معلم: تعلیم و تربیت بسیار سرراست‌تر و ساده‌تر از آن تصویر تودرتویی است که شما فیلسوفان تعلیم و تربیت، رنج ترسیم آن را بر خود هموار می‌کنید. به راستی چرا باید آب صافی که من، خود و شاگردانم را در آن به وضوح می‌بینم، با تقلای هستی‌شناختی یا معرفت‌شناختی شما گِل‌آلود بشود؟

فیلسوف تعلیم و تربیت: اندک تأملی در این تصویر صاف و ساده، آشکار می‌سازد که چه مفروضات درشت و پیچیده‌ای در پس آن لانه کرده‌اند.

معلم: مگر تعلیم و تربیت چیست جز این‌که معلمی می‌خواهد مطالبی را به دانش‌آموزان بیاموزد و سپس برای اطمینان از این‌که آموخته است یا نه، از او سؤال‌هایی را در مقام ارزش‌یابی بپرسد؟ آیا برای خوردن چنین لقمه‌ی کوچکی، باید پای لرزه‌های هستی‌شناختی، انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی، ارزش‌شناختی و بافته‌های فیلسوفانه‌ای از این دست نشست؟

فیلسوف تعلیم و تربیت: آری گاه لقمه‌ای کوچک، و حتی قطره‌ی آبی که در گذر مناسب خود نمی‌رود، می‌تواند تنی را به لرزه‌ی پیاپی بیفکند و بسا که جانی را بستاند. در هر اقدام ساده‌ی تو به‌عنوان یک معلم، لایه‌های نامحسوسی، از پیش جا خوش کرده‌اند چنان‌که از هر لایه‌ای فیلسوفی می‌تواند سر برآورد و سخنی با تو بازگوید.

معلم: چرا مسئله را پیچیده می‌کنی! من معلمم، می‌روم سر کلاس و درس گفتن را آغاز می‌کنم، به همین سادگی.

فیلسوف تعلیم و تربیت: اما تو در همین قدم اول، سقراط را رودرروی خود خواهی دید؛ زیرا باید مشخص کنی که چرا درس را با گفتن آغاز می‌کنی و نه با پرسیدن. کمی آن طرف‌تر، دیویی را ملاقات خواهی کرد؛ زیرا باید او را هم قانع کنی که چرا درس را با گفتن آغاز می‌کنی و نه با مسئله. هر یک از این مواضع، پیش‌فرض‌های خاص خود را دارند و چنین نیست که «گفتن»، خودِ تعلیم و تربیت باشد، بی‌هیچ پیش‌فرضی.

معلم: اما تدریس همین است که من درس بدهم، مگر چاره‌ی دیگری هم هست؟

فیلسوف تعلیم و تربیت:اگر بگویی که تدریس همین است، آن‌گاه شبح فیلسوفان تحلیلی را در برابر خود خواهی داشت زیرا این‌که می‌گویی تدریس همین است که با گفتن آغاز می‌کنیم، این تنها یکی از چند معنایی است که تدریس دارد و نه آن‌که این معنای «خودِ» تدریس باشد، بی‌هیچ تحلیلی.

 معلم: مگر معلمان دیگر همین کار را نمی‌کنند؟

فیلسوف تعلیم و تربیت: اگر این سؤال را بپرسی، آن‌گاه سروکله‌ی فوکو پیدا خواهد شد که می‌گوید: «تو می‌دانی که بهنجار کردن (‌normalization) چیست؟» می‌بینی که همین اقدام اول تو که می‌خواهی مانند معلمان دیگر، درس خودت را بدهی، لایه زیرینی دارد که جریان بهنجار کردن افراد است و تو داری چنین کاری را انجام می‌دهی. اکنون خواهی دید که تصور اول تو تا چه حد سست بوده که فکر می‌کردی صاف و ساده با خودِ تعلیم و تربیت سروکار داری، بی‌هیچ چارچوبی.

معلم: مگر می‌توان چارچوب نداشت؟

 فیلسوف تعلیم و تربیت: خوب می‌بینم که سؤال تو شکل فلسفی پیدا کرده است. این‌بار با دریدا روبه‌رو خواهی شد. او به تو خواهد گفت: «نه، نمی‌توان چارچوب نداشت، اما می‌توان هر چارچوبی را ساخت‌زدایی کرد؛ زیرا هر چارچوبی به نحوی چیزی را به پیرامون می‌افکند و چیز دیگری را در کانون قرار می‌دهد.» به این ترتیب، می‌بینی که نمی‌توانی چارچوبی را که در آن قرارداری، ظرف واقعی تعلیم و تربیت بدانی، بدون فکر کردن به هیچ بدیلی.

