از آن میکروب‌های خطرناکی است که کافی است به بدن نفوذ کند و مراقبش نباشی تا تبدیل به غده‌ای سرطانی و بدخیم شده و بعدش هم متاستاز و مختل شدن همه اعضای کلیدی و نهایتا مرگ! ارتجاع را می‌گویم. همان میکروبی که بزرگ‌ترین دشمن درونی هر انقلاب است که اتفاقا مخصوص همین جوامع انقلاب است که رشد می‌کند، تکثیر می‌شود، نفوذ می‌کند، بیماری می‌آورد و بیماری اش هم واگیردار است. شاید اگر بگویم این جملات اخیر از رهبر انقلاب اسلامی ایران است کسی مانند من تصورش را نکند که این هشدار جدی درخصوص بیماری خطرناک ارتجاع برای سال 1373 یعنی بیست و چند سال قبل است و امروز مشابه همان صحبت‌ها، همان نگرانی‌ها و همان هشدارها بعد از سه دهه. همه اینها یعنی بیماری خطرناک واگیردار ارتجاع را باید جدی گرفت، حتی شده دست از کارهای پیش پا افتاده سطحی شست و به فکر بستری و جراحی کردن این بیمار افتاد. اما قبل از هر اقدامی باید ماهیت این ارتجاع را فهمید و ابعاد و ویژگی‌ها، علائم و مصادیق، منافذ و ناقلان و عواقب و عوارض آن را شناخت تا بتوان بعد از تشخیص و آگاهی کامل، به‌دنبال درمان و علاج آن بود. با یک جست‌وجوی ساده در بیانات رهبر انقلاب به‌راحتی می‌توان همه ابعاد، نکات و دقایق این موضوع را احصاء کرد و به معرفتی دقیق و عمیق درباره آن رسید که در چند بند دسته‌بندی می‌شود.

