دختر خورشید است… رقیه (سلام الله علیها) از تبار نور و از جنس آبی آسمان است. رقیه (س) جلوه دیگری از شکوه و عظمت حماسه عاشورا است. حضور این کودک خردسال در متن نهضت سرخ حسینی بی هیچ شک و شبهه‌ای اتفاقی ساده و ناچیز نبوده است، چنانکه هر یک از کسانی که در واقعه نینوا حضور داشته‌اند، چون نیک بنگریم، حامل پیامی شگرف و شگفت بوده‌اند. به گواه تاریخ نگاران و مقتل نویسان رحلت شهادت‌ گونه رقیه (سلام الله علیها) اندکی پس از واقعه خونین کربلا در سال شصت و یکم هجری رخ داده است و در این هنگام وی سه یا چهار ساله بوده است و نخستین نکته شگفت درباره حضرت رقیه (سلام الله علیها)، شاید همین باشد که با چنین عمر کوتاهی، از مرزهای تاریخ عبور کرد و به جاودانگی رسید، آن گونه که برادر شیرخوارش علی ‌اصغر (علیه السّلام) به چنین مرتبه‌ای نایل شد. به عبارت دیگر یکی از جلوه‌های رویداد بزرگ عاشورا تنوع سنی شخصیت‌های آن می‌باشد که از پایین‌ترین سن آغاز و به بالاترین سنین (حضرت حبیب‌ بن مظاهر) ختم می‌گردد. نکته قابل تأمل دیگر در بررسی این مهم آن است که در پدید آوردن این حماسه بی ‌بدیل و شکوهمند تنها یک جنسیت سهیم نبوده، بلکه در کنار اسامی مردان و پسران جانباز و ایثارگر این واقعه، نام زنان و دختران نیز حضوری پررنگ و تابناک دارد.

[پنجم صفر،شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها، ویژه نامه]

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) با اشاره به تهذیب نفس و گرایش سلوکی مرحوم حاج سیدمصطفی خمینی و ساده‌زیستی و زهد ایشان، خاطرنشان کردند: آن مرحوم با اینکه فرزندِ شخصیت و مرجع بزرگی همچون امام خمینی(ره) بود اما ذره‌ای از نشانه‌های آقازادگی در وی نبود.

حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای رهبر معظّم انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران همایش بزرگداشت مرحوم آیت‌الله حاج سیّدمصطفی خمینی در آستانه‌ی چهلمین سالگرد رحلت ایشان، ضمن قدردانی از برگزاری چنین کنگره‌ای، مرحوم حاج آقا مصطفی را از ابعاد مختلف دارای شخصیّتی برجسته‌ دانستند و گفتند: ایشان از لحاظ استعداد و جرئت علمی، تهذیب نفس، شجاعت و منش مبارزاتی، انسانی ممتاز بود و معرّفی جایگاه علمی و افکار ایشان به جامعه و نسل امروز، کار بسیار خوب و لازمی است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) به جایگاه تأثیرگذار مرحوم حاج سیّدمصطفی خمینی در حادثه‌ی مهم دستگیری امام (رحمه‌الله) در سال ۴۲ اشاره کردند و افزودند: آن مرحوم در آن زمان با حضور در صحن حرم حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها و گرد آمدن مبارزین در کنار ایشان، کار بزرگ و شجاعانه‌ای انجام داد و توانست حرکت مردم را هدایت کند.

رهبر انقلاب اسلامی (مدظله العالی) درگذشت مرموز و بهت‌آور مرحوم حاج سیّدمصطفی خمینی در اوّل آبان سال ۱۳۵۶ را نیز زمینه‌ساز ایجاد موج مردمی بیان کردند و گفتند: نحوه‌ی مواجهه‌ی امام (رحمه‌الله) با این فقدان سنگین که آن را از الطاف خفیّه‌ی الهی دانستند، بخشی از شخصیّت عظیم امام بزرگوار را در تحمّل این مصیبت، و صبر بر آن نشان داد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) با اشاره به تهذیب نفس و گرایش سلوکی مرحوم حاج سیّدمصطفی خمینی و ساده‌زیستی و زهد ایشان، خاطرنشان کردند: آن مرحوم با اینکه فرزندِ شخصیّت و مرجع بزرگی همچون امام خمینی (رحمه‌الله) بود امّا ذرّه‌ای از نشانه‌های آقازادگی در وی نبود.

