جهت شرکت در مراسم به صورت برخط و بهره مندی از فیوضات آن اینجا را کلیک نمایید

 افراد به جای تخریبِ طرف مقابل، مراقبت می‌کنند تا خدای ناکرده مرتکب حرامی نشوند تا مانع انتخاب شدن نامزد مورد نظرشان شود! و می‌خواهم اندکی پا را فراتر بگذارم و بگویم: نیت الهیِ نامزدها و طرفداران‌شان در انتخابات می‌تواند عاقبت بخیری از جنس شهادت نیز در پی داشته باشد.

 اغلب مکاتب و جوامع با همه اختلافاتی که در مبانی دارند، در این مشترک هستند که انتخابات یکی از مظاهر حق تعیین سرنوشت و مشارکت مردم است؛ اما این اختلاف مبانی در مواردی خودش را نشان می‌دهد. یعنی این اختلاف مبانی باعث می‌شود که انتخاباتِ جمهوری اسلامی ایران با Election ِغربی متفاوت باشد.

اینجا در مقامِ برشمردن این تفاوت‌ها نیستیم ولی باید به یک مورد که مغفول مانده اشاره کنیم. اگر مزیت شما این است که حکومت اسلامی تشکیل داده‌اید و دین را از خانه و خلوت به عرصه اجتماع و جلوت برده‌اید، باید مفاهیم دینی را در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و… نیز بجویید و مصداق یابی کنید.

ادامه »

از جمله عناوين شكوهمندی كه در روايات و بويژه در احاديث تفسيری درباره علی(ع) به كار رفته است، عنوان «ولی» است. ترديدی نيست كه در ادبيات عرب ، استعمال مادّه «وَلَی» در معنای سرپرست، زعيم و پيشوا، بسی شايع بوده است، كه به اين نكته در تحليل حديث غدير ، اشاره خواهيم كرد.

در سخنان و آموزه های پيامبر خدا، عنوان «ولی» و «ولايت»، برای علی(ع) بسيار به كار رفته و اين سخنان شكوهمند و تنبّه آور، در موارد و مواضع بسياری بيان شده است كه نخستين آنها، مجمع كوچك، امّا سرنوشت سازِ خويشاوندان پيامبر(ص) بود كه از آن ياد كرديم.[۱]

به طور مثال، اين تعبير پيامبر(ص) كه : «ای علی! پس از من، تو ولی مردم هستی. هر كس كه از تو اطاعت كند، از من اطاعت كرده و هر كس كه نافرمانی ات كند، مرا نافرمانی كرده است»،[۲]بسيار تكرار شده و منابع حديثی اهل سنّت، از آن آكنده است، كه بخش قابل توجّهی از آنها را در ذيل عنوان «احاديث ولايت» آورده ايم.[۳]

اين تعبيرات، بويژه وقتی با قيد «پس از من» همراه اند، هيچ ترديدی باقی نمی گذارند كه پيامبر خدا، جريان سياسی پس از خود را پيش بينی نموده و زعامت سياسی پس از خود را نشان داده است.

جلوه ولايت در آيات قرآن

چنان كه اشاره كرديم، اين عنوان والا بر اساس روايات بسيار، در آيات الهی نيز برای علی(ع) رقم خورده است. از جمله اين آيات، آيه :  «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُمْ رَ كِعُونَ ؛[۴]ولی شما، تنها خداست و پيامبر او و كسانی كه ايمان آورده اند و نماز می خوانند و در حال ركوع، صدقه می دهند»  است كه هيچ ترديدی در شأن نزول و انطباق قطعی آن بر علی(ع) نيست ؛ چون او بود كه در ركوع نمازش، به مستمندی «انگشتر» داد.

بسياری از مفسّران و محدّثان، اين واقعه را گزارش كرده و با صراحت، مصداق آن را علی(ع) دانسته اند.[۵]گو اين كه برخی از مفسّران، چون تلألؤ حق را برنتابيدند، به توجيه ها و شبهه های شگفتی پناه جسته اند، تا مگر حق را وارونه سازند. از جمله گفته اند : واژه «كسانی» جمع است و نمی توان آن را بر علی كه يك نفر است، انطباق داد. امّا آنان فراموش كرده اند كه در ادبيات عرب، اين گونه استعمال ها بسيار شايع است (كه برای تحليل، يا انگيزه های ديگر، واژه جمع را به جای مفرد به كار می برند). قرآن را بنگريد كه فرموده است:

«يَـأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ عَدُوِّی وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِيَآءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ كَفَرُواْ بِمَا جَآءَكُم مِّنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَ إِيَّاكُمْ أَن تُؤْمِنُواْ بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِن كُنتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَـدًا فِی سَبِيلِی وَ ابْتِغَآءَ مَرْضَاتِی تُسِرُّونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَ أَنَا أَعْلَمُ بِمَآ أَخْفَيْتُمْ وَ مَآ أَعْلَنتُمْ وَ مَن يَفْعَلْهُ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَآءَ السَّبِيلِ .[۶]ای مؤمنان! اگر برای جهاد در راه من و طلب خشنودی من بيرون آمده ايد، دشمن من و دشمن خودتان را دوست مگيريد كه به آنها مهربانی كنيد، در حالی كه آنان به دين حقّی كه برای شما آمده است، كفر ورزيدند و پيامبر و شما را به خاطر ايمان شما به پروردگارتان آواره كردند. با آنان سَر و سِرّ دوستانه داريد و من به آنچه پنهان می داريد و آنچه آشكار می داريد، آگاه ترم و هر كس از شما چنين كند ، بی گمان از راه راست، گم راه می گردد»  .

