عید قربان بزرگ ترین روز حج محسوب می شود؛ چنان كه از امام صادق(علیه السلام) نقل است كه در جواب معاویه بن عمار كه از ایشان درباره «یَوْمَ الْحَجِّ اْلأَكبَرِ»(1) پرسیدند، فرموند: «آن، روز عیدِ قربان است.»(2) از آن جهت می توان گفت عید قربان تجلی توحید بوده و نمادی از تجلی انسجام اسلامی در ایام حج است.

قربان؛ عید همه مسلمین

عید قربان یكی از اعیاد مهم مسلمین است كه برخلاف بسیاری از اعیاد، مورد اختلاف نیست؛ چراكه همه فرق مسلمین این روز را عید محسوب می كنند؛ لذا در دعای مخصوص قنوت نماز عید می خوانیم: «اللهم انی اسألك بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلی الله علیه و آله ذخرا و شرفا و كرامة و مزیدا…؛ بارالها! به حق این روزی كه آن را برای مسلمانان عید و برای محمد(صلی الله علیه واله) ذخیره و شرافت و كرامت و فضیلت قراردادی…» و بدین گونه عید را فقط مخصوص مؤمنین ندانسته، همه مسلمین را در آن سهیم می دانیم و اعتقاد داریم این گردهمایی عظیم رهیافتی برای رسیدن به اعتصام به حبل الله(3) است كه یكی از مهم ترین دستورات اجتماعی اسلام است.

بنا بر این با توجه به مباحث مطرح شده، مناسك حج كه در اوج عظمت آن عید قربان قرار دارد، علاوه بر رسیدن به توحید عاملی است مؤثر برای نیل به انسجام و همبستگی هر چه بیشتر مسلمانان. لذا بزرگان دینی ما به این مسأله بارها تأكید كرده اند كه بهترین عمل در این روز برائت از مشركین و شیاطین حقیقی عالم است و این مهم میسر نمی شود مگر با انسجام و همدلی تمامی مسلمین با هر فكر و عقیده و مسلكی كه باشند.

ادامه »

آفتاب عرفه! لختی آرام تر. می خواهم ثانیه هایی بیش، با نجوا بمانم. لختی آهسته تر، می خواهم بیش تر شعله ور شوم. می خواهم در برکه ای از اشک، وضو بسازم و دو رکعت نمازِ حضور بخوانم. اندکی آرام تر، تا از بام پژمردگی درآیم و به سمت بی کرانه ی آسمان پر گشایم. لحظه ای کم شتاب تر، نمی خواهم! با غروب تو، خورشید آرزوهایم غروب کند.

ثانیه ثانیه ی امسالم را بدین امید گذراندم که در عصر امروز، عطر دل انگیز آن موعود را در آغوش گیرم؛ همان که شاید در یکی از همین خیمه ها، صوت دلربای قرآنش را، میهمان دل های حاجیانش کرده است؛ همان که با گرمی حضور خود، عرفات را تابستانِ میوه های شیرین معنویت ساخته است؛ همان که ستون خیمه اش، تکیه گاه دل های مشتاق است؛ همان که روزی پشت به دیوار کعبه، نغمه ی «انا بقیة اللّه » را برمی آورد و پیراهن مشکی کعبه را به در خواهد آورد؛ همان که ابراهیم بت خانه های کفر و نفاق خواهد بود و گلستان ساز آتشخانه ی بغض و عداوت؛ همان که نامش، روح بخشِ «همان که»هایِ من است!

نمی دانم ناله ی «اللهم کن لولیک» را در کدام سوی این صحرا اجابت گفته است و خلوت کدام خیمه را محلّ جلوتِ خویش گردانیده است! نمی دانم کدام چشم، آشیانه ی تصویر فرزند فاطمه علیهاالسلام شده است! نمی دانم یعقوبِ کدام کنعان، یوسف پیراهن او را به تماشا نشسته است! نمی دانم کدام آینه، صلابت او را به تحیّر نگریسته است! و نمی دانم … کدام پرده، میانِ من و او، حجاب شده است که چشمانم بی قرارند!