یکم: اصل و ماهیت ارتجاع
ارتجاع یعنی رجوع و رجعت، یعنی بازگشت و برگشت اما بازگشت از کجا و به کجا؟ از همین چند کلمه کوتاه می‌توان فهمید ارتجاع درخصوص فرد یا افرادی است که راه درستی را طی کرده‌اند و اکنون از مسیر خارج شده و در راه بازگشت به همان مبدا اولیه هستند؛ یا پشیمان شده‌اند یا منحرف یا غافل. درواقع این بیماری ارتجاع مخصوص کشورها و ملت‌هایی است که با حرکتی عظیم، یک‌قدم به جلو برداشته‌اند و به تعبیر امروز، انقلاب کرده، به‌جایی رسیده و خود را به خدا نزدیک کرده‌اند و خدای متعال به آنان انعام کرده است . ارتجاع در این مفهوم بزرگ‌ترین دشمن درونی انقلاب‌هاست که باعث سست شدن، توقف یا بازگشت قطار انقلاب از مسیر اصلی خود می‌شود و کار ویژه و اثر این ارتجاع می‌شود تجدیدنظر در اهداف و تغییر در آرمان‌ها یا به تعبیری دیگر ارتجاع یعنی بازگشت اعتقاد، فکر، نگاه و کنش انقلابیون از جامعه و راه انقلابی به نظام و جامعه پیش از انقلاب. ارتجاع مولود بیزاری آرمان‌خواهان از آرمان‌هاست، بیزاری از عدالت‌خواهی، آزادی‌خواهی، عزت‌طلبی و پیشرفت؛ هرچند این ارتجاع، جامه و ظاهری متجددانه و رو به جلو داشته باشد اما در حقیقت باطنش ارتجاع، کهنگی، پوسیدگی و کهنه‌پرستی است . گاه ارتجاع خود را پشت تابلویی که روی آن با خطی زیبا و چشم‌نواز نوشته شده است «اصلاح‌طلبی» پنهان می‌کند تا اهداف انقلابی را در هر حوزه‌ای اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی امنیتی و نظامی دستکاری و منقلب کند و به‌جای اصلاح، ارجاع‌شان دهد به همان نگاهی که دشمنان انقلاب و دنیای تحت پنجه شیطان می‌خواهد و گاه پشت نقاب روشنفکری و تجددطلبی با شعارهایی مثل جهانی‌شدن، واقع‌بینی متجددانه و پیوستن به نظام نوین جهانی دلبری می‌کند اما ارتجاع در نگاه اسلام انقلابی همان ارتداد است، همان بازگشت از صراط ایمان به راه کفر، همان مصداق «ذلک بانهم آمنوا ثم کفروا» است.
دوم: منافذ و ناقلان بیماری ارتجاع
میکروب ارتجاع از راه‌های گوناگونی به بدن انقلاب و انقلابیون منتقل می‌شود که به سرعت هم تکثیر و شیوع پیدا می‌کند. ارتجاع بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین هدف دشمنان انقلاب بعد از ناکامی و ناتوانی در مهار حرکت انقلابی و پیشروی ملت است و در این راه اصلی‌ترین برنامه‌های دشمن را می‌توان در تلاش برای دسترسی و تسلط به اتاق فرمان انقلاب، حفظ حداکثری ساختارهای قبلی رژیم‌های فاسد و اکتفا به رفرم‌ها و اصلاحات سطحی و نمایشی، بازسازی نیروهای بومى خود در کشور، تلاش برای خریدن برخی افراد و گروه‌ها، سرد کردن، مایوس کردن یا درگیر کردن مردم با مسائل حاشیه‌ای و فرعی، تطمیع، تهدید یا حتی ترور، جعل شعارهای انحرافی در جهت تغییر ماهیت جنبش‌ها، تلاش برای سازش پشت‌پرده با برخی خواص و… دانست.
سوم: علائم و نشانه‌های بیماری ارتجاع
بیماری خطرناک ارتجاع را می‌توان با معاینه و رصد علائم و نشانه‌های اصلی آن شناسایی کرده و تشخیص داد که در این میان بعضی از علائم با پیچیدگی‌های عمیقی همراه هستند که تشخیص را دشوار‌تر می‌کنند و برخی دیگر را می‌توان به‌راحتی مشاهده و دریافت کرد. ازجمله علائم و نشانه‌های ارتجاع در جوامع انقلابی و به‌طور مشخص در انقلاب اسلامی ایران می‌توان به حرکت به سمت اشرافی‌گری، دلسپردگی به طبقات مرفه و زیاده‌خواه و بی‌توجهی به طبقات ضعیف، تکیه و امید به بیگانگان داشتن، عوض شدن راه و مسیر انقلاب، تغییر در اهداف با شعار اصلاحات و نواندیشی و ترویج گفتمان‌هایی چون تمام‌شدن دوران عدالت‌خواهی و مبارزه‌ با سرمایه‌داری و آرمان‌خواهی و تبری و تولای سیاسی، به‌دنبال معامله‌گری در دنیا و بازی‌های متداول سیاسی‌بودن، ترویج فساد و تردید، غلبه سرگرمی‌های فاسد و بی‌تفاوتی یا بیزاری نسبت به آرمان‌ها و دنیاطلبی و اشرافی‌گری نزد خواص و مردم اشاره کرد.
چهارم: عوارض و پیامدها
ارتجاع در اصل بازگشت به شرایط و ویژگی‌های رژیم ماقبل انقلاب است همان مولفه‌هایی که وجود آنها در کنار خلأ و نبود آرمان‌ها و اهداف و ویژگی‌های مطلوب اصلی‌ترین منشأ و مولد جریان جنبش و نهضت در آن جامعه بوده است. خداوند در قرآن یکی از بارزترین نمونه‌های مرتجعان را قوم بنی‌اسرائیل معرفی می‌کند که بعد از حرکت به‌سوی اهداف و آرمان‌های مقدس، از مسیر خود منحرف و منقلب می‌شوند و ارتجاع را در قوم یهود رقم می‌زنند که درنهایت مورد لعن، عذاب و نفرین خداوند واقع می‌شوند. پیشینه تاریخی ارتجاع در جوامع اسلامی هم به صدر اسلام بازمی‌گردد جایی که انقلابیون اصلی و ملازمان نزدیک پیامبر اسلام(ص) بعد از رحلت ایشان، در طی مسیر انقلابی خود دچار تردید، استحاله و انحراف می‌شوند و به سمت نشانه‌ها و ویژگی‌های قبل از انقلاب و در تضاد با مبانی و اصول اسلام بازمی‌گردند. رهبر انقلاب معتقد است ارتجاع در صدر اسلام نتایجی دربر داشت که جداشدن برخی خواص از امیرالمومنین و جنگ علنی با امام زمان و حتی به شهادت رساندن امام‌حسین(ع)، اهل‌بیت و اصحابش در واقعه کربلا از نتایج و پیامدهای همین مساله ارتجاع است. ارتجاع همه دستاوردها و تلاش‌های انقلاب را بر باد می‌دهد و با تجدیدنظر و اصلاح در اصول و مبانی، راه و مسیر اصلی انقلاب را تفسیر و تاویل جدیدی می‌کند تا بتواند به شرایط ماقبل انقلاب بازگردد. هرچند ارتجاع به‌واسطه پیچیدگی و باطنی‌بودنش بتواند برای مدتی ظاهر انقلابی انقلاب را حفظ و بازگشت و انحراف خود را پوشش دهد اما درنهایت نشانه‌های ظاهری این غده سرطانی برای همه آشکار می‌شود. ارتجاع از آن میکروب‌های خطرناکی است که کافی است به بدن نفوذ کند و مراقبش نباشی تا تبدیل به غده‌ای سرطانی و بدخیم شده و بعدش هم متاستاز و مختل شدن همه اعضای کلیدی و نهایتا مرگ…

