حضرت آیت الله جوادی آملی در نخستین جلسه درس اخلاق پنجشنبه های خود در سال جدید که در نمازخانه بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار گردید، با اشاره به ماه پرفضیلت رجب و آمادگی انسان برای ورود به شهرالله بیان داشتند: ماه پربركت رجب را به همه شما تهنیت عرض می‌كنیم از ذات اقدس الهی مسئلت می‌كنیم همه ایام مخصوصاً این سه ماه پربركت رجب و شعبان و شهرالله را برای همه خیر و رحمت و بركت قرار بدهد و آن توفیق را عطا كند كه انسان به عنوان ضیف و مهمان این خاندان وارد صحنه قیامت شود.

ایشان در ادامه به شرح جمله قصار 31 نهج البلاغه حضرت امیرعلیه السلام پرداختند و اظهار داشتند: خدای سبحان در قرآن ما را به ایمان دعوت كرده است. از حضرت امیر سؤال كردند كه ایمان چیست؟ حضرت در اینجا می فرماید «الاِْیمَانُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ: عَلَى الصَّبْرِ، وَالْیقِینِ، وَالْعَدْلِ، وَالْجِهَادِ»؛ ایمان چهار عنصر محوری دارد كه آن عناصر چهارگانه عبارت است از صبر و بردباری از یك طرف، یقین از طرف دیگر، عدل از طرف سوم و جهاد از طرف چهارم.

ایشان ادامه دادند: در لغت ایمان به معنای اعتقاد و عقیده قلبی نیست «آمن» یعنی «دخل فی المأمن» كسی كه وارد دژ و حصن و قلعه شد می‌گویند «آمَنَ» چون عقیده باعث حفظ انسان در دنیا و آخرت است.

معظم‌له اذعان داشتند: وجود مبارك حضرت امیر انسان را تشریح می‌كند تا آدم بدانند كه در کجا مشكل دارد تا ان را رفع کند، اینكه خدا قرآن را به عنوان شفا معرفی كرده است و اینكه وجود مبارك حضرت امیر، رسول گرامی را طبیب معرفی كرده است برای این است كه اینها این صحنه را خوب تشریح می‌كنند، بیماری‌ها را مشخص می‌كنند، درمان این بیماری ها را هم بازگو می‌كنند.

حضرت آیت الله جوادی آملی ابراز داشتند: قرآن می‌گوید این استادی كه در حوزه یا دانشگاه است وقتی در فضای جامعه یا در فضای حوزه و دانشگاه راه می‌رود باید طوری باشد كه مثل نوری باشد كه همه از او بهره ببرند، كدام طلبه یا دانشجوست كه وقتی استادِ باعمل را ببیند به او اقتدا نكند. اینكه می‌گویند جهاد نفس، جهاد اكبر است این تشبیه نیست، تمثیل نیست، یك واقعیتی است، یك زنگ درونی است، یک جنگی است بین اندیشه و انگیزه انسان که هوس، شهوت و غضب یك چیز می‌خواهد اما عقل عملی چیز دیگری می‌خواهد. این جنگ هست. در این مبارزه اگر هوس پیروز شد این عقل را به اسارت می‌گیرد در نتیجه از عقلِ اسیر كاری ساخته نیست لذا فرد می‌شود عالِم بی‌عمل.

ایشان با اشاره به آیات قرآن كریم بیان داشتند: كار حرام این‌طوری نیست كه با گذشت زمان اثرش از بین برود، ممكن نیست كسی خلاف بكند و آبرویش نرود! بعضی‌ها ترس از جهنم دارند، بعضی‌ها شوق به بهشت دارند، بعضی‌ها برتر از اینها فكر می‌كنند از مولایشان خجالت می‌كشند كه گناه كنند، بعضی‌ها هیچ كدام از این سه امر نیستند فقط از آبرویشان می‌ترسند فرمود، لااقل در دنیا نه بیراهه برو نه آبروی كسی را ببر! اول امر كه ذات اقدس الهی ما را از جهنم نترساند؛ دراین چند آیه سوره علق كه اول نازل شد اصلاً سخن از جهنم نیست بلکه سخن از حیاست كه آیا انسان نمی‌داند كه خدا او را می‌بیند؟! بعدها كه تربیت اثر نكرد نبوت نزول آیات جهنم فرارسید.