معلم: من چگونه می‌توانم به چارچوب جایگزینی فکر کنم؟ من خودم روزی شاگرد معلمی بوده‌ام که همین کارها را می‌کرده است.

فیلسوف تعلیم و تربیت: اکنون نوبت رویارویی تو با فیلسوفان انتقادی است. آن‌ها به تو خواهند گفت که کار معلم تنها این نیست که در چرخه‌ی ثابتی بگردد و به بازتولید آن‌چه از پیش بوده بپردازد، بی‌هیچ نقد و نظری.

معلم: تو را به خدا بس کن! با این همه فیلسوف که من سرگیجه می‌گیرم، پس کی باید درس را آغاز کنم؟

فیلسوف تعلیم و تربیت: نه لازم نیست سرگیجه بگیری، تو می‌توانی درس مورد نظرت را آغاز کنی، اما می‌بینی که نمی‌توانی آن را خودِ تعلیم و تربیت بدانی، بی‌هیچ واسطه‌ای و بی‌هیچ نیازی به اندیشیدن.

معلم: بالاخره از نظر شما من مجاز هستم به‌عنوان معلم تدریسم را شروع کنم؟

فیلسوف تعلیم و تربیت: بله البته، تو باید به‌عنوان معلم به کار خود برسی، اما نه صاف و سرراست و بی‌هیچ تشویشی.

«برگرفته از کتاب گفت و گوی معلم و فیلسوف نوشته دکتر خسرو باقری»

 

 

حتما شما هم مثل بقیه مردم تمایل داری همه‌ چیز را در زندگی‌ات کنترل کنی. زمانی که احساس مقاومت بهت دست داد، باید بدانی نشانه کنترل‌‌ کردن وضعیت و یا فرد است. این حقیقت را بپذیر که می‌توانی تنها خودت را کنترل کنی، نه دیگران را. هر‌ زمان در زندگی محکم به چیزی بچسبی و در برابرش استقامت به خرج دهی و رها‌یش نکنی، نتیجه این می‌شود که صرفا همان را به میزان بیشتری در زندگی جذب خواهی کرد! حواست باشد زمانی ‌که در برابر چیزی مقاومت می‌کنی، حال‌ و‌ هوای منفی در شما ایجاد می‌شود؛ پس آن را به امان خدا رها کن. همین رهایی باعث می‌شود به‌ طور خودکار انرژی منفی‌ات به انرژی مثبت تغییر کند. یادت باشد: مادامی ‌که در زندگی دربرابر موردی جبهه بگیری، همان مورد را هم بیشتر جذب می‌کنی؛ پس آن ‌را رها کن و این حقیقت را بپذیر که زندگی همین است و باید همین‌جور قبولش کنی.