سرمقاله روزنامه فرهیختگان-3/12/1396

ماجرای ناآرامی‌هایی که عناصر منتسب به یکی از فرقه‌های صوفیه در یکی از محلات شمال شهر تهران به راه انداختند، مهم‌ترین محورهای رسانه‌ها را به خود اختصاص داده است. اندک مطالعه‌ای آشکار می‌سازد که سران این فرقه تا چه میزان به رژیم ستمشاهی وابستگی داشته‌اند و هیچ‌گاه همراه واقعی ملت ایران نبوده‌اند. اما بررسی دقیق‌تر ماجرا این احتمال را تقویت می‌کند که هرچند در ویترین کار عناصر درویش حضور دارند و به بهانه تعصب فرقه‌ای این تجمعات شکل‌گرفته است، اما در واقع هدایتگران پشت‌صحنه حادثه بسیار بزرگ‌تر از چند نفر از اراذل‌واوباش گمراه هستند. نوع توحش رخ‌داده در این حادثه در کنار سلسله حوادث چند ماه اخیر در حمله به مساجد و حسینیه‌ها – که در ظاهر از سوی یکی از شومن‌های شبکه‌های ماهواره‌ای هدایت می‌شود- نشان می‌دهد سرویس‌های اطلاعاتی دشمن و گروهک‌های تروریستی ضدانقلاب به هدایت این التهابات بی‌ارتباط نیستند. حمایت از دزد توسط فرقه‌ای که مدعی فقراست رسواکننده پشت پرده منحرفین در مکتب تشیع است.
به‌بیان‌دیگر می‌توان گفت تروریست‌های کهنه‌کار این بار نقاب فرقه‌ای بر صورت زده‌اند تا در این پوشش جدید بتوانند همان کارنامه سیاه سابق را تکرار کنند. بدون شک اگر نهادهای ذی‌ربط خصوصاً وزارت اطلاعات که مأموریت رصد و پایش جریان‌های تروریستی نفاق، سلطنت‌طلب و تکفیری را بر عهده دارند، اندکی بیشتر مداقه نمایند، ردپایی از چنین گروهک‌هایی در عناصر میدانی و هدایتگر فرقه ضاله‌ای که این بلوا را به پا کرده بود، پیدا خواهد کرد.
درعین‌حال نوع مدیریت بحران و مواجهه با التهاب نیز قابل‌تأمل و بررسی است. هرچند خویشتن‌داری نیروهای انتظامی در برابر توحش اوباش، بهانه را -از آنان که منتظر کوچک‌ترین خطای نهادهای امنیتی کشورند تا جای شهید و جلاد را عوض کنند- گرفت، اما باید دانست که تأمین امنیت پایدار مؤلفه‌های گوناگونی دارد و از جمله آن امتناع از آغاز بی‌ثباتی است. ماجرای قداره‌کشی و عربده‌جویی اوباش فرقه‌ای در ماه‌های اخیر مسبوق به سابقه است. طبعاً انتظار می‌رفت که نهادهای ذی‌ربط مانع از شکل‌گیری مجدد آشوب از سوی همان عناصر معلوم‌الحال گردند.
اگر اراذل‌واوباش این فرقه میدان را برای التهاب‌آفرینی مهیا ببینند و در خیابان‌های شهر جولان دهند، چه‌بسا اغتشاشگری به الگویی برای باج‌گیری همه فرقه‌های تبهکار تبدیل شود و هیچ بعید نیست که عصبیت‌های فرقه ای ، کشور را به‌سوی تکرار شدن وضعیتی مشابه برخی سرزمین‌های بحران‌زده منطقه سوق دهد. بدون تردید با مسئله «امنیت ملی» نمی‌توان «شوخی» کرد و اگر کسانی هم به دلایل سیاسی یا خانوادگی قصد مماشات با فرقه‌های تبهکار را دارند، باید بدانند که در حال پهن کردن فرش قرمز زیر پای تروریست‌های کهنه‌کار هستند و البته مماشات کنندگان باید هزینه تصمیمات خود را خودشان پرداخت کنند.
اکنون واضح شده که فرقه‌های گمراه اگر تا پیش‌ازاین تنها با «ایمان» مردم خصومت داشته‌اند، ازاین‌پس قصد «جان» آنها را نیز کرده‌اند. با هیچ توجیهی – حتی اگر به شخص خاصی در فلان انتخابات رأی داده باشند- نمی‌توان و نباید این بستر بی‌ثباتی و تهدید امنیت ملی را نادیده گرفت. مسئولان امنیتی و اجرایی باید حفظ جان و آرامش مردم را اولین اولویت خود دانسته و اجازه جولان داعشی‌های فرقه‌ای را ندهند. البته تاوان خون مظلومان انتظامی و بسیجی که در این ماجرای تلخ بر زمین ریخت نیز باید بر اساس اصول شرعی و قانونی اخذ شود.
مردم نیز باید خود را در حفظ امنیت جامعه و شهر خود سهیم بدانند و مانع از تقویت جریان‌ها و فرقه‌های تبهکار شوند.

سرمقاله روزنامه جوان-1396/12/3

حضرت آیت الله عبدالله جوادی آملی دامت برکاته استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم در درس تفسیر (۱۳۹۶/۱۲/۲)  خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، گفت: آنچه در پیشرفت انسان مؤثر است کوثر است نه تکاثر؛ منافقان در صدر اسلام برای عوام فریبی از سوگند دینی استفاده می کردند تا کار خود را پیش ببرند و به جای کوثر دنبال تکاثر بودند.

وی افزود: قرآن کریم پایه ترقی را عقیده، ایمان و معرفت صحیح می داند، قرآن می فرماید انسان لرزان است مگر این که دین را بشناسد، آگاه شود، به آن عمل کرده و از دین حمایت کند، برای داشتن این پایگاه باید سلامت فطرت را حفظ کرد.

