تربیت به شیوه امام سجاد علیهالسلام(2)
مثل دعای پیامبر(ص)
شاید بسیاری از ما و حتی بعضی پدرها از جایگاه ویژهای که پدر نسبت به فرزندانش دارد غافل باشیم. تا امروز راجع به جایگاه و اهمیت مادران زیاد شنیده و خواندهایم، اما خوب است به بهانه دعای امام سجاد علیهالسلام…
کلمه انسان از انس گرفتهشده؛ و این یعنی داشتن مونس، بیش از هر چیز برای انسان ضروری است، حتی بیش از آب و غذا. نمونهاش را میتوانید در کسی ببینید که با کسی انس ندارد و یا با مونسش به مشکل برخورده است! چنین شخصی نه لب به غذا میزند و نه گلویش را تازه میکند به آب. البته اصل انس داشتن یک مسئله است و با چه کسی انس داشتن یک مسئلهٔ دیگر.
صفحات: 1· 2
معرفت نفس؛ شخصیّت انسان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین والصلاة والسّلام علی خیر خلقه أشرف بریته ابوالقاسم محمّد صلی الله علیه و علي آله الطیّبین الطاهرین و عَلی جمیع الانبیاء وَالمُرسَلین سیّما بقیة الله فی الأرضین و لَعنة الله عَلی اعدائهم أجمعین.
.. چه کنیم در دنیا و در آخرت عزیز باشیم و شخصیت داشته باشیم و ابهت داشته باشیم و برایمان هم در دنیا و هم در آخرت شخصیت قائل باشند. گفتم از نظر قرآن اوّل چیزی که روی آن پافشاری شده است، تقواست. اگر انسان متّقی شد، شخصیت دنیا و آخرت را دارد. به قول امام دوم«سلاماللهعلیه»:
«إِذَا أَرَدْتَ عِزّاً بِلَا عَشِيرَةٍ وَ هَيْبَةً بِلَا سُلْطَانٍ فَاخْرُجْ مِنْ ذُلِّ مَعْصِيَةِ اللَّهِ إِلَى عِزِّ طَاعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل»[1]
اگر میخواهی در میان مردم با ابهت و با شخصیت باشی، باید متّقی باشی. اهمیت به همۀ واجبات و مخصوصاً نماز، اهمیت به مستحبّات به اندازهای که میتوانی و مهمتر از این دو، اجتناب از گناه است. گناه گوش، گناه چشم، گناه زبان تا برسد به اینکه انشاءالله گناه دل در زندگیت نباشد. دربارۀ این صحبت کردم. دوم چیزی که دربارهاش صحبت کردم، فرهنگ و علم بود. آدم وقتی میتواند ابهت اجتماعی و شخصیت اجتماعی پیدا کند که عالم باشد و بتواند گرههای علمی را باز کند. وقتی در مجلس حرف میزند، اطرافیان به حرف او گوش دهند و ببینند که حرفهای او مفید است. در خانه و در میان رفقا و در جامعه حرفهای مفید بزند تا کمکم برسد به آنجا که از نظر علمی دینی یا علم غیردینی، مفید برای اجتماع باشد. ثواب زیادی بار بر این است و بالاترین ابهت و شخصیت اجتماعی را نیز پیدا میکند.
سوم، کار و تلاش و کوشش است، و این مهمتر از اول و دوم است. در حالی که اولی خیلی بالاست و انسان اصلاً خلق شده برای اینکه عابد و متقی باشد: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ»[2]
پروردگار عالم، عالم هستی را خلق کرده است برای اینکه ما عالِم و بافرهنگ شویم، اما این تلاش و کار و کوشش از اولی و دومی هم مهمتر است، و گفتم هرکجا ایمان در قرآن آمده، بلافاصله عمل صالح هم آمده است، نداریم در قرآن جایی را که بگوید ایمان داشته باش، بلکه هرکجا میفرماید ایمان داشته باشد، میگوید عمل صالح نیز داشته باش: «وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحات»[3]
صفحات: 1· 2
بد اخلاقی و آثار شوم آن بر زندگی فرد
خوش اخلاق یک تضمینی است برای بقای انسانیت، برای دوام زندگی های مشترک و گرم شدن کانون خانواده و باعث افزایش رفاقت ها میشود. اما بد اخلاقی مانند تبری خواهد بود که ریشه همه ارتباط ها را قطع میکند و باعث…
د
انسان با بدخُلقی و خشمی که از خود نشان میدهد، دوستان و جامعه و نفوذش را از دست می دهد و اعتبار و شخصیتی برای او باقی نمیماند.