منبع:کوثرنت

ای غروب عرفه! سلام مرا به مسافر همیشه ی خود برسان و چشم به راهیِ مرا برای آن سوار سپیده بازگو کن!

از امام صادق عليه السّلام روايت شده كه از پدرانش عليهم السّلام نقل نموده است «امام على عليه السّلام دوست داشت چهار شب در سال خود را فارغ نمايد:
شب اول رجب، شب نيمه شعبان، شب عيد فطر و شب عيد قربان»

ممكن است منظور از فراغت، فراغت براى عبادت در آن با زنده نگه داشتن آن باشد. بلكه بقرينه احاديث مشابه ظاهرا منظور همين است. زنده نگه داشتن آن عبارت از فارغ ساختن نفس، قلب و اعضاى بدن در خدمت به خداوند متعال است، به اين صورت كه دل او در ياد خدا بوده، بدنش مشغول فرمانبردارى و عبادت خدا بوده و در طول شب هيچ چيزى حتى مناجات او را از خداوند غافل ننمايد مگر اين كه مشغول شدن به اين مناجات نيز براى خدا و بخاطر او باشد، كه اين مطلب اولين درجه مراقبت مى ‏باشد.
در شب و روز آن زيارت امام حسين عليه السّلام مستحب است. از امام صادق عليه السّلام روايت شده است: «كسى كه امام حسين عليه السّلام را در يكى از سه شب زيارت كند، خداوند گناهان گذشته و آينده او را مى ‏آمرزد.
راوى پرسيد كدام شب ها؟ فرمودند: شب هاى عيد قربان».

ادامه »

هرچه حضرت امام حسین علیه السلام  دردعای عارفانه عرفه اش ازخدا طلبید ارزانی گل وجودتان.التماس دعا

این روزها چه روزهای با عظمتی است؛ موسی به طور می رود و فاطمه به خانه علی، ابراهیم با اسماعیل به قربانگاه، محمد (ص) با علی(ع) به غدیر و حسین(ع) با تمام هستیش به کربلا!

روز عرفه و عید قربان مبارک.

***

عرفه آمد و من باز مصفا نشدم، حاجی معتکف یوسف زهرا نشدم، همه گشتند سفید و دل من هست سیاه، باز هم شکرکه پیش همه رسوا نشدم

****

سلام بر عرفه که جانمان را به رایحه و خنکای نسیم نوازش می دهد.

****

عرفه، روز بازگشت است؛ بازگشت به آغوش مهربان خدا. عرفه، روزی است که ناامیدی از درگاه خدا رخت برمی بندد.

****

آیا در رۆیاهایتان، سبکبالی و لذت پرواز روح را احساس کرده اید؟ عرفه، رۆیایی است که به حقیقت می پیوندد.

****

در روز عرفه، به عرفان خالص خدایی بازمی گردیم و نگاه عاشقان را برای همیشه به آسمان بندگی پیوند می زنیم.

****

روز عرفه، بر عارفان حق، آنان که از خیمه وجود خویش بیرون می آیند و با آتش شوق و اشتیاق وصال، به دعا و نیایش متوسل می شوند، خجسته باد.

ادامه »

روز رفاقت با خدا - پادکست صوتی

• زمان : 00:07:40
پادکست صوتی “روز رفاقت با خدا” بمناسبت روز عرفه از سخنان حجت الاسلام عالی آماده شده است که در ادامه مطلب می توانید بشنوید

امام صادق علیه ‏السلام: هر چه مى‏ خواهى براى خود دعا بخوان و [در دعا کردن] بکوش که آن روز [روز عرفه] روز دعا و درخواست است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظله العالی رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به حجاج بیت‌الله الحرام، تعیین یک میعادگاه دائمی برای انجام فریضه‌ی حج را نمادی برای وحدت مسلمانان و امت‌سازی اسلام دانستند و با اشاره به سیاست جنگ‌افروزانه‌ی آمریکا در میان مسلمانان، تأکید کردند: باید با هوشیاری، این سیاست شیطانی را خنثی کرد و حج و برائت از مشرکان، زمینه‌ساز این هوشیاری است.

