بسم الله الرحمن الرحیم

پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله :
فِرّوا مِن فُضولِ الدُّنيا كَما تَفِرّونَ مِنَ الحَرامِ، وهَوِّنوا عَلى أنفُسِكُمُ الدُّنيا كَما تَتَهَوَّنُ الجيفَةُ، ونَوِّروا قُلوبَكُم بِتَفَكُّرِ الآخِرَةِ، وتوبوا إلَى اللّه‏ِ مِن فُضولِ الدُّنيا وسَيِّئاتِ أعمالِكُم؛ حَتّى تَنجوا مِن شِدَّةِ يَومِ القِيامَةِ؛

همچنان كه از حرام مى‏ گريزيد، از فزونى‏ هاى دنيا نيز بگريزيد، و همچنان كه مردار را خوار مى ‏شماريد، دنيا را نيز در نظرتان خوار گردانيد، و با انديشيدن درباره آخرت، دل‏هايتان را نورانى كنيد، و از فزونى‏ هاى دنيا و كردارهاى بدتان، به درگاه خدا توبه بريد تا از سختى روز قيامت برَهيد.

مستدرك الوسائل : ج 12 ، ص 54 ، ح 1396

شرح حدیثی از پیامبر اعظم(ص) در ابتدای درس خارج فقه درباره فرصت زندگی

بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین.

اَخبَرَنَا ابنُ مَخلَدٍ قالَ: اَخبَرَنا اَبو عُمَرَ قالَ: حَدَّثَنَا الحارِثُ بنُ مُحَمَّدِ بنِ اَبی اُسامَةَ التَّمیمیُّ قالَ: حَدَّثَنَا الوَاقِدِیُّ مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ قالَ: حَدَّثَنا عَبدُ اللّهِ بنُ جَعفَرٍ الزُّهریُّ، عَن یَزیدَ بنِ الهادِ، عَن هِندٍ بِنتِ الحَارِثِ الفِراسیَّةِ، عَن اُمِّ الفَضلِ قالَت: دَخَلَ رَسولُ اللّهِ (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) عَلى‌ رَجُلٍ‌ یَعودُهُ‌ وَ هُوَ شاکٍ فَتَمَنَّى المَوتَ، فَقالَ رَسولُ اللّهِ (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ): لا تَتَمَنَّ المَوتَ فَاِنَّکَ اِن تَکُ مُحسِناً تَزدَد اِحساناً اِلى اِحسانِکَ وَ اِن تَکُ مُسیئاً فَتُؤَخَّرُ تُستَعتَبُ فَلا تَمَنَّوُا المَوت.(۱)
 
عن اُم الفَضل، قالت: دَخَلَ رَسولُ اللّهِ (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) عَلى‌ رَجُلٍ‌ یَعودُهُ‌ وَ هُوَ شاکٍ فَتَمَنَّى المَوتَ
پیغمبر به عنوان عیادت رفتند سراغ یکی از مسلمانها که مریض بود و شکایت داشت؛ لابد دردی، مشکلی، چیزی داشته. به پیغمبر گفت: «آقا! دلم میخواهد زودتر مرگم فرا برسد».

فَقالَ رَسولُ اللّهِ (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ): لا تَتَمَنَّ المَوتَ فَاِنَّکَ اِن تَکُ مُحسِناً تَزدَد اِحساناً اِلى اِحسانِک
 [پیغمبر فرمود:] آرزوی مرگ نکنید، دعا برای مرگِ خودتان نکنید؛ اگر شما آدمِ خوبی هستید، وقتی [شما] ان‌شاءالله چند سال دیگر و جوانهایتان ان‌شاءاﷲ شصت هفتاد سالِ دیگر زنده ماندید، طبعاً بر احسانِ خودتان خواهید افزود، کفه‌ی حسنات خودتان را سنگین خواهید کرد. اگر این زندگیِ طولانی زحماتی دارد، مشکلاتی دارد، خطراتی دارد، این حُسن را هم دارد که اگر انسان اهل احسان باشد، اهل تقوا باشد، کفه‌ی حسنات خودش را روز‌به‌روز افزایش میدهد.

وَ اِن تَکُ مُسیئاً فَتُؤَخَّرُ تُستَعتَبُ فَلا تَمَنَّوُا المَوت
آمدیم و شما گناهکاری و مسلِم نیستی؛ اجلِ تو را عقب می‌اندازند تا تو عذرخواهی کنی. تُستَعتَب، یعنی همین که در دعاها هست: لَکَ العُتبیٰ؛(۲) عذرخواهی کردن، معذرت‌خواهی کردن. عمرت به  تأخیر می‌افتد و این فرصت وجود دارد که انسان عذرخواهی کند. پس بنابراین، فرصتِ حیات فرصتِ خوبی است؛ مرگ را آرزو نکنید!
 