مقدمه
یکی از صفت های که باعث سقوط شخصیت انسانی میشود و زندگی را برای اطرافیان آن شخص سخت خواهد کرد، بد اخلاقی افراد است. فرقی نمیکند که شما در چه جایگاهی هستید، اگر اخلاق خوب نداشته باشید هیچ فایده ای ندارید. اگر رئیس جمهور یک مملکت باشید یا اینکه سرمایه دار ترین فرد دنیا باشید اما خوش اخلاقی نداشته باشید، ارزشی برای شما وجود نخواهد داشت. بد اخلاقی یک گناهی است که صاحب خودش را به هلاکت میرساند و پُلی برای انتقال از یک گناهی به گناه دیگر خواهد بود.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند؛ ای علی، هر گناهی توبه ای دارد جز بداخلاقی، زیرا هرگاه انسان بداخلاق از گناهی خارج می شود (توبه می کند)، به گناه دیگری دچار می شود.[1] زندگی انسانی و رسیدن به کمال انسانیت در گرو نرمخویی و خوشاخلاقی است لکن بد اخلاقی و تندخویی محیط زندگی را مسموم میکند و سرانجام نامطلوب دنیوی و اخروی را به همراه خواهد داشت.زندگی کردن با افراد بداخلاق و تندخو هیچ کیفیتی ندارد و باعث اذیت و آزار همنشینان میشود.
آیا عبادت تنها کافی است؟
اگر شما دائما در حال عبادت باشید اما با خانواده خودتان خوش اخلاق نباشید هیچ ارزشی ندارد. فرقی هم ندارد که زن باشید یا مرد باشید. آن چیزی که باعث ارزش انسان میشود جنسیت آنها نیست، بلکه اخلاق نیکوی آنهاست. اگر میخواهید در بین دیگران محبوب باشید و خداوند با نگاه مهربانه به شما بنگرد باید رفتار خودتان را نیکو نگه دارید. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند؛ فلان زن روزها را روزه می گیرد و شبها را به عبادت مى گذراند امّا بداخلاق است و همسایگانش را با زبان خود می آزارد، حضرت فرمود: خیری در او نیست، او دوزخی است.[2]
دقت در انتخاب داماد خوش اخلاق یا بد اخلاق
بداخلاقی و تندخویی آنقدر مذموم و نکوهیده هستند که در احادیث وارد شده است که به آدمی که اخلاق نیکو ندارد دختر ندهید. حسین بن بشار واسطی میگوید به امام رضا (علیه السلام) نامه نوشتم و گفتم یکی از خویشانم که بد اخلاق است دخترم را خواستگاری میکند، دخترم را به وی بدهم یانه؟ فرمودند: اگر بد اخلاق است دخترت را به وی نده. [3] طبق این روایت ها معلوم میشود که بد اخلاقی دارای افت های زیادی هست که این همه مورد نکوهش قرار میگیرد.
بد اخلاقی و آثار شوم آن بر زندگی فرد
1. باعث افتادن در گناه می شود
وقتی اخلاق شما نیکو نباشد، ابا ندارید از اینکه دیگران را مورد اذیت و آزار قرار دهید و همین تجری باعث خواهد شد که گناهان شما روز به روز افزوده شود و شما زمانی به خودتان خواهید آمد که در منجلاب گناه غرق شده اید.
توجه؛ اخلاق سوء باعث گناهانی مانند؛ مردم آزاری، تکبر، غرور، دروغ، غیبت و ظلم در حق خویشاوندان….میشود. اما اگر بتوانید اخلاق نیکو را سرلوحه زندگی خود قرار دهید، از بسیاری از این گناهان پیشگیری میشود.
2. باعث از دست دادن دوستان و شخصیت اجتماعی میشود
انسان با بدخُلقی و خشمی که از خود نشان میدهد، دوستان و جامعه و نفوذش را از دست می دهد و اعتبار و شخصیتی برای او باقی نمیماند. مثلا یک فردی که میوه فروشی دارد و قیمت آن ارزان تر از جاهای دیگر است. ولی فروشنده ای دارد که اخلاق نیکو ندارد و با عصبانیت نسبت به مشتری ها برخورد میکند، این مغازه مشتری هایش را از دست می دهد. اما همان مغازه بعد از اینکه فروشنده را عوض میکند و یک فرد خوش اخلاق را جایگزین او میکند، فروش مغازه او بیشتر خواهد شد. یا اینکه فردی رئیس جمهور یک مملکتی باشد اما دارای اخلاق سوء باشد، با اینکه منتخب خود مردم بوده است اما محبوبیت خود را از دست خواهد داد چون سوءِخلق باعث می شود که یاران و معاشران از دست بروند.