بار دیگر که در مورد وضعیتی و یا فردی ناراحتی، عصبانیت و دلخوری را حس کردی، از خودت سوال کن که «در مقابل چه چیزی مقاومت می‌کنم؟» فورا باید بفهمی که در حال کنترل‌ نتیجه هستی؛ پس در مقابل مقاومت خلع‌ سلاح شو و اوضاع را همان‌طوری که هست یا نیست رها کن. مثال: اگر به کسی بدهکار هستی، به‌ جای اینکه در این مورد مدام حال‌ و‌ هوای بدی داشته باشی و خود خوری کنی، این حقیقت را بپذیر که هم‌ اکنون در این مورد نمی‌توانی جبهه‌گیری کنی و استقامت به‌ خرج دهی. برای خودت خوب یا بد‌ بودن قضیه را تعبیر و تفسیر نکن و هیچ بر‌چسبی به آن نزن. این‌ کار باعث می‌شود تمام انرژی‌های منفی و یأس را از اطراف موقعیت کنار بزنی و راه را برای جاری‌ شدن انرژی نجات‌بخش مثبت باز کن.
قرآن کریم نیز منفی نگری را عملی بسیار مذموم می شمارد.
قرآن کریم می فرماید: «ای کسانی که ایمان آوردید از بسیاری از گمان ها بپرهیزید، چرا که برخی از گمان ها گناه است.» در این آیه مراد از ظنی که مسلمین مأمور به اجتناب از آن شده اند، ظن سوء است وگرنه ظن خیر که بسیار خوب است و به آن سفارش هم شده، هم چنان که از آیه12 سوره نور هم استفاده می شود و مراد از اجتناب از ظن اجتناب از خود ظن نیست، زیرا ظن نوعی ادراک نفسانی است، پس نهی کردن از خود ظن صحیح نیست بلکه منظور آیه مورد بحث نهی از پذیرفتن ظن بد است.
می خواهد بفرماید اگر درباره کسی ظن بدی به دلت وارد شد آن را نپذیر و به آن ترتیب اثر نده، بنابراین اگر در ادامه آیه آمده بعضی از ظن ها گناه است باز خود ظن منظور نیست بلکه ترتیب اثر دادن به آن است که در بعضی موارد گناه است. مانند این که نزد شما از کسی بدگویی کنند و شما دچار سوءظن به او بشوید و این سوء ظن را بپذیرید و در مقام ترتیب اثر دادن برآمده به او توهین کنید و یا همان نسبت را که شنیده اید به او بدهید که همه این ها آثار بد و منفی بدگمانی و سوءظن است.
امام رضا(علیه السلام) می فرماید: به خداوند گمان نیک ببر زیرا خداوند عزوجل می فرماید: من نزد گمان بنده مؤمن خویشم، اگر گمان او به من نیک باشد مطابق آن گمان با او رفتار می کنم و اگر بد باشد نیز مطابق همان گمان بد با او رفتار می کنم.»
گمان خیر به خداوند و به تعبیر دیگر توکل و اعتماد بر حق تعالی باعث ایجاد طمأنینه و آرامش در انسان می شود زیرا می داند که به قدرت لایزال الهی متصل است، بنابراین عظیم ترین منبع انرژی را در خود به وجود می آورد؛ «خدا یکتاست و جز او معبودی نیست و اهل ایمان باید در همه امور تنها بر خداوند توکل کنند.»
و در یک آیه شریفه دیگر آمده: آیا خداوند برای بندگان کافی نیست؟
وقتی کسی به این باور برسد به دل خود شک و تردید راه نخواهد داد هر واقعه ای حتی از دست دادن عزیزان خود را حمل بر خیر می کند و راههای نفوذ بدبینی را مسدود می کند. بالاخره که دنیا در حال گذر است و بد و خوبش هم می گذرد پس بهتر است عینک بدبینی را از چشمان خود برداریم و با توکل به خدای متعال فرصت کوتاه زندگی را خوش باشیم .
به آینده خوش بین باشیم چرا که خداوند خیر مطلق است و برای بندگانی که عاشق آن هاست جز خیر و خوبی نمی خواهد پس بهتر است به او اعتماد کنیم و خودخواسته پشت به خیر و خوبی ها نکنیم خداوند متعال آینده جهان را روشن می داند و تمام هستی را متعلق به کسی می داند که تقوا پیشه کند و به خدای یکتا باور داشته باشد.

 

عظمت مقام شهيد و شهادت در راه خدا از نظر كتاب و سنّت، روشن‏ تر از آن است كه نيازى به توضيح داشته باشد، ولى به لحاظ اهميّت مسأله، مختصرى درباره‏‌ى آن سخن مى‌‏گوييم.

خداوند در قرآن کریم مى‌‏فرمايد:

1. «وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ».[آل عمران، 157]

و اگر در راه خدا كشته شويد يا بميريد، قطعاً آمرزش خدا و رحمت او از [همه‌ى‏] آن چه [آنان‏] جمع مى‌كنند بهتر است.

2. «وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ‏».[آل عمران، 158]

و اگر [در راه جهاد] بميريد يا كشته شويد، قطعاً به سوى خدا گردآورده خواهيد شد.

3. «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ* فَرِحِينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ* يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ».‏[آل عمران، 171- 169]

هرگز كسانى را كه در راه خدا كشته شده‏ اند، مرده مپندار، بلكه زنده ‏اند كه نزد پروردگارشان روزى داده مى‏ شوند. به آن چه خدا از فضل خود به آنان داده است شادمانند، و براى كسانى كه از پى ايشانند و هنوز به آنان نپيوسته‏ اند شادى مى‏ كنند كه نه بيمى بر ايشان است و نه اندوهگين مى‏ شوند. بر نعمت و فضل خدا و اين كه خداوند پاداش مؤمنان را تباه نمى‌گرداند، شادى مى‏ كنند.

