فتاوای رهبرمعظم انقلاب مدظله العالی؛

* احکام معاوضه طلا با طلا

 - ربا در معاوضه طلا و نقره

س۱۰۴. منظور از ربای معاوضی چیست؟

ج. ربای معاوضی عبارت است از معاوضه یا فروش کالای پیمانه‌ای یا وزنی به کالای هم جنس دیگر با گرفتن زیادی، اعم از این که زیادی عینی باشد یا حکمی(۱)، به ربای معاوضی ربای معاملی یا ربا در معامله و معاوضه نیز گفته می‌شود.

تبصره: ربای معاملی (معاوضی)، اختصاص به بیع (خرید و فروش) ندارد و شامل هر گونه معامله و معاوضه از قبیل صلح، هبۀ معوّضه و مانند آن نیز می‌شود.

ادامه »

مقام معظم رهبري مدظله العالي به استفتائی پیرامون «نماز خواندن روی صندلی» پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقمندان می گردد.

*‌ نماز خواندن روی صندلی

سؤال: کسی که طبق وظیفه روی صندلی نماز می خواند، آیا برای سجده می تواند مهر را با دست بر پیشانی بگذارد؟

جواب: اگر می تواند خم شود، باید در حد امکان شرایط سجده را رعایت کند، یعنی مهر و کف دستها را روی میز و مانند آن و سر دو انگشت بزرگ پا را روی زمین، قرار دهد، ولی قرار دادن زانوها بر چیزی لازم نیست.

رهبر معظم انقلاب مدظله العالي پاسخ دادند:
از حکم فروش بن کتاب تا سوزاندن کتاب هایی با اسماء متبرکه
* مصرف زکات در کتابخانه ی عمومی

سؤال: با توجه به پایین بودن شاخص های کتاب و کتابخوانی در کشور، آیا امکان ساخت کتابخانه برای استفاده عموم مردم، از محل مصارف زکات مال وجود دارد؟

جواب: اگر مطابق مصالح عمومی اسلام و مسلمین باشد، اشکال ندارد.

 * تعویض کتاب کهنه با تازه

سؤال: برای پیشبرد فرهنگ کتابخوانی، بعضی کتاب فروشی ها برگه ها و کتب فرسوده و باطله را خریداری و به جای پول آن، کتاب می دهند، آیا این اشکال دارد؟

جواب: فی نفسه اشکال ندارد.

 * خرید و فروش کتاب در مسجد

سؤال: با توجه به این که نمی توان در مسجد خرید و فروش انجام داد، آیا برگزاری نمایشگاه کتاب و خرید و فروش آن برای بیشتر شدن فرهنگ کتابخوانی هم در مسجد مشکل دارد؟

جواب: اگر به گونه ای که هتک مسجد نباشد و نیز مزاحمتی با حق نمازگزاران نداشته باشد، با هماهنگی با امام جماعت مسجد اشکال ندارد. هرچند خرید و فروش در مسجد مکروه است.

ادامه »

حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای مدظله العالی رهبرمعظم انقلاب، به استفتائاتی پیرامون «احکام تحصیل» پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقمندان می گردد.

* احکام تحصیل

 - سستی و تنبلی

س۲. سستی و تنبلی در تحصیل علم و تلف کردن وقت چه حکمی دارد؟ آیا حرام است؟

ج. تضییع وقت به بطالت و بیکاری دارای اشکال است و دانشجو تا وقتی که از مزایای مخصوص دانشجویی استفاده می ‌کند باید از برنامه ‌های درسی مخصوص دانشجویان متابعت کند و الا استفاده از آن مزایا از قبیل شهریه و کمک هزینه و غیره برای او جایز نیست.

- تدریس مباحث ربا

س۳. در خلال بعضی از دروس دانشکده اقتصاد، استاد به بحث در مورد بعضی از مسائل مربوط به قرض ربوی و مقایسه راه‌های تحصیل ربا در تجارت و صنعت و غیر آن می ‌پردازد، تدریس این درس و اجرت گرفتن در برابر آن چه حکمی دارد؟

ج. مجرّد تدریس و بررسیِ مسائل قرض ربوی، حرام نیست.

 - تحصیل فلسفه

س۴. آیا تدریس و تحصیل فلسفه در حوزه ‌های علمیه دینیّه جایز است؟

ج. یادگیری و تحصیل فلسفه برای کسی که اطمینان دارد که باعث تزلزل در اعتقادات دینی ‌اش نمی ‌شود اشکال ندارد و بلکه در بعضی از موارد واجب است.

- مطالعه کتب ضاله

س۵. آگاه شدن از کتاب‌های گمراه کننده و کتاب‌های ادیان دیگر برای شناخت دین و عقاید آن‌ها به قصد افزایش معرفت و اطلاعات چه حکمی دارد؟

ج. حکم به جواز خواندن این کتب فقط به‌خاطر شناخت و افزایش اطلاعات، مشکل است، البته خواندن آن‌ها برای کسی که قدرت شناخت و تشخیص مطالب باطل را دارد به قصد ابطال و ردّ آن‌ها جایز است به شرطی که به خود مطمئن باشد که از حق منحرف نمی ‌شود.

- تنبیه

س۷. معلّمی دانش آموزی را در کلاس در برابر دانش ‌آموزان دیگر به شدّت تنبیه کرده است آیا آن دانش ‌آموز حق مقابله به مثل را دارد یا خیر؟

ج. دانش ‌آموز حق مقابله و پاسخگویی به‌گونه‌ ای که شایسته مقام استاد و معلّم نباشد ندارد و براو واجب است که حرمت معلم را حفظ نموده و نظم کلاس را رعایت کند و می ‌تواند از راه‌های قانونی اقدام نماید، همان‌گونه که بر معلّم هم واجب است احترام دانش‌ آموز را در برابر همکلاسی‌هایش حفظ کرده و آداب تعلیم اسلامی را رعایت نماید.

 - نهی از منکر دانشجویان

س۸. آیا جایز است دانشجویان یکی از مراکز آموزشی گزارش‌هایی از منکراتی را که مشاهده می ‌کنند به مسئولین فرهنگی ارائه دهند تا از ارتکاب آن‌ها جلوگیری شود؟

ج. اگر گزارش‌ها راجع به امور علنی باشد و عنوان تجسّس و غیبت بر آن‌ها صدق نکند، اشکال ندارد و بلکه در صورتی که جزء مقدمات نهی از منکر باشد واجب است.

- فیش غذای باطل شده

س۱۰. اگر اعتبار فیش های غذا که به دانشجویان دانشگاه‌ها داده می ‌شود، در صورت عدم دریافت غذا در روز معیّن، بدون برگرداندن پول آن باطل شود، آیا جایز است فیش های باطل را به جای فیش های معتبر برای دریافت غذا ارائه بدهیم؟ و غذایی که به این طریق گرفته می ‌شود چه حکمی دارد؟

ج. استفاده از فیش هایی که از اعتبار ساقط شده‌ اند برای دریافت غذا جایز نیست و غذایی که با آن‌ها گرفته می ‌شود غصب است و تصرّف در آن حرام و موجب ضمان قیمت آن است.

- توزیع فیش غذای دانشجویان بین کارمندان

س۱۱. در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی امکاناتی مانند غذا و لوازم مورد نیاز دانشگاهی به دانشجویان داده می‌ شود که توسط وزارت بازرگانی و مؤسسات دیگر به دانشجویان مشغول به تحصیل در آن دانشگاه اختصاص یافته است، آیا توزیع آن‌ها بین سایر کارمندان مشغول به کار در دانشگاه نیز جایز است؟

ج. توزیع نیازمندی‌های مورد مصرف و مختص به دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه بین سایر اشخاصی که در آن‌جا کار می ‌کنند، جایز نیست.

- تقلب

س۱۲. آیا تقلب در امتحانات گناه است؟

ج. به طور کلی تقلب جایز نیست و باید از آن توبه و استغفار شود.

- نوشتن پایان‌نامه برای دیگری

س۱۳. نوشتن پایان نامه برای فرد دیگر چه حکمی دارد؟

ج. به طور کلی کیفیت تألیف پایان نامه تابع قوانین و مقررات مربوطه است؛ اگر طبق  قانون، پایان نامه باید توسط خود دانشجو تألیف شود، واگذاری آن به دیگری جایز نیست، همچنان که تألیف آن برای دیگری خواه برای کسب درآمد از آن و خواه مجانی، جایز نیست.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی دامت برکاته به استفتائی پیرامون «طریقه صحیح نذر» پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقمندان می گردد.

* طریقۀ صحیح نذر کردن برای مراسم امام حسین علیه السلام

پرسش:

طریقه نذر صحیح براى مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء (علیه السلام) چگونه است؟

پاسخ:

باید نذر کنند که براى رضاى خدا به مراسم حسینى، فلان کمک را مى کنند، و نذر براى پرچم و امثال آن صحیح نیست، بلکه باید براى خدا به نیت کمک به عزاى صاحب پرچم یعنى امام حسین(علیه السلام) و یارانش باشد.

استفتاء از رهبرمعظم انقلاب اسلامی مدظله العالی

سؤال:

آیا بعد از حجامت باید بدن را برای نماز خواندن تطهیر کرد؟

جواب:

تا زمانی که آب برای محل حجامت ضرر دارد نماز خواندن با آن مانعی ندارد، اما اگر اطراف محل حجامت یا لباسش نجس شده است باید تطهیر نماید.

منبع: خبرگزاری رسمی حوزه