3. باعث عذاب روحی شخص می شود
شما میخواهید یک ساختمان بزرگ را آتش بزنید و داخل آن می شوید و درب آپارتمان را قفل می کنید و کلید آن را پرت می کنید بیرون، آن وقت این آپارتمان را آتش میزنید. باید بگویم که اولین شخصی که آسیب خواهد دید خود شما هستید. بد اخلاق هم همین گونه است. شما با رفتار سوء و عصبانی، روح خودتان را اسیر مرده و دائما شکنجه می کنید.
4. خوبی های شما را از بین می برد
شاید شما کارهای مهم و ارزشمندی برای دیگران انجام داده باشید اما چون اخلاق نیکو ندارید، دائما منت میگذارید و باعث از بین رفتن آثار خوبی های انجام داده می شوید و شیرینی کارهای انجام داده را با تلخ کامی عوض می کنید. امام صادق (علیه السلام ) میفرمایند: بدخویی کردار را تباه میسازد همچنان که سرکه عسل را از بین میبرد. [4]
توجه: همسر، دوست، فرزند، همکار و آشنایان شما دوست دارند که خصوصیت های خوب شما را مشاهده کنند و از بودن در کنار شما احساس لذت کنند. اگر رفتار شما خوب باشد، دور و اطراف شما شلوغ خواهد بود و احساس آرامش و پشت گرمی خواهید کرد. اما اگر رفتار سوء داشته باشید، فردی آنها خواهید شد و احساس افسردگی به سراغ شما خواهد آمد. حضرت علی (علیه السلام) میفرمایند: «تندخویی زندگی را مشقت بار و سخت میسازد»[5]
پی نوشت :
[1] بحارالانوار، ج 74، ص 48
[2] بحار الانوار، جلد 71 صفحة 394 ح 63. منتخب میزان الحکمة: 184
[3] من لایحضره الفقیه، جلد 3، صفحه 409
[4] اسماعیلی یزدی، عباس؛ فرهنگ صفات، قم: چاپ اسوه، 1386 ش، چاپ اول، صفحه 640
[5] تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، مطبعة مکتب الاعلام الاسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی، 1378 ش، چاپ دوم، صفحه 264
راسخون
احکام شرعی | طبقات روی مسجد
حضرت آیت الله خامنهای به استفتائی پیرامون «طبقات روی مسجد» پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقهمندان می گردد.
* طبقات روی مسجد
سؤال: طبقاتی که زیر یا روی ساختمان موقوفه ای ساخته میشود، آیا در حکم همان موقوفه است؟ اگر مکان موقوفه مسقف نباشد مثل قبرستان، ساختن بناء بر روی آن چه حکمی دارد؟
جواب: طبقاتی که به بنای موقوفۀ مسقف در حد متعارف اضافه میشود به نحوی که عرف آن را جزء موقوفه بداند، بنابر احتیاط واجب حکم همان موقوفه را دارد، ولی اگر مکان مسقف نیست مثل قبرستان، در صورتی که ساخت بنا منافاتی با استفاده از آن مکان در جهت وقف نداشته باشد، اشکال ندارد و حکم موقوفه را ندارد.
آشنایی با شخصیتهای مسیحی در یک اثر
مطالعات مسیحی، مطالعاتی مربوط به جهانبینی و سنت مسیحی است. این مطالعات شامل دورههای تاریخ کلیسا، شخصیتهای مسیحی، الهیات کتاب مقدس، زبانهای کتاب مقدس، فرقههای مسیحی، آیینهای کلیسایی و … است.
یکی از مباحث مهم مطالعات مسیحی، شناخت شخصیتهای بزرگ این دین است. با توجه به ادوار تاریخی مسیحیت، میتوان این شخصیتها را از تاریخ پیشامسیحی تا دوران معاصر در نظر گرفت که از پیامبران بزرگ پیش از عیسی آغاز شده، در ادامه به عیسی، حواریون و شاگردان وی میرسد، تاریخ آباء کلیسا و الاهیدانان صدر مسیحیت را شامل میشود.
همچنین در یک سیر تاریخی – الهیاتی، الهیدانان قرون وسطی، راهبان مسیحی، شخصیتهای بزرگ نهضت اصلاح دینی (موافقان و مخالفان آن) و اندیشمندان جدید و معاصر مسیحی را در برمیگیرد. در کتاب «شخصیتهای مسیحی» که به تازگی توسط انتشارات پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام منتشر شده است، به معرفی شخصیتهای مسیحی پرداخته میشود.