4. «وَ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَلَنْ يُضِلَّ أَعْمالَهُمْ* سَيَهْدِيهِمْ وَ يُصْلِحُ بالَهُمْ* وَ يُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ عَرَّفَها لَهُمْ».‏[محمد، 6- 4]

و كسانى كه در راه خدا كشته شده ‏اند، هرگز كارهايشان را ضايع نمى‏ كند. به زودى آنان را راه مى‏ نمايد و حالشان را نيكو مى‌گرداند. و در بهشتى كه براى آنان وصف كرده، آنان را درمى‏ آورد.

5. «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى‏ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى‏ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بايَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ‏». [توبه، 111]

در حقيقت، خدا از مؤمنان، جان و مالشان را به [بهاى‏] اين كه بهشت براى آنان باشد، خريده است؛ همان كسانى كه در راه خدا مى‏ جنگند و مى‏ كُشند و كشته مى‏ شوند. [اين‏] به عنوان وعده‏ ى حقّى در تورات و انجيل و قرآن بر عهده ‏ى‏ اوست. و چه كسى از خدا به عهد خويش وفادارتر است؟ پس به اين معامله ‏اى كه با او كرده‌ايد شادمان باشيد، و اين همان كاميابى بزرگ است.

6. «وَ مَنْ يُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً».[نساء، 74]

و هر كس در راه خدا بجنگد و كشته يا پيروز شود، به زودى پاداشى بزرگ به او خواهيم داد.

هر يك از اين آيه‏ ها، گوشه‏ اى از عظمت مقام شهادت فى سبيل اللَّه را تبيين مى‌نمايد، مقامى كه به تنهايى، حاصل يك عمر مجاهده‏ ى انسان وارسته‏ اى است كه خداوند يك‏جا به شهيد عنايت مى‏ فرمايد.

آيه‏ ى اوّل، به مقام مغفرت و رحمت الهى نسبت به شهيد، آيه‏ ى دوم به حشر الى اللَّهِ او و آيه‏ ى سوم، به حيات معنوى او نزد پروردگار و بهره‏ مندى از رزق خاصّ الهى، فرحناك بودن به عطاياى الهى و دورى از خوف و حزن و بشارت به آن اشاره دارد و نيز در پايان، مژده‏ ى فضل و نعمت الهى به ديگران است. آيه‏ ى چهارم به گُم نشدن اعمال آن‏ها و هدايت و اصلاح حال يا شأن ايشان و سرانجام ورود آنان به بهشتِ موعود اشاره دارد. در آيه‏ ى پنجم، خداوند با وعده‌ى قطعى، خود را خريدار جان ‏هاى شريف آنان معرفى مى‏ نمايد و آن‏ها را به اين معامله‏ ى پرسود، بشارت مى‏ دهد و آن را «فوز عظيم» مى‏ داند. در آيه‏ ى ششم، اجر عظيم اخروى را براى شهيدان ذكر مى‏فرمايد.

تقویم انقلاب اسلامی هر روز یادآور پرواز یکی از عاشقان اوج هست. هشتم اردیبهشت برگه‌ای از تاریخ انقلاب هست که در خود یادِ خلبان شهید علی اکبر شیرودی را به همراه می‌کشد.

شهید علی اکبر شیرودی عاشق انقلاب و ولایت بود و همواره سعی می‌کرد پیوند مستحکم بین ارتش و روحانیت برقرار کند و در این راستا از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کرد. شیرودی عاشق پرواز بود، او برای پیروزی و نبرد علیه دشمن زمان را نمی‌شناخت و شبانه‌روز برای پیشبرد اهداف جنگی تلاش می‌کرد.

سرتیپ امیر طاعتی از همرزمان شهید شیرودی نقل می‌کند که شهادت شهید شیرودی یک روندی داشت و این روند از شهادت شهید کشوری شروع شد. وقتی که شهید کشوری پیکرش سوخت و شهید شد، ما به همراه شهید شیرودی به آنجا رفتیم. شهید شیرودی در کنار پیکر سوخته‌ی شهید کشوری می‌گفت: «من بدون تو چگونه زندگی کنم، چرا مرا تنها گذاشتی، تو مرشد و الگوی من بودی.»

از همان زمان بود که شهید شیرودی شروع به شهید شدن کرد. در واقع او همیشه آماده‌ی شهادت بود و به گونه‌ای عملیات می‌کرد که همه از او می‌ترسیدند.

مقام معظم رهبری در مورد او می‌گوید: «او تنها نظامی‌ای بود که در نماز به او اقتدا کردم». در واقع شهید شیرودی یک عارف وارسته بود و همواره می‌گفت: «من و همرزمانم برای اسلام می‌جنگیم نه چیز دیگر».

