قرآن کریم درباره لباس های بهشتی در آیات متعدد سخن گفته از جمله فرمود: «اولئک لهم جنات عدنٍ تجری من تحتهم الانهار یحلّون فیها من اساور من ذهب و یلبسون ثیاباً خضراً من سندس و استبرق متکئین فیها ـ علی الارائک نعم الثواب و حَسُنت مرتفقاً» [۲] یعنی آنان که بهشت های عدن به ایشان اختصاص دارد که زیر قصرهاشان جویباران روان است، در آنجا با دست بندهایی از طلا آراسته می شوند و جامه های سبز از پرنیان نازک و حریر سبز می پوشند و در آن جا بر سریر تکیه می زنند، چه خوش پاداش و نیکو تکیه گاهی است.

 سؤال

آیا پوشش و نوع لباس در بهشت همچون لباس های دنیا باهم متمایز هستند؟

     - پاسخ

۱. جای تردید نیست که در زندگی دنیا لباس نقش مهمی را دارد. در درجه اول بدن را در برابر  سرما و گرما و آسیب های مختلفی که از گوشه و کنار به آن می رسد حفظ می کند و در درجه بعد مسئله زینت بودن لباس نقش مهمی برای انسان دارد و بسیار می شود که طرز لباس ها از جنس و رنگ گرفته تا نوع دوخت برای خود انسان و بر همه کسانی که آن را می بینند قابل توجه تلقی شود.

در طول تاریخ لباس نقش اصلی را در زینت آدمی داشته و هم اکنون نیز به قوت خود باقی است، بدون شک لباس های بهشتی برای رفع سرما و گرما یا حفظ از انواع آفات و آسیب ها نیست، زیرا که در آن جا همه چیز در حد اعتدال است و آفتی وجود ندارد، بنابراین پوشش و لباس در آنجا تنها جنبه تزئینی دارد و شاید به همین دلیل در آیات قرآن از زیبایی و جذابیت لباس های بهشتی فراوان سخن گفته شده. [۱]

۲. با توجه به نکته یاد شده قرآن کریم درباره لباس های بهشتی در آیات متعدد سخن گفته از جمله فرمود: «اولئک لهم جنات عدنٍ تجری من تحتهم الانهار یحلّون فیها من اساور من ذهب و یلبسون ثیاباً خضراً من سندس و استبرق متکئین فیها ـ علی الارائک نعم الثواب و حَسُنت مرتفقاً» [۲]  یعنی آنان که بهشت های عدن به ایشان اختصاص دارد که زیر قصرهاشان جویباران روان است، در آنجا با دست بندهایی از طلا آراسته می شوند و جامه های سبز از پرنیان نازک و حریر سبز می پوشند و در آن جا بر سریر تکیه می زنند، چه خوش پاداش و نیکو تکیه گاهی است.

   و در آیه دیگر نیز درباره زیبایی های لباس های بهشتی سخن گفته و اوصاف آن را چنین شرح می دهد «یلبسون من سندس و استبرق متقابلین» [۳] یعنی آنها پرنیان نازک و دیبای سبز می پوشند و روبروی هم می نشینند و در آیه دیگر نیز از زیبایی لباس های بهشتی چنین یاد کرده است: «عالیَهم ثیاب سندسٍ خُضر و استبرق و حلواً آساور من فضة» [۴] بهشتیان را جامه های ابریشمی سبز و دیبا استر و ضخیم در بر است و پیرایه آنان دست بندهای سیمین است.

واژه «سندس» که در آیات متعدد درباره لباس های بهشتی به کار رفته به اتفاق همه مفسران و علمای لغت به معنای پارچه های ابریشمین نازک و گران قیمت است، و برخی آن را پارچه ای می دانند که ابریشمین است و در بافت آن رشته های طلا به کار رفته است و جالب این که در مورد لباس های بهشتی تنها سخن از رنگ سبز است، شاید به این دلیل که از شادترین و زیباترین رنگ هائی است که در عالم طبیعت و آفرینش پیدا می شود، و رنگ سبز روح انسان را نوازش می دهد و برخی آن رنگ را آرامبخش می دانند، و در کتاب های که در زمینه بهداشت و لباس نوشته شده آمده است؛ رنگ سبز در درمان بیماری های عصبی و روانی، خستگی، درک بهتر و تحمل پذیر بودن، امید وار شدن، معتدل گشتن، برطرف شدن بی خوابی، پایین آمدن فشار خون، تسکین درد اعصاب و میگرن مؤثر است و کسانی که در برخورد اول رنگ سبز را انتخاب می کنند اغلب مهربان و صمیمی و از تعادل روحی برخوردارند و بالاخره گفته شده که لباس های بهشتی به اندازه ای زیبا است، که اگر یکی از آن را در دنیا بگسترانند اهل دنیا مدهوش می شوند. (تفصیل این بحث را در منبع ذیل جویا شوید) [۵]

۳. طبق آنچه بیان شد، بسیاری از پارچه هایی که در دنیا به عنوان لباس فاخر در اختیار برخی قرار دارد، در بهشت به عنوان فرش از آنها استفاده می شود مثلاً قرآن می فرماید: «متکئین علی فُرُش بطائنها من استبرق» [۶] یعنی بهشتیان بر فرش ها تکیه می زنند و می نشینند که آستر و قسمت های زیرین آنها از پارچه ابریشمین ضخیم است (تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل).

۴. به طور یقین لباس های دنیا با تمام زیبایی و لطافت شان اولاً قابل قیاس با لباس بهشتی نیست چون امور آخرتی در هیچ چیز مثل امور دنیایی نیستد، ثانیاً: لباس های دنیایی قابل اندراس و کهنه شدن است بر خلاف لباس های بهشتی، چون در بهشت خرابی و کهنگی و امثال آن مفهوم ندارد.

 معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۹ و ص ۱۴۳، ج ۲، ص ۳۴۳، ج ۶ ص ۱۷۵، ج ۱۱ ص ۹۴، ج ۱۵ ص ۲۶۳، ج ۱۸ ص ۱۶، ج ۲۰ ص ۲۷۵، ج ۲۱ ص ۲۱۱، ج ۲۵ ص ۳۷۰، ج ۲۲ ص ۴۲۷، ج ۲۳ ص ۱۸۵، ج ۲۶ ص ۴۲۶، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران ۱۳۷۹ ش.

۲. معاد در قرآن، تفسیر موضوعی قرآن، ج۵، آیت الله جوادی آملی.

پی نوشت ها:

[۱] . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، نشر دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷ ش، ج ۶، ص ۲۵۵.

[۲] . کهف/ ۳۱.

[۳] . لقمان/ ۵۳.

[۴] . دهر/ ۲۱.

[۵] . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، نشر پیشین، ج ۶، ص ۲۵۴ ـ ۲۵۹.

[۶] . الرحمن/ ۵۴.

خبرگزاری حوزه، برگرفته از «مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم»