احترام و قدردانی: اسلام به دختران احترام ویژهای میگذارد. آیات قرآنی و روایات اسلامی به دختران ارزش و جایگاه بالایی نسبت میدهند و آنها را به منزله عضوی ارزشمند در خانواده و جامعه تشویق میکنند. یکی از افتخارات ما این است که رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نگاه عرب جاهلی به دختران را تغییر داد و از کمترین مقام به بالاترین و والاترین درجه و مقام رساند. خداوند در آیات 8 و 9 سوره تکویر رفتار زشت اعراب جاهلی را به نقد میکشد و از اینکه خود را صاحب جان دختران میشمارند و به خود حق میدهند که آنان را بکشند و زنده به گور کنند، سرزنش میکند. «وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ ، بِأَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ»؛ و چون از دختر زنده به گور شده پرسیده شود که به کدامین گناه کشته شده است؟؛
تربیت و آموزش: اسلام تأکید میکند تربیت و آموزش دختران نیز همانند پسران باید بهصورت کامل و جامع انجام شود. آنها باید به منزله افرادی متعهد به دین، دانشمند و مسئولیتپذیر تربیت شوند تا جامعه رشد کند. اگر نقش دختر و زن و مادر در جامعه کمرنگ شود، آن جامعه در ابعاد معنوی، اخلاقی، تربیتی و انسانی ضعیف میماند و نمیتواند خود را از خبائث و اخلاقهای سوء و غیرانسانی مصون نگاه دارد. رسول خدا(ص) میفرمایند: «هر که دخترى داشته باشد و خوب تربیتش کند و او را به خوبى دانش بیاموزد و از نعمتهایى که خداوند به او عطا کرده به وفور بهرهمندش کند، آن دختر، سپر و پوشش پدر در برابر آتش دوزخ خواهد بود.»
«موؤدة» به معناى دختر زنده به گور شده است. یکى از عادات بسیار بد جاهلیّت این بود که به خاطر فقر یا احساس ننگ، گاهى دختران خود را زنده به گور مىکردند. ولایت والدین بر فرزند محدود است و آنان حق گرفتن حقوق طبیعى فرزند همچون حقّ حیات را ندارند. پدر نمىتواند بگوید فرزند خودم است و حق دارم هر تصمیمى راجع به او بگیرم، چنانکه مادر نمىتواند بگوید من نمىخواستم بچهدار شوم و حق دارم فرزند در شکم را سقط کنم.
پیام های آیات فوق این است که:
1- دفاع از مظلوم، اسلام و کفر ندارد. با اینکه دختران زنده به گور شده مسلمان نبودند، ولى قرآن از حقّ آنان دفاع مىکند. «وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ»؛
2- دفاع از مظلوم، زن و مرد، کوچک و بزرگ و فرد و جمع ندارد، حتى از یک دختر کوچک باید دفاع کرد. «بِأَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ»؛
3- با سؤال، وجدانها را بیدار کنید. «بِأَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ»؛
4- ولایت پدر بر فرزند، شامل حق کشتن فرزند نمىشود. «بِأَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ»؛(تفسیر نور)
حجاب و عفاف: اسلام به دختران توصیه میکند که حجاب و عفاف را رعایت کنند. حجاب بهمعنای پوشش مناسب و حفظ آبرو و عفاف است که از دختران خواسته میشود در حضور غیرمحرمها حجاب و پوشش شرعی را رعایت کنند. شاید مهمترین دلیل برای فهم اهمیت اسلام به جایگاه دختران همین عفاف و حجاب و پوشش صحیح باشد. این موضوع خودش بر ارزش و ارزشی ماندن دختران در اسلام تأکید میکند.
مشارکت در جامعه: اسلام به دختران اجازه میدهد تا در جوامع خود مشارکت و نقشهای گوناگونی را ایفا کنند. آنها میتوانند در همه زمینههای مادی و معنوی فعالیت و به تحقق اهداف جامعه و خانواده خود کمک کنند و با هیچ محدودیتی مواجه نشوند، مگر آن کاری که به ارزش آنها لطمه وارد میکند.
ازدواج و تشکیل خانواده: اسلام به دختران توصیه میکند که با رعایت شرایط شرعی و اخلاقی، ازدواج کنند و خانوادهای سالم و پایدار بسازند. ازدواج و تشکیل خانواده در اسلام یکی از اهداف اصلی زندگی انسانی تلقی میشود. جایگاهی که برای دختران از مقام والای مادر ترسیم میشود، بسیار بالاست.
در کتاب های روایی اصیل شیعه، بخش های جداگانهای درباره دختران و جایگاه آنان آمده است. برای نمونه، در کتاب شریف کافی «باب فضل البنات؛ درباره فضیلت دختران»(الکافی، ج6، صص 5-7) در وسائل الشیعه بابی به نام «باب استحباب طلب البنات و اکرامهن؛ مستحب بودن طلب دختر از خداوند و تکریم دختران»(وسائل الشیعه، ج 21، صص 362 و 363) و « باب زیاده الرقه علی البنات و الشفقه علیهن اکثر من الصبیان؛ درباره دل سوزی و محبت بیشتر به دختران در مقایسه با دیگر فرزندان»(وسائل الشیعه، ج21، ص 367) و نیز روایاتی درباره نهی از بد دانستن نوزاد دختر و نیز حرمت آرزوی مرگ دختران، وارد شده است که نشان دهنده توجه والای اسلام به دختران است.
پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نیز می فرمایند: هر خانه ای که در آن دختر باشد، هر روز دوازده برکت و رحمت از آسمان ارزانی اش می شود و زیارت فرشتگان از آن خانه قطع نمی گردد، در حالی که در هر شبانه روز برای پدر آن دختران عبادت یکسال نوشته میشود.(مستدرک الوسائل، ج15، ص116، ح17709)
راسخون