منبع: خبرگزاری رسمی حوزه- 97/1/16

حمایت از کالای ایرانی مستلزم تحقق پاره‌ای از اقدامات سلبی و ایجابی نظیر الزامات، رفع موانع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، وظایف دستگاه‌های دولتی، اقدامات فرهنگ‌ساز، وظایف نهادها و دستگاه‌ها و بخش خصوصی، کیفیت بخشی به کالای ایرانی، راه‌های پایین آوردن هزینه‌های تولید، رقابت‌پذیری، کثرت تولید و نسبت عرضه و تقاضا، وظایف مطبوعات و رسانه‌های مجازی، وظایف احزاب سیاسی، وظایف صدا و سیما و… است که در فرصت‌های بعدی در باره آنها سخن گفته و خواهیم نوشت.
آنچه در این مقال و مجال موضوع اصلی بحث ماست این است که حمایت از کالای ایرانی مولود نتیجه و معلول «حمایت از تولید و تولید کننده ایرانی» است. ناگفته پیداست که بازار مصرف و ذائقه مردم تابع برتری و رقابت‌پذیری هر کالا نسبت به انواع مشابه خارجی آن است. به‌عنوان مثال کدام ایرانی حاضر است با وجود برنج ارزان ایرانی سراغ مشابه خارجی برود؟
بدیهی است که مردم نقش مستقیم و چندانی در حمایت از تولید و تولید کننده ندارند و این مهم به‌عنوان مقدمه موضوع اصلی (حمایت از کالای ایرانی) وظیفه اصلی دولت و تمامی دستگاه‌های مسئول است. قوای سه‌گانه به‌ویژه قوه مجریه عهده‌دار حمایت از تولید و تولید کننده ایرانی هستند.
مواردی نظیر بالابودن هزینه تولید، ورود کالا به کشور از طریق قاچاق، ورود بی‌منطق و بی‌رویه کالا به کشور، اصلاح قوانین گمرکی، اصلاح و رفع موانع خصوصی‌سازی، رهایی از وابستگی به دلار در تولید، اصلاح قوانین مالیاتی و بیمه‌ای، اصلاح نظام‌های مالی و پولی حمایت از تولید هیچ ارتباطی به مردم نداشته و همگی در حوزه وظایف و اختیارات قوای سه‌گانه است. سخن گفتن در باره دهها وظیفه و اقدام بر زمین مانده دولت و سایر دستگاه‌های مسئول نیز در یک مقال و دو مقال نمی‌گنجد و به دهها مقاله و نوشتار نیاز دارد که در این‌خصوص به فضل الهی در آینده در باره آنها نیز خواهیم نوشت. اما در این مجال مختصر مردم از دولت انتظار دارند به شکل واقعی و بدون تعارف دلبستگی به اقتصاد را کم کرده و با رفع موانع خصوصی سازی اقتصاد و واگذاری آن به خود مردم و بخش خصوصی و پرهیز از دنیای شعاری زمینه حمایت از تولید کننده و تولید ایرانی را فراهم آورد. وقتی از وظایف قوای کشوری خاصه دولت و قوه مجریه در حوزه حمایت از تولید و تولید کننده ایرانی سخن می‌گوییم به این مهم بر می‌خوریم که گویی سال‌هاست که دولت‌ها در این حوزه سهواً (و یا خدای ناکرده عمداً) در انجام وظایف خود کوتاهی کرده و امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه‌ای مستقیماً به مردم مراجعه کرده و مثل همیشه چاره کار را در ورود مردم به صحنه دیده‌اند.
وقتی تولید کالای ایرانی در سال‌های اخیر به شدت آسیب دیده و به اذعان همه مسئولان حوزه صنعت، معدن و تجارت اغلب صنایع کشور به حال تعطیل و نیمه تعطیل درآمده و کمتر صنعتی را می‌توان یافت که ظرفیت اسمی و حداکثر ‌ظرفیت به کار خود ادامه دهد و در شهرک‌های صنعتی گرد مرگ پاشیده‌ و تولید کنندگان، ورشکسته و زمین‌گیر شده‌اند، مردم باید از کدام تولید ایرانی حمایت کنند؟
بر اساس شعار سال، مردم در سال جاری باید غیرت‌مندانه با حمایت از کالای ایرانی در واقع بخشی از بار سنگین و بر زمین مانده دولت را هم به دوش کشیده و به دادن نفس مصنوعی و احیای صنعت پرداخته و از این طریق مقدمات تولید بیشتر و مرغوب ترِ کالای ایرانی را فراهم آورده و زمینه را برای حمایت واقعی از کالای ایرانی و پایین تر آمدن هزینه‌های تولید و در نتیجه بالاتر رفتن کیفیت کالای ایرانی فراهم کنند.
دولت می‌تواند و باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به صورت ضربتی و با رویکرد جهادی و انقلابی نسبت به رفع موانع تولید همت گماشته و شعار سال را به کام مردم و تولید‌کنندگان شیرین کرده و دومینوی حمایت از کالای ایرانی، حمایت از تولید، اشتغال و رفع بیکاری، به حرکت درآوردن چرخ صنعت و… را به حرکت درآورد.

یادداشت روزنامه جوان به قلم سیدعبدالله متولیان-97/01/16

رهبرمعظم انقلاب اسلامي مدظله العالي:

«بی بی زینب کبری سلام‌الله علیها در بازار کوفه، در حال اسارت، آن خطبه‌ی شگفت آور را ایراد کرد؛ لفظ مثل پولاد محکم، معنا مثل آب روان تا اعماق جانها می‌نشیند. در آن‌چنان وضعیتی زینب کبری سلام‌الله علیها مثل خود امیرالمؤمنین علیه‌السلام حرف زد؛ تکان داد دلها را، جانها را و تاریخ را.» ۹۲/۰۸/۲۹

 قال امیرالمومنین علیه السلام: علَيكُم بِالتَّواصُلِ وَالتَّباذُلِ و إيّاكُم و التَّدابُرَ والتَّقاطُعَ.

