امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اَلمَعروُفُ هَدِیَّهٌ مِنَ اللهِ اِلی عَبدِهِ، وَ لَیسَ کُلُّ مَن یُحِبُّ اَن یَصنَعَ المَعرُوفَ اِلی النّاسِ یَصنَعُهُ وَ لا کُلُّ مَن رَغِبَ فیهِ یَقدِرُ عَلَیه؛
نیکی (به مردم) هدیه ای از سوی خداوند به بنده اش است و چنان نیست که هر که دوست دارد به مردم نیکی کند، آن را انجام دهد، و چنان نیست که هر کس علاقه به کار نیک داشته باشد، بر آن قادر شود.
تحف العقول، ص۳۶۳

شرح کوتاه حدیث:

همیشه امکان و فرصت کار خیر برای ما فراهم نیست.
پس، باید فرصت های خیر را غنیمت شمرد و پیش از بروز موانع یا مانع تراشی های شیطان و یا غلبه ی نفس، کار نیک کرد و ثواب برد.
کسی که توفیق خدمتگزاری به بندگان خدا را پیدا می کند، از موهبت الهی برخوردار است؛ زیرا همه ی انسانها این توفیق را ندارند و همیشه مهیا نیست و همه جا فراهم نمی شود.
چه بسا، کسانی که بر فرصت های خیر از دست رفته، غصّه می خورند.
چه بسا، از کار افتادگانی که آرزوی سلامت، نشاط و توانایی دارند، تا بتوانند کار خیر و خدمتی انجام دهند، ولی توانایی آن را ندارند و حسرت می خورند.
ای که دستت می رسد، کاری بکن
پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار
آنان که از این هدیه ی الهی، یعنی توفیق خدمت و خیررسانی برخوردارند، قدر آن را بدانند و خسته نشوند و بدانند، که مورد عنایت ویژه پروردگارند و اگر از این کار، ملول گردند، خداوند از آنان می گیرد و به دیگران ارزانی می دارد.
پس، نه همه علاقه مندان به نیکوکاری، توفیق می یابند، و نه همه ی مشتاقان، توانایی آن را دارند.
هدیه ی الهی را به دیده ی منّت نهیم و بدین وسیله، آخرت خود را آباد سازیم.

منبع: حکمت های صادقی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام صادق علیه السلام)، جواد محدثی.

#حدیث_روز

امام کاظم علیه السّلام فرمودند:

اِنَّ الزَّرعَ یَنبُتُ فی السَّهلِ وَ لا یَنبُتُ فِی الصَّفا، فَکذلِکَ الحِکمَهُ تَعمُرُ فی قَلبِ المُتواضعِ وَ لا تَعمُرُ فی قَلبِ المُتَکَّبِرِ الجَبّارِ؛
زراعت، در زمین هموار می روید نه در سنگلاخ و سنگ صاف. همین گونه است حکمت که در دل انسان متواضع آباد می شود، نه در دل افراد متکبّر و گردن کش.
بحارالأنوار، ج۷۵، ص۳۱۲

شرح حدیث:
افتادگی آموز اگر طالب فیضی

هرگز نخورد آب، زمینی که بلند است

همچنان که دانه و نهال، در هر زمینی رشد نمی کند و هر زمینی قابلیت کشاورزی ندارد، دلها هم در پذیرش علم و حکمت همین گونه است.

شرط نخست آموختن علم و حکمت، تواضع و فروتنی است.

آن که حاضر نیست نزد استاد دانا، زانوی شاگردی بر زمین نهد و متواضعانه بپرسد و مشتاقانه گوش دهد، دریچه های دانایی و بصیرت به روی او گشوده نمی شود.

پیامبر خدا(صلی الله علیه واله) فرموده است: هم نسبت به شاگردان خود تواضع داشته باشید، هم نسبت به استادان خویش.

(محمد محمّدی ری شهری، العلم و الحکمه فی الکتاب و السنّه، صص۲۵۱ و ۳۲۳.)

از کلمات امام علی(ع) نیز نقل شده است:«لا یَتَعَلَّمُ مَن یَتَکَبَّرُ

(.محمد محمّدی ری شهری، العلم و الحکمه فی الکتاب و السنّه، صص۲۵۱ و ۳۲۳)»هر کس تکبّر داشته باشد، چیزی یاد نمی گیرد.

دل افراد متکبّر، پذیرای علم و حکمت نیست. از این رو متکبّران در جهل خویش پایدار می مانند.

امّا افراد فروتن و خاکسار، جریان زلال دانش و معارف را به سوی خود می کشانند و از علوم دانایان بهره مند می شوند.