ایشان افزودند: مرحوم حاج سیدمصطفی خمینی بشدّت علاقه‌مند و عاشق امام بود و کوچک‌ترین تعرّض به شخصیّت امام را برنمی‌تابید.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ ونشرآثار حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی)-۱۳۹۶/۰۷/۳۰

آداب مباحثه:
 در کتاب آداب المتعلمین که خواجه نصیر طوسی برای آشنایی طلاب مبتدی با آداب طلبگی نگاشته است، مباحثه را لازم می‌شمرد:

 ولابُدَ لطالب العلم من المطارحَة والمناظَرةِ. فینبغی أنْ یکونَ بالإنصافِ، والتأنّی، والتأملِ. فیحترز عن الشَغَبِ والغَضَبِ، فإنَ المناظرةَ والمذاکرةَ مشاوَرة، والمشاوَرةُ إنّما تکونُ لاستخراج الصوابِ، وذلک إنّما یحصل بالتأمل والإنْصافِ، ولا یحصل ذلک بالغَضَب، والشَغَبِ. وفائدة المطارحة والمُناظرة أقوى من فائدة مجرّد التکرار، لأنّ فیه تکرارا مع زیادةٍ. قیل: <مُطارحةُ ساعةٍ خیر من تکرار شَهرٍ>لکن إذا کانَ مَعَ مُنْصِفٍ، سلیم الطبْع. وإیّاک والمذاکرة مع مُتَعنتٍ، غیر مُسْتَقیمِ الطبع، فإنّ الطبیعةَ مُسْتَرِقَة والأخلاقَ متعدّیَة، والمجاورة مؤثرة.

 و طالب علم لازم است که به گفت‌گو و مناظره بپردازد. این گفت‌وگو باید هم‌راه انصاف و آرامش و تفکر باشد. از فریاد وخشم باید دوری کرد؛ زیرا مناظره وگفت‌وگو هم‌اندیشی است و هم‌اندیشی برای دریافتن درستی است و رأی درست تنها با تفکر و انصاف  حاصل می‌شود و با خشم و خروش به چنگ نمی‌آید. (1)

 مهم‌ترین آداب گفتگو عبارت‌اند از:

 1- جستجوی حق:
 اولین ادب گفتگوی این است که هدف هر یک از طرفین مباحثه رسیدن به نتیجه‌ی درست و منطقی گفتگو باشد نه گشودن عقده‌های که روزها و هفته‌ها آن را در دل نگاه داشته‌اند. بنابر این اگر یکی از دو طرف صحبت، یا هر دوی شان قبل از آغاز گفتگو خود را صد در صد بر حق و طرف مقابل را صد در صد بر باطل بدانند،‌ چنین گفتگویی هرگز نتیجه نمی‌دهد.

 البته این در صورتی است که مباحثه روی موضوعات مسلم علمی، عقلی و دینی صورت نگیرد،‌ زیرا مباحثه روی مسلمات چیزی جز ضایع کردن وقت نیست، و کسی که با دلایل روشن، موضوعی علمی، عقلی و یا شرعی اتفاقی و اجماعی را مطرح می‌کند باید خود را بر حق و طرف مقابل خود را بر باطل بداند. و شخص که واقعاً حق‌به‌جانب است هیچ لزومی ندارد با کسی وارد مباحثه شود که حاضر نیست سخن او را بدون چون و چرا بپذیرد. اما در موضوعات اختلافی و قضایای متعلق به استنباطات و برداشت‌های آدمی، باید انسان پیش از شنیدن تمام دلایل طرف مقابل،‌ نظر خود را غیرقابل نقد تصور نكند.

 ما در این باره گفته‌های ارزشمندی از علمای بزرگ امت به میراث برده‌ایم. چنان چه همه‌ی پیشوایان مذاهب شعار شان این بود كه:

 «قولی صواب یحتمل الخطأ وقول غیری خطأ یحتمل الصواب»

(گفته‌ی من درست است، در حالی که احتمال خطا را دارد؛ و گفته‌ی طرف مقابلم خطا است اما احتمال دارد که درست باشد)

 مسلماً اگر ما با این تصور با یگدیگر گفتگو کنیم، به احتمال زیاد نتیجه‌ی مطلوب را از مباحثه‌ی خود به دست می‌آوریم؛‌ اما اگر یکی از طرفین مباحثه و گفتگو، رأی و نظر خود را حق مطلق بداند و یا از قبل تصمیم گرفته باشد که به هیچ صورت سخن طرف مقابل را قبول نکند، و یا به دلیلی مانند،‌ بزرگی سن و یا مقام بالاتر و یا هم معلومات بشتر خود را در جایگاهی قرار دهد که باید طرف مقابل سخن او را و لو با ادب و منطق رد نکند، چنین مباحثه‌ای هرگز به نتیجه نمی‌رسد و اگر انسان عاقلی به چنین مباحثه‌ای فراخوانده شود باید به اهل آن سلام بگوید. (2)