 
۱) امالی طوسی، مجلس سیزدهم، ص ۳۸۵؛ «امّ فضل میگوید: رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) به نزد مردی رفت تا از او عیادت کند؛ او از بیماری شکایت داشت و آرزوی مرگ میکرد. رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) به او فرمود: آرزوی مرگ نکن؛ زیرا اگر نیکوکار باشی، [با زنده بودن] نیکی‌ای به نیکی‌هایت افزوده میشود و اگر گناهکار باشی فرصت می‌یابی از گناهانت عذرخواهی کنی؛ پس آرزوی مرگ نکنید.
۲) من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۴۹۱

پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR
 یکشنبه ۱۳۹۸/۰۹/۲۴ 
 
 

 رسول خدا (صلي الله عليه واله) در روایتی به عاقبت انسان های دورو اشاره کرده اند.

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:

یَجی‌ءُ یَومَ القیامةِ ذوالوَجهینِ دالِعاً لِسانَهُ فی‌قفاهُ و آخَرُ مِن قُداّمِه یَلتَهِبانِ ناراً حتّی یَلهبا جَسَدَهُ.

آدم دورو در روز قیامت با دو زبان آویزان و آتشین وارد محشر می‌شود: یکی از پیشِ رو و دیگری از قفا بدن او را شعله‌ور می‌سازند.

خصال، ج ١، ص ٢٠

پیامبر اکرم حضرت محمد صلی الله علیه و آله:

خداوند به داود علیه السلام فرمود: مرا دوست بدار و مرا محبوب خلقم گردان.
داود گفت: پروردگارا! آری، من تو را دوست دارم، اما چگونه تو را محبوب خلقت گردانم؟
فرمود: نعمت هایم را برای ایشان یادآوری کن. زیرا وقتی نعمتهایم را بر آنان بازگو کردی، مرا دوست خواهند داشت.

متن حدیث:

قالَ النبیُّ صلی الله علیه و آله: قالَ اللّه ُ عزَّوجَلَّ لِداود علیه السلام: أحبِبْنی وَ حَبِّبْنی إلی خَلقی! قالَ: یا رَبِّ نَعَم، أنَا اُحِبُّکَ فَکَیفَ اُحَبِّبُکَ اِلی خَلقِکَ؟ قالَ: اُذکُر أیادِیَّ عِنْدَهُم، فإنَّکَ اِذَا ذَکَرْتَ ذلِکَ لَهُم أحَبُّونی.

امام صادق علیه السلام :
 فيما وَعَظَ لُقمانُ ابنَهُ ـ :

يا بُنَيَّ ، إنَّ الدُّنيا بَحرٌ عَميقٌ ، قَد هَلَكَ فيها عالَمٌ كَثيرٌ ، فَاجعَل سَفينَتَكَ فيهَا الإِيمانَ ، وَاجعَل شِراعَهَا التَّوَكُّلَ ، وَاجعَل زادَكَ فيها تَقوَى اللّه‏ِ ، فَإِن نَجَوتَ فَبِرَحمَةِ اللّه‏ِ ، وإن هَلَكتَ فَبِذُنوبِكَ؛

ـ در پندهاى لقمان عليه السلام به پسرش ـ : اى پسرم! دنيا، درياى عميقى است كه بسيارى در آن هلاك گرديده ‏اند . پس كشتى ‏ات را در دنيا، ايمان به خدا قرار بده و بادبان آن را توكّل بر خدا، و توشه راهت را تقواى خداوند عز و جل قرار بده؛ اگر نجات يافتى، از رحمت خداست و اگر هلاك شدى، به سبب گناهانت خواهد بود.

بحار الأنوار : ج ۱۳ ، ص ۴۱۱ ، ح ۲

امام جعفر صادق علیه السلام در روایتی به دستورالعمل هایی سازنده برای انسان ها اشاره کرده اند.

امام صادق علیه السلام:

مَنْ تَواضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ اللّه‏ُ، وَ مَنْ تَکَـبَّرَ خَفَضَهُ اللّه‏ُ، وَ مَنِ اقْتَصَدَ فی مَعیشَتِهِ رَزَقَهُ اللّه‏ُ، وَ مَنْ بَذَّرَ حَرَمـَهُ اللّه‏ُ، وَ مَنْ اَکْثَرَ ذِکْرَ الْمَوْتِ اَحَبَّهُ اللّه‏ُ.

هرکس به خاطر خدا تواضع کند، خداوند او را عزت و رفعت می‏ بخشد؛

و هرکس تکبّر کند، خدا او را پایین می‏ کشد؛

و هرکس در زندگانی‏ اش میانه روی کند، خداوند به او روزی می ‏دهد؛

و هرکس ولخرجی کند، خداوند محرومش می‏ سازد؛

و هرکس مرگ را زیاد یاد می‏ کند، خداوند دوستش می‏ دارد.

اصول کافی، ج ۲، ص ۱۲