کسی که مخارج روزمره او را شخص دیگری تامین می کند نان خور آن شخص محسوب می شود؛ اعم از اینکه آن نان خور بچه باشد یا بزرگسال، واجب النفقه باشد یا غیر واجب النفقه ، مسلمان باشد یا کافر، نزد او زندگی کند یا در جای دیگر زندگی کند.(0 العروه الوثقی کتاب الزکاه)

مصادیق نان خور دایمی

 *زکات فطره همسر بر عهده چه کسی است؟

آیات عظام امام(ره)، خامنه ای، خویی، فاضل، سیستانی، وحید، مکارم، صافی، شبیری و نوری: زکات فطره همسر با صدق نان خور بودن بر عهده شوهرش است.

 *زنی که نان خور شوهرش است در صورتی که خودش زکات فطره اش را بپردازد آیا پرداخت زکات فطره وی از عهده شوهرش ساقط می شود؟

آیات عظام امام، خوی، بهجت و نوری: اگر با اجازه شوهرش پرداخت کند و شوهرش راضی باشد از عهده شوهر ساقط می شود ولی اگر بدون اذن شوهر باشد بنابر احتیاط واجب از عهده شوهر ساقط نمی شود.

آیات عظام خامنه ای ، فاضل، مکارم و شبیری: ساقط نمی شود مگر اینکه با اذن و اجازه شوهرش باشد.

آیات عظام سیستانی، وحید و صافی: ساقط نمی شود.

 *فرزندی که نان خور پدرش است و خودش زکات فطره را پرداخته است آیا زکات فطره از عهده پدر ساقط می شود؟ (اعم از اینکه اجازه گرفته یا نگرفته باشد یا به وکالت از پدر باشد یا نه)

آیات عظام امام(ره)، خوئی، بهجت و نوری: اگر با اجازه پدرش پرداخت کند از عهده پدر ساقط می شود ولی اگر بدون اذن او باشد بنابر احتیاط واجب از عهده پدر ساقط نمی شود.

آیات عظام خامنه ای، فاضل، مکارم و شبیری: ساقط نمی شود مگر اینکه با اذن و اجازه پدرش باشد.

آیات عظام سیستانی، وحید و صافی: ساقط نمی شود.

*زکات فطره فرزندی که ازدواج کرده و با همسرش در خانه پدری زندگی می کند و هزینه های زندگیش را پدرش تامین می کند بر عهده پدر است یا خودش؟

همه مراجع: بر عهده پدر است.

*پدری که غنی است ولی زکات فطره نمی دهد، آیا فرزند او نسبت به پرداخت فطریه تکلیفی دارد؟

آیات عظام امام، بهجت، فاضل، وحید و نوری: احتیاط مستحب آن است که اگر واجد شرایط وجوب زکات فطره باشد خودش آن را بپردازد.

آیات عظام خامنه ای، خویی، صافی و شبیری: پرداخت فطریه بر او واجب نمی شود.

آیات عظام سیستانی و مکارم: در صورتی که خود انسان واجد شرایط پرداخت فطره باشد بنابر احتیاط واجب باید آن را بپردازد.

*زکات فطره فرزندانی که در شهر دیگری دانشجو هستند بر عهده کیست؟

همه مراجع: اگر هزینه زندگی آنها را پدر یا مادرشان تامین می کند پرداخت زکات فطره بر عهده آنهاست و اگر خودش هزینه های زندگیش را تامین می کند پرداخت زکات فطره بر عهده خودش است.

راههای ثبوت اول ماه
س۱. آیا کسی که مرجع تقلید دیگری دارد در ثبوت اول ماه می تواند به مقام معظم رهبری رجوع کند؟ راههای ثبوت اول ماه چیست؟
ج. اصل ثبوت رؤیت هلال ماه، تقلیدی نیست، بلکه اگر شخص از گفته و اعلام نظر یک مرجع تقلید، اطمینان به رؤیت ماه پیدا کند، باید ترتیب اثر دهد؛ در هر صورت اول ماه به پنج چیز ثابت می شود:
اول: آنکه خود انسان ماه را ببیند.
دوم: عده ای که از گفته آنان اطمینان پیدا می شود بگویند ماه را دیده ایم و همچنین است هر چیزی که به واسطه آن اطمینان پیدا شود.
سوم: دو مرد عادل بگویند که ماه را دیده ایم،
چهارم: سی روز از اول ماه بگذرد.
پنجم: حاکم شرع حکم کند که اول ماه است.

ملاک رؤیت هلال
س۲. رؤیت ماه نو با ابزار چه حکمی دارد آیا رویت تصویر هلال ماه با استفاده از دوربین مخصوص و انعکاس نور و بازخوانی اطلاعات ضبط شده توسط رایانه، برای اثبات اول ماه کفایت می کند؟
ج. رؤیت با وسیله، فرقی با رؤیت به طریق عادی ندارد و معتبر است. ملاک آن است که عنوان رؤیت محفوظ باشد. پس رؤیت با چشم و با عینک و با تلسکوپ محکوم به حکم واحدند. اما در مورد انعکاس به رایانه که درآن صدق عنوان رؤیت معلوم نیست محل اشکال است.

حدس به رؤیت از گفته دیگران
س۳. اگر از گفته عده‌ ای حدس بزنیم که فردا عید فطر است، آیا می‌ توانیم روزه بگیریم؟
ج. تا هنگامی‌ که برای شخص اطمینان پیدا نشود که فردا عید فطر و اول شوال است، نمی‌ تواند روزه را افطار کند.

اتحاد افق و ملاک آن
س۴. آیا اتحاد افق در رؤیت هلال شرط است یا خیر؟
ج. بلی شرط است.
س۵. هم افق به چه معنی می‌‌باشد و نقاط هم افق چه نقاطی هستند؟
ج. مراد از «هم افق» مکانی است که از لحاظ امکان یا عدم امکان رؤیت با شهر مورد نظر، همسان باشد.

رؤیت هلال در بلاد شرقی
س۶. اگر در شهری شرقی ماه دیده شود برای همه ی شهرهای غربی هم اول ماه ثابت میشود؟ و یا این به فاصله ی دو شهر بستگی ندارد؟ واگر مثلا کسی در ژاپن که جزو شرقی ترین کشور ها است ماه را ببیند برای کل دنیا اول ماه ثابت میشود؟
ج. اتحاد افق در رؤیت هلال شرط است و مقصود از اتحاد افق، شهرها و یا کشورهایی است که از جهت احتمال رؤیت هلال و عدم احتمال رؤیت یکسان باشند وتشخیص آن با مکلف است.