مفسر برجسته قرآن کریم اظهار داشت: انسان تا معرفت شناسی و باور و توحید صحیح نداشته باشد پایگاه نداشته و زیر پای او لرزان است و نمی تواند دین را حفظ کند، مؤمن چون پایگاه ثابتی دارد طوفان ها او را تکان نمی دهد اما غیر مؤمن حتی خود را نمی تواند حفظ کند.

وی ادامه داد: شیطان پایگاه اعتقادات و دین را انکار می کند و می لرزاند، یکی از ترفندهای سیاسی منافقان هماهنگی با دشمنان اسلام است، منافقان دشمنی مشترکی با بیگانه ها علیه اسلام دارند و تحت تولی آن ها هستند.

حضرت آیت الله جوادی آملی با بیان این که رهبری شهوت و غضب را باید عقل عملی بر عهده گیرد، ابراز داشت: رهبری وهم و خیال نیز بر عهده عقل نظری است یعنی هرچه در ذهن انسان می آید ابتدا باید به عقل مراجعه کند، اگر غرائض تحت رهبری عقل باشند تعدیل می شود؛ دین نمی گوید که انسان این قوا را تعطیل کند بلکه توصیه بر تعدیل دارد.

وی عنوان کرد: شیطان به وسیله این قوا انسان را به مکروهات، گناهان صغیره و کبیره و در نهایت به کفر می کشاند، پایان معصیت و تحت ولایت شیطان قرار گرفتن کفر است، انقام ذات اقدس اله از این انسان فراموش کار می گیرد این است که انسان خود را فراموش می کند یعنی به همه چیز جز خود فکر می کند و تمام تلاش و کوشش انسان در این شرایط این است که برای دیگران تلاش می کند و خود را فراموش خواهد کرد، چنین شخصی در عذاب است و خود نمی داند.

مفسر برجسته قرآن کریم خاطرنشان کرد: اگر کسی خدا را فرموش کرد خدا کاری می کند که انسان از یاد خودش غافل شود، اولین گامی که انسان را می لغزاند فراموشی خدا است در قرآن به احکام دستور داده شد اما آنچه تأکید می کند که بایدبسیار باشد یاد خدا است البته تنها این نیست که انسان با تسبیح ذکر بگوید، این که تأکید شده که هرکاری با نام خدا آغاز شود از همین باب است یکی از مصادیق ذکر کثیر تسبیح حضرت زهرا(س) است

وی اخلاق را علمی دقیق و عمیق و غیر از موعظه دانست و اضافه کرد: اخلاق این است که انسان نفس و قوای آن را بشناسد و کیفیت ارتباط آن ها را بداند، فقه جهاد اصغر را تأمین می کند اما اخلاق جهاد اکبر را فرماندهی می کند و تأمین ابد را آموزش می دهد البته اخلاق بدون معرفت نفس شدنی نیست.

یکی از شیوه‌های منافقین درصدر اسلام ضربه وارد نمودن اقتصادی به اهل‌بیت پیامبر و جلوگیری نمودن از قدرت اقتصادی آنها بود. غصب فدک از فاطمه زهرا «علیها السلام» یکی از مظاهر به‌کارگیری این شیوه می‌باشد.