حضرت علی علیه السلام فرمودند: بر شما باد به ارتباط و بخشش به يكديگر و دوري گزيدن از جدايي و پشت كردن به يكديگر.

ماه رجب از ماههای بسیار باعظمتی است که رحمت بی پایان الهی همچون باران بهاری در آن سرازیر می شود و اعمال آن از پاداش و ثوابهای ویژه و مضاعفی برخوردار است.
روزه، انجام عمره، نماز، شب زنده داری، زیارت و دعا در این ماه، انسان را تا اوج سعادت، سوق می دهد. آنان که حرمت این ماه را نگه داشتند و حق آن را ادا کردند، در روز قیامت با ندای «این الرجبیّون» از عرش الهی مورد خطاب قرار می گیرند و با همراهی هزاران ملک و نورانیّت خاص، وارد بهشت می شوند و از جایگاه بسیار والایی برخوردارند.

کلیدواژه:
رجب، فضائل، رجبیّون

طلیعه:
خداوند حکیم از بین مکانها، مکانهای ویژه ای را برگزیده و به آنها تقدّس داده است؛ همچون: مکّه معظمه، مدینه منوّره و بیت المقدّس. همچنین از میان شبها نیز بهترین شبها را برگزیده و به آن عظمت خاصی داده است؛ مانند: شبهای جمعه، شب قدر، شب نیمه شعبان؛ از میان روزها نیز بهترین روزها را اختیار کرد و به آن منزلت مخصوصی عنایت فرموده است؛ ایامی همچو: جمعه، عید غدیر، عید قربان و عید فطر.1  امّا درباره بهترین ماهها پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «و امّا خیارهُ مِنَ الشُّهُورِ شَهرُ رَجَبٍ وَ شَعبانَ وَ شَهرُ رَمَضانَ؛2  امّا انتخاب خداوند از میان ماهها سه ماه است: ماه رجب، شعبان و رمضان.»
و در روایت دیگر فرمود: «اِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ اِختارَ مِنَ الشُّهُورِ شَهرُ رَجَبٍ وَ شَعبانَ وَ شَهرُ رَمَضان؛3  به راستی خداوند عزیز و جلیل از میان ماهها، ماه رجب و شعبان و رمضان را برگزید.»
به سبب همین تقدس و ارزش است که ماه رجب، یکی از ماههای حرام شمرده شده است که جنگ، خونریزی و… در آن حرام است.
با توجه به این که ماه رجب از ماههای حرام و منتخب الهی است، سعی می کنیم به مهم ترین فضائل ماه رجب و کسانی که اهل اعمال و عبادت دراین ماه هستند، یعنی «رجبیون» اشاره ای داشته باشیم. امید که برای خواننده [خصوصاً مبلغان] مفید افتد.

دلیل نام گذاری
درباره نام گذاری ماه رجب در روایات، نکاتی بیان شده است که اشاره می شود:
امام صادق علیه‏السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده است که آن حضرت صلی الله علیه و آله فرمود: «اِنَّما یُسَمّیَ شعبانُ شَهرَ الشَّفاعَةِ لِاَنَّ رَسُولَکُم یَشفَعُ لِکُلِّ مَنْ یٌصَلّی عَلَیهِ فیه وَ یُسَمِّیَ شَهرُ رَجَبٍ الاَصَبَّ لِاَنَّ الرَّحمَةَ تُصَبُّ عَلی اُمَّتی فیه صَبّاً وَ یَقالُ الاَصَمُّ لِاَنّهُ نُهِیَ فِیهِ عَن قِتالِ المُشرکین وَ هُوَ مِنَ الشُّهُورِ الحُرُم؛4 همانا ماه شعبان را ماه شفاعت نامیده اند؛ چون رسول شما هر کسی را که در این ماه بر او صلوات بفرستد، شفاعت می کند و ماه رجب را ماه رجبُ الاَصَب نامیده اند؛ چون در آن ماه رحمت الهی بر امت من فرو می ریزد؛ و ماه اصم می گویند؛ چون در این ماه از جنگیدن با مشرکان نهی شده است و رجب جزء ماههای حرام است.»
دو صفت برای ماه رجب در روایت ذکر شده است: یکی اصب [رجب الاصب] که به معنای فروریختن رحمت الهی در این ماه است و دیگری اصمّ [رجب الاصم] چون در این ماه از قتال با مشرکان نهی شده است؛ امّا معنای خود رجب «عظیم شمردن» است؛ چنان که مرحوم مجلسی رحمه الله به نقل از نهایه ابن اثیر می گوید:
«یُقالُ: رَجَّبَ فُلانٌ مَولاَه ایَ عَظَّمَهُ منهُ یُسَمَّی شَهرُ رَجَبٍ لانّهُ کانَ یعظّمُ وَ منهُ الحدیث رَجَبُ مَضَرٍّ الّذی بَینَ جَمادی وَ شَعبانَ اَضاف رَجَبَ اِلی مَضَر لِاَنَّهُم یَعظّمُونه»؛5  گفته می شود فلانی «رَجَّبَ مولاه» یعنی او را تعظیم کرد و ماه رجب را رجب نامیده اند؛ چون تعظیم می شد و از همین باب است حدیثی که می گوید «رجب مَضَرْ» که بین ماه جمادی و شعبان واقع شده است، اضافه رجب به مضر [یکی از اجداد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ] جهت تعظیم مضر نزد آنان بوده است.»
امام هفتم علیه‏السلام فرمود: «رَجَبُ نَهرٌ فِی الجَنّةِ اَشدُّ بَیاضاً مِنَ اللَّبنِ وَ اَحلی مِنَ العَسَلِ مَن صامَ یَوماً مِن رَجَبٍ سَقاهُ الله عَزَّ وَ جَلَّ مِن ذلَکَ النَّهر؛6  رجب نهری در بهشت است که از شیر سفیدتر و از عسل شیرین تر است. کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خدای عزیز و جلیل از آن نهر به او می نوشاند.»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «اَلا اِنَّ رَجَبَ شَهرُ الله الاَصَمِّ، وَ هُوَ شَهرٌ عَظِیمٌ، وَ اِنّما یُسَمّی الاَصَمَّ لِاَنه لایقارِنُهُ شَهرٌ مِنَ الشُّهُورِ حُرمَةً وَ فَضلاً عِندَ اللهِ تَبارکَ وَ تَعالی، وَ کانَ اَهلُ الجاهِلیَّةِ یُعَظِّمُونَهُ فی جاهِلیّتِها فَلَمّا جاءَ الاسلامُ لَم یَزدَد اِلاّ تَعظیماً؛7  آگاه باشید، رجب، ماه اصمّ خداوند است و آن ماه عظیمی است و به این علت، اصم نامیده شده است که هیچ ماهی از نظر احترام و فضیلت در پیشگاه الهی با آن برابری نمی کند و مردم زمان جاهلیّت با وجود نادانیهایی که داشتند، آن را تعظیم می کردند. وقتی اسلام آمد، بر عظمت آن افزود.»