اعلام رؤیت هلال از رادیو و تلویزیون
س۷. اگر هلال ماه شوال در یک شهر دیده نشود، ولی تلویزیون و رادیو از حلول آن خبر دهند، آیا کافی است یا تحقیق بیشتری واجب است؟
ج. اگر مفید اطمینان به ثبوت هلال گردد یا صدور حکم به هلال از طرف ولی فقیه باشد، کافی است و نیازی به تحقیق نیست.

اختلاف نظر مراجع تقلید در ثبوت عید فطر
س۸. اگر بین مراجع تقلید در ثبوت عید فطر، اختلاف پیش آید، وظیفه مکلف چیست؟ آیا هر مقلّد باید به نظر مرجع تقلید خود مراجعه کند؟
ج. در ثبوت اول ماه تقلید راه ندارد، بلکه اگر شخص از گفته و اعلام نظر مرجع تقلید، اطمینان به رؤیت ماه پیدا کند، باید روزه خود را افطار کند و اگر شک داشت، باید آن روز را روزه بگیرد.

تبعیت از دولت غیر اسلامی‌ در رؤیت هلال
س۹. اگر تبعیت از اعلام رؤیت هلال توسط یک دولت جایز شد، و آن اعلام معیاری علمی‌ برای ثبوت هلال سرزمین‌های دیگر را تشکیل دهد، آیا اسلامی‌ بودن آن حکومت شرط است، یا این‌که عمل به آن حتی اگر حکومت ظالم و فاجر هم باشد، ممکن است؟
ج. ملاک در این مورد، حصول اطمینان به رؤیت در منطقه‌ ای است که نسبت به مکلّف کافی محسوب می‌ شود.

نماز عید در عصر غیبت
س۱۰. به نظر جناب‌عالی، نماز عید فطر و قربان و نماز جمعه، از کدام نوع از واجبات است؟
ج. در عصر حاضر نماز عید فطر و قربان واجب نیست، بلکه مستحبّ است، ولی نماز جمعه واجب تخییری است.

خطبه نماز عید فطر
س۱۱. آیا ایراد خطبه توسط امام در نماز عید فطر واجب است؟
ج. واجب نیست؛ بلکه اگر در زمان غیبت امام معصوم علیه السلام رجاء به جماعت بخوانند، دو خطبه بعد از آن را رجاء به جا می آورند؛ و ترک این خطبه ها در زمان غیبت، جایز است .

مکان نماز عید فطر
س۱۲. خواندن نماز عید فطر در مسجد و زیر سقف افضل است یا زیر آسمان؟
ج. کراهت دارد نماز عید را زیر سقف بخوانند.

ایراد خطبه قبل از نماز عید
س۱۳. اگر در نماز عید فطر خطبه ها را قبل از نماز بخوانند (زیرا بعد از نماز مردم پراکنده میشوند)، آیا نماز باطل میشود؟
ج. جایز نیست خطبه های نماز عید قبل از نماز خوانده شود؛ و ترک خطبه ها نیز در زمان غیبت جایز است.

امامت نماز عید از طرف غیر منصوب
س۱۴. آیا در حال حاضر و بسط ید ولی فقیه، اقامه نماز عید فطر و قربان فقط توسط ولی فقیه و نمایندگان وی که مجاز به اقامه هستند باید انجام شود یا این‌ که ائمه جماعات هم در مساجد و جاهای دیگر می‌‌توانند اقامه نمایند؟
ج. اقامه نماز عید برای‌ غیر منصوبان از طرف ولی فقیه به قصد رجا، نه به قصد ورود، اشکال ندارد اگرچه بهتر است که غیر از منصوب از طرف ولی فقیه کسی متصدّی اقامه‌ی آن نشود.

اقامه نماز عید توسط ائمه جماعات مساجد
س۱۵. در گذشته معمول بودکه هر امام جماعتی نماز عید فطر را در مسجد خودش اقامه می‌ کرد، آیا در حال حاضر اقامه نماز عید فطر و قربان توسط ائمه جماعات جایز است؟
ج. جایز است نمایندگان ولی فقیه که از طرف وی مجاز در اقامه نماز عید هستند و همچنین ائمه جمعه منصوب از طرف او نماز عید را در عصر حاضر به‌صورت جماعت اقامه نمایند، ولی احوط این است که غیر آنان آن را فرادی بخوانند و به جماعت خواندن آن به قصد رجاء نه به قصد ورود، اشکال ندارد. بله، اگر مصلحت اقتضا کند که یک نماز عید در شهر برگزار شود، بهتر است که غیر از امام جمعه منصوب از طرف ولی فقیه، کسی متصدی اقامه آن نشود.

اقتدا به نماز عید در قنوت
س۱۶. آیا در نماز عید فطر یا آیات می توان در قنوت اول یا غیر آن به امام پیوست؟
ج. اشکال ندارد.

رسیدن به رکعت دوم نماز جمعه یا عید
س۱۷. اگر کسی به رکعت دوم نماز عید فطر یا قربان و رکعت دوم نماز جمعه برسد چه وظیفه‌ای دارد؟
ج. باقی نماز را خودش به‌جا آورد.

قضای نماز عید فطر
س۱۸. آیا نماز عید فطر قضا دارد؟
ج. قضا ندارد.

زمان پرداخت زکات فطره
س۱۹. آیا میشود زکات فطره را روز عید فطر جدا کرد و چند روز بعد از عید فطر به فقرا داد؟
ج. مانعی ندارد لکن در رساندن به فقیر نباید سهل انگاری کند و احتیاط واجب این است که هر وقت آن را می دهد مجدداً نیت فطره کند.

مبلغ زکات فطریه
س۲۰. زکات فطریه نفری چند تومان می باشد؟
ج. شخص باید برای خودش و کسانی که نان خور او محسوب می شوند، برای هر نفر سه کیلو از خوراک مردم (مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها) و یا پول یکی از آنها را به مستحق بدهد و کفایت می کند و منحصر به قوت غالب نیست و قیمت آن را می توانید از بازار به دست آورید.

فطریه سید
س۲۱. بنده سید هستم و همسرم سید نیستند. می خواستم بدانم زکات فطریه همسرم را جزو فطریه سادات باید پرداخت نمایم یا جزو فطریه غیرسادات؟
ج. در فطریه، سرپرست ملاک است؛ اگر سرپرست سید باشد می تواند هم به سید و هم به غیر سید زکات فطره را بدهد.

فطریه همسر سید
س۲۲. شخصی غیر سید که تا الآن اشتباهاً سهم فطریه همسر سیده خود را به صندوق فطریه سادات می انداخته، الآن چه وظیفه ای دارد؟
ج. اگر فطریه را به سید داده کفایت نمی کند و باید مجدداً پرداخت کند.

