سیلی دیشب کفایت انتقام خون حاج قاسم را نمیکند
هزاران نفر از مردم قم، صبح امروز(18 دي 98) و در آستانه سالگرد قیام 19 دی با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) با رهبر معظم انقلاب مدظله العالي دیدار کردند.
رهبر انقلاب در سخنانی مهم با اشاره به انتقام سخت دیشب سپاه سیلی دیشب را کفایت انتقام خون حاج قاسم ندانستند و افزودند: حضور آمریکا در منطقه باید تمام شود.
گزیدههایی از بیانات رهبرمعظم انقلاب حضرت آیتالله خامنهای مدظله العالي را در ادامه میخوانید:
ـ مردم سراسر کشور چشمشان به مردم قم است. در روز 19 دی به مناسبت آن حادثه بسیار مهم و تاریخساز
ـ درباره 19 دی باید درس بگیریم. اکثر شما آن روز را ندیدید ولی خاطرهاش زنده است که ما از آن خاطره باید درس بگیریم.
ـ به خاطر دفاع از مرجعیت و رهبر عظیمالشان انقلاب مردم قم به خاطر دفاع از ایشان در مقابل نیروهای مسلّح و بیرحم رژیم طاغوت سینه سپر کردند.
ـ مردم با دست خالی آمدند. چه چیزی آنها را به وسط میدان کشاند؟ ایمان و غیرت دینی.
ـ همان حرکت، منشاء یک انقلاب بزرگ شد. حرکتی که به خاطر غیرت دینی انجام شد خدا به آن برکت داد و ادامه پیدا کرد و پشت سر هم، اربعینها مردم را به وسط میدان کشاند و امام بزرگوار هم رهبری کرد و منتهی شد به قیام عظیم سال بعد یعنی بهمن 57
ـ میتوان به برکت ایمان و غیرت دینی کارهای مهمی انجام داد. آن روز مردم دستشان خالی بود ولی امروز دست ما پر است و مجهز است در برابر زورگویان عالم.
ـ نگذاریم درس 19 دی فراموش شود. چه مسئولین تبلیغاتی کشور، چه علمای معظّمی که در قم و سایر مناطق هستند. چه جوانهای فعال در حوزه فرهنگی چه آحاد مردم. نگذارید این درس بینظیر که جلوی چشم ما اتفاق افتاد فراموش شود.
ـ درس شروع مظلومانه متکی به ایمان و غیرت دینی و برکتی که خدای متعال به اینطور حرکات میدهد و این حماسه عظیم را پشت سر هم ایجاد کرد.
ـ خداوند در قرآن، این نکته را که فراموشی به سراغ ما نیاید، به مناسبت امم گذشته تکرار کرده است.
ـ بنیاسرائیل یک روزی آنچنان قدرت معنوی پیدا کردند که با این که زن و فرزندانشان زیر شکنجه فرعون بودند توانستند فرعون را مغلوب کنند تا اینکه خدای متعال راه را برای آنها باز کرد و فرج را با غرق فرعون به آنها عطا کرد.
ـ همین بنیاسرائیل بعد از مدتی با گذشت زمان از آن حالت اول خارج شدند. دلها سنگین شد و آن توکل و اعتماد به خدا و آن صبر و استفامت را از دست دادند.
رهبر انقلاب: فعلا يك سيلي به آمريكايي ها زده شد
واکنش مقام معظم رهبری به حمله دیشب به پایگاه آمریکا در عراق
فعلا يك سيلي به آمريكاييها زده شد، بحث انتقام موضوع ديگريست. بايد حضور فساد انگيز امريكاييها در منطقه تمام شود
دشمنان در مقابل عظمت ملت ایران احساس خضوع کردند. ممکن است به رو نیاورند اما چارهای ندارند. آن دشمنی که سعی میکند این مجاهد عظیمالقدر را و این سردار فرمانده مبارزهی با تروریسم را به عنوان یک تروریست معرفی کند، آمریکاییهای بیانصاف و دروغگو، آمریکاییهای هجوگو که واقعاً ارزشی برای حرفهایشان نمیشود قائل شد؛ ملت ایران زد توی دهن اینها.
حالا وظیفه ما چیست؟ بحث انتقام و اینها بحث دیگری است. حالا یک سیلی دیشب به اینها زده شد.
این مسئله دیگری است. آنچه در مقام مقابله مهم است؛ کارهای نظامی به این شکل کفایت آن را نمیکند. آنچه مهم است بایستی حضور فسادبرانگیز آمریکا در این منطقه تمام شود.
آنها در این منطقه جنگ آوردند اختلاف و فتنه و ویرانی آوردند.
خراب شدن زیربناها را آوردند؛ البته هرجا قدم گذاشتند در دنیا همینطور عمل کردند.
ما فعلا منطقه خودمان جلوی چشم ماست.
اصرار هم دارند که همین فساد و ویرانگری را نسبت به ایران عزیز و جمهوری اسلامی هم داشته باشند.
هی اصرار میکنند این مسئله مذاکره و نشستن پشت میز و اینها مقدمهی دخالتها و حضورهاست.
این باید به پایان برسد. این منطقه قبول نمیکند حضور آمریکا را در کشورهای منطقه. ملتهای منطقه قبول نمیکنند. دولتهای برخاسته از ملتها بدون تردید قبول نمی کنند.
آنچه وظیفه ما به عنوان مردم و جمهوری اسلامی است: اولاً دشمن شناسی است و در مقابل دشمن اشتباه نکنیم. نگوییم که همه میدانیم؛ بلکه همه میدانید که دشمن آمریکا و استکبار و صهیونیسم است اما تلاش وسیعی دارد انجام می شود که این قضیه را برعکس و نظر مردم را برعکس کنند.
با شیوههای پیچیده تبلیغاتی. همه باید مراقب باشند.
دشمن شناسی بسیار مهم است. در مقام بعد، دانستن نقشه دشمن که چه میخواهد بکند؟ و بعد دانستن شیوه مقابله با نقشه دشمن.
این را باید مردم بدانند. اتکای ما به مردم است.
جمهوری اسلامی بدون خواست و کمک مردم و بدون آرای موافق و مثبت و ارادههای مردم که چیزی نیست. معنایی ندارد.
مردم باید هم دشمن را بشناسند هم شیوههای کاری دشمن را بدانند و هم نحوهی مقابله با این شیوه ها را بدانند. این کار صاحبان فکر است خوشبختانه امروز در کشور مردان شجاع و باتدبیر کم نداریم.
در عرصه سیاسی و نظامی و علمی. افراد باتدبیر و شجاع و آگاه و دانایی داریم.
باید سخن اینها شنیده شود. کاری که اینها مناسب میدانند در سطح کشور در سطح جامعه به نحو درستی انجام بگیرد.
تصاویر جلسه دفاع اولین پایان نامه به زبان اسپانیایی
با استعانت خداوند متعال و در ظلّ توجهات حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف جلسه دفاع اولین پایان نامه به سطح 3 به زبان اسپانیایی در حوزه های علمیه خواهران برگزار گردید
حسابرسی روزانه
امام موسی کاظم علیه السلام در روایتی، به حسابرسی روزانه توصیه کردند.
امام موسی کاظم علیه السلام:
لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَناً اسْتَزَادَ اللَّهَ وَ إِنْ عَمِلَ سَیِّئاً اسْتَغْفَرَ اللَّهَ مِنْهُ وَ تَابَ إِلَیْهِ.
از ما نیست کسی که هر روز به حساب نفس خود نرسد؛ پس اگر کار خوبی انجام داده بود خدا را شکر کند و از خدا بخواهد که آن کار را بیشتر و بهتر بتواند انجام دهد و اگر کار بدی انجام داده بود استغفار و توبه نماید.