منبع: حکمت های کاظمی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام کاظم علیه السلام)، جواد محدثی.

پیامبراکرم صلوات الله علیه و آله:
هرگاه میوه خریدی، به همسایه ات هدیه کن؛ وگرنه پنهانی وارد خانه کن؛ مبادا فرزندت با آن میوه بیرون بیاید و موجب ناراحتی فرزند همسایه شود!
‌
? بحارالانوار، ج ۸۲، ص ۹۴

حضرت صادق علیه السلام فرمود: پیوسته دعا بی نتیجه است تا آنگاه بر محمد و آلش صلوات فرستاده شود (که در این صورت دعا به ثمر رسد).

 کتاب «واژه های اخلاقی از اصول کافی» اثری از مرحوم آیت الله علی مشکینی است که در آن، نکاتی زیبا و قابل استفاده پیرامون مباحث مختلف اخلاقی آمده و «حوزه نیوز» منتخبی از این نکات را در شماره های گوناگون تقدیم علاقمندان می نماید.

- صلوات فرستادن بر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و آله

 ۱) حضرت صادق علیه السلام فرمود: پیوسته دعا بی نتیجه است تا آنگاه بر محمد و آلش صلوات فرستاده شود (که در این صورت دعا به ثمر رسد).

 ۲) امام باقر و یا صادق - علیهما السلام - فرمود: در میزان (ترازوی اعمال در روز قیامت) چیزی سنگین تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست

 خبرگزاری حوزه

چگونه بفهمیم در ما خیری هست یا نه؟

حوزه/ امام محمد باقر علیه السلام در روایتی به نحوه اطلاع از خیر یا دشمنی انسان ها اشاره کرده‌اند.

امام محمد باقر علیه السلام:

إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ فِیکَ خَیْراً فَانْظُرْ إِلَی قَلْبِکَ فَإِنْ کَانَ یُحِبُّ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ یُبْغِضُ أَهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفِیکَ خَیْرٌ وَ اللَّهُ یُحِبُّکَ وَ إِنْ کَانَ یُبْغِضُ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ یُحِبُّ أَهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فِیکَ خَیْرٌ وَ اللَّهُ یُبْغِضُکَ وَ الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ.

هر گاه خواهی بدانی در تو خیری هست، به دِلت نگاه کن، اگر اهل طاعت خدا را دوست و اهل معصیت خدا را دشمن دارد، در تو خیر است و خدا هم ترا دوست دارد، و اگر اهل طاعت خدا را دشمن و اهل معصیت خدا را دوست دارد در تو خیر نیست و خدا دشمنت دارد، و هر کسی همراه دوست خود است.

الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ۲، ص: ۱۲۷

 امام سجاد علیه السلام در روایتی به ثمرات کلام و سخن زیبا اشاره کرده اند.

امام زین العابدین علیه السلام:

اَلْقـَوْلُ الْحـَسـَنُ یـُثـْرِی الْمـالَ وَ یـُنـْمِی الرِّزْقَ وَ یُنْسی فِی الاَْجَلِ وَ یُحَبِّبُ اِلَی الاَْهْلِ وَ یُدْخِلُ الْجَنَّةَ.

کـلام زیـبـا، مـال و ثـروت را زیـاد مـی کـنـد؛ روزی را افـزایـش می دهد؛ مرگ را به تأخیر می اندازد؛ آدمی را محبوب خانواده اش می سازد و او را وارد بهشت می کند.

بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۳۱۰

نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم):

یَا عَلِیُّ شَرُّ اَلنَّاسِ مَنْ بَاعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیَاهُ وَ شَرٌّ مِنْهُ مَنْ بَاعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیَا غَیْرِهِ.

یا علی! بدترین مردم کسی است که آخرتش را به دنیایش بفروشد و بدتر از او کسی است که آخرتش را به دنیای غیرش بفروشد.

تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، جلد ۱۶، صفحه ۳۴

 

حضرت فاطمه زهرا (س) در روایتی به بهترین عمل برای حفظ شخصیت زن اشاره کرده اند.

حضرت زهرا سلام الله علیها:

خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لایَرَیْنَ الرِّجالَ وَلایَراهُنَّ الرِّجالُ.

بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.

بحارالأنوار: ج ۴۳، ص ۵۴، ح ۴۸

پیامبر اکرم صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله و سلم:

مَوْتُ الاِْنْسانِ بِالذُّنوبِ اَکْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالاَْجَلِ وَ حَیاتُهُ بِالبِرِّ اَکْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمُرِ.

مرگ انسان‏ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسان‏ها در نتیجه نیکی ‏هایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودنِ عمر است.

نشانی : عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال , ج 23 , ص 275