فطریه مهمان
س۲۳. فطریه مهمان برعهده کیست؟
ج. در صورتی که نانخور میزبان محسوب نشود، بر عهده خودش است.

فطریه مهمان شب عید فطر
س۲۴. آیا فطریه مهمان شب عید فطر هم بر عهده ی میزبان است؟
ج. مهمان یک شبه نان خور محسوب نمی شود لذا زکات فطره او بر میزبان واجب نمی شود.

فطریه جنین
س۲۵. آیا برای جنین لازم است فطریه پرداخت شود؟
ج. فطریه جنین واجب نیست.

پرداخت فطریه توسط نانخور
س۲۶. من نانخور پدرم هستم و فطریه من بر گردن پدرم است. آیا میتوانم فطریه ام را خودم بدهم؟
ج. صحیح نیست؛ بله اگر با اجازه پدر و از طرف او فطره خودتان را بدهید، مانع ندارد و از عهده پدر ساقط می شود.

پرداخت زکات فطره قبل از حلول ماه شوال
س۲۷. با توجه به امکان پرداخت زکات فطره از طریق درگاه پرداخت اینترنتی وجوهات شرعی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، آیا می توان قبل از حلول ماه شوال اقدام به واریز آن نمود؟
ج. چون به صورت امانت دریافت می‌‌شود و بعد از حلول ماه شوال صرف در مورد مصرف آن می‌ کنند، مانعی ندارد؛ البته پرداخت کننده بعد از حلول ماه شوال نیت کند که آن امانت به عنوان فطره باشد.

پرداخت فطریه به عنوان اقساط وام
س۲۸. در صندوق قرض الحسنه مسجد هر سال تعدادی از وام گیرندگان اقساط خود را به دلائلی که نمی دانیم، پرداخت نمی کنند، آیا دادن مقداری فطریه برای اقساط این افراد به صندوق جایز است؟
ج. صحیح نیست مگر توان پرداخت را نداشته باشند.

پرداخت فطریه به پدر و مادر یا بالعکس
س۲۹. دادن زکات فطره از سوی پدر ومادر به فرزند فقیر یا بالعکس اشکال دارد؟
ج. اگر فرزندان فقیر باشند، پدر و مادر باید مخارج واجب آنان را بپردازند و نمی توان چیزی از زکات فطره را بابت مخارج واجب زندگی به آنها داد ولی پرداخت زکات فطره به آنان برای ادای دین و یا مایحتاجی که تأمین آن بر پدر و مادر واجب نیست اشکال ندارد؛ و اگر پدر و مادر فقیر باشند و فرزند دارا باشد نیز حکم مسأله مانند صورت قبل است.

پرداخت زکات فطره به واجب النفقه
س۳۰. آیا پدر می‌ تواند زکات فطره را به فرزند دانشجوی خود که محتاج است، بدهد؟
ج. اگر فرزندان فقیر باشند، پدر و مادر باید مخارج واجب آنان را بپردازند و نمی‌‌توان چیزی از زکات فطره را بابت مخارج زندگی به آنها داد ولی برای ادای دین و یا مایحتاجی که تأمین آن بر پدر واجب نیست اشکال ندارد.

پرداخت زکات فطره به خویشاوندان
س۳۱. آیا جایز است زکات فطره را به عنوان هدیه، به خویشاوندان آبرومند و مستحق داد؟
ج. می‌ تواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولی باید در نیّت قصد زکات کند.

مصرف زکات فطره
س۳۲. همیشه مقدار یک سوم زکات فطریه جمع آوری شده برای مخارج مسجد برداشته می شود (با اینکه مسجد دارای موقوفات و در آمد ختم میباشد) آیا صحیح است؟
ج. احتیاط این است که آن را به فقرای شیعه بدهند.

مصرف زکات فطره در امور فرهنگی
س۳۳. آیا جایز است زکات فطره را در امور فرهنگی و مذهبی که باعث نشر معارف دین می‌ شود صرف کرد؟
ج. صرف زکات فطره در راه نشر معارف دین اشکال ندارد؛ ولی احتیاط این است که آن را به فقیر بدهند.

تقسیم مبلغ فطریه
س۳۴. آیا مبلغ فطریه را می توان بین چند نفر تقسیم کرد؟
ج. بنا بر احتیاط کمتر از یک صاع به فقیر داده نشود.

زکات فطره زن تأمین کننده مخارج زندگی
س۳۵. اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
ج. اگر زن نان خور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایی زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان خور شوهر و کس دیگری نباشد، باید خودش زکات فطره‌ اش را بدهد.

بردن فطریه به شهر دیگر
س۳۶. آیا مصرف فطریه در محل یا شهرهای دیگر با وجود فقیر در همین محل جایز است؟
ج. اگر فطریه را جدا کرده است، بنابر احتیاط باید در همان شهر پرداخت شود؛ بله اگر در آن شهر مستحق پیدا نشود، می تواند آن را به شهر دیگری ببرد.

عدم پرداخت فطره و تکلیف زن و فرزند
س۳۷. پدری که زکات فطره نمی‌ دهد، تکلیف زن و فرزند او چه می‌ شود؟
ج. بر آنان تکلیفی نیست و لازم نیست فطره بدهند.

زمان وجوب زکات فطره از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید، تأخیر پرداخت آن را بعد از نماز عید جایز نمی‌دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(۱)

ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى که در نظر دارد یا براى هر مستحقی کنار بگذارد و باید هر وقت که آن را مى‌دهد نیت فطره کند.(۲)

اما اگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب(۳) آن است که بعداً بدون اینکه نیّت ادا و قضا کند(به قصد قربت) فطره را بدهد.(۴)

بخش وجوهات پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مبلغ زکات فطریه امسال را اعلام کرد:

حداقل مبلغ فطریه برای هر نفر ۸ هزار تومان (براساس قوت غالب گندم) و بر مبنای قوت غالب برنج هم قیمت سه کیلو برنج بر حسب نوع مصرف می باشد که متفاوت است.

همچنین کفاره غیر عمد روزی ۲۵۰۰ تومان و مبلغ کفاره عمد روزی ۱۵۰ هزار تومان تعیین شده است.