کافی، ج ۲، ص ۴۵۳
ضعف روحیه کتابخوانی در ملت ایران؛
با تلخی باید اعتراف کنیم که رواج کتاب و روحیهی کتابخوانی در میان ملت عزیز ما که خود یکی از مشعلداران فرهنگ و کتاب و معرفت در طول تاریخ پس از ظهور اسلام بوده است، بسی کمتر از آن چیزی است که از چنین ملتی انتظار میرود. و این پدیده نیز مانند بیشتر پدیدههای ناگوار در کشور ما، نتیجهی فرمانروایی پادشاهان و فرمانروایان ظالم و فاسد و بیفرهنگ و بیسواد بر این کشور در دویست سال گذشته است. در دورانی که برخی ملتهای دیگر به سوی دانش و پژوهش و معرفت روی آورده بودند، ملّت کهن و با استعداد ما در زیر سلطهی آن انسانهای پلید و خودپرست و زورگو و نااهل، از دانش و معرفت دور ماند و در دورهی اخیر که حکومت دست نشانده و فاسد پهلوی همهی کارها را برابر خواست بیگانگان و دشمنان این ملّت و به زیان این ملّت انجام میداد، نه تنها تلاشی برای ترویج کتاب و کتابخوانی نشد بلکه با ایجاد سرگرمیهای ناسالم و دامن زدن به آتش غرائز جنسی در میان جوانان، این ضرورت فوری و فوتی را هر چه بیشتر، از میدان دید و توجّه مردم، بیرون راندند و در یکی از بهترین دورانهایی که شرائط جهانی، دگرگونیهای اساسی در وضع نابسامان ملت ایران را بر میتافت، ملت مظلوم ما را از آن محروم ساختند و کار را به آنجا رساندند که برابر گزارشهای همان روزگار، در شهر تهران و برخی شهرهای دیگر، شمارهی میخانهها بیش از شمارهی کتابخانهها و کتابفروشیها و یا چند برابر آنها بود.
پیام رهبرمعظم انقلاب به مناسبت آغاز هفتهی کتاب - 1372/10/04
هنر حسینی اندیشیدن و حسینی ماندن
بیتردید یكی از مهمترین وقایع تاریخ اسلام، نهضت بزرگ عاشوراست كه پس از گذشت یک هزار و چهارصد سال هنوز به عنوان حماسهای جاوید مطرح بوده و در صفحات حجیم تاریخ بشر به بوته فراموشی سپرده نشده است. حادثه عاشورا، بي شک از عظيم ترين رخدادهايي بود که در تاريخ بشري موجي عظيم پديد آورد و مسلمانان و غير مسلمانان را با ارزش هاي متعالي و مفهوم حيات هدفدار آشنا ساخت و انگيزه هاي مبارزه براي حفظ کرامت انسان و نفي سلطه ستم را در انسان ها ايجادکرد، يا تقويت نمود.
شيعيان همواره در اقتدا به امامان خويش در سازشناپذيري با حاكمان جور شهره بودهاند و عزت و افتخار خود را در قيام بر عليه باطل جستجو ميكردهاند. اين بزرگترين درسي است كه ما در حادثه خونين كربلا ميتوانيم از ياران با وفاي امام بگيريم، شب عاشورا بهترين ترجمان كسب عزت و افتخار جامعه اسلامي در پيروي و حمايت قاطع از مقام ولايت است. اگر آزاديخواهان و آزادگان جهان، در راه استقلال و رهايي از ستم و طاغوتها ميجنگند و الگويشان قهرمانيهاي شهداي كربلاست، در ساية همين درس «آزادگي» است كه ارمغان عاشورا براي هميشة تاريخ است. انسانهاي آزاده، در لحظات حساس و دشوار انتخاب، مرگ سرخ و مبارزه خونين را بر ميگزينند و فداكارانه جان ميبازند تا به سعادت شهادت برسند و جامعة خود را آزاد كنند. [1]
عزّت و افتخار حسينى چگونه عزّتى است؟
عظمت قیام امام حسین(ع) به گونه ای است که پس از گذشت قرن ها، هنوز هم به عنوان عنصر اصلی الهام دهنده قیام های آزادیخواهانه بشر در جای جای جهان مطرح است و نه مسلمانان که همه آزادگان و آزاد اندیشان جهان، حرکت های آزادیخواهانه و استبداد ستیزانه خود را متاثر از این نهضت عظیم و الهی می دانند.