متن پیام رهبر انقلاب اسلامی:

بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله والصّلاة علی رسوله المصطفیٰ و آله الاطهار الابرار و صحبه الاخیار. قال الله تعالی: وَ اَذِّن فِی النّاسِ بِالحَجِّ یَأتوکَ رِجالًا وَ عَلیٰ کُلِّ ضامِرٍ یَأتینَ مِن کُلِّ فَجٍّ عَمیقٍ؛ لِیَشهَدوا مَنافِعَ لَهُم وَ یَذکُرُوا اسمَ اللهِ فی اَیّامٍ مَعلومات. (۱)

این آهنگ عرشی همچنان دلها را فرامیخواند و از فراز قرنها و دورانها، بشریّت را به گرد آمدن بر محور توحید دعوت میکند. همه‌ی آحاد انسان، مخاطب این فراخوان ابراهیمی و مفتخر به آنند؛ اگرچه گوشهایی آن را نشنوند و دلهایی زیر حجاب غفلت و جهالت، از آن محروم بمانند، و اگرچه کسانی صلاحیّت ورود در این ضیافت جهانی و همیشگی را در خود فراهم نکنند و یا به هرجهت توفیق آن را نیابند.

اکنون شما از این موهبت برخوردار گشته و در وادی امن میهمان‌سرای الهی قدم نهاده‌اید. عرفات و مشعر و منا، صفا و مروه و بیت، مسجدالحرام و مسجدالنّبی، جای‌جای همه‌ی این مناسک و مشاعر، هریک قطعه‌ای از زنجیره‌ی معنویّت و عروج روحی برای حج‌گزاری است که قدر این توفیق را دانسته و از آن برای طهارت خود بهره گیرد و برای بقیّه‌ی عمر خود توشه بردارد.

نکته‌ی مهمّی که هر انسان اندیشه‌ورز را کنجکاو و حسّاس میکند، تعیین یک میعادگاه دائمی برای همه‌ی مردم و همه‌ی نسلها و در همه‌ی سالها، در یک نقطه‌ی معیّن و در یک محدوده‌ی زمانی واحد است. این وحدت زمان و مکان، یکی از رازهای اصلی فریضه‌ی حج است. بی‌شک یکی از برترین مصداقها برای «لِیَشهَدوا مَنافِعَ لَهُم» همین دیدار سالیانه‌ی آحاد امّت اسلامی در کنار خانه‌ی خدا است. این، رمز وحدت اسلامی و نماد امّت‌سازی اسلام است که باید در زیر سایه‌ی بیت‌الله قرار داشته باشد. خانه‌ی خدا متعلّق به همگان است: سَواءً العاکِفُ فیهِ وَ الباد. (۲)

حج، در این مکان و در این محدوده‌ی زمانی، همیشه و در همه‌ی سالها، با زبان رسا و منطق آشکار، مسلمانان را به اتّحاد فرامیخواند. و این در نقطه‌ی مقابلِ خواست دشمنان اسلام است که در همه‌ی دورانها و بویژه در این دوران، مسلمانان را به صف‌آرایی در برابر یکدیگر تشویق میکرده‌اند و میکنند. امروز به رفتار آمریکای مستکبر و جنایتکار بنگرید. سیاست اصلی آن در برابر اسلام و مسلمین، جنگ‌افروزی است. خواست و تلاش خباثت‌آلود آن، کشتار مسلمانان به دست یکدیگر است. ظالمانی را به جان مظلومانی انداختن، از جناح ظالم پشتیبانی کردن، به دست او جناح مظلوم را بی‌رحمانه سرکوب کردن، و آتش این فتنه‌ی هولناک را همواره تیزوتند کردن. مسلمانان باید هشیار باشند و این سیاست شیطانی را خنثی کنند. حج زمینه‌ساز این هشیاری است، و این است فلسفه‌ی برائت از مشرکان و مستکبران در حج.