حضرت زهرا «علیها السلام» در برابر این خیانت منافقان ساکت نماند و از راههای مختلف در احقاق حق خود کوشید.
یکی از متین‌ترین راهها، استدلال حضرت و ارائه ادّله و بیّنه (گواهی شهود) جهت برگرداندن مالکیت فدک به خود بود.
ولی از آنجا که سیاستمداران حرفه‌ای قدرت طلب در رأس حکومت قرار گرفته بودند هیچ‌یک از دفاعیات حضرت زهرا «علیها السلام» مثمر ثمر نبود و همچون خلافت و حکومت اهل‌بیت فدک نیز در دست نااهلان و فریبکاران باقی ماند.
علامه ابومنصور طبرسی (متوفّی 588 ه. ق) در کتاب احتجاج، و علی بن ابراهیم از امام صادق «علیه السلام» نقل می‌کنند که فرمود:
هنگامی که بیعت با ابوبکر پایان یافت و امر خلافت او بر مهاجران و انصار استقرار گرفت و سامان یافت ابوبکر مأمورین خود را به فدک فرستاد تا نماینده فاطمه «علیها السلام» را از سرزمین فدک اخراج نماید و این دستور اجرا شد.
اینک در اینجا در رابطه با فدک به مطلب زیر توجه کنید:
هنگامی که فاطمه «علیها السلام» از دستور ابوبکر اطلاع یافت نزد ابوبکر رفت و فرمود:
چرا مرا از ارثی که پدرم رسول خدا «صلی الله علیه وآله» برایم گذاشته باز می‌داری، و وکیل و نماینده مرا از فدک خارج نموده‌ای؟! با این که رسول خدا «صلی الله علیه وآله» آن را به فرمان خدا، ملک من نمود.
ابوبکر گفت: برای گفته‌های خودت شاهد بیاور (که رسول خدا فدک را ملک خاص تو نمود.)
فاطمه «علیها السلام» رفت و اُمّ‌ایمن (از بانوان بسیار مورد احترام رسول خدا) را بعنوان شاهد نزد ابوبکر آورد.
ام‌ایمن به ابوبکر گفت: گواهی نمی‌دهم مگر اینکه (در مورد اعتباری که دارم) به گفته رسول خدا«صلی الله علیه وآله» در شان من، به تو استدلال کنم، تو را به خدا سوگند می‌دهم آیا نمی‌دانی که رسول خدا «صلی الله علیه وآله» فرمود:
« اِنَّ اُمَّ اَیْمَنٍ اِمْرأةٌ مِنْ اَهْلِ الْجَنَّةِ »
«ام‌ایمن، بانوئی است که البته از اهل بهشت است.»
ابوبکر گفت: آری می‌دانم که پیامبر «صلی الله علیه وآله» چنین فرمود.
ام ایمن گفت: گواهی می‌دهم که خداوند به رسول خدا «صلی الله علیه وآله» این آیه را وحی کرد:
«و آتِ ذَالْقُرْبی حَقَّهُ»
«و حق نزدیکان را بپردازد.» [1] 
پیامبر «صلی الله علیه وآله» پس از نزول این آیه و فرمان خدا، فدک را به فاطمه «علیها السلام» واگذار نمود.
سپس حضرت علی «علیه السلام» نزد ابوبکر آمد و عین این مطلب را گواهی داد. برای ابوبکر ثابت شد که فدک ملک شخصی فاطمه «علیها السلام» است، بر همین اساس، نامه‌ای (قباله‌ای) در مورد رد فدک به فاطمه «علیها السلام» نوشت و به فاطمه «علیها السلام» داد.
عمر بن خطاب وقتی که از جریان آگاه شد، با ابوبکر ملاقات کرد و گفت: این نامه چیست؟
ابوبکر گفت: فاطمه «علیها السلام» ادعا کرد که فدک مال من است، و برای صدق ادعای خود ام‌ایمن و علی «علیه السلام» را به عنوان شاهد و گواه آورد، و من بر این اساس آن نامه را درباره رد فدک فاطمه «علیها السلام» نوشتم و به او دادم.
عمر نزد فاطمه «علیها السلام» رفت و آن نامه راگرفت و پاره پاره کرد و گفت: فدک فیی‌ء (ثروت بدست آمده بدون جنگ از دست کافران) است و مال همه مسلمین می‌باشد.
و اوس بن حدثان و عایشه و حفصه گواهی می‌دهند که رسول خدا «صلی الله علیه وآله» فرمودند:
«اِنَّا مَعاشِرَ الاَنْبیاء لا نُوَّرِثُ، ما تَرَکْناهُ صَدَقَةٌ»
«ما گروه پیامبران، ارث نمی‌گذاریم، آنچه را گذاشته‌ایم صدقه و برای عموم است»
و در مورد شهود، علی علیه السلام» شوهر فاطمه «علیها السلام» است و به نفع خود گواهی را استوار کرده (پس قبول نیست) اما ام‌ایمن، بانوی درستکاری است، اگر شخص دیگری با او گواهی دهند، به آن توجه می‌کنیم و نظر می‌دهیم!!
فاطمه «علیها السلام» در حالی‌که سخت اندوهگین بود از نزد ابوبکر و عمر، دور شد. [2] .

[1] اسراء/ 26.
[2] ترجمه بیت‌الاحزان/ شیخ عباس قمی/ ص 175.

منبع: فرهنگ فاطميه الفباي شخصيتي حضرت زهرا عليهاالسلام , مهدي نيلي‌پور.

روضه‌خوانی حاج محمود کریمی مراسم عزاداری شب شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در حضور رهبرمعظم انقلاب.

ادامه »

ادامه »

از دیدگاه ‌ها و زوایای مختلفی به دولت نگریسته شده؛ برخی آن را ابزار سلطه یک طبقه بر سایر طبقه ‌ها، برخی آن را کانون مبارزه طبقاتی، برخی آن را دارای استقلال نسبی از طبقات، برخی دیگر آن را ابزار حفظ تعادل در نظام اجتماعی و… دانسته‌ اند. از هر دیدگاه و زوایه ‌ای که به دولت بنگریم، یک واقعیت بسیار مهم این است که بخش مهمی از مسائلی که در هر جامعه‌ ای طرح و حل می‌ شود، وابسته به ماهیت دولت، کیفیت سیاست‌ ورزی از سوی آن و بویژه معادله‌ و رابطه آن با نیروهای سیاسی و اجتماعی است. به عبارتی، دولت در هر جامعه ‌ای، بازیگری است که در بستری اقدام می ‌کند که در آن با حساسیت ‌ها، انتقادها، رقابت‌ ها و حتی تخریب‌ های رقیبان، منتقدان و مخالفان روبرو است. نکته مهم این است که این مسائل که محصول کیفیت رابطه ‌ی دولت با نیروها و نخبگان سیاسی و اجتماعی است، نباید به اندازه‌ ای برجسته و بر آنها تأکید شود که قدرت دولت به جای آنکه صرف رتق و فتق امور و پیشبرد توسعه ‌جامعه شود، درگیر این قبیل مسائل شود. هرچند در اینجا منظور این نیست که باید از انتقاد نسبت به دولت و سیاست‌ های آن جلوگیری شود، بلکه منظور این است که این قبیل مسائل نباید آنچنان مهم شود که به جای توجه به کارآمدی دولت، این دستگاه گرفتار مسائل و نگاه ‌های سیاسی و بی ‌ثمر شود. واقعیت آن است که انتقاد، رقابت و… اگر در راستای کارآمدی و توفیق در حل مشکلات باشد، بسیار مفید و سازنده است، اما اگر بهانه ‌ای برای مچ‌ گیری و به گل نشاندن ماشین سیاسی دولت و قوه‌ حرکتی آن در حوزه اقتصاد باشد،‌ در آن صورت، انتقاد، رقابت و… از مسیر صحیح و منطقی خود خارج شده و دچار بدکارکردی(disfunction) شده است.