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای می فرمایند: «عزّت و افتخار حسينى» چگونه عزّتى است؟ اين افتخار، افتخار به چيست؟ آن كسى كه حركت حسين بن على(ع) را بشناسد، مى داند كه اين عزّت، چگونه عزّتى است. از سه بُعد و با سه ديدگاه، اين نهضت عظيم حسينى را كه در تاريخ اين طور ماندگار شده است، مى شود نگاه كرد. در هر سه بُعد، آنچه كه بيش از همه چشم را خيره مى كند، احساس عزّت و سربلندى و افتخار است. يك بُعد، مبارزه حق در مقابل باطلِ مقتدر است كه امام حسين (ع) و حركت انقلابى و اصلاحىِ او چنين كرد. يك بُعد ديگر، تجسّم معنويت و اخلاق در نهضت حسين بن على(ع) است. در اين نهضت عرصه مبارزهاى وجود دارد كه غير از جنبه اجتماعى و سياسى و حركت انقلابى و مبارزه علنىِ حق و باطل است و آن، نفس و باطن انسانهاست. آنجايى كه ضعف ها، طمع ها، حقارت ها، شهوت ها و هواهاى نفسانى در وجود انسان، او را از برداشتن گام هاى بلند باز مىدارد، يك صحنه جنگ است؛ آن هم جنگى بسيار دشوارتر. آنجايى كه مردان و زنان مؤمن و فداكار پشت سر حسين بن على(ع) راه مى افتند؛ دنيا و مافي ها، لذّت ها و زيبايي هاى دنيا، در مقابلِ احساس وظيفه از چشم آنها مى افتد؛ انسان هايى كه معنويتِ مجسّم و متبلور در باطنشان، بر جنود شيطانى - همان جنود عقل و جنود جهلى كه در روايات ما هست - غلبه پيدا كرد و به عنوان يك عدّه انسان نمونه، والا و بزرگ، در تاريخ ماندگار شدند. بُعد سوم كه بيشتر در بين مردم رايج است، فجايع، مصيبت ها، غصّه ها، غم ها و خونِ دل هاى عاشوراست؛ ليكن در همين صحنه سوم، باز هم عزّت و افتخار هست. كسانى كه اهل نظر و فكر و تأمّلند، بايد هر سه بُعد را دنبال كنند. [2]
ماهیت قیام امام حسین(ع)
نهضت ها و پدیده های اجتماعی نیز مانند پدیده های طبیعی ماهیت های مختلف دارند. نهضت امام حسین(ع) چه ماهیتی داشت؟ برای دستیابی به ماهیت نهضت عاشورا نخست باید به سراغ علت یا علل فاعلی آن برویم و علل و موجباتی را که منجر به پیدایش آن شده است بشناسیم. قيام امام حسين(ع)ريشه در انحراف هاى بـنيادى و اساسى در جـامعه اسلامى داشت. اين انحراف ها زائيده انحراف حكومت اسلامى از مسير اصلى خود از سقيفه به بـعد بـود. كه پس از شهادت على(ع)كلا بـه دست سلسله سفيانى و حزب ضد اسلامى اموى افتاد.
به بیانی دیگر قیام امام حسین (ع) قیامی آگاهانه و برنامه ریزی شده بود، نه انفجاری ناخواسته و ناآگاهانه از نوع آنچه که تحلیل گران مادی نسبت به پدیده های اجتماعی معتقد و نسبت به حادثه عاشورا می گویند؛ قیام آن حضرت در برابر جنایات یزید، در حقیقت نمایشی از این انفجار بود. همچنین نهضت عاشورا با توجه به عوامل مختلفی که در پیدایش آن نقش داشت، نهضتی چند ماهیتی است نه تک ماهیتی. [3]
اهداف و دست آورد های امام حسین(ع) از قیام خود
قیام امام حسین(ع)، تابلویی است به وسعت اندیشه، عرفان و هنر که هر کس از منظری و به فراخور ظرفیت وجودی خود میتواند از آن بهرهمند شود.امام حسین یکی از اهداف قیام خود را اقامه و حفظ ارزشهای راستین دین اسلام بیان میکند. زیرا بعد از پیامبر و دوران رهبری ایشان بر جامعه اسلامی، به علت مسائل و مشکلات پیش رو بدعتهای جدیدی در دین و سنت پیامبر اکرم به وجود آمده بود. بدعتهای جدید خود موجب انحراف در جامعه اسلامی شده بود. از این رو جامعه اسلامی از مسیر اصلی خود دچار انحراف شده و نیاز به اصلاحات اساسی داشت. از این رو امام حسین(ع) از خلفای زمان بیعت نکرده تا این انحراف را آشکار سازند. بنابراین یکی دیگر از اهداف امام حسین، انگیزه اجتماعی و اصلاح فرهنگی اوضاع و شرایط حال جامعه بود. تا بدین طریق به جهل زدایی عامه مردم بپردازند و ایشان را با انحرافهای آشکار در جامعه آشنا سازند. [4]