وجوهات شرعی خود را می توانید به طور مستقیم از طریق لینک زیر به دفتر مقام معظم رهبری پرداخت نمایید:
http://www.leader.ir/fa/monies

پی‌نوشت‌ها:
۱- ر.ک: امام خمینى، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشى)، ج‌۲، ص ۱۸۰، م ۲۰۲۵، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه‍ ق.
۲-همان، ر.ک: ذیل م ۲۰۳۰.
۳- آیت‌الله بهجت: احتیاط مستحب آن است که بعداً قضا کند، ولى أظهر این است که زکات فطره دیگر بر او واجب نیست، ولى معصیت کرده است؛ آیات عظام گلپایگانى، تبریزى، صافى: بعداً باید بدون اینکه نیت ادا و قضا کند فطره را بدهد؛ همان، ر.ک ذیل م ۲۰۳۱.
۴-همان، م ۲۰۳۱.

نتیجه هدایت‌ها و تدابیر جانشین صالح امام راحل(ره)، انقلاب اسلامی خمینی کبیر را هر روز پیشرفته‌تر، قدرتمندتر و گسترده‌تر از قبل به پیش برده و دشمنانش را مستأصل و سردرگم‌تر از قبل کرده است.

چهارده خرداد 1368 یکی از حساس‌ترین بزنگاه‌های انقلاب اسلامی ایران بوده است؛ برهه و نقطه عطفی که بر خلاف نقاط عطف بسیار دیگر، نه تنها انقلاب اسلامی را به دو بخش قبل و بعد از چهارده خرداد 68 تقسیم نکرد بلکه موجب تداوم همان راه و حفظ همان آرمان هایی شد که بنیانگذار کبیر انقلاب آن را آغاز بر آنها پافشاری کرده بود.

چهارده خرداد 68،امتداد 22 بهمن 57 و 15 خرداد 42 شد و این همان چیزی بود که دشمنان انقلاب اسلامی از آن واهمه داشتند و همه امیدشان این بود که این رشته و حبل المتین انقلاب اسلامی با ارتحال امام بگسلد و انقلاب از مسیر خود خارج شود.

اگر بخواهیم به شکل بسیار موجز، عملکرد 29 ساله رهبر معظم انقلاب اسلامی را گزارش کنیم و یک دریا حرف و سخن را در پیاله ای بگنجانیم، می‌توانیم این عملکرد را در دو سرفصل کلی جمع کنیم.

نخست حفظ و تداوم انقلاب در مسیر صحیح و اولیه خود و دوم، مدیریت بحران‌های رنگ و وارنگ و هدایت کلان کشور از میان امواج متلاطم به سمت ساحل امن و آرام است. یکی از آفاتی که همواره انقلاب ها را تهدید کرده است، خسته شدن و فراموش کردن آرمان‌های انقلاب و در نتیجه خارج شدن انقلاب از مسیر خودش است. بر این اساس،مهم‌ترین مسئولیت و اصلی‌ترین وظیفه رهبران هر انقلاب، چیزی نیست جز انگیزه بخشی،هدایت، راهبری و مراقبت از چارچوب نظام و آرمان‌هایش. مطالعه انقلاب‌های قرن بیستم و شبه انقلاب‌های ابتدای قرن بیست و یکم، این حقیقت را آشکار می سازد که هیچ‌یک از آنها، نتوانستند از این آفت مصون بمانند و هر کدام به شکلی از مسیر بازماندند و به اهداف و آرمان‌های خود پشت کردند.

انقلاب اسلامی ایران نیز از این آفت مصون نبوده و نیست؛ کافی است فهرست ریزش‌های انقلاب را مرور کنیم تا بیشتر متوجه خطیر بودن این مساله بشویم.

لذا هم امام راحل(ره) و هم حضرت آیت ا… خامنه‌ای،بخش عمده توان خود را صرف همین وظیفه کرده اند. و بواسطه همین مجاهدت و هوشمندی است که در این میان، تنها انقلاب اسلامی ایران است که به برکت خون شهدا و وجود نهاد بی بدیل ولایت فقیه توانسته است طی چهار دهه از حیات خود، استوار و ثابت قدم، راه خود را ادامه بدهد و با رویش‌های انقلاب طراوت و درخشندگی انقلاب اسلامی را حفظ کند.

مقام معظم رهبری مدظله العالی در مراسم بیست و نهمین سالگرد ارتحال بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران فرمودند: «من به شما عرض می‌کنم برادران عزیز، خواهران عزیز و ملّت بزرگ ایران! ما بعد از امام، همان راه امام را موبه ‌مو دنبال کرده‌ ایم و ان‌شاءا… خواهیم کرد»

نشانه‌های ادامه راه و زنده نگه داشتن مکتب امام راحل توسط حضرت آیت‌ا… خامنه‌ای چیست؟

این نشانه ها را به دو گونه می‌توان شناخت؛یک راه، شناخت الگوی رفتاری امام خمینی(ره) و تطبیق آن با نوع رفتار خلف صالح ایشان است و راه دوم، بررسی آثار اجرای الگوی امام،در زمان ایشان و پس از آن است.

نتیجه هر دو بررسی ما را به یک‌نقطه می رساند و آن اثبات تداوم مو‌به‌موی الگوی امام راحل است!

ویژگی‌های الگوی رفتاری امام راحل را می‌توان باور و اعتماد به مردم، بی اعتمادی به دشمن، قاطعیت و استحکام در برابر دشمن و بویژه آمریکا،تمرکز بر اولویت ها، عقلانیت و پرهیز از هیجان زدگی،مقابله توامان با شرق زدگی و غرب زدگی و تحجر و ساده زیستی و تاکید مستمر بر محرومان برشمرد که همگی در رفتار و شیوه رهبری آیت‌ا… خامنه‌ای نیز آشکار و نمایان است.

بخشی از نتیجه آن الگوی رفتاری، شکل گیری جبهه گسترده ای از دشمنان و دوستان انقلاب اسلامی بود که آن دو جبهه عینا” در دوران جانشین امام نیز تداوم یافته است.

نتیجه دیگر الگوی رفتاری امام، دستاوردهای انقلاب اسلامی یعنی استقلال، آزادی، مردم سالاری، اسلامیت، عدالت، استکبار ستیزی، خودباوری پیشرفت و گسترش انقلاب است که پس از ارتحال امام نیز همان‌گونه و بعضا درخشنده‌تر و قوی‌تر ادامه یافته است و البته به رغم پیشرفت‌های تحسین برانگیز و امیدآفرینی که در هر یک داشته ایم همچنان برای نیل به مراتب بالاتر و رفع کوتاهی ها در بخش هایی،باید تلاش ها ادامه پیدا کند.

دومین اقدام و دستاورد مهم رهبری را باید در مدیریت بحران ها دانست.مدیریتی که بعضا به معنای پیشگیری از بحران است که از مدیریت در بحران گاهی مهم‌تر و پیچیده تر است. بحران هایی که عمدتا طراحی و اجرا شدند تا این کانون الهام بخش را از حرکت بازدارند یا آن را از بین ببرند.