بسیاری از صاحبنظران جنگ‌های هوایی او را نامدارترین خلبان جهان نامیدند؛ چنان که شهید فلاحی می‌گوید: «او غیرممکن را ممکن ساخت و کسی بود که وقتی خبر شهادتش را به امام (ره) دادم یک ربع به فکر فرو رفتند و حضرت امام در مورد همه شهدا می‌گفت خدا آنها را بیامرزد ولی در مورد شیرودی گفت او آمرزیده است.»

او با بیش از ۲۵۰۰ ساعت بالاترین ساعت پرواز در جنگ را در جهان داشت و با بیش از ۴۰ بار سانحه و بیش از ۳۰۰ مورد اصابت گلوله بر هلیکوپترش باز هم سرسختانه جنگید.

وی بارها هنگام پرواز می‌گفت: وقتی که پرواز می‌کنم حالتی دارم همانند یک نفر عاشق که به طرف معشوق خود می‌رود. هر لحظه فکر می‌کنم که به معشوق خودم نزدیک‌تر می‌شوم و به آن آرزوی قلبی که دارم می‌رسم ولی وقتی برمی‌گردم هر چند که پروازم موفقیت‌آمیز بوده باشد باز مقداری غمگین هستم چون احساس می‌کنم هنوز آنطوریکه باید خالص نشدم تا مورد قبول دعوت خدا قرار بگیرم.

آخرین عرصه‌ی عشق بازی او عملیات بازی دراز بود. او که در آغاز جنگ درجه ستوان یاری، داشت به خاطر شجاعت و رشادت‌هایی که در طول جنگ از خود نشان داده بود ظرف هفت ماه به درجه ستوان سومی، ستوان دومی و ستوان اولی و بالاخره به درجه سروانی ارتقا یافت. پیوسته بر پشتیبانی مردمی تاکید داشت و می‌گفت: «با پشتیبانی مردم و روحیه‌ای که به ما دادند و ایمانی که داشتیم جنگیدیم و توانستیم پیروز شویم.» با همین روحیه راهی آخرین پرواز جنگی شد.

شهید شیرودی با نجات یافتن از ۳۶۰ خطر مرگ سرانجام در آخرین پرواز خود در هشتم اردبیهشت ۱۳۶۰در منطقه بازی دراز هنگامی که عراق لشکر ۲۵۰ تانک و پشتیبانی توپخانه و خمپاره‌انداز و چند فروند جنگنده روسی و فرانسوی را برای باز پس‌گیری ذهاب گسیل داشت به مقابله با آنان پرداخت و پس از انهدام چندین تانک از پشت سر مورد اصابت گلوله‌های تانک قرار گرفت و به شهادت رسید.

«الم تر کيف فعل ربک باصحاب الفيل؛ آيا نديدي که خداي تو با اصحاب فيل چه کرد؟»

امام خمینی:

 كى اين هليكوپترهاى آقاى كارتر را كه مى‏خواستند به ايران بيايند ساقط كرد؟ ما ساقط كرديم؟ شنها ساقط كردند، شنها مأمور خدا بودند، باد مأمور خداست، قوم عاد را باد از بين برد. اين باد مأمور خداست، اين شنها همه مأمورند. تجربه بكنند باز. لكن ما نبايد مغرور بشويم. من به ملت ايران عرض مى‏كنم كه مغرور نشويد. تمام قدرت، قدرت خداست و بايد اتكال به او بكنيد، و خودتان را فانى بكنيد در آن قدرت بزرگ.

آنگاه که تقويم انقلاب اسلامي ايران را ورق مي‌زنيم به روزي مي‌رسيم که عام الفيل ديگري را تداعي مي کند که در آن، مظهر نظام سلطه جهاني، ابرهه‌اي ديگر است که مي‌خواهد به يک انقلاب نوپا که با اتکاء به خداوند متعال به پيروزي رسيده است، حمله کند. اما عنايت و لطف و مرحمت خداوند بر مردم ايران اسلامي آن چنان گسترده است که در صحراي طبس «پنجه عقاب» را در مقابل «طوفان شن» قرار مي‌دهد و آيه «و مکرو و مکر الله و الله خير الماکرين» را تفسير مي کند و در آن غروب طلايي خورشيد در صحراي طبس، با وزيدن طوفاني از شن، صحراي طبس مبدل به يک کابوس وحشتناک در حافظه تاريخي رهبران آمريکا مي‌شود؛ معجزه‌اي ديگر روي مي‌دهد و گرگ‌هاي در کمين نشسته‌اي که راوي مرگ بودند، به هلاکت مي‌رسند.