نكته دوم در انگيزه قيام امام حسين (ع) كه ميتواند بهترين درس براي شيعيان ايشان باشد پاسداري از اسلام و امامت بود. هدف امام در پاسداري از اسلام مقابله با وضعيتي بود كه در ضمن آن حلال الهي حرام و حرام الهي حلال گرديده بود، حق و حقيقت قرباني هوي و هوسهاي هوسبازان شده و بطور كلي اسلام در معرض خطر بعدي قرار گرفته بود اين وضعيتي است كه در هر زماني رخ دهد تكليف مسلمانان بر قيام عليه باطل و احقاق حق براي پاسداري از دين اسلام تعلق خواهد گرفت، الگوي ديگر واقعه عاشورا پاسداري از مقام والاي امامت و ولايت بود كه اصحاب امام در شب عاشورا عليرغم اعلام رفع بيعت امام از ايشان با قلبي آكنده از عشق الهي و علاقه شديد به امام خويش ايستادگي و صلابت خود را در دفاع از مقام شامخ ولايت تا آخرين قطره خون اعلام داشتند و عزت و افتخار شهادت در راه حق را بر ذلت زندگي تحت حاكميت باطل ترجيح دادند. [5]
عاشورا و کربلا در نگاه امام جایگاه ویژهای دارد و امام خمینی (ره) نظرگاه بلندی به عاشورا افـکنـده و آن را دست مایه سترگی برای آفریـنـش انقلاب اسلامی یافته واز آن الهام گرفته است. امام خمینی قیام خود را برگرفته از قیام سید الشهدا معرفی میکند و به آن افتخارمیکند. حضرت امام خمینی(ره) می فرمایند: «شخصیت عظیمی که از عصاره وحی الهی تغذیه، و در خاندان سید رسل محمد مصطفی و سید اولیا علی مرتضی تربیت، و در دامن صدیقه طاهره بزرگ شده بود قیام کرد و با فداکاری بینظیر و نهضت الهی خود، واقعۀ بزرگی را به وجود آورد که کاخ ستمگران را فروریخت و مکتب اسلام را نجات بخشید».
ایشان همچنین بیان می دارند: «اگر سیدالشهدا نبود این رژیم طاغوتی را اینها تقویت میکردند به جاهلیت برمیگرداندند، اگر حالا من و تو هم مسلم بودیم مسلم طاغوتی بودیم نه مسلم امام حسین، امام حسین نجات داد اسلام را».
حضرت امام خمینی(ره) می فرمایند: «شهادت سید مظلومان و هواخواهان قرآن در عاشورا سر آغاز زندگی جاوید اسلام و حیات ابدی قرآن کریم بود، آن شهادت مظلومانه و اسارت آل الله تخت و تاج یزیدیان را که به اسم اسلام، اساس وحی را به خیال خام خود میخواستند محو کنند برای همیشه به باد فنا سپرد و آن جریان، سفیانیان را از صحنه تاریخ به کنار زد».[6]
هداف قیام از زبان امام حسین(ع)
از مجموع سخنان حضرت امام حسین(ع)، در نامهاي كه به شيعيان بصره نوشتند، در نامهاي كه در زمان اقامت خويش در مكّه در پاسخ دعوت به نامههاي اشراف و بزرگان كوفه مبني بر آمدن به كوفه، نوشتند و همچنین درخطبهاي كه پس از برخورد با حرّ بنيزيد رِياحي در منزل «بَيْضَه» ايراد فرمودند، اهداف قیام خود و فلسفه از این قیام را در موارد زیر می دانند:
ـ ترويج حقّ و عمل به آن
ـ نهي از ترويج باطل و بازداشتن از عمل به آن
ـ عدم پذيرش زندگي ذلّتبار و ننگين دنيا و انتخاب زندگي با سعادت آخرت[7]
- از بين بردن سلطه استبدادي بني اميه بر جهان اسلام
- آزاد سازي اراده ملت از محکوميتسلطه و زور
- حاکم ساختن حق و نيرو بخشيدن به حق پرستان
- تامين قسط و عدل اجتماعي و اجراي قانون شرع
- از بين بردن بدعتها و کجروي ها
- تاسيس يک مکتب عالي تربيتي و شخصيت بخشيدن به جامعه.[8]
امام(ع) علّت و انگيزه قيام خويش را، مبارزه با منكرات فراوان در جامعه اسلامي و تبليغ و ترويج معروف در بين مسلمانان، اعلام ميكنند. بنابراين، فلسفه اصلي و نهايي نهضت حضرت را ميتوان در يك هدف جامع و كلّي يعني «احياي فرهنگ اسلام اصيل و ناب محمدي (ص ) و زدودن زنگارهاي تحريف و بدعت از دين جدّشان» خلاصه كرد. البته حضرت راهكار و ابزار لازم جهت جامه عمل پوشاندن به اين هدف را، در عنصر «امر به معروف و نهي از منكر» ميدانند.