بحران هایی که هم کانون داخلی داشت و هم خارجی؛و بحران هایی در عرصه‌های مختلف سیاسی و فرهنگی و امنیتی و اقتصادی.

مرور بحران ها و نحوه مدیریت و عبور از آنها مجالی بیشتر و مستقل می طلبد؛ فقط از باب نمونه به دو مورد آنها اشاره می‌کنم.

یکی از مواردی که می توانست کشور را با بحران مواجه کند اما تدابیر و نحوه رفتار حضرت آیت ا… خامنه‌ای مانع آن شد، خود خلآ امام راحل بود!امام شخصیت عظیمی داشت؛ مرجعیت عام و تقریبا بلامنازع، نفوذ کلام فوق‌العاده، قدرت کاریزمای بالا و انبوه شاگردان تربیت شده در مکتبش که اکثر قریب‌به‌اتفاق آنها در خدمت اهداف ایشان بودند . پر کردن خلآ وجود چنین رهبری کار هر کسی نبود و کوچک‌ترین بی‌تدبیری و ضعفی می‌توانست به بروز مشکلات و حتی بحران رهبری منجر بشود. شایستگی آیت‌ا… خامنه‌ای برای جانشینی امام راحل عظیم الشأن از همان روز چهارده‌خرداد 68 و در جریان انتخاب ایشان توسط مجلس خبرگان رهبری نمایان شد. رفتار ایشان در آن روز سرنوشت‌ساز به همه ثابت کرد اولا رهبری انقلاب اسلامی عرصه‌ای برای جنگ قدرت نیست و ثانیا منتخب امام و خبرگان، ذره‌ای حب جاه و مقام در وجودش نیست؛ ویژگی بسیار مهم و مبنایی که رهبر الهی باید از آن برخوردار باشد. این شایستگی‌ها هر روز نمایان‌تر شد تا جایی که طی 29 سال گذشته حتی مخالفان سیاسی ایشان در حسن انتخاب خبرگان شک نکردند و نتوانستند بدیلی برای ایشان معرفی کنند. نتیجه هدایت‌ها و تدابیر جانشین صالح امام راحل(ره)، انقلاب اسلامی خمینی کبیر را هر روز پیشرفته‌تر، قدرتمندتر و گسترده تر از قبل به پیش برده و دشمنانش را مستأصل و سردرگم‌تر از قبل کرده است. دومین‌نمونه از مدیریت کلان و آمیخته با عقلانیت و هوشمندی رهبر حکیم انقلاب اسلامی را باید در پیشگیری از ورود به جنگ جست. طی حدود سه دهه گذشته، چند بار کشور در آستانه ورود به جنگ قرار گرفته لیکن با تدابیر هوشمندانه رهبر معظم انقلاب، خطر جنگ از سر کشور رفع شده است. در اینجا به دو نمونه از این موارد می‌پردازم. نخستین بار زمستان سال 69 و هنگامی بود که آمریکا و متحدانش برای خارج کردن عراق از کویت دست به عملیات گسترده زدند. در این جنگ - که به جنگ اول خلیج فارس معروف شد - جریان مشهور به چپ در داخل کشور مصرا خواستار ورود ایران به جنگ و در حمایت از صدام بود و هر روز در مجلس و خارج مجلس برای ورود ایران به جنگ در مقابل آمریکا فشار می‌آوردند. البته از سوی دیگر، غربی‌ها نیز ما را به ورود به جنگ و انتقام از صدام تحریک می‌کردند. خاتمه بخش این ماجرای حساس که اندکی بی تدبیری و هیجان زدگی موجب می‌شد ایران تازه رها شده از جنگ تحمیلی هشت‌ساله، وارد جنگی بشود که جز ویرانی ایران پایانی نداشت، موضع قاطع رهبری بود. چهار روز پس از اعلام نظر شورای عالی امنیت ملی مبنی بر بی‌طرفی و در شرایطی که نمایندگان مجلس از هر دو طیف، هر روز نطقی له یا علیه مصوبه شورای عالی امنیت ملی ایراد می‌کردند، رهبر معظم انقلاب طی سخنان مهمی ضمن انتقاد شدید از حملات ارتش آمریکا به مردم بی‌دفاع عراق، بر موضع بی‌طرفی جمهوری اسلامی ایران تاکید و البته آن را تبیین کردند.

ایشان در پایان، بصراحت گفتند: «جمهوری اسلامی، هر دو جناح را رد می‌کند؛ چون در هر دو طرف، انگیزه‌ها مادی است و به همین دلیل هم با یکدیگر تعارض پیدا کرده‌اند. آنها به دلیل مادی بودن، با هم تعارض پیدا کرده‌اند. این‌طور نیست که یکی الهی و یکی مادی است. جنگ اسلام و کفر نیست. این، موضع ملت ایران ماست.» دومین‌مقطع حساسی که می‌رفت تا جمهوری اسلامی ایران را وارد جنگی ناخواسته و خطرناک کند.

پس از حمله طالبان به مزار شریف در افغانستان، در آگوست 1998(1377 شمسی) بود. در این حمله که سرکنسولگری ایران در مزار شریف نیز جزو اهداف طالبان قرار گرفت، 11 ایرانی (ده دیپلمات و یک خبرنگار) شهید شدند. جلسه فوق العاده شورای عالی امنیت ملی تشکیل و اکثر اعضای این شورا به ریاست سید محمد خاتمی رای به حمله به افغانستان(طالبان) دادند و به عنوان مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای رهبری ارسال شد. موضوع حمله به طالبان آنقدر جدی بود که همزمان با طی فرآیند در شورای عالی امنیت ملی، ده‌ها هزار نیروی نظامی در مرزهای شرقی کشور مستقر و آماده عملیات شده بودند، لیکن رهبرانقلاب بر خلاف رویه غالب خود که مصوبات شورای عالی امنیت ملی را تائید می‌کنند،به صورت مستدل با این مصوبه مخالفت کردند و ایران اسلامی را یک بار دیگر از ورود به جنگی پرخسارت حفظ کردند.

این یادداشت را با عبارتی از امام راحل به پایان می‌بریم.

«…من به همه ملت،… اطمینان می‌دهم که امر دولت اسلامی، اگر با نظارت فقیه و ولایت فقیه باشد، آسیبی بر این مملکت نخواهد وارد شد… ولایت فقیه آن طور که اسلام مقرر فرموده است و ائمه ما نصب فرموده‌اند به کسی صدمه وارد نمی‌کند،… کاری که بر خلاف مصالح مملکت است انجام نمی‌دهد .»