یاد خدا روح حج است. در همه حال دلهای خود را با این باران رحمت، زندگی و نشاط بخشیم و توکّل و اعتماد به او را که اصل و سرچشمه‌ی قدرت و شکوه و عدل و زیبایی است، در دل خود ریشه‌دار کنیم. دراین‌صورت بر کید دشمن پیروز خواهیم شد. حجّاج عزیز! دعا برای امّت اسلامی و مظلومان را در سوریه و عراق و فلسطین و افغانستان و یمن و بحرین و لیبی و پاکستان و کشمیر و میانمار و دیگر نقاط فراموش نکنید و قطع دست آمریکا و دیگر مستکبران و ایادی آنان را از خداوند بخواهید.
والسّلام علیکم و رحمةالله
سیّدعلی خامنه‌ای
۲۸ مردادماه ۱۳۹۷
مصادف با ۷ ذی‌الحجّة ۱۴۳۹

۱) سوره‌ی حج، آیه‌ی ۲۷ و بخشی از آیه‌ی ۲۸؛ «و در میان مردم براى [اداى] حج بانگ برآور تا [زائران] پیاده و [سوار] بر هر شتر لاغرى -که از هر راه دورى می‌آیند- به سوى تو روى آورند، تا شاهد منافع خویش باشند، و نام خدا را در روزهاى معلومى ببرند …»
۲) سوره‌ی حج، بخشی از آیه‌ی ۲۵؛ «… مقیم در آنجا و بادیه‌نشین [=مسافر] یکسانند …»

از امام صادق(علیه السلام) سؤال شد: عرفات را چرا عرفات نامیده اند؟ حضرت فرمود: «جبرئیل، حضرت ابراهیم را روز عرفه به این مکان آورد، چون ظهر فرا رسید، جبرئیل گفت: ای ابراهیم! به گناه خود اعتراف کن و مناسکت را بیاموز! چون جبرئیل گفت اعتراف کن! این سرزمین عرفات نامیده شد».[۱]
بنابر قولی، حضرت ابراهیم در این سرزمین خواب دید که اسماعیل را در راه خدا قربانی می کند و به وظیفه خود عارف شد.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می فرماید:
«خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی کند».[۲]
«در میان گناهان، گناهانی است که جز در عرفات بخشیده نمی شود».[۳]
«هنگامی که مردم در عرفات وقوف می کنند و حاجت های خود را با گریه و زاری درخواست می کنند، خداوند نزد فرشتگان به این مردم افتخار می کند و به فرشتگان خطاب می کند: آیا نمی بینید که بندگان من از راه های دور و غبارآلود به سوی من آمده اند و مالشان را در راه من خرج کرده اند و بدن ها را خسته کرده اند؟ به عزت و جلالم سوگند! گناهکارانشان را به نیکوکارانشان می بخشم و آنها را از گناه پاک می کنم، مانند روزی که از مادر متولد شده اند».[۴]
«آنگاه که در عرفات وقوف کنی، چنانچه گناهانت به تعداد شن های شنزار یا ستارگان آسمان یا قطره های باران باشد، خداوند آنها را خواهد بخشید».[۵]
نقل است از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) پرسیدند: چه کسی از اهل عرفات، گناهش از همه بزرگ تر است؟ حضرت فرمود: «کسی که عرفات را درک کرده باشد و گمان کند خداوند او را نیامرزیده است».[۶]
امام سجاد(علیه السلام) در روز عرفه صدای نیازمندی را شنید که گدایی می کرد. به او فرمود: «وای بر تو! آیا در مثل چنین روزی از غیر خدا درخواست می کنی، درحالی که در این روز برای بچه هایی که در شکم مادران هستند، امید سعادت و خوشبختی می رود».[۷]
امام باقر(علیه السلام) فرمود: «هیچ کس (چه نیکوکار و چه بدکار) در عرفات وقوف نمی کند، مگر اینکه خداوند دعایش را مستجاب می کند».[۸]

پی نوشت ها
[۱]. کافی، ج ۴، ص ۳۱۶؛ علل الشرایع، ج ۲، ص ۴۳۶.
[۲]. سنن الکبری، ج ۵، ص ۱۹۲.
[۳]. جعفریات، ج ۱۱۴، ص ۴۱۵.
[۴]. تنبیه الغافلین، ص ۴۸۹.
[۵]. تهذیب، ج ۵، ص ۲۵.
[۶].جعفریات، ج ۱۱۳، ص ۴۰۹.
[۷]. من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۱۳۷.
[۸]. کافی، ج ۴، ص ۲۶۲.