پيام جاويد قيام امام حسين(ع)
شيعيان به حق آموختهاند در موقعيتي كه كيان اسلام در معرض خطر قرار ميگيرد، همچون امام خويش تا آخرين لحظه كه خود و ياران و زنان و فرزندانش را در معرض شهادت و اسارت ميديد، ولي هرگز حاضر به پذيرش ذلت زندگي تحت حاكميت ظلم نشد، بلكه مرگ در اين راه را سعادت توصيف نمود، آنان نيز با الهام از اين حادثه عزت و سربلندي خود را در پيروي از مقام ولايت و قيام عليه حاكمان طاغوت جستجو كنند. دشمنان انقلاب اسلامي با درك اهميت اين مسئله همواره سعي داشتهاند با تبليغات سوء و دشمنيهاي مكرر در اين پيوستگي بين رهبر و جامعه اسلامي رخنه ايجاد نمايند، لكن تا زماني كه اتحاد و پيروي مردم از ولي فقيه جامعه اسلامي به قوت خود باقي است عزت و افتخار ايشان نيز محفوظ، و نظام اسلامي با شكوه و صلابت به راه خود ادامه خواهد داد.
پيام قيام با شكوه سيدالشهداء(ع)منحصر به آن زمان نيست، بلكه اين پـيام پـيامى جاويد و ابـدى است و فراتـر از محدوده زمان و مكان است، هرجا و در هر جامعه اى كه به حق عمل نشود، و از بـاطل خوددارى نشود، بدعت ها زنده، و سنت ها نابـود شود، هرجا كه احكام خدا تغيير و تحريف يابد و حاكمان و زمامداران بـا زور و ستمگرى بـا مردم رفتـار كنند، در هر جـامعـه اى كه ويژگى هاى جـاهليت را داشته باشد آن جامعه، جامعه اى يزيدى بـوده، و مبـارزه و مخالفت بـا مفاسد و آلودگى ها و آمران و عاملان آنها، كارى حـسينى خواهد بود. [9]
دکتر مرتضی اشرافی، کارشناس مسایل سیاسی
[1] . طباطبايى، محمد حسين، بحثى كوتاه درباره علم امام، چاب شده در بيست مقاله، رضا استادى، قم، انتشارات اسلامى، 1374.
[2] . سخنان مقام معظم رهبری در جمع اقشار مختلف مردم در پادگان دوكوهه 9/1/1381
[3] . اقتباس از حماسه حسینی، ج 2، ص 261-277.
[4] . سبحانی، سعید، آموزه های قیام عاشورا، مکتب اسلام، 1390، همچنین راضیه دیعیان، تربیت دینی در سیره امام حسین(ع) در واقعه عاشورا، مجله دندانپزشکی جامعه اسلامی، 1388.
[5] . سيدهاشم رسولي محلاتي، زندگاني امام حسين (ع)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ سوم 1378.
[6] . قیام عاشورا: در کلام و پیام امام خمینی (ره)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) ، 1385، ص 48
[7] . مهدي پيشوايي، سيماي پيشوايان در آيينه تاريخ، مؤسسه انتشارات دارالعلم، قم، 1381.
[8] . لمعات الحسين (ع)، علامه سيد محمد حسين حسيني طهراني،انتشارات علامه طباطبايي، مشهد مقدس و نفس المهموم، محدث قمي (ره).
[9] . محمد ابراهيم آیتی، بررسى تاريخ عاشورا، با مقدمه على اكبر غفارى، تهران، نشر صدوق، چ نهم، 1375.