البته این موضوع یک طرفه نیست و دولت نیز باید از طرح مسائل حاشیه ای و فرعی به معنی سرپوش گذاشتن بر واقعیت های جامعه پرهیز کند. سخنانی از قبیل آنچه رئیس جمهور محترم در روز 22 بهمن مطرح کرد نه تنها کمکی به حل مسائل اصلی مردم نمی کند بلکه زمینه تحریک جریانات سیاسی برای به انحراف کشیدن موضوع را فراهم می کند و لذا خود دولت هم از این دست اظهارات متضرر می شود چرا که بخش زیادی از انرژی دولت که باید صرف کارآمدی او شود به مسائل حاشیه ای معطوف می شود.

همانگونه که قبلاً نیز اشاره کرده ‌ایم، در کشور ما معمولاً مرز میان رقابت و مصلحت و همچنین، انتقاد و تخریب چندان مشخص نیست و گاهی آنچه که انتقاد خوانده می ‌شود، چیزی جز تخریب نیست و یا اینکه به بهانه‌ رقابت سیاسی، در عمل مصالح کلان کشور و نظام مورد تهاجم قرار می ‌گیرد. به عبارتی، در بحث و انتقاد از دولت‌های مختلف و سیاست ‌های آنها در برهه ‌های مختلف، همواره جانب انصاف رعایت نشده و حجم تخریب ‌ها و حملات بیش از انتقادهای سازنده و پیشنهادهای کارشناسانه بوده است، به گونه ای که همین مسأله، خود عاملی برای اتلاف انرژی و ظرفیت دولت ها بوده است.

اکنون که مهمترین مسأله کشور، ارتقای کارآمدی و توفیق در حل مسائل و مشکلات زندگی روزمره‌ مردم است، نخبگان سیاسی به جای توجه به این مسأله، افکار عمومی را کانونی برای مبارزه سیاسی می‌ دانند که به هر طریق ممکن باید توسط آنها فتح شود. از این‌رو، نگاه نخبگان و جریان های سیاسی، بیش از آنکه در راستای کمک به برای حل مشکلات باشد، سیاسی و انتخاباتی است؛ برخی از اصلاح طلبان علی‌ رغم حمایت های متعدد از دولت و نقش آفرینی تعیین کننده در روی کارآمدن آن، اکنون معتقدند که ضعف ها و ناکارآمدی های دولت نباید به پای آنها نوشته شود و بنابراین، باید هر چه زودتر راه خود را از دولت جدا کنند. اصولگرایان نیز که دولت را وابسته به جریان اصلاحات و رقیب خود می دانند نشانه هایی جدی از کمک به دولت در این قضیه مشاهده نمی شود.

در مجموع به نظر می رسد که کیفیت رابطه جریان های سیاسی و دولت، مطلوب نبوده و این موضوع به هیچ وجه به صلاح کشور نیست؛ زیرا از یک سو کشور اکنون درگیر فضای انتخاباتی نیست و نباید همه‌ مسائل را جریانی، سیاسی و انتخاباتی دید و از سوی دیگر، باید دقت کرد که مسأله اصلی کشور اکنون چیست. آنگونه که واقعیت‌ ها نشان می ‌دهد و مقام ‌های رسمی کشور نیز در اظهارنظرهای متعدد خود بیان کرده‌ اند، اقتصاد و مسائل معیشتی مردم، اکنون مهمترین مسأله‌ کشور و نیازمند پاسخ درخور و انجام اقدامات مقتضی برای کاستن از بار مشکلاتِ این حوزه است. درواقع، اگر رسالت اساسی نخبگان را تلاش برای حل مشکلات کشور بدانیم، اکنون بر همه نخبگان فرض است که بدون توجه به مسائل جناحی و سیاسی، برای حل و رفع چالش‌ های موجود در کشور به دولت کمک کنند.