(صحیفه امام، جلد10، ص58)

منبع: پایگاه خبری تحلیلی صراط

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُتَوَکِّلِینَ عَلَیْکَ
وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ لَدَیْکَ
وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ إِلَیْکَ
بِإِحْسَانِکَ یَا غَایَةَ الطَّالِبِین
ای خدا مرا در این روز از آنان که بر تو توکل کنند
و نزد تو فوز و سعادت یابند قرار ده
و مرا از آنان که مقربان درگاه تو باشند قرار ده
به حق احسانت ای نهایت آرزوی طالبان.

**شـــرح فــرازهای دعــــــا**
آیت الله مجتهدی تهرانی (ره) در شرح دعای روز دهم ماه مبارک رمضان آورده است:

*درخواست توکل از خـــدا
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُتَوَکِّلِینَ عَلَیْکَ
خدایا من را در ماه رمضان از کسانی قرار ده که اهل توکل به تو هستند، چشمم به دست این و آن نباشد؛ چقدر خوب است که انسان توکل داشته باشد و اهل توکل باشد.
ارزش توکل به خداوند
همان‌طور که می‌دانیم تمام امور دنیا و آخرت و هرچه در عالم وجود دارد به امر خداوند کار می‌کند؛ ”إِنَّ الأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ”‌(آل عمران ، 154) یعنی ”به درستی که تمام امور به فرمان خداوند است”‌ و تمام کلیدهای غیب نزد اوست ”وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ”‌(انعام ،59) یعنی ”و کلید خزائن غیب نزد خداوند است (که) کسی جز خدا بر آن آگاه نمی‌باشد”‌ و هر گاه اراده الهی اقتضا کند که امری صورت پذیرد بدون هیچ درنگی صورت خواهد گرفت ”وَإِذَا قَضَى أَمْراً فَإِنَّمَا یَقُولُ لَهُ کُن فَیَکُونُ”‌(بقره ،117) یعنی ”هنگامی که (خداوند) اراده امری را کند به محض آنکه بگوید موجود باش، پس موجود خواهد شد”‌ و همه عالم فرمان بردار ذات اقدس اویند ”بَل لَّهُ مَا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ کلُ‏ٌّ لَّهُ قَنِتُونَ”‌(بقره ،116) یعنی ”بلکه هرچه در زمین و آسمان است ملک خداوند است و همه فرمان بردار اویند”‌ پس با توجه به این آیات در می‌یابیم که انسان در هر کاری که می‌خواهد انجام دهد باید به خدای (قادر و متعال) که خالق و آفریدگار اوست توکل کند چرا که امیر مؤمنان حضرت علی علیه‌السلام فرمودند: ”من توکل علیه کفاه و من ساله اعطاه و من اقرضه قضاه و من شکر جزاه”‌(نهج البلاغه) یعنی ”هر کس بر او توکل کند او را کفایت نماید و هر کس از او بخواهد می‌پردازد و هر کس برای خدا به محتاجان قرض دهد وامش را بپردازد و هرکس او را سپاس گوید پاداش نیکو دهد”‌ و خداوند (عزوجل) نیز در قرآن می‌فرماید: ”فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین”‌ یعنی ”پس هنگامی که اراده نمودی (که کاری را انجام دهی) پس بر خداوند توکل نما (که) همانا خداوند توکل کنندگان را دوست دارد”‌ که ما نیز از خداوند می‌خواهیم در این روز ما را از توکل کنندگان واقعی به ذات اقدس قرار دهد…
توکل در قرآن
قرآن مجید در موارد متعددی توکل بر خدا را از ویژگی‌های افراد با ایمان می‌داند و می‌فرماید: و علی الله فتوکلوا ان کنتم مومنین(سوره‌ی مائده, آیه‌ی ;23 سوره‌ی توبه, آیه‌ی 51); بر خدا توکل کنید اگر ایمان دارید.
و علی الله فلیتوکل المومنون(سوره‌ی آل عمران, آیه‌ی122); افراد با ایمان باید تنها بر خدا توکل کنند.

تـــوکل چیست؟
پیامبر گرامی اسلام(ص) تفسیر توکل را از جبرئیل سوال کرد, جبرئیل گفت: معنای توکل این است که انسان یقین کند به اینکه سود و زیان, و بخشش و حرمان به دست مردم نیست و باید از آن‌ها ناامید بود و اگر بنده‌ای به این مرتبه از معرفت برسد که جز برای خدا کاری انجام ندهد و جز او به کسی امیدوار نباشد و از غیر او نهراسد و غیر از خدا چشم طمع به کسی نداشته باشد, این همان توکل بر خدا است.( مجلسی, محمد باقر, بحارالانوار, ج 68, ص 138, ح 23)
شخصی به نام حسن بن جهم می‌گوید: خدمت امام هشتم (ع) رسیدم و عرض کردم: جانم به فدایت, حد و مرز توکل چیست؟
فقال لی ان لا تخاف مع الله احدا(همان); فرمود: توکل آن است که با اتکای به خدا از هیچ کس نترسی….

وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ لَدَیْکَ
خدایا من را از رستگاران قرار بده ؛ نه از اهل شقاوت

*فائزین چه کسانی هستند؟
فائز به معنای سعادتمند است که به کسی گویند که خداوند او را به واسطه عمل به دستوراتش به رحمتش وارد کرده و از عذابش دور ساخته است چنانچه در قرآن می‌فرماید: ”‌قُلْ إِنِّیَ أَخَافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ”‌‌(انعام ،15) یعنی ”‌بگو که از عذاب روز عظیم (یعنی قیامت) می‌ترسم که معصیت پروردگارم را انجام دهم”‌‌ و در آیه بعد می‌فرماید: ”‌مَّن یُصْرَفْ عَنْهُ یَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ وَذَلِکَ الْفَوْزُ الْمُبِینُ”‌‌(انعام ،16) یعنی ”‌کسی که از عذاب روز قیامت در امان بماند و از او عذاب برداشته شود پس به تحقیق به رحمت الهی وارد شده است که این سعادتمندی آشکار است”‌‌ و آنان که از معصیت پروردگار خویش اجتناب می‌کنند یقیناً خداوند از آنان راضی است که این رضایت سرچشمه از رضایت مخلوق به قضا و قدر پروردگار است به طوری که خداوند در قرآن می‌فرماید: ”‌خداوند از ایشان راضی است و آنان از خداوند راضیند که این رستگاری و سعادتمندی بزرگ است”‌‌ که ما نیز از خداوند می‌خواهیم در این روز ما را از کسانی قرار دهد که به فوز عظیم دست یافته‌اند…
وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ إِلَیْکَ
خدایا من را از مقربین در گاهت قرار بده؛ خدا نکند طوری زندگی کنیم که خدا به ما بگوید تو بنده من نیستی و ما را از درگاه ربوبی خودش دور کند و بگوید برو ؛ گاهی پدر به فرزند نا صالح خود می‌گوید ؛ برو تو دیگر فرزند من نیستی خدا هم گاهی به بنده خودش که غرق در معاصی شده است می‌گوید : از درگاه من دور شو که دیگر تو بنده من نیستی ! خدا کند که خدا به ما بگوید، تو بنده من هستی.