با توجه به رواج مباحث علمی درباره شخصیتهای مسیحی در محافل و مجامع علمی، دانشگاهی و حوزوی، اواخر دهه ۸۰ خورشیدی، بخش ادیانِ گروه پژوهه در پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام، ذیل کلانپروژه فرهنگنامه جامع علوم اسلامی انسانی، نگارش مدخلهای شخصیتهای مسیحی را طرحریزی کرد. پس از مدخلیابی، بررسی و تنظیم آن، در سال ۱۳۸۹ نگارش مداخل آغاز و پس از دو سال کار مستمر و گروهی، در سال ۱۳۹۱ این پروژه به انجام رسید.
بیشتر مقالات این کتاب به قلم محمد صادق احمدی و برخی از آنها به قلم محمدضیا توحیدی، محسن گلپایگانی، منصور ترابی، ریحانه غلامی، محمدرضا طباطبایی و مرتضی یگانه امیری از متخصصان ادیان ابراهیمی نگاشته شده است.
این مجموعه مقالات، پس از ارزیابی اساتید، در مرحله نخست در وبگاه علمی پژوهه منتشر شد و در مرحله بعدی، مداخل موردنیازی که روند منطقی و علمی مباحث کتاب در گروه آنها بود توسط پژوهشگران نگاشته و به مجموعه افزوده شد و در مرحله سوم، مجموعه مقالات پس از بازبینی، اصلاح و ویرایش علمی، برای انتشار در قالب کتاب، فصلبندی شدهاند.
انبیاء پیش از عیسی، عیسی، مریم، حواریون، رسولان و شاگردان عیسی، انجیلنگاران، آباء کلیسا، پاپها، الاهیدانان کاتولیک، الاهیدانان پروتستان و عارفان مسیحی مجموع ۱۰ فصل کتاب «شخصیتهای مسیحی» را تشکیل میدهد.
در این کتاب بیش از ۱۲۰ مدخل استخراج و اهم مباحث مهم در زمینه شخصیتهای مسیحی پوشش داده شده است. از مزایای این مجموعه، دسترسی آسان به موضوعات و مدخلهای مرتبط با شخصیتهای مسیحی است که گاه با نگاهی به مباحث و مبانی اسلامی و نیز طرح و بررسی مطالبی از الهیات اسلامی همراه شده است.
تلاش نویسندگان این اثر بر آن بوده است که مباحث مهم و اساسی مطرح درباره شخصیتهای مسیحی به گونهای تبیین شود که افزونبر استفاده عموم طلاب و دانشجویان، برای متخصصان این حوزه نیز مفید باشد.
کتاب «شخصیتهای مسیحی» تألیف محمدصادق احمدی در قطع وزیری، ۵۸۲ صفحه و شمارگان ۱۰۰۰ نسخه به تازگی توسط انتشارات پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام منتشر و راهی بازار کتاب شده است.
برای تهیه اثر به فروشگاه اینترنتی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام به نشانی www.pbshop.irمراجعه شود.
خبرگزاری حوزه
تشویق به حجاب
روزی که دخترهایتان چادری میشوند، برایشان جشن عبادت بگیرید و به آنها جایزه بدهید و دست به کیسهتان (جیبتان) بکنید تا این عبادتها برایشان مهم بشود.
آیت الله حائری شیرازی در یکی از سخنان خود پیرامون نحوه تشویق فرزندان به عبادت گفت:
شما میخواهید حجاب را زنده کنید؟ بسیار خوب. حجاب را «عزیز» کنید تا زنده شود.
این تشویقهایی که گاهی میکنید مؤثر است.
روزی که دخترهایتان چادری میشوند، برایشان جشن عبادت بگیرید و به آنها جایزه بدهید و دست به کیسهتان (جیبتان) بکنید تا این عبادتها برایشان مهم بشود.
دیگران جشن تولد میگیرند و گاهی کار فسق و فجور میکنند، شما هم جشن عبادت بگیرید.
اولین روز روزه، اولین روز چادر، اولین قسمت یاد گرفتن قرآن را جشن بگیرید.
نماز و دین را با شیرینی به بچه تعارف کنید، نه با تلخی. با روی خوش او را به نماز بیاورید، نه با وضع ترش.
راه رشد، جلد چهار، صفحه ۱۰۸
به گزارش خبرگزاری حوزه