آنچه که در این میان بر ضرورت و اهمیت این بحث می ‌افزاید این است که افکارعمومی، کارآمدی و موفقیت دولت را کارآمدی و موفقیت نظام و مجموعه نخبگان سیاسی کشور می ‌داند و از این‌ رو،‌ چنانچه ضعف و نقص در عملکرد دولت موجب نارضایتی، ناامیدی و بدبینی مردم شود، افکارعمومی علاوه بر دولت، کلیت نظام و همه جریان های داخل آن را نیز مقصر می داند. بنابراین، ضرورت، عقلانیت و در عین حال، مصلحت سیاسی ایجاب می‌ کند که جریان ‌ها و نخبگان سیاسی، کارآمدی و تلاش برای حل مشکلات را سرلوحه‌ تلاش ‌ها و اقدامات خود قرار دهند و رابطه‌ خود با دولت را بر مبنای این متغیر مهم تنظیم کنند. درواقع، به منظور تلاش هم ‌افزایانه و افزایش سرعت و کارآمدی در حل مشکلات موجود در کشور، نخبگان و جریان ‌های مختلف سیاسی باید اندکی در نوع نگاه خود به سیاست ورزی تغییر ایجاد کنند و آن را نه به عنوان کانونی برای مبارزات سیاسی و جریانی، بلکه به عنوان قوه‌ محرکه‌ ای که باید چرخ‌های فروخفته‌ اقتصاد کشور را به جریان اندازد، نگاه کنند در عین حال به نظر می رسد که بیش از همه، بر دولت فرض است که زمینه های لازم برای بهره‌ گیری از همکاری و ظرفیت های مجموعه نیروهای کشور را فراهم کند.

منبع: سایت بصیرت

به اطلاع طلاب گرامی می رساند؛ پیرو برگزاری مراسم سوگواری شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها به زبان انگلیسی توسط حجت الاسلام و المسلمین سکالشفر در روز دوشنبه 30 بهمن 1396 ساعت 19 الی 20، در جامعه المرتضی، این امکان فراهم گردیده است که طلاب محترم حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور بتوانند از این جلسه به صورت برخط (آنلاین) بهره مند گردند. در ضمن امکان استفاده از جلسه به صورت برون خط (آفلاین) نیز فراهم می باشد.
براي شركت به صورت آنلاين در این جلسه مي توانيد از طريق  ذيل اقدام نماييد

شبکه کوثرنت>>  سامانه‌ها>>   سامانه سیما>>   درسهای موجود>> مرکز آموزشهای غیرحضوری (فرهنگی)>>   جلسه سوگواری شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها به زبان انگلیسی>>

▬ در زندگی هر سیاستمداری موقعیت‌هایی پیش می‌آید که طی آن‌ها احساس می‌کند که باید خطاهای ادراکی ناشی از وفور دیدگاه منفی در کشور را اصلاح کند. وقتی ملتی از مواجهه مستقیم با دشمن بیرونی فراغت می‌یابد، یا احساس کاذبی از فراغت نزد برخی پدید می‌آید، منازعات و حرف و حدیث‌ها به سمت و سوی درون معطوف می‌شود. ما به قرینه رویداد تاریخی فروریزی امپراتوری روم پس از فراغت از مناقشات خارجی، به این عارضه تخریب درونی، «سندرم زوال امپراتوری روم» اطلاق می‌کنیم. آگاهی بموقع سیاستمداران، از این وضعیت «خودتخریبی» می‌تواند نقش بسزایی در کنترل و محدودسازی پیامدهای منفی ناشی از آن‌ها داشته باشد. سیاستمدار می‌تواند این مشکلات و علائم را تشخیص دهد، نسبت به این علائم هشدار دهد، و سمت‌وسوها را اصلاح کند.

▬ وقتی «خودتخریبی» به جای مکانیسم‌های دفاعی درست قرار می‌گیرد، نتایج کارها و عملکردها و نهادها و سازمان‌ها، در سطحی پایین‌تر از حد انتظار قرار می‌گیرد. در هر شرایطی، نتایج عملکردهای نهادی و سازمان‌های مستقر، به عنوان معیار اندازه‌گیری و چوب محک «اعتدال حکمرانی» تلقی می‌شود. هنگامی که به طور پیوسته عملکردهای نهادهای مختلف، ضعیف‌تر از حد انتظار است، باید بدانیم که مشکل از یکی دو نهاد عملیاتی کشور نیست، بلکه یک عمق اخلاقی دشواری‌آفرین در کار است. در واقع، این سبک و طرز فکر و اندیشه است که سیاست را در سطح نهادی به لکنت می‌کشاند. در این حالت، باید ریزبینی‌های فرهنگی را فعال و گسترده کنیم. اینجا چند نکته هست؛ یکی آن که باید رسم زود قضاوت کردن را برانداخت. یکی از اشتباهات رایج بین اغلب نخبگان و تشکل‌های سیاسی در شرایط «خودتخریبی»، سبک شمردن «قضاوت» است؛ و در وضعیت سبک شمردن «قضاوت»، ساده‌ترین کار، «منفی‌بافی» است. برای «منفی‌بافی»، تنها قدری حس و حال پرخاش لازم می‌آید، در حالی که «واقع‌نگری مثبت و رو به آینده»، مستلزم ارائه طراحی‌هایی برای آینده است، و اتخاذ این دیدگاه همواره دشوار خواهد بود.