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و اعلام عظمت ماه رجب
عبد الله بن عباس می گوید: «کانَ رَسولُ الله صلی الله علیه و آله اِذا جاءَ شَهرُ رَجَبٍ جَمَعَ المُسلِمُونَ حَولَهُ وَ قام فیهِمْ خَطیباً فَحَمِدَ اللهَ وَ اَثنی و ذکرَ مَن کانَ قَبلَهُ مِنَ الاَنبیاء فَصَلّی عَلیهِم ثُمَّ قالَ ایّها المُسلِمُونَ قَد اَظّلکم شَهرٌ عَظیمٌ مُبارکٌ؛ رسول خدا همیشه این گونه بود [که] هرگاه ماه رجب فرا می رسید، مسلمانان اطراف او حلقه می زدند و حضرت صلی الله علیه و آله نیز به پا می خاست و خطبه می خواند. حضرت صلی الله علیه و آله بعد از حمد و ثنای خداوند و یادی از پیامبران گذشته و قبل از خود و فرستادن درود بر آنها، می فرمود: ای مسلمانان! ماه بزرگ و با برکتی بر شما سایه افکنده است، «وَ هُوَ شَهرُ الاَصبِّ یَصُبُّ فیهِ الرَّحمَةُ عَلی مَن عَبَدهُ اِلاّ عَبداً مُشرکاً اَوْ مَظهِرَ بِدعَةٍ فِی الاِسلام، اَلا انِّ فی شَهرِ رَجَبٍ لَیلَةٌ مَن حَرَّمَ النَّوم عَلی نَفسِهِ وَ قامَ فیها حَرَّم اللهُ جَسَدهُ عَلَی النّارِ، و صافَحهُ سَبعُونَ الَفَ مَلَکٍ وَ یَستَغفرون لَهُ اِلی یَوم مثله، فاِن عادَ عادت المَلائکَةُ. ثُمَّ قالَ: مَن صامَ یَوماً واحِداً منِ شَهرِ رَجَبٍ اُومِنَ مِنَ الفزعِ اَلاکبَرِ وَ اُجیر مِنَ النّارِ؛ و آن ماه اصب [و رجب] است که رحمت [الهی] فرو می ریزد بر کسی که او را پرستش کند؛ مگر بنده مشرک یا کسی که بدعتی را در اسلام اظهار و ایجاد کرده است. به راستی در ماه رجب، شبی است که هر کسی در آن شب، بیدار باشد و نماز گزارد خداوند جسدش را بر آتش حرام می کند و هزار ملک با او مصافحه می کند و هزار ملک تا همانند آن روز [در سال بعد] برای او استغفار می کنند. پس اگر برگشت، ملائکه نیز بر‏می‏گردد. سپس فرمود: کسی که یک روز در ماه رجب روزه بگیرد، از ترس روز قیامت در امان است و از آتش [جهنّم] نجات می یابد.»8