*تقوا موجب تقرب به ذات اقدس الـــهی
کسانی که به خداوند نزدیکترند و در پیشگاه او آبرومندند که تقوای الهی را پیشه کنند چرا که ”‌ان اکرمکم عند الله اتقکم”‌‌ خداوند در قرآن می‌فرمایدیعنی ”‌به درستی که گرامی‌ترین شما نزد پروردگار تقوا پیشه ترین شماست”‌‌ و اگر به واژه رسول ”‌اکرم”‌‌ صلی الله علیه و آله توجه کنیم و آیه ”‌ولکم فی رسول الله اسوه حسنه”‌‌ یعنی ”‌و برای شما در رسول خدا الگویی نیکو است”‌‌ را در نظر بگیریم می‌توانیم دریابیم که کسانی که می‌خواهند نزد خداوند آبرویی پیدا کرده و مقرب درگاه او گردند با توجه به آیه ”‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوای الهی را پیشه کنید و برای (رسیدن به خداوند) و آمدن به سوی او وسیله‌ای بیابید”‌‌ باید به آیه ”‌اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم”‌‌ یعنی ”‌خداوند و رسولش و برگزیدگان از ایشان (یعنی اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام) را اطاعت نمایید”‌‌ عمل نموده تا بتوانند جزء کسانی قرار گیر که مقرب درگاه الهی هستند. پس ما نیز از خداوند می‌خواهیم به حق لطف و احسانش ما را جزء کسانی قرار دهد که مقرب درگاه اویند.
بِإِحْسَانِکَ یَا غَایَةَ الطَّالِبِین
به حق احسانت خواسته‌های من را اجابت کن؛ ای کسی که غایت طالبین تویی! انسان وقتی از همه جا نا امید می‌شود، آخر کار در خانه خدا می‌رود و آن وقت دعا مستجاب می‌شود.

*راه شناخت استجابت دعـــــا
اگر می‌خواهی بدانی دعایت مستجاب می‌شود یا نه !؟ به دلت مراجعه کن اگر دیدی در گوشه دلت به کسی غیر از خدا هم امیدواری بدان که دعایت مستجاب نمی‌شود ولی اگر از همه نا امیدی و چشم دلت دست به دامن الهی است بدان که دعای تو مستجاب شده است . در حدیث آمده است که به عزت و جلالم قسم من قطع می‌کنم امید کسی را که به غیر من امید دارد. (کافی ج : 2 ص : 66 )

**نـماز سفــارش شــده در روز دهم مــــاه رمضــان
علامه مجلسى رحمه الله علیه در زادالمعاد در فصل آخر اعمال ماه رمضان؛ نماز روزهای ماه رمضان به شرح زیر نوشته است:
نمازشب یازدهم, دو رکعت,در هر رکعت حمد و بیست بار انااعطیناک الکوثر.

**اعمــال مشتــرک این مــاه پــر فیــض**

نخست:اعمــالى است که در هــر شب و روز این مــاه به جــاآورده مى شــود
1. بعد از هر فریضه قرائت دعای اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی… مستحب است.
سید بن طاوس از حضرت امام جعفر صادق و امام موسى کاظم ـ علیهماالسلام ـ روایت کرده که فرمودند: پس از هر نماز در ماه رمضان دعای ذیل را بخوانید:
اَللّـهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فِی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاَْخِرَةِ فَکُنْ لی، اَللّـهُمَّ اِنّی اَساَلُکَ فیـما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاََمْرِ الَْمحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، واجْعَلْ فیـما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّی عَنّی اَمانَتی وَدَیْنی آمینَ رَبَّ الْعالَمین
خدایا! در این سال و هر سال، تا زمانى که عمرم باقى است و در آسایش و گشایش روزى به سر مى برم، زیارت خانه ات ـ بیت الحرام ـ را نصیبم گردان. و مرا از درک موقف هاى گرامى و دیدن مکان هاى شریف و زیارت قبر پیغمبرت ـ که درودت بر او و آلش باد ـ محروم مکن.
و در برآوردن جمیع احتیاجات دنیا و آخرتم یارىام کن. اى خدا! از تو درخواست مى کنم هر آنچه از قضا و قَدَرت را که در شب قدر حتمى قرار دادى و دیگر برگشت و تغییرى نمى پذیرد، مرا از حجاج بیت الحرامت قرار دهى. حاجیانى که حجشان پسندیده، سعیشان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده و اعمال بدشان بخشیده شده است. و عمر طولانى در راه بندگى ات و روزىام را فراوان قرار ده و امانت ها و قرضم را ادا فرما.

2. بعد از هر فریضه، مستحب است خواندن دعای یاعلیُ یاعظیمُ یاغفورُ یارحیمُ انت الرَّبُّ العظیم.
یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا غَفُورُ یا رَحیمُ، اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ وَهُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ، وَهذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَکَرَّمْتَهْ، وَشَرَّفْتَهُ وَفَضَّلْتَهُ عَلَى الشُّهُورِ، وَهُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَیَّ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ، الَّذی اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، هُدىً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانَ، وَجَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ، فَیا ذَا الْمَنِّ وَلا یُمَنُّ عَلَیْکَ، مُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنَّ عَلَیْهِ، وَاَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
اى خداى بلند مقام, اى بزرگوار, اى آمرزنده,اى مهربان! تویى خداى بزرگ که هیچ مانندى ندارد و به گفتار و کردار خلق شنوا و بینا است. و این ماهى که مقامش را بلند گردانیدى و بر دیگر ماه ها کرامت و شرافت بخشیدى, و روزه اش را بر من واجب گردانیدى, ماه رمضان است.
ماهى که در آن قرآن را براى راهنمایى مردم و نشان دادن راه هدایت و جدا نمودن حق از باطل فرو فرستادى و شب قدر را در این ماه مقرر داشتى و نیز آن شب را بر هزار ماه برترى دادى; پس اى خداى صاحب منت که هیچ کس بر تو منت ندارد, در میان آن همه بندگانت که منت گزارده اى بر من منت گزار و از آتش دوزخ نجات بخش و به بهشت همیشگى داخل گردان! به حق رحمت بى پایانت اى مهربان ترین مهربانان