▬ از دیدگاه دیگر، حالا که در شبکه‌های اجتماعی، هر یک از مردم به «روزنامه‌نگار» بدل شده‌اند، فرهنگ معیوب و وارداتی «روزنامه‌نگاری کثرت‌گرا» به یک اپیدمی بدل شده است. این جامعه همین کژالگوی وارداتی را در دست دارد و با آن، می‌تواند بدون اطلاعات وسیع، در مورد وجوه منفی همه امور سخن بگوید؛ در این کژالگو، اصل اصیل و رکن رکین، «منفی‌بافی» است. «غنیمت شمردن» نقاط مثبت و قوت، اصلاً خبر و مطلب قابل توجه محسوب نمی‌شود. لحن‌های تند و فازهای منفی سکه رایج شبکه‌های اجتماعی شده‌اند. با این روحیه، مردم از همدیگر فاصله می‌گیرند، و به هم بدبین می‌شوند. اگر مردم به هم بدگمان شوند، و این بدگمانی بسیار شود، اعتماد متقابل بین آن‌ها از بین می‌رود. پس باید در سبک‌های ارتباطی تجدید نظر کنیم؛ باید با ایجاد جو صمیمیت و اعتماد بین یکدیگر، به اجزای تشکیل‌دهنده یک «من برتر» تبدیل شویم.

▬ نکته بعد این است که همه باید متقاعد شوند که از پنجه انداختن بیهوده به چهره یکدیگر بپرهیزند، و لااقل از سرزنش کردن و مقصر دانستن عواملی که خارج از کنترل هستند دوری کنند. در شرایط «خودتخریبی»، نخبگان جناحی به وقت خطا، به شکلی ناشیانه و نادقیق، به رصد عیوب گروه‌های رقیب مشغول می‌شوند. چنین پرخاش‌هایی نه تنها دردی از کشور دوا نمی‌کنند، بلکه موجب غفلت از ریشه اصلی مشکلات و نواقص می‌شوند.

▬ مطلب دیگر، روحیه مثمر ثمری است، این روحیه که فعالان اجتماعی و مدنی به خود هموار کنند که «من هم به سهم خود قدری مقصر مشکلات هستم». این موجب می‌شود، که همه به نحوی درگیر فعالیت اجتماعی شوند. این مشغولیت موجب می‌شود که دشواری‌های عملیاتی برای همه در سطوح متفاوتی معلوم و ملموس شود؛ «انصاف» جز با این دغدغه هماهنگ برای یافتن راه حل دشواری‌ها به دست نمی‌آید. البته پرخاش و منفی‌بافی راحت است و در هر شرایطی می‌شود چیزی در مذمت دیگران گفت، ولی وقتی افراد مشغول حل و فصل مسائل شوند، ادراک متقابل که همان «انصاف» است، قوت می‌گیرد.

▬ چشم‌انداز دیگر به رواج «منفی‌بافی» این است که این شرایط پرخاشگر، وقتی واقع می‌شود که جریان ایده‌های جدید کند شود یا اصلاً خشک گردد، و در نبود راه‌حل‌ها، فقط نارضایتی‌ها بماند. سیاست امروزی بدون تزریق مستمر ایده‌های نو و خلاقانه، خیلی زود از نفس می‌افتد و راه به جایی نخواهد برد. برای حل مسائل و چالش‌های انبوه دنیای جدید به ایده‌های تازه و نو به نو نیاز هست؛ و این تکلیف فعالان سیاسی و مصلحان اجتماعی است که برای ورود و رواج ایده‌های نو در درون کشور زمینه‌سازی کنند. وقتی خودزنی رواج می‌یابد، نشانه آن است که فعالان سیاسی و اجتماعی، مسیر آسان زندگی را انتخاب کرده‌اند و گاه‌گاه از منفی‌بافی بی‌انتها غرق لذت می‌شوند. در چنین شرایطی باید دنبال تحریک مجاهده عقیدتی و حس تکلیف رفت و مهارت‌های مهمی را گسترش داد.

یک سوی این مهارت‌ها این است که باید جو هراس از منفی‌بافی علیه نوآوری و ایده‌پردازی را بشکنیم؛ اگر جو عمومی جامعه به گونه‌ای بود که موجب رنجش و حتی تنبیه افراد نوآور و مبتکر شود، باید آشکار و واضح در قواعد صدرنشینی و قدربینی تجدید نظر کنیم، و آن را از غوغای مطبوعات و رسانه‌ها بیرون بکشیم. برای این منظور اصلاح گفتارهای مطبوعاتی و رسانه‌ای که زیر سایه دموکراسی کثرت‌گرا فقط رقابت‌های بی‌رحمانه را می‌شناسند، لازم است؛ باید «مهارت گوش دادن» را به جای مهارت‌های منفی فریاد زدن بر سر همدیگر ترویج کرد. یکی از دام‌های مهلکی که در یک جامعه با سطح بالای «خودتخریبی» پدیدار می‌شود، این احساس در افراد این جامعه و خصوصاً نخبگان است که بیشتر و بهتر از سایرین می‌فهمند و آن‌ها هستند که باید سخن بگویند و دیگران باید گوش کنند؛ اما، واقعیت آن است که در شرایط فعلی، همه بیش از هر چیزی به ایده‌ها و راه حل‌های نو نیاز دارند، که این ایده‌ها باید از جانب مردمی ارائه شود که از نزدیک دستی بر آتش دارند؛ پس، منطقی این است که فضایی برای گفتار همه فراهم شود، و این، مستلزم تبلور ظرفیت شنیدن نزد همه است، و نهایتاً، این مهم محقق نمی‌گردد، مگر آن که مردم به فازهای منفی علیه یکدیگر یا اقشاری از جامعه، جداً ترتیب اثر ندهند و این را گناه به حساب آورند.
 
  پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی) - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی 

ادامه »