سوال
 

با توجه به آيات قرآن كريم چرا روزى كه حضرت ابراهيم مى خواست پسرش را قربانى كند عيد قربان ناميده شد؟

پاسخ
 

امتحان ابراهيم يكى از بزرگ ترين امتحانات در طول تاريخ بود: (اِنَّ هـذا لَهُوَ البَلـؤُا المُبين ؛[1]اين مسلماً امتحان مهم و آشكارى است.) اين امتحان، امتحانى بود كه وقتى ابراهيم از آن سربلند بيرون آمد خداوند نام او را در امّت ها باقى گذاشت و بر او سلام داد: (و تَرَكنا عَلَيهِ فِى الآخِرين ؛ سَلامٌ عَلى اِبرهيم؛[2]و نام نيك او را در امت هاى بعدى باقى گذارديم. سلام بر ابراهيم باد.)
براى اين كه خاطره پيروزى ابراهيم و اسماعيل در آن ميدان بزرگ آزمايش در نظرها زنده شود و به همه مسلمانان الهام ببخشد، روز عيد قربان قرار داده شد و خداوند به حاجيان دستور داد در منا قربانى كنند. چرا كه وسوسه هاى شياطين در ميدان هاى بزرگ امتحان نه از يك سو كه از جهات مختلف انسان را مورد هجمه قرار مى دهند و انسان ها با الهام گرفتن از ابراهيم به رجم و سنگسار كردن شيطان پرداخته، قدم در طريق الهى مى نهند.[3]

پی نوشتها:

[1]. صافات/106.
[2]. صافات/108 ـ 109.
[3]. برگرفته از تفسير نمونه، ج 19، ص 115 ـ 125؛ البرهان فى تفسير القرآن، هاشم بحرانى، ج 4، ص 615.

شانه های متلاطم امروز، از مرور اشک های حسین علیه السلام آمده است. گُلِ آوایی در رگانِ لحظه های دشت جاری است. هوای تب دارِ عشق از دلِ کلمات عرفات برمی خیزد. هر واژه، قطعه فراگیر شوق و دریایی پر از مرهم بر کویر دلتنگی ها است. عرفه، سرمایه معنویِ حاصل از سوز و گدازهای حسین علیه السلام است.

بضاعت خیسِ دلدادگی و وصالِ در دسترس است. معبودا! پاره های دل ما را با حاضران در وادی آسمانی عرفات، قرین ساز و با قلم گرفتن بر خطاهای دیروز، این قطراتِ اُنس را رهتوشه فردای معادمان کن.

عرفه، یادآور نیازهای عزتمند
بارها در نماز، دلاویز و سرمستِ توحید، خدا را بی نیاز خوانده ایم. روز عرفه نیز همه در کنار هم، هر یک به نوع و درجه ای سهیم بودن خود را در نیازمندی اشک می ریزیم. چه قدر عزیزند این نیازها. می توان از نَفَس های این خیلِ نیازمند، عزّت را استشمام کرد؛ عزّتی که تنها رو به درگاهِ اوست. کسی که دستان پُرِ عرفه را فراموش کند، محرومیتِ واقعی را ضمیمه خویش کرده است. هم از این روست که زینت عبادت کنندگان ـ امام سجاد علیه السلام ـ به سائلی که روز عرفه گدایی می کرد، فرمود: «وای بر تو! آیا در چنین روزی دست نیاز به سوی غیر خدا دراز می کنی. در چنین روزی برای کودکانِ در رَحِم امید سعادت می رود».