3.بنا بر فرمایش حضرت ختمی مرتبت، هرکس دعای اللهم ادخل علی اهل القبور… را بعد از هر نماز واجب بخواند حقتعالی گناهان او را میآمرزد.
اَللّـهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اَللّـهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اَللّـهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جائِعٍ، اَللّـهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ، اَللّـهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اَللّـهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ، اَللّـهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اَللّـهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ، اَللّـهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ، اَللّـهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ، اللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اَللّـهُمَّ غَیِّر سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، اَللّـهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ
اى خدا تو بر اهل قبرها نشاط و شادمانى عطا کن؛ فقیران را بى نیاز گردان؛ خدایا گرسنگان را سیر گردان؛ برهنگان را لباس بپوشان؛ خدا بدهى برهکاران را ادا فرما؛ سوگواران را دل شاد ساز؛ خدایا هر غریبى را به وطن باز رسان؛ هر اسیرى را آزادى بخش؛ خدایا فسادگران در کار مسلمانان را اصلاح فرما؛ بیماران را شفا عنایت کن؛ اى خدا به غناى خود جلو فقر ما را ببند؛ بدى هاى ما را به خوبى صفات خودت تغییر ده؛ خدایا دیَن ما را ادا فرما و نادارى ما را به دارایى و بى نیازى بدل گردان که تو بر هر چیز توانایى
4. بهترین اعمال شبها و روزهای ماه مبارک رمضان قرائت قرآن است.
5. در ماه مبارک رمضان هر سه روز یک ختم قرآن سنّت می باشد.
6.در این ماه دعا، صلوات، استغفار و لاالهالاالله بسیار باید گفت.
(مفاتیح الجنان/ 356 الی 358)

دوم: کـارهـایى که در شب هـاى ماه رمضـان بایـد به جـاآورد
1.افطار مستحب است بعد از نماز, صورت گیرد; مگر آن که ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعى منتظر باشند
2.با چیز پاکیزه و حلال و به دور از شبهات افطار نماید. و بهتر آن است که با خــرمــاى حــلال افطار کند تا ثواب نمازش چهارصد برابر گردد. اگر با خرما، آب، رطب، شیر، حلوا، نبات و با آب گرم، و یا هر کدام از این ها افطار کند، نیز خوب است.
3.هنگام افطار دعاهاى وارده در این باره را بخواند؛از جمله آن که بگوید:
اللهم لک صمت و على رزقک افطرت و علیک توکلت
خدایا براى تو روزه گرفتم و با روزى تو افطار مى کنم و بر تو توکل دارم. تا خدا ثواب هر کسى را که در این روز روزه داشته است، به او عطا کند، و اگر دعاى اللهم رب النور العظیم را که سید و کفعمى روایت کرده اند بخواند، فضیلت بسیار یابد.
و روایت شده که حضرت امیر المومنین على (علیه السلام) هر گاه مى خواست افطار کند مى گفت:
بسم الله; اللهم لک صمنا و على رزقک افطرنا, فتقبل منا انک السمیع العلیم.
به نام خدا. خدایا براى تو روزه گرفتیم و به روزى تو افطار کردیم؛ پس از ما قبول کن، زیرا که تو شنواى دانایى.
4.هنگام لقمه اول بگوید:
بسم الله الرحمن الرحیم; یا واسع المغفرة اغفر لى
به نام خداوند بخشاینده مهربان؛ اى که آمرزش باو گسترده است, بیامرز مرا. تا خدا او را بیامرزد
و در روایت آمده است که در آخر هر روز از روزهاى ماه رمضان، خدا هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد مى کند؛ پس از حق تعالى بخواه که تو را یکى از آن ها قرار دهد.
5.در وقت افطار ســوره قــدر بخواند.
6.در وقت افطــار صدقـه بدهد و سپس روزه داران را افطار دهد؛ اگر چه به چند دانه خرما یا شربتى آب باشد.
و از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) روایت شده کسى که روزه دارى را افطار دهد, مثل اجر آن روزه دار براى وى خواهد بود; بدون آن که چیزى از آن کم شود. و نیز از آنِ او خواهد بود ثواب کار نیکویى که به جا آورد آن افطار کرده که فرمود: مومنى که لقمه اى را در ماه رمضان به مومنى بدهد، حق تعالى براى او اجر کسى را مى نویسد که سى بندهء مومن آزاد کرده باشد و نیز از آن او است نزد حق تعالى یک دعاى پذیرفته شده.
7. در هر شب خواندن هزار مرتبه انا انزلناه آمده است.
8.اگر ممکن باشد در هر شب صد مرتبه حم دخان را بخواند.
9.در هر شب از ماه رمضان دعاى افتتاح بخواند.
10. در روایت آمده که هر کس در هر شب از ماه رمضان سوره انا فتحنا را در نماز مستحبى بخواند آن سال حفاظت مى گردد. و از اعمالى که مستحب است در شب هاى ماه رمضان به جا آورده شود، خواندن هزار رکعت نماز در سرتاسر این ماه است.و این مطلب را عالمان بزرگ و فقیهان وارسته در کتاب هاى خود اشاره کرده و نوشته اند.
(مفاتیح الجنان /360 الی 361)

ســوم: کارهاى مربوط به سحرهاى ماه مبارک رمضان است و آن چند کار است
1.سحرى خوردن, و سحرى را ترک نکند, اگر چه با یک دانه خرماى یا یک لیوان آب باشد. و بهترین سحرها سویق یعنى قاووت و خرما است. و در خبر آمده که حق تعالى و ملائکه صلوات مى فرستند بر کسانى که در سحرها استغفار مى کنند، و سحرى مى خورند.
2.سوره انا انزلناه در وقت سحرها بخواند، که هر کس این سوره را در وقت افطار کردن و سحر بخواند گویى ثواب کسى را دارد که در راه خدا در خون خود بغلتد.
3.بخواند دعاى شریفى را که از حضرت امام رضا(علیه السلام) نقل شده که فرموده اند: این دعایى است که حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) در سحرهاى ماه رمضان دعــاى سحــر مى خواندند.
4.قرائت دعای «اللهم انی اسئلک من بهائک بِاَبْهاهُ و کل بهائک بَهِیٌّ… » در سحرهای ماه مبارک رمضان
5.خواندن دعای پر فیض ابوحمزه ثمانی در سحرهای ماه مبارک رمضان
(مفاتیح الجنان / 373 الی 376)

…..التـمـاس دعـــــــــا…..