نکاتي در مورد عمليات «پنجه عقاب»

به نکاتي که بعد از شکست عمليات «پنجه عقاب» از مطالعه اسناد و مدارک به دست آمد اشاره‌اي کوتاه داريم:

1- آمريکا براي اجراي اين عمليات از تمام توان نظامي خويش بهره برد؛ متجاوز از پنج ماه نيروهاي کماندو خود را در صحراهاي آريزونا (جايي که تقريباً شرايط کوير ايران را دارا است) تعليمات پيچيده و فشرده‌اي داد، از پيچيده‌ترين تکنيک‌هاي نظامي اعم از تسليحات نظامي و دفاعي تا صنايع مدرن هواپيمايي استفاده کرد و بودجه نامحدودي را براي اين عمليات اختصاص داد.

2- با اينکه آمريکا از صنايع مدرن هواپيمايي خود در اين عمليات بهره برده بود و طبق ارزيابي متخصصان آمريکايي بالگردهايي که براي آزادي جاسوسان آمريکايي در نظر گرفته شده بود، از بهترين نوع هلي کوپترها و از آخرين مدل آنها بود. اما در جريان اين عمليات شاهد از کارافتادن اين هلي کوپتر هستيم.

3- سازمان هواشناسي آمريکا وضعيت جويي ايران بخصوص منطقه فرود در صحراي طبس را کاملاً از قبل مورد پيش‌بيني علمي قرار داده بود و اداره هواشناسي آمريکا شبي مهتابي را براي اين منطقه پيش‌بيني کرده بود که بعدها نيروهاي نظامي آمريکايي نيز که در صحراي طبس حضور داشتند به اين امر اعتراف کردند که هوا کاملاً صاف و مهتابي بود به گونه‌اي که در آسمان ستارگان قابل شمارش بودند.

4- ارزيابي کارشناسي نظامي از احتمال پيروزي طرح عمليات «پنجه عقاب» از نود درصد به بالا پيش‌بيني شده بود.

5- مزدوران داخلي نيز آمريکا را در جريان اين عمليات کمک مي‌کردند. مثلاً در شب حادثه طبس، چراغ‌هاي ورزشگاه شهيد شيرودي براي کمک به نيروهاي آمريکايي روشن مي‌ماند، چهارده منطقه در تهران و حوالي آن جهت فرود اضطراري بالگردها و هواپيماهاي سي-130 در نظر گرفته مي‌شود،

6- از جمله مزدوران داخلي ديگري که در اين عمليات نقش ايفا مي‌کرد علي اسلامي بود که قرار بود با تهيه وسايل نقليه آمريکايي را از اطراف تهران به لانه جاسوسي جابجا کند.

7- برخی از کشورها، در جريان اين عمليات قرار داشته و امکانات خود را در اختيار آمريکا قرار داده بودند. براي آنکه به چگونگي دخالت انگليسي‌ها در اين عمليات واقف شويم سري به خاطرات کارتر مي‌زنيم. كارتر در خاطرات خود مي‌نويسد: يك افسر انگليسي كه در خدمت پادشاهي عمان بود، به لندن گزارش كرده بود كه آمريكايي‌ها از طريق عمان، هواپيماهايي مجهز به ادوات جنگي براي مجاهدين افغان مي‌فرستند! و در نتيجه، دولت انگلستان كه به دنبال منافع خود در افغانستان بود، روي اين مسأله حساس شد و بدين ترتيب فرستاده ويژه رئيس جمهوري آمريكا با مارگارت تاچر نخست وزير وقت انگليس ملاقات كرد و جزئيات عمليات را به اطلاع آنها رساند.