پاداش شناخت عظمت ماه رجب
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «انَّ مَن عَرَفَ حُرمَة رَجَبٍ وَ شَعبانَ وَ وَصَلَهُما بِشَهرِ رَمضانَ شَهر الله الاَعظَم شَهِدَت لَهُ هذِهِ الشُّهورُ یَومَ القیامَةِ وَ کانَ رَجبُ وَ شَعبانُ وَ شَهرُ رَمَضانَ شُهُودُهُ بِتَعظیمِهِ لَها وَ ینادی مُناد: یا رجبُ یا شَعبانُ وَ یا شَهرُ رَمضانَ کَیفَ عَمَلُ هذا العَبد فیکُم وَ کَیفَ کانَت طاعَتُهُ للهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَقُولُ رَجَبُ وَ شَعبانُ وَ شَهرُ رَمضانَ: یا رَبَّنَا ما تَزَوّد مِنّا اِلاّ اِستَعانَةً عَلی طاعَتِکَ وَ استِمداداً لِمَوادّ فَضلِکَ، َو لَقَد تَعَرَّضَ بِجُهدهِ لِرضاکَ وَ طَلَبَ بِطاقَتِه مَحبّتَکَ؛ به راستی کسی که حرمت ماه رجب و شعبان را بشناسد و آن دو را به ماه رمضان، ماه بزرگ الهی، وصل کند، این سه ماه به نفع او در روز قیامت شهادت می دهند وماه رجب، شعبان و رمضان گواهان او به تعظیم این سه ماه از جانب او خواهند بود و منادی ندا می دهد که ای رجب و شعبان و ای ماه رمضان! عمل این بنده [ما] در [زمان حلول] شما و طاعت او [در این سه ماه] نسبت به خدای عزیز و جلیل چگونه بوده است؟ پس رجب، شعبان و ماه رمضان می گویند: ای پروردگار ما‍، از ما توشه نگرفت جز طلب یاری بر طاعت تو و استمداد بر مواد فضل تو. به راستی خود را با تلاش در معرض رضایت تو قرار داد و در حَدّ توان به دنبال محبّت تو بود.»
پس خداوند به ملائکه که بر این سه ماه گمارده شده اند، می فرماید: درباره این گواهی [سه ماه] درباره این بنده من چه می گویید؟ ملائکه می گویند: ای پروردگار ما! رجب، شعبان و رمضان راست می گویند، ما او را جز در حال طاعت تو و تلاش در راه رضایت تو و رفتن به سوی نیکی و احسان نیافتیم و به راستی همیشه در وصل این سه ماه [با اعمال خیر] شاد و با نشاط بود. در این ماهها رحمت تو را آرزو می کرد و به عفو و مغفرت تو امید داشت. همیشه این گونه بود که از حرامها در این ماهها دوری و برای انجام واجبات شتاب می کرد، با [حفظ] شکم، دامن، گوش، چشم و سایر اعضای بدن، روزه گرفت، در روز، تشنگی را و در شب، بیداری را تحمل کرد و زیاد در آن به فقرا و درماندگان کمک می کرد و عنایات و احسان وی به بندگانت زیاد بود. بندگانت را با بهترین وجه همراهی و هنگام جدا شدن با نیکوترین حالت وداع می کرد. بعد از تمام شدن این ماهها [باز هم] به طاعت و عبادت تو قیام کرد و مرتکب حرامهایت نشد: «فنعم العبدُ هذا، خوب بنده ای است این شخص.»
دراین هنگام است که خداوند دستور می دهد این بنده به سوی بهشت برود، سپس ملائکه با هدایا و اکرام به استقبالش می آیند و او را بر طبقهای نور و اسبهای خوشرفتار سوار می کنند و به سوی نعمتهایی می رود که تمام نمی شود و جایگاهی که کهنه نمی شود و ساکنان آن برای همیشه در آن می مانند و جوانان آن پیر و کودکان آن میانسال نمی شوند و شادی و خوشی آن تمامی ندارد و جدّید آن کهنه و شادیهای آن به غم و غصه تبدیل نمی شود و سختی و رنج در آن مشاهده نمی شود و از عذاب و بدحسابی در امان هستند و جایگاهی با عظمت و با کرامت دارند.»9