 2- گوش دادن به سخن و دلایل طرف مقابل:
    
یکی دیگر از آداب مباحثه و گفتگو گوش فرا دان به سخن طرف مقابل و شنیدن دلایل وی می‌باشد؛ چون اگر هدف از گفتگو رسیدن به یک نتیجه‌ی عملی و قابل پیمایش باشد، باید گفتگو به گونه‌ی صورت گیرد که هر یک از کسانی که می‌خواهند در نتیجه‌ی بحث تصمیمی بگیرند

 و یا دنبال كاری بروند، از یک طرف دلایل خود را بیان نموده باشند و از طرفی دلایل طرف مقابل را خوب شنیده و هضم نموده باشند، و در نتیجه‌ی تبادل آراء و نظرات به رأی و نظر درست که به هر دو طرف قابل قبول باشد

  و هر یک به درست بودن آن قناعت نموده باشد دست پیدا کنند؛ چون اگر مباحثه روی موضوعی باشد که در نتیجه‌ی آن هر دو طرف مکلف به انجام عملی مشخص باشند،‌ اما در وقت گفتگو یکی از طرفین به دلیل این که بزرگ‌تر است و یا معلومات بیشتر دارد به طرف مقابل خود اجازه‌ی حرف زدن را ندهد و یا حاضر نباشد دلایل وی را بشنود، مسلم است که از چنین گفتگویی اثری مثبت در میدان عمل به دست نمی‌آید.

 «کسی در مجلس عطاء صحبت می‌کرد، فردی سخن او را قطع نمود، عطاء عصبانی شده گفت: این چه اخلاقی است، این طبیعت را از کجا آورده‌اید؟! سوگند به خدا احیاناً کسی سخنی می‌زند که من به حقیقت آن از وی داناترم، و چه بسا که آن سخن را از من شنیده باشد، اما من ساکت می‌شوم و چنان وانمود می‌کنم که گویا هیچ وقت این سخن را نشنیده‌ام«

 3- اجتناب از سرزنش و توهین:
 انسان موجودی است محترم، و هر فرد انسانی حق دارد که در جامعه‌ی انسانی محترمانه زنده گی کند؛ و بر همه‌ی انسان‌ها واجب است که احترام شخصیت انسانی دیگران را رعایت کنند؛

  از نظر فطری نیز هیچ انسان با شخصیتی نمی‌تواند سرزنش و توهین دیگران را تحمل نماید. بنابراین یکی از آداب گفتگوهای انسانی این است که طرفین احترام یکدیگر را زیر پا نکنند؛‌ چه اگر در مباحثه‌ای یکی از دو طرف به خود حق دهد که طرف دیگر را سرزش کند و یا وی را تحقیر نماید، در چنین فضایی مباحثه نتیجه نمی‌دهد.

 رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم در این زمینه بهترین الگو برای یک فرد مسلمان می‌باشند، پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم وقتی با کسی صحبت می‌کردند –ولو آن کس کافر و مشرک می‌بود و در تعریف و توصیف خرافات خود سخن می‌گفت- رسول الله صلی الله علیه وسلم با احترام و تا زمانی که خود آن شخص ساکت می‌شد به گفته‌های وی گوش می‌دادند و هر وقت وی سخنش را خاتمه می‌داد،‌ از او اجازه خواسته با کلمات جامع،‌ کوتاه و مستدل قسمتی از سخنش را که معقول و صواب بود می‌پذیرفتند و تأیید می‌کردند و بخش‌های که اشتباه و خطا بود با دلیل و در آرامش کامل رد می‌کردند.

 منابع:

 1 . پایگاه روات حدیث

2  . برگرفته از پایگاه اصلاح آنلاین – مقاله امین الله معتصم

تهیه و تولید: گروه حوزه علمیه تبیان

حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار صدها نفر از نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی، جوانان نخبه‌ی میهن را مایه‌ی امید به آینده‌ی درخشان ایران خواندند و با اشاره به ضرورت هوشیاری در مقابل مکر و حیله‌ی شیطان بزرگ، خطاب به مردم، مسئولان و فعالان سیاسی و مطبوعاتی، هفت نکته‌ی مهم را درباره‌ی قضایای اخیر پیرامون برجام مورد تأکید قرار دادند.