آيه، طبق نظر مفسّران، بدون هيچ ترديد، درباره حاطب بن ابی بَلْتَعه است، پس از اين كه نامه ای به سوی قريش فرستاد.[۷]

و نيز فرموده است:

«فَتَرَی الَّذِينَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يُسَـرِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَی أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٌ .[۸]آن گاه ، بيماردلان را می بينی كه در كار آنان می كوشند و می گويند : بيم آن داريم كه بلايی بر سرمان بيايد»  .

كه مراد، عبد اللّه بن اُبَی است و مفسّران، يكسر، همين شأن نزول را آورده اند.[۹]

بدين ترتيب، روشن می شود كه اين نكته گيری برخی از مفسّران، نه از سر تحقيق، بلكه به انگيزه ترديدافكنی در فضيلتی بزرگ است، كه از اين موارد، كم نيست.

آيه، به روشنی، «ولايت» را در اللّه و پيامبر(ص) و علی(ع) منحصر كرده است. پُر واضح است كه اگر ولايت را به معنای «نصرت» و يا «محبّت» بگيريم، اين انحصار، به هيچ روی ، وجهی نخواهد داشت.[۱۰]

در اين جا برآنيم كه تلاش های پيامبر خدا را برای تعيين امامت و روشن ساختن رهبری آينده امّت نشان دهيم. اشاره نمونه وار به آيات، برای آن است كه جايگاه وحی الهی در اين تلاش، روشن گردد و معلوم شود كه پيامبر(ص) با تفسير، تأويل وتبيين اين آيات، روشنگری در جهت تثبيت ولايت را به كمال رسانده است.

[۱]ر . ك : ج ۱ ص ۲۰۱ (ياری پيامبر در تبليغ) .
[۲]الأمالی ، مفيد : ص ۱۱۳.
[۳]ر . ك : ج ۲ ص ۱۱۹ (احاديث ولايت) .
[۴]مائده، آيه ۵۵.
[۵]ر . ك : ج ۲ ص ۱۱۹ (ولايت علی ، ولايت خدا و پيامبر است) .
[۶]ممتحنه ، آيه ۱ .
[۷]تفسير الطبری : ج ۱۴ جزء ۲۸ ص ۵۸ ، التبيان : ج۹ ص۵۷۶ .
[۸]مائده ، آيه ۵۲ .
[۹]تفسير الطبری : ج ۴ جزء ۶ ص ۲۷۸ ، الوسيط فی تفسير القرآن المجيد : ج ۲ ص ۱۹۷ .
[۱۰]ر . ك : ج ۲ ص ۱۱۹ (ولايت علی ، ولايت خدا و پيامبر است) ، برای اطلاع بيشتر رجوع شود به الميزان فی تفسير القرآن : ج ۶ ص ۸ به بعد ، الكشّاف : ج ۱ ص ۳۴۷ .

که در روایت دارد عبادت در شب عرفه معادل صد و هفتاد سال عبادت است. چه موقعیت خوبی. اون روایتی را که از امام صادق صَلَوَاتُاللَّهِعَلَیهِ است که «مَنْ لَمْ يُغْفَرْ لَهُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ يُغْفَرْ إِلَى قَابِلٍ إِلَّا أَنْ يَشْهَدَ عَرَفَةَ». میدونی یعنی چی؟ یعنی اون کسانی را که عقب مانده بودند از ماه رمضان توی ماه رمضون نتونستند کاری بکنند از اون مغفرت ماه مبارک رمضان نتونستند بهره بگیرند این واماندگان عقب ماندگان بهترین فرصتشون عرفه است. خوب دقت کنید چی دارم میگم. بهترین فرصت اونها عرفه است. فرصتی بسیار خوب. شب عرفه روز عرفه از نظر فضیلت. لذا به دوستان میخوام سفارش کنم. تنها نه دعا برای خودتون من نمیرسم که روایاتی را که در باب وارد شده نسبت به دعا در ایام عرفه چه شبش چه روز عرفه به خصوص دوستان رو من سفارش میکنم فردا ظهر به بعد به خودت برسین. خیلی از ما عمرها گذشته است بعد هم روزها میاد. از ظهر به بعد برید سراغ خودتون. چون دارد در عصر عرفه به خصوص البته امشب هم هست فردا به خصوص من اینرو عرض کردم. در باب دعا دارد به اینکه برای غیر خوب دعا کنید. روایت متعدد من دیدم. که اگر دعا کنید برای غیر صد هزار برابر خدا به شما عنایت میکند. هر دعایی که برای دیگری میکنید. ما داریم در اصحاب ائمه عَلَیهِمُ‌السَّلَامُ یکیش عبدالله بن جندب بود دید در عرفه هر چی دعا کرد دعا کرد برای غیر رفیقش گفت آقا تموم شد آفتاد غروب کرد برای خودت یک چیزی بخواه. گفت از مولام موسی بن جعفر شنیدم به اینکه برای غیر دعا کردن صد هزار برابر بهتره. صد هزار برابر مقبول رو که رها نمیکنم یکی برای خودم که معلوم نیست چی بشه.