فراخوان به عبادت و بندگی
عالم هستی، خاموش و آرام نیست. وقتی ماه مبارک رجب فرا می رسد فراخوان عمومی برای هدایت خواهی داده می شود.
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در این باره فرمود: «اِنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالی نَصَبَ فِی السَّماءِ السَّابِعۀِ مَلَکاً یقالَ لَهُ الدّاعی. فَاِذا دَخَلَ شَهرُ رَجَبٍ، یَنادی ذلِک المَلَکُ، کُلَّ لَیلَةٍ مِنهُ اِلی الصَّباحِ: طُوبی لِلذّاکِرینَ! طُوبی لِلطّائعِینَ! وَ یَقولُ الله تَعالی: اَنا جَلیسُ مَن جالَسنی وَ مَطیع مَن اَطاعَنی وَ غافِرُ مَنِ استَغفَرنی؛ اَلشَّهرُ شَهری وَ العَبدُ عَبدی وَ الرَّحمَةُ رَحمَتی، فَمَن دَعانی فِی هذا الشَّهرِ اَجَبتَهُ وَ مَن سَأَلنی اَعطَیتُهُ وَ مَن استَهدانی هَدَیتُه وَ جَعَلَتُ هذا الشَّهرَ حَبلاً بَینی وَ بَینَ عِبادی، فَمن اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ اِلَیَّ؛10  به راستی خداوند تبارک و تعالی، ملکی را در آسمان هفتم قرار داده است که به او داعی [دعوت کننده] می گویند. هنگامی که ماه رجب فرا می‏رسد، هر شب تا صبح ندا می دهد که خوشا به حال ذاکرین [خدا]، خوشا به حال طاعت کنندگان و خدای متعال می فرماید: من همنشین کسی هستم که با من همنشین باشد و از کسی که از من اطاعت کند، اطاعت می کنم و می بخشم کسی را که طلب استغفار کند؛ [زیرا] ماه [رجب] ماه من است و بنده، بنده من است و رحمت، رحمت من است. هر کس مرا در این ماه بخواند، او را اجابت می کنم و هر کس از من [چیزی] درخواست کند، به او عطا می کنم و کسی که از من هدایت بخواهد، او را هدایت می کنم. این ماه [رجب] را ریسمانی بین خودم و بندگانم قرار دادم. پس کسی که به وسیله این ماه [به این ریسمان] چنگ بزند، به [قرب] من خواهد رسید.»
به راستی که ماه عجیبی است و خدا و بنده، چه رابطه نزدیکی با هم دارند؛ یک طرف خداوند قرار دارد با مغفرت و هدایت و رحمت بی پایانش و طرف دیگر بنده قرار دارد با دعا و مناجاتش، ذکر و ثنایش و طاعات و عباداتش.

پاداش اعمال در این ماه
از آنجا که ماه مبارک رجب از جایگاه ویژه ای در پیشگاه الهی برخوردار است و رحمت خدا به صورت فراگیر سرازیر می شود، اعمال و عبادات در این ماه نیز ازثواب و پاداش ویژه برخوردار است که به نمونه هایی اشاره می شود:
الف. روزه
برای روزه ماه رجب، پاداشهای گوناگونی نقل شده است، از جمله:

1. وجوب بهشت و دوری از آتش
امام کاظم علیه‏السلام فرمود: «رَجبُ، شَهرٌ عَظیمٌ یضاعَفُ فیه الحَسَناتُ وَ یَمحو فیهِ السَیّئاتُ. مَن صامَ یَوماً مِنَ رَجَبٍ تَباعَدَت عَنهُ النّارُ مَسیرَة مِاَئةِ سَنَةٍ وَ مَن صامَ ثلاثَةَ ایّامٍ وَجَبتْ لَهُ الجَنَّةُ؛11  رجب، ماه بزرگی است که حسنات در آن دو برابر و گناهان در آن محو می شود. هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، به اندازه مسیر صد سال جهنّم از او دور می شود. کسی که سه روز از ماه رجب روزه بگیرد، بهشت برایش واجب می شود.»
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «اِنّ فی الجَنَّةِ قَصراً لایَدخُلُه اِلاّ صَوّام رجب؛12 به راستی در بهشت قصری است که جز کسانی که در ماه رجب، زیاد روزه گرفته اند، کسی در آن راه نمی یابد.»

2. برآورده شدن حاجت و پاکی از گناهان
امام رضا علیه‏السلام فرمود: «… مَن صامَ یَومین مِن رَجَبٍ رضی اللهُ عَنهُ یَومَ یَلقاهُ وَ مَن صامَ ثَلاثَةَ اَیامٍ مِن رَجَبٍ رضی اللهُ عَنه وَ اَرضاهُ وَ اَرضی عَنهُ خصماءَهُ یَومَ یَلقاه وَ مَن صامَ سَبعَةَ ایّامٍ مِن رَجبٍ فُتِحَت ابوابُ السَّمواتِ السَّبع لِروحِهِ اِذا ماتَ حَتّی یَصِلَ الی المَلکُوت الاَعلی وَ مَن صامَ ثمانیة مِن رَجبٍ فُتِحَت لَهُ اَبوابُ الجَنّةِ الثمانیه وَ مَن صام مِن رَجَبٍ خَمسَة عَشَرَ یَوماً قَضَی اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ کُلّ حاجَةٍ الاّ اَن یَسألَهُ فی مأثَمٍ اَو فی قطیعَةِ رَحِمٍ وَ مَن صام شَهرَ رَجَبٍ کُلّه خَرَج مِن ذُنُوبِه کَیومٍ وَلَدَتهُ اُمُّه، وَ اُعتِقَ مَنَ النّارِ وَ دَخَلَ الجَنَّةَ مَعَ المصطَفَینِ الاَخیَار؛13  کسی که دو روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند در روزی که او را ملاقات می کند [قیامت] از او راضی می شود و کسی که سه روز از رجب را روزه بگیرد، خداوند از وی راضی می شود و او را هم از خود راضی می کند و طلبکارانش را نیز در روز قیامت راضی خواهد کرد و کسی که هفت روز از رجب را روزه بگیرد، درهای آسمانهای هفت گانه برای روح او هنگام مرگش باز می شود تا به ملکوت اعلی می رسد و کسی که هشت روز از رجب را روزه بگیرد، درهای هشت گانه بهشت برایش باز می شود و کسی که پانزده روز از رجب را روزه بگیرد، خداوند تمام حاجتهایش را برآورده می کند؛ مگر درباره گناه یا قطع رابطه با بستگان نسبی درخواستی داشته باشد [که مستجاب نمی شود] و کسی که تمام ماه رجب را روزه بگیرد، از گناهانش مانند روزی که از مادر متولّد شده است، پاک می شود، و از آتش آزاد می شود و در بهشت با نیکان برگزیده خواهد بود.»