سخن نگاشت

متن کامل بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در دیدار نخبگان جوان علمی

  
 
همه مسلمانان به رسالت ارزشمند امر به معروف و نهی از منکر کاملا آگاه می‌باشند، جداسازي حق از باطل و عدل از ظلم به منظور پایداري حق و عدل و نابودي باطل و ظلم همواره رسالتی عظیم است و عاشوراي عظیم تجلی تامّ این رسالت است. عاشورا دست بلندِ همّت آمران به معروف و ناهیان از منکر است که از افق شهادت کربلا برآمد و تا قله خورشید فرا رفت تا همواره برفراز تاریخ بماند و سیاهی‌هاي جاهلیت از نو جان یافته را در همه ابعاد الحاد و فجور و ضلالت و بی‌خبري از چهره خورشید اسلام و قرآن فرو شوید. عاشوراي حسینی فریادي از تمامی مظلومیت اباعبدالله الحسین (ع) است که براي اجراي فرمان‌هاي حضرت رسول (ص) در بنیان نهادن امر به معروف و نهی از منکر، به آسمان برخواست و براي همیشه خواب غفلت را از سرهاي شورگستران آبادي‌ها و افق‌ها بیرون کرد.

فلسفه امر به معروف و نهی از منکر که هجاي بلندي بود که در روز عاشورا و در نهضت کربلاي حسینی براي همیشه حق را از باطل جدا ساخت تا دیگر یزیدیان عصرها، نتوانند با اسلام جاهلیت را زنده کنند، ما را بر آن داشت تا چهارمین مسابقه از سلسله مسابقات سوگواره خورشید را بر محوریت «امر به معروف و نهی از منکر در آموزه‌های دین و نهضت عاشورا» قرار دهیم.
جهت کسب به لینک ذیل مراجعه نمایید:

چهارمین مسابقه از سلسله مسابقات سوگواره خورشید

در عصر حاضر که زنان جامعه مشتاقانه به دنبال الگويي می‌باشند تا در عين حضور در عرصه‏ هاي مختلف اجتماعي و سياسي، عفاف و پاکدامنی آنان نیز حفظ گردد، پیروی از بانوی صبر جمیل؛ حضرت زینب کبری سلام الله علیها ضرورت می‌یابد. آشنايي با زندگي آن بانوي بزرگوار و پیروی از ملاك‏ هاي ارزشي ايشان، زن امروز را به گستره پهناور معرفت و انديشه اسلامي مي‏ كشاند و او را بر چشم‏ انداز بلندي مي ‏نشاند و قله‏ هاي سربلند اخلاق و انسانيت را در او قرار مي‏ دهد. چنان كه امنيت دروني او را به بركت پارسايي و زهد و نجابت تأمين مي‏ كند و حريم عفاف و پاكدامني او را با سلاح غيرت و شجاعت حفظ مي‏ كند، و سرانجام به برکت تبعیت از آن بزرگ بانو، خويشتن را در آب زلال عاطفه پيدا مي‏ كند و در پرتو فروغ دلدادگی به آن بزرگوار، اميد و شور زندگي به او بازمي‏ گردد. نيازمندي‏ ها و تسكين دردها و رنج‏ هاي زن امروز در آموزه‏ هاي زندگي پربار زينب كبری سلام الله علیها نهفته است؛ زيرا به طور كامل، بيانگر شخصيت زن مسلمان است. او تفسير حرمت و آيه احترام و بزرگداشت است.

رهبري عفاف نهضت خونين برادر در سرزمين بيگانه، جنگ تبليغي با تحريف‏ گران پيام‏ هاي عاشورا، دلجويي از كودكان و زنان داغديده، حفظ تعادل و ثبات روحي، فرياد ويرانگر عليه بي‏رحم ‏ترين دژخيم زمان، تحمل سختي اسارت عزيزان و خود، گرسنگي و خستگي طاقت‏ فرسا و … همه از افتخارات بي‏ مانند دختر فاطمه زهرا سلام الله علیها می‌باشد که ما را بر آن داشت تا سومین دوره مسابقات سوگواره خورشید را بر محوریت «آشنایی با شخصیت حضرت زینب کبری سلام الله علیها» قرار دهیم.

جهت کسب اطلاعات بیشتر به آدرس سومین دوره مسابقات سوگواره خورشید مراجعه کنید.