در اين دنيا «عبرت‌ها زيادند، اما عبرت‌گيرندگان بسيار اندک»

کتاب، دروازه ای به سوی جهان گسترده دانش و معرفت است و کتاب خوب یکی از بهترین ابزارهای کمال بشری است. همه دستاوردهای بشر در سراسر عمرجهان، تا آنجا که قابل کتابت بوده است، در میان نوشته هایی است که انسانها پدید آورده اند و می آورند و در این مجموعه بی نظیر آموزشهای آسمانی و درسهای پیامبران به بشر و دانش ها و شناختهایی است که سعادت بشری، بدون آگاهی از آن امکان پذیر نیست. کسی که با این دنیای زیبا و زندگی بخش، دنیای کتاب ارتباط ندارد، بی شک از مهمترین دستاورد انسانی و نیز از بیشترین معارف الهی و بشری محروم است… (مقام معظم رهبری)

 

کتاب آیینه ای است که بخش اعظم ره آورد تمدنهای ماندگار تاریخ را به نمایش می گذارد. کلمه کتاب وارث هر گونه تلاش بشری است و کتابخوانی مقدمه ورود آگاهانه شخص در فعالیتهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. مطالعه کتاب، انسان را در تعیین سرنوشت خود وجامعه شریک می کند. قوه ی ابتکار و خلاقیت، روحیه ی آزادی خواهی و بزرگ منشی را تقویت می کند، حق و باطل، مصلحت و منفعت و ضرر و زیان و مرزها را به خوبی تشخیص می دهد. اگر ارزش کتاب در جامعه ای رو به کاستی رود، بدون شک  میراث فکری و فرهنگی آن نسل به نسل دیگر منتقل نخواهد شد و فرهنگ و تمدن

آن جامعه از تحرک وامی ماند. در دنیایی که نفوذ علم در متن زندگی انسانی روز به روز بیشتر و عمیق تر و وابستگی زندگی انسانی به علم و زندگی بیشتر و عمیق تر می گردد، وابستگی و ضرورت رویکرد به کتاب و کتابخوانی، بیشتر احساس می شود. امروزه، جهان آبستن تحول عظیم فرهنگی است  و لزوماً این تحول به طرف کمال و تکامل انسانی قدم بر نمی دارد. عصری که دهکده جهانی لقب یافته، هیچ ویژگی خاصی به جز همگون کردن فرهنگ ملل، آن هم با تولیدات فکری تمدن غرب ندارد. در عرصه فرهنگی که جنگ بین افکار و اندیشه هاست باید از اندیشه های خودی محافظت نمود و در مقابل اندیشه های بیگانه ایستادگی کرد، و برای این کار راهی به جز مطالعه ی کتابهای مفید و تقویت فکری نسل جوان وجود ندارد. رهبر معظم انقلاب درباره ی وظایف نویسندگان می فرمایند: «نویسندگان و مترجمان و فراهم آوردندگان کتاب، اینان کاری با ارزش و پاداشی بزرگ در کنار مسئولیتی سنگین دارند. در جامعه ی کتابخوان، پدید آورنده ی کتاب وعرضه ی کننده آن باید گرامی داشته شود و او نیز باید کار خود را با عنایت به تاثیر و اهمیت آن انجام دهد، غذای فکر و روح، باید سالم و مقوی عرضه شود و آن کس که جز این عمل کند، خطا یا جنایتی بزرگتر از عرضه کننده ی مواد غذایی ناسالم یا بی مایه مرتکب شده است.»

از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است که فرمودند: از اولين شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید؛ زیرا شبی است که فرشتگان آن را «لیلة الرغائب» می‌نامند. این نامگذاری به این جهت است که هنگامی که مقداری از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند. ( وسائل الشيعة؛ ج‏8؛ ص99)

مغالطه بزرگ در معنای لیله الرغائب
در طول سالیان اخیر اشتباه بزرگی در معنای لیله الرغائب پدید آمده و به اشتباه به اولین شب جمعه با عظمت ماه رجب «شب آرزوها» اطلاق میشود و منشأ آن کار غیر کارشناسی و تبلیغ آن در رسانه هاست.
اصولا «آرزو کردن دور و دراز» در آموزه های دینی ما به مذمت از آن یاد شده است تا جایی که حضرت علی علیه السلام در خطبه خود فرمودند: بیشترین چیزی که نسبت به آنها از شما می ترسم دو چیز است اول: پیروی از هوی و هوس؛ دوم: آروزهای دور و دراز (الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج‏8؛ ص58) و در عوض آنچه سفارش زیاد و مورد تاکید قرار گرفته است داشتن حالتی بین «امید» به رحمت خداوند و «ترس» از عذاب اوست.
با دقت در معنای لغوی «رغائب» متوجه می شویم که «رغائب» جمع «رغیبة» است که به دو معنا استعمال می شود:
1- چیزی که مورد میل و رغبت مردم است. (المحيط في اللغة، ج‌5، ص 75)
2- بخشش کثیر و فراوان (المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي، ج‌2، ص 231)
طریحی در معنای صلاه الرغائب می نویسد: نمازی است که به خاطر ثواب عظیم آن مردم به آن رغبت می کنند.( مجمع البحرين، ج‌2، ص 72)
بنابراین هیچ کدام از معانی آن ارتباطی با «آرزو» و «آروز کردن» ندارد بلکه معنای «لیلة الرغائب» این است که عبادت و راز و نیاز با خدا در این شب آن قدر عظمت دارد و دارای ثواب است که قلوب مومنین خداجو و عاشق رغبت دارند در این شب رحمت پس از نماز مغرب و گشودن روزه خويش، ساعتي را به اقامه نماز و استغفار و مناجات با پروردگارشان به سرآورند و بخشش و رحمت و مغفرت او را طلب کنند و پر واضح است که  اینها همه غیر از آرزو کردن صرف است پس به مردم تلقین نکنیم که لیله الرغائب شب آروزهاست و هر کس در این شب آروز کند آروزیش برآورده خواهد شد.

برخی از اعمال وارده در لیلة الرغائب 

مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی، در کتاب «المراقبات» خویش در مورد علت نامگذاری این شب چنین می نویسد:

«نخستین شب جمعه ماه رجب را “لیلة الرغائب” نامند زيرا در این شب فرشتگان بر زمین نزول می‌کنند.»

از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) روایت شده است که

فرمودند:

«از اولين شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید؛ زیرا شبی است که فرشتگان آن را «لیلة الرغائب» می‌نامند. این نام گذاری به این جهت است که هنگامی که مقداری از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند.»

ايشان سپس درباره اعمال این شب می نویسد:

«بهتر است کسی که این حدیث را می شنود، در این شب، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفی را که آیه تحیت (سوره نساء، آیه 68) برای صلوات فرستادن به عهده ما گذاشته به اندازه توانایی انجام داده باشد.»

بعد از بیان روایت نبوی در مورد علت نامگذاری این شب، می‌نویسد: «اما کیفیت نماز لیلة الرغائب چنان است که روز پنجشنبه اوّل رجب را روزه می‌دارى و چون شب جمعه شد ميان نماز مغرب و عشاء، 12 رکعت نماز مى‏ گزارى هر دو رکعت به یک سلام (یعنی دو رکعت، دو رکعت) و در هر رکعت از آن یک مرتبه سوره حمد و سه

مرتبه سوره قدر و 12 مرتبه سوره اخلاص مى‏ خوانى و پس از اين 12 رکعت نماز، 70 بار مى‏ گويى اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ النَّبِىِّ الْأُمِّىِّ وَعَلى‏ آلِه، سپس به سجده مى‏ روى و 70 مرتبه مى‏ گويى سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوح، پس سر از سجده برمی‌دارى و 70 بار مى‏ گويى رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِىُّ الأَعْظَم سپس باز به سجده مى‏ روى و 70 بار مى‏ گوئى سُبُّوحٌ قُدّوُسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوح  و سپس حاجت خود را مى‏طلبى .» (المراقبات، اعمال ماه رجب المرجب و وسائل الشيعة ج‏8 ، ص99) 

فضیلت نماز لیلة الرغائب

بنا بر فرموده حضرت رسول(ص)، اين نماز، نمازی است که اگر شخص آن را به جا آورد، پس از مرگ هنگامی که در قبر گذاشته شود خداوند تبارک و تعالی ثواب نمازش را به سوی او به بهترین صورت می فرستد تا همدم او شود و او را از تنهایی بیرون آورد. این شخص با روی گشاده و درخشان و زبانی شیوا و فصیح به ميت می‌گوید: ای حبیب و دوست من! بشارت باد تو را که از هر شدت و سختی نجات یافتی. میت می‌پرسد: تو کیستی؟ به‌خدا سوگند که من چهره‌ای بهتر از روی تو ندیده‌ام و کلامی شیرین‌تر از کلام تو نشنیده‌ام و بویی بهتر از بوی تو نبويیده‌ام. آن شخص می‌گوید: من ثواب آن نمازم که در فلان شب از فلان ماه از فلان سال به جا آوردی. امشب نزد تو آمده‌ام تا حق تو را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور رستاخیز دمیده می‌شود من درعرصه قیامت، سایه بر سر تو خواهم افکند. پس خوشحال باش که هرگز خیر از تو معدوم نخواهد شد.(بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏95، باب 25 عمل خصوص ليلة الرغائب زائدا على أعمال مطلق ليالي شهر رجب …..، ص 395)