3. امان از عذاب قبر
ثوبان می گوید که همراه پیامبر صلی الله علیه و آله کنار قبری بودیم. حضرت ایستاد و بعد حرکت کرد، دوباره ایستاد و بعد حرکت کرد. عرض کردم: پدر ومادرم فدایت شوند، راز توقف شما بین این قبور چه بود؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله به شدّت گریه کرد و ما نیز گریه کردیم. آن گاه فرمود: «این اموات در قبرهایشان عذاب می شدند؛ به گونه ای که ناله آنها را شنیدم، بر آنها ترحّم کردم و از خداوند خواستم که بر آنها تخفیف دهد و خداوند نیز اجابت فرمود، «فَلَو صامُوا هؤلاءِ ایّام رجب وَ قامُوا فیها ما عذَّبوا فی قُبورِهِم. فَقُلت یا رَسولَ اللهِ صیامَهُ وَ قِیامَهُ اَمانٌ مِن عذاب القبر؟ قال: نعم…؛14  اگر اینها ماه رجب را روزه می گرفتند و شب زنده داری می کردند، در قبرهایشان عذاب نمی شدند، پس عرض کردم: آیا روزه و نماز در ماه رجب، امان از عذاب قبر است؟ فرمود: بله.»
رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره کسی که نتواند روزه بگیرد فرمود: «یَتَصدّقُ کلَّ یَومٍ بِرَغیفٍ عَلی المَساکین؛ روزی یک نان به فقیران صدقه دهد. » در این صورت، چنین شخصی هم به آن پاداشها می رسد و اگر توان دادن یک نان هم نداشته باشد، روزی صد مرتبه در ماه رجب بگوید: «سُبحانَ الاِلهِ الجَلیلِ، سُبحانَ مَن لایَنبَغی التَسبیحُ اِلّا لَهُ، سُبحَانَ الاَعَزِّ الاَکرَم، سُبحَانَ مَن لَبِسَ العِزِّ وَ هُوَ لَهُ اَهلٌ.»15
معلوم می شود هیچ کس در ماه رجب محروم نمی شود و خداوند نگذاشته است که فردی از پاداشهای روزه داری بی نصیب باشد.

ب. عمره رجبیّه
انجام عمره در ماه رجب بر همه ماهها برتری دارد. معاویة بن عمار از امام صادق علیه‏السلام پرسید: «ایّ العُمرَةِ اَفضَلُ عُمرَةٌ فی رَجَبٍ اَو عُمرَةٌ فی رمضانَ؟ فَقالَ: لَابَل عُمرَةٌ فی شَهرِ رَجَب؛16  کدام عمره برتر است؟ آیا عمره رجب برتر است یا عمره رمضان؟ حضرت فرمود: عمره ماه رجب.»

ج. زیارت معصومان علیهم‏ السلام
در ماه رجب به زیارت معصوم سفارش خاص شده است؛ هر چند زیارت تمامی معصومین علیهم‏السلام در تمام فصول سال و در تمامی روزها، مستحب و به آن سفارش شده است؛ ولی در ماه مبارک رجب که عمره و اعمال دیگر، ثواب مضاعف دارد، زیارت آن بزرگواران نیز ثواب بیش‏تری دارد؛ از جمله زیارت امام حسین علیه‏السلام در اول و وسط ماه رجب17  و همین طور زیارت امام هشتم علیه‏السلام بسیار سفارش شده است.18

د. دعا و نماز
دعا در کل ماه رجب پاداش عظیمی دارد؛ به ویژه در «لیلة الرغائب» که اولین شب جمعه  ماه مبارک رجب است. اکنون به اختصار، اعمال و دعاهای آن بیان می شود:
پنج شنبه اول ماه رجب روضه بگیرد. سپس شب جمعه مابین نماز مغرب و عشا 12 رکعت نماز بخواند . در هر رکعتی حمد را 100 مرتبه و سوره قدر را 3 بار و توحید [قل هو الله] را 12 مرتبه بخواند و بعد از نماز 70 بار صلوات بفرستد. بعد به سجده رود و 70 مرتبه بگوید: «ربّ اغفِرْ وَ ارحَمْ و تجاوَز عَمّا تَعلَمُ اِنَّکَ اَنتَ العَلیُّ الاَعظَم؛ پروردگارا! ببخش و ترحم فرما و بگذر از آنچه [از گناهانم] می دانی به راستی که تو برتر و بزرگواری!»
دوباره سجده کند و همان دعا را 70 بار بگوید. وقتی این اعمال را انجام داد، خداوند به او این پاداشها را می دهد:
1. تمامی گناهانش را می بخشد هر چند زیاد باشد 2. درباره 700 نفر از بستگانش می تواند شفاعت کند؛ 3. خداوند در شب اوّل قبر، این نماز را با بهترین و نورانی ترین چهره محشور می کند که در قبر مونس و همدمش باشد.19
دعای امّ داوود هم از اعمال این ماه شریف است که در روز سوّم اعتکاف خوانده می شود.

مناسبتهای مهمّ ماه رجب
مناسبتهای بسیار مهمّ و با عظمتی در این ماه مبارک وجود دارد که بر ارزش و مضاعف شدن ثوابهای آن افزوده است؛ از جمله به ولادت امام باقر علیه‏السلام اول رجب، ولادت امام جواد علیه‏السلام در دهم ماه رجب، ولادت مولود کعبه امیر مؤمنان علیه‏السلام در سیزدهم رجب،20  بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در بیست و هفتم رجب، شهادت امام موسی بن جعفر علیه‏السلام ، شهات امام هادی علیه‏السلام و رحلت حضرت زینب می توان اشاره کرد.

این الرجبیون
وقتی انسانهای مؤمن، احترام ماه با عظمت رجب را که ماه رحمت و ریزش فیض الهی است نگه داشتند ومقام و منزلت آن را شناختند با تلاش در راه بندگی خدا و کوشش برای جلب رضایت الهی و نیکی و احسان به بندگان و پرداختن به عبادتهایی چون نماز، روزه، مناجات و شب زنده د اری با تمام شرایط، تلاش کردند، حق این ماه با برکت را ادا کرده اند. این گونه افراد با تأیید ملائکه شاهد اعمال، از کسانی شمرده می شوند که اهل ماه رجب و به اصطلاح «رجبیّون» هستند، و رجبیّون در روز قیامت از جایگاه و منزلت بسیار والایی برخوردارند، همان طور که امام صادق علیه‏السلام فرمود: «اذا کان یوم القِیامَةِ نَادی مُنادٍ مِن بُطنانِ العَرشِ اَینَ الرَّجَبیُّونَ فَیقُومُ اناسٌ تُضیءُ وُجُوهُهم لِاَهلِ الجَمع عَلی رُؤسِهِم تیجانُ المُلکِ وَ ذَکرَ ثَواباً جَزیلاً اِلی اَن قالَ هذا لِمَن صامَ مِن رَجَبٍ شَیئاً وَ لَو یَوماً فِی اَوّلِهِ اَو وَسَطِه اَو آخِرِه؛21  هنگامی که روز قیامت برپا شود، منادی از بطن عرش ندا می دهد: کجایند رجبیون؟! پس مردمانی که چهره هایشان برای جمعیت [قیامت] می درخشد بر می خیزند و بر سرهای آنان تاج شاهی قرار دارد و آن گاه حضرت، پاداش فراوانی را نام برد تا فرمود: این پاداشها برای کسی است که در ماه رجب روزه گرفته باشد، گرچه یک روز از اوّلش و یا یک روز از وسطش و یا یک روز از آخرش.»

فهرست منابع
    شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، قم، 1409ق.
    صدوق، ابوجعفر محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، دار الاضواء، بیروت، چاپ دوم، 1413ق.
    مجلسی، محمدباقر، مؤسسة الوفاء، بحار الانوار، بیروت، چاپ سوم،1404ق.
    نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت، قم، 1408ق.

پي نوشت :

1. ر.ک: مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج‏7، ص‏432.
2 . همان، ص‏432.
3 . بحار الانوار، علامه مجلسی، ج‏37، ص‏53 و ج‏93، ص‏373.
4 . وسائل الشیعة، شیخ حرّ عاملی، ج‏10، ص‏511.
5 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج‏55، ص‏379.
6 . همان، ج‏94، ص‏37، ح 19.
7 . همان، ص‏26، ح 1.
8  . همان، ج‏94، ص‏47، ح 33.
9 . همان، ج‏94، ص38، ح 23.
10 . مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج‏7، ص‏535، ح 1.
11 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج‏94، ص‏37، ح 20.
12 . همان، ج‏94، ص‏47.
13 . همان، ج‏94، ص‏42، ح 28.
14 . همان، ص‏49، ح 37.
15 . بحارالانوار، ج‏94، ص‏31، ح 1.
16 . من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج‏2، ص‏345، ح 1.
17 . ر. ک: بحار الانوار، علامه مجلسی، ج‏14، ص‏465؛ ج‏78، ص‏17.
18 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج‏6، ص‏91.
19 . همان، ج‏95، ص‏396.
20 . همان، ج‏35، ص‏7.
21 . وسائل الشیعه، ج‏1، ص‏479.

منبع: ماهنامه مبلغان،شماره 153