركات بسيارى دارد، از جمله اين كه فرشتگان الهى ، براى زائر امام حسين عليه السلام ، احترام ويژه اى قائل اند و وى ، مشمول دعاى اهل بيت عليهم السلام و فرشتگان است .[۲]خداوند متعال ، گناهان زائر امام حسين عليه السلام را مى بخشد ، عمرش را طولانى مى كند ، روزى اش را فراوان مى گردانَد ، غمش را زائل مى سازد ، قلبش را شاد مى نمايد ، گناهانش را به عمل صالح تبديل مى كند و اگر بدبخت باشد ، او را خوش بخت مى نمايد ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، براى او شفاعت مى كند و به او نيز اجازه شفاعت كردنِ ديگران داده مى شود ، با حسين بن على عليه السلام محشور مى گردد و در بهشت ، همنشين اهل بيت عليهم السلام خواهد بود و در نهايت ، بايد گفت : فضايل و بركات زيارت امام حسين عليه السلام ، غير قابل شمارش است .[۳]

بركات زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، به حدّى است كه نه تنها اهل زمين ، بلكه آسمانيان و فرشتگان مقرّب الهى و ارواح پاك پيامبران و صدّيقان ، پيوسته به زيارت او مى آيند و از بركات مزارش بهره مى برند .

به همين جهت ، توصيف شده كه پيروان اهل بيت عليهم السلام ، حتّى در سخت ترين شرايط ، هر قدر كه مى توانند ، از بركات بى شمار زيارت امام عليه السلام بهره مند شوند .[۴]

حكمتِ اين همه فضيلت و بركت؟
مسئله مهم در اين جا ، اين است كه حكمت اين همه فضيلت (ثواب) و بركتى كه براى زيارت امام حسين عليه السلام گزارش شده ، چيست؟ و چرا زيارت ساير اهل بيت عليهم السلام ، حتّى زيارت جدّش پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و پدرش امير مؤمنان عليه السلام ـ كه از جايگاه والاترى برخوردارند ـ ، تا اين حد ، مورد توصيه و تأكيد ، قرار نگرفته است ؟

پيش از اين ، اشاره كرديم كه در احاديث اهل بيت عليهم السلام ، ملاكِ توصيه و تشويق به زيارت ، ميزان تأثيرگذارى آن است و بر اين مبنا ، حكمتِ اين همه فضيلت و بركتى را كه براى زيارت امام حسين عليه السلام گزارش شده ، بايد در نقش آن در سازندگى جامعه توحيدى جستجو كرد .

به بيان روشن تر ، حكمت زيارت سيّد الشهدا عليه السلام ، حكمت تداوم عزادارى براى او و حكمت شهادتش، يكى است .

پيش از اين ، توضيح داده شد[۵]كه اصلى ترين دليل استقبال امام حسين عليه السلام ازشهادت ، جهل زُدايى از جامعه اسلامى است . نكته قابل توجّه ، اين است كه اين دليل، ضمن زيارت اربعين امام حسين عليه السلام ، از امام صادق عليه السلام گزارش شده است :

وَ بَذَلَ مُهجَتَهُ فيكَ ، لِيَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ ، وحَيرَةِ الضَّلالَةِ .[۶]و خونش را به خاطر تو بذل كرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانىِ گم راهى ، بيرون آورد .

بنا بر اين ، حكمت تعيين آن همه فضيلت و بركت براى زيارت امام حسين عليه السلام ، اين است كه زيارت امام عليه السلام همراه با آدابى كه بدانها اشاره خواهيم كرد ، همانند عزادارى هدفمند براى ايشان ، نقشى بى بديل در زنده نگه داشتن مكتب شهادت و فرهنگ اصيل عاشورا ايفا مى كند ، و زمينه ساز حكومت جهانى اسلام به رهبرى خاندان رسالت است ؛ امّا زيارت ساير اهل بيت عليهم السلام ، نمى تواند چنين نقشى را در جامعه ايفا نمايد .

[۱]ر . ك : ص ۴۶۷ (فصل دوم : تأكيد فراوان بر زيارت امام حسين عليه السلام و هشدار شديد درباره ترك آن) .

[۲]ر . ك : ص ۴۴۷ (فصل يكم/ تكريم زائران او ، توسّط فرشتگان) .

[۳]ر . ك : ج ۱۱ ص ۷ (فصل سوم : بركات زيارت امام حسين عليه السلام) .

[۴]ر . ك : ص ۴۴۱ (فصل يكم : فضيلت زيارت امام حسين عليه السلام و زائرش) و ص ۴۶۷ (فصل دوم: تأكيد فراوان بر زيارت امام حسين عليه السلام و هشدار شديددر باره ترك آن) .

[۵]ر . ك : ج ۹ ص ۳۳۳ (بخش يازدهم / درآمد) .

[۶]ر . ك : ج۱۲ ص ۹۲ ح